Μπέγζος Μάριος Π.
Bégzos Mários P.
Ο Μάριος Περικλέους Μπέγζος γεννήθηκε το 1951 στην Αθήνα, όπου ολοκλήρωσε την εγκύκλια μόρφωσή του (1963 - 1969). Σπούδασε θεολογία και φιλοσοφία στα πανεπιστήμια Αθηνών (1969 -1973), Γενεύης (1973 - 1974) και Τυβίγκης (1979 - 1981) με υποτροφίες του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ.), του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών (W.C.C.), της Γερμανικής Κρατικής Υπηρεσίας Μορφωτικών Ανταλλαγών (DAAD) και του Ερευνητικού Ιδρύματος Alexander von Humboldt. Από το 1975 εργάζεται στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών ως επιστημονικός βοηθός του Νίκου Νησιώτη τον οποίο διαδέχθηκε μετέπειτα. Αναγορεύτηκε διδάκτορας το 1985 με διατριβή για τη φιλοσοφία της θρησκείας του φυσικού Βέρνερ Χάιζενμπεργκ. Από το 1986 διδάσκει φιλοσοφία της θρησκείας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Παράλληλα δίνει μαθήματα φιλοσοφίας της θρησκείας στο Πανεπιστήμιο του Μαρβούργου της Γερμανίας (Marburg an der Lahn) κάθε εαρινό εξάμηνο (1991 - 1994) και διδάσκει θρησκειολογικά μαθήματα (φαινομενολογία της θρησκείας, ψυχολογία της θρησκείας) στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει δημοσιεύσει αυτοτελή βιβλία και περί τα εκατόν πενήντα άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά, πανεπιστημιακές επετηρίδες και αφιερωματικούς τόμους. Είναι τακτικός συνεργάτης επιστημονικών λεξικών και εγκυκλοπαιδειών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Παιδαγωγική και Ψυχολογική Εγκυκλοπαίδεια, Φιλοσοφικό και Κοινωνιολογικό Λεξικό, Ελληνική Εκπαιδευτική Εγκυκλοπαίδεια της Εκδοτικής Αθηνών, Theologenlexikon κ.ά.) καθώς επίσης είναι μέλος επιστημονικών εταιρειών (Ελληνική Φιλοσοφική Εταιρεία, Φιλολογικός Σύλλογος "Παρνασσός" κ.ά.). Το δοκιμιακό του έργο έτυχε διακρίσεων (Βραβείο Π. Φωτέα, 1999, Βραβείο Ελληνικού Κέντρου P.E.N. Club, 2007). Mελετήματά του έχουν μεταφραστεί σε άλλες γλώσσες (αγγλική, γαλλική, γερμανική, ιταλική, ουγγρική, κινεζική) και έχει εκπονήσει δοκίμια σε αγγλική και γερμανική γλώσσα. Είναι έγγαμος (1979) και πατέρας ενός γιού (1983).
Εισαγωγή στη θρησκειολογία
Μπέγζος Μάριος Π.
Ελληνικά Γράμματα (2006)
Ένα ευσύνοπτο και κατατοπιστικό βιβλίο που σκοπεύει να μυήσει κάθε ενδιαφερόμενο στο φαινόμενο της θρησκείας με τρόπο κατανοητό και εύληπτο. Στην αρχή επιχειρείται μια μεθοδική εισαγωγή στη θρησκεία ως φαινόμενο του πολιτισμού, στους κλάδους της επιστήμης της θρησκειολογίας και στους κυριότερους εκπροσώπους της. Ακολουθεί μια συστηματική θεώρηση του θρησκευτικού φαινομένου στον χρόνο (ιουδαϊσμός, χριστιανισμός, Ισλάμ, θρησκευτικά ρεύματα της προϊσλαμικής Περσίας, θρησκείες της Άπω Ανατολής). Το βιβλίο κλείνει με μια ανάλυση των κύριων προβλημάτων των θρησκειών στον σύγχρονο...
Η ερμηνεία στην ψυχιατρική και την ψυχοθεραπεία
Συλλογικό έργο
Ύψιλον (2005)
Η ψυχιατρική και η ψυχοθεραπεία είναι κατ' εξοχήν ερμηνευτικές πρακτικές. Στην κλινική συνάντηση, τα δύο μέρη καλούνται να ερμηνεύσουν σημεία, συμπτώματα και οτιδήποτε άλλο εμφανίζεται και να επι-κοινωνήσουν τόσο το νόημα όσο και το ακατανόητο. Σε τελική ανάλυση, ζητήματα ερμηνείας είναι η γνώση και η απόγνωση, η διάγνωση της απόγνωσης και η θεραπεία της. Οι μελέτες αυτής της συλλογής εξετάζουν την ερμηνεία από ιστορική, μεθοδολογική και θεραπευτική προοπτική και, επίσης, τη σημαντική συμβολή της φιλοσοφίας και της θεολογίας στην ψυχιατρική και ψυχοθεραπευτική ερμηνευτική...
Θεοκρατία ή δημοκρατία;
Μπέγζος Μάριος Π.
Γρηγόρη (2005)
Όταν η θρησκεία επιβάλλεται στο κράτος, τότε έχουμε θεοκρατία, όπως σήμερα συμβαίνει στα ισλαμιστικά καθεστώτα και όχι μόνον. Η δημοκρατία καταλύεται κάθε φορά που σε μία χώρα δρουν δυο παράλληλες εξουσίες, η θρησκευτική με την πολιτική αρχή. Η θεοκρατία είναι εχθρός της δημοκρατίας και αποτελεί την σοβαρότερη απειλή της διεθνώς. Στην θεοκρατία δικαιώνεται η ισχύς της θρησκείας χωρίς όμως να βιώνεται η αλήθεια του Θεού. Στην δημοκρατία ισχύει το δίκαιο του ανθρώπου και πραγματώνεται η αλήθεια της ελευθερίας του (ανθρώπινα δικαιώματα). Η διαφορά θεοκρατίας - δημοκρατίας είν...
Θεός φιλοσοφούμενος
Μανουσάκης Ιωάννης - Παντελεήμων
Ελληνικά Γράμματα (2004)
Η περίφημη "στροφή" της φιλοσοφίας προς τη θρησκεία αναγνωρίζει στην έννοια του Θεού το όριο εκείνο επέκεινα των δυνατοτήτων του Λόγου, το οποίο συνιστά και το τέλος της φιλοσοφίας, στο βαθμό που αποτελεί μια πρόκληση στο να σκεφτούμε το άσκεπτο, να καταγράψουμε το ανεικόνιστο και να αρθρώσουμε το ανείπωτο. Στο βιβλίο αυτό αναλύονται διεξοδικά τα πλέον επίκαιρα και πιεστικά ερωτήματα για τον Θεό όπως αυτά καταγράφονται μέσα από τις σελίδες του έργου των στοχαστών που διαμορφώνουν την ευρωπαϊκή σκέψη στις ημέρες μας: του Heidegger και του Husserl, του Levinas και του Lacan,...
Δοκίμια ψυχολογίας της θρησκείας
Μπέγζος Μάριος Π.
Εξάντας (2004)
Παρόλο που η ψυχολογία και η θρησκεία θεωρούνται ότι είναι "στεγανά διαμερίσματα" και μεταξύ τους υψώνονται "σινικά τείχη", ωστόσο χάρη στη μεσολάβηση της ψυχολογίας της θρησκείας τέτοια νοητά τείχη κατεδαφίζονται. Από τα ερείπιά τους προκύπτει το δομικό υλικό για την ανέγερση μιας γέφυρας που συνδέει τις δύο όχθες ενός ποταμού. Αυτό το βιβλίο είναι ένα σκαρίφημα αυτής της γεφύρωσης ανάμεσα στην ψυχολογία και τη θρησκεία. Θέματα που πραγματεύεται είναι το ερώτημα του θανάτου στις θρησκείες, ο ανθρώπινος πόνος, το ζήτημα της βίας σε σχέση με τη θρησκεία, η ψυχοσωματική οντότ...
Ευρωπαϊκή φιλοσοφία της θρησκείας
Μπέγζος Μάριος Π.
Γρηγόρη (2004)
Η θρησκευτικότητα της Ευρώπης είναι προβληματική και απαιτεί φιλοσοφική πραγμάτευση, δηλαδή μιαν αυτοκριτική αντιμετώπιση της θρησκευτικής κρίσης του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Από το ζενίθ της θρησκευτικότητας με το μεσαιωνικό εκχριστιανισμό περνάμε στο ναδίρ της πιστεύουσας συνείδησης με το νεωτερικό αποχριστιανισμό της Ευρώπης. Η εκκοσμίκευση είναι αμφίσημη: ούτε μόνο θετική ούτε απλώς αρνητική, αλλά οπωσδήποτε προβληματική και δισήμαντη, συνάμα θετική και αρνητική. Ευρωπαϊκή φιλοσοφία της θρησκείας είναι η φιλοσοφική αυτοκριτική της θρησκευτικότητας στην Ευρώπη που κυμαίν...
Διαπολιτισμική θεολογία
Πορτελάνος Σταμάτης
Ελληνικά Γράμματα (2002)
Η σχέση της θεολογίας με τον πολιτισμό, τα προβλήματα που εμφανίστηκαν με την κατευθυνόμενη υλοποίηση της νέας τάξης πραγμάτων, τα νέα δεδομένα που δημιούργησαν η βιοτεχνολογία και το διαθεματικό πλαίσιο σπουδών ήταν η αφορμή της θεματολογίας τούτου του βιβλίου. [...]
Αμφίσημη εκκοσμίκευση
Μπέγζος Μάριος Π.
Ελληνικά Γράμματα (2002)
Πέρα από κάθε θετική ή αρνητική αξιολόγηση της εκκοσμίκευσης από θρήσκους και αθρήσκους πρυτανεύει η κριτική επισήμανση ότι η εκκοσμίκευση είναι αμφίσημη, αμφίπλευρη και αμφίβολη: ακυρώνει ό,τι πραγματώνει, χρειάζεται χωρίς να αρκεί, είναι ακόμα ημιτελής ποιοτικά κι όχι ποσοτικά, πρέπει να συνεχισθεί με διαφορετικό προσανατολισμό. Ο διαφωτισμός πρέπει να διαφωτισθεί και η Αναγέννηση επιβάλλεται να αναγεννηθεί αλλιώτικα. Η εκκοσμίκευση καλείται να υπερβεί την αμφισημία της: ο άνθρωπος δεν είναι άτομο, ο πολίτης δεν είναι ιδιώτης, ο εαυτός δεν ταυτίζεται με το εγώ αλλά αναφέρ...
Αμφίσημη εκκοσμίκευση
Μπέγζος Μάριος Π.
Ελληνικά Γράμματα (2002)
Πέρα από κάθε θετική ή αρνητική αξιολόγηση της εκκοσμίκευσης από θρήσκους και αθρήσκους πρυτανεύει η κριτική επισήμανση ότι η εκκοσμίκευση είναι αμφίσημη, αμφίπλευρη και αμφίβολη: ακυρώνει ό,τι πραγματώνει, χρειάζεται χωρίς να αρκεί, είναι ακόμα ημιτελής ποιοτικά κι όχι ποσοτικά, πρέπει να συνεχισθεί με διαφορετικό προσανατολισμό. Ο διαφωτισμός πρέπει να διαφωτισθεί και η Αναγέννηση επιβάλλεται να αναγεννηθεί αλλιώτικα. Η εκκοσμίκευση καλείται να υπερβεί την αμφισημία της: ο άνθρωπος δεν είναι άτομο, ο πολίτης δεν είναι ιδιώτης, ο εαυτός δεν ταυτίζεται με το εγώ αλλά αναφέρ...
Τα μικρά άνθη του Αγίου Φραγκίσκου
Ελληνικά Γράμματα (2002)
Τα Μικρά Άνθη του αγίου Φραγκίσκου αποτελούν μία από τις πρώτες βιογραφίες του δημοφιλέστερου ίσως αγίου της χριστιανικής Δύσης και ταυτόχρονα ένα από τα πρώτα μνημεία της ιταλικής λογοτεχνίας. Πρόκειται για ένα μεσαιωνικό συναξάρι που ανιστορεί το βίο ενός εύπορου νεαρού που αποφασίζει να αποποιηθεί την πατρική περιουσία και τις ανέσεις της αστικής ζωής στην Ασίζη για να αφοσιωθεί πλήρως στην απόκτηση της κατά Θεόν πτωχείας και στη μίμηση της επίγειας ζωής του Χριστού. Η παράδοξη συμπεριφορά του Φραγκίσκου, που συχνά θυμίζει εκείνη των σαλών της ορθόδοξης Ανατολής, η τρυφε...
Κώστας Αξελός
Μπέγζος Μάριος Π.
Ελληνικά Γράμματα (2002)
Πρόκειται για μια εισαγωγή στη φιλοσοφία του Κώστα Αξελού όπου σκιαγραφείται αδρομερώς η πορεία της ζωής του και καταγράφονται λεπτομερειακά τα εργογραφικά στοιχεία του. Το κύριο μέρος του έργου αναλύει όλα τα βιβλία του, επισημαίνει τις θεμελιώδεις έννοιες-κλειδιά της φιλοσοφίας του και τεκμηριώνει τις αναλύσεις με εκτενείς παραπομπές στο πρωτότυπο κείμενο του φιλοσόφου μας. Τα πενήντα μεστά χρόνια συγγραφικής παραγωγής του Κώστα Αξελού αρθρώνονται σε πέντε περιόδους που αφορούν στις απαρχές του στοχασμού του (Ηράκλειτος, Μάρξ), αναφέρονται στη διαμόρφωση της σκέψης του (Π...
Θρησκειολογικό λεξικό
Ελληνικά Γράμματα (2000)
Θρησκειολογικό λεξικό
Ελληνικά Γράμματα (2000)
Ο καθολικισμός
Ελληνικά Γράμματα (2000)
Θεολογία και τέχνη
Το Παλίμψηστον (2000)
[...] Μέσα από αυτό το συμπόσιο και με τις εισηγήσεις αυτού του τόμου, γίνεται προσπάθεια να επανασυνδεθεί η θεολογία με την τέχνη και να προβληθεί η Ορθόδοξη θεολογία του κάλλους, αυτό που μέσα από παρόμοιες αλλά όχι κατανάγκην ταυτόσημες και ταυτοούσιες διαδικασίες η Δύση ονομάζει "αισθητική θεολογία". Η αρχή, παρότι το ήμισυ του παντός, δεν είναι τέλος, γι' αυτό και παραμένει πάντα ατελής-ελλιπής. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)