Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Δεκαέξι επιφυλλίδες και μια ομιλία συναθροίζει ο προκείμενος τόμος. Θέμα του είναι η ποίηση και ορισμένα προβλήματα που γεννώνται κατά τη συστηματική ανάγνωσή της...

Η επιστολή αναδημοσιεύεται από τον δεύτερο τόμο της εξάτομης "Αλληλογραφίας" του Αδαμαντίου Κοραή, που εξέδωσε μεταξύ των ετών 1964-1984 ο Όμιλος Μελέτης του Ελληνικού Διαφωτισμού, σε επιμέλεια Κ. Θ. Δημαρά, μετά από ευγενική παραχώρησή του.

Ο τρόπος, η συμπεριφορά και κάτι από την κρυφή φιλοδοξία της στήλης αποβλέπουν διακριτικά προς τα εκεί όπου, συγγραφείς και αναγνώστες, θα πρέπει ακόμη να απολαμβάνουν από κοινού το εφήμερο αλλά ευγενές είδος της επιφυλλίδας και του χρονογραφήματος. Τα θέματά της, όμως, έρχονται από παντού, από τη βιβλιοθήκη όσο και από την αγορά, κι ας ακουμπούν συχνά σε ό,τι ακόμη ονομάζουμε λογοτεχνία. Και πώς αλλιώς, αφού και η επιφυλλίδα μέρος της τέχνης του λόγου ήταν, είναι και οφείλει να είναι· μια ανέλπιστη παροχή δοκιμιακού λόγου, προσωπόληπτου πάντα και πεισματικά ανθρωποκεντρικο...

Η διαρκής και έμπρακτη συμμετοχή της Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος και της Alpha Bank στην πολιτιστική ζωή και εξέλιξη οδήγησε στην απόφαση για τη συνδιοργάνωση μεγάλης έκθεσης αφιερωμένης στην εξέλιξη της ελληνικής χαρακτικής στον 20ό αιώνα. Τα 141 έργα των 116 Ελλήνων καλλιτεχνών προέρχονται αποκλειστικά από τις συλλογές της Alpha Bank και του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης. Οι συλλογές αυτές απλώνονται στο ευρύτερο φάσμα της ελληνικής καλλιτεχνικής έκφρασης και περιλαμβάνουν έργα όλων των Νεοελλήνων καλλιτεχνών που δημιούργησαν μέσα από τη χάραξη, είτε αυτοί επέλε...

Η σημασία και η ανάγκη της Γεωγραφίας και της Χαρτογραφίας για τον άνθρωπο είναι γνωστές. Από την Αρχαιότητα θεωρήθηκε απαραίτητη η περιγραφή και η απεικόνιση περιοχών, άλλοτε μικρότερων σε έκταση, άλλοτε μεγαλύτερων, συχνά και ολόκληρου του τότε γνωστού Κόσμου. Βαβυλώνιοι, Αιγύπτιοι -αλλά κυρίως Έλληνες- αφοσιώθηκαν από νωρίς στο έργο αυτό, το τόσο απλό σήμερα, μα τόσο πολύπλοκο τότε. Κι όπως ξέρουμε, έφτασαν σε συμπεράσματα και αποτελέσματα που μονάχα το θαυμασμό μπορούν να προκαλέσουν. Ονόματα όπως ο Αναξίμανδρος, ο Ερατοσθένης, ο Πτολεμαίος, ανάμεσα σε πάρα πολλούς, θα...

Στο Αρχιπέλαγος, οι Λατίνοι υπεράσπισαν τις θέσεις τους πιο άνετα και προπάντων πιο αποτελεσματικά απ' ό,τι στη Μαύρη Θάλασσα, έχοντας στη διάθεσή τους για μεγάλο διάστημα μέσα υπέρτερα των εχθρών τους. Παρ' όλα αυτά το Νεγρεπόντε (η Εύβοια) κατελήφθη από τους Τούρκους το 1479· η Ρόδος έπεσε το 1522· η Χίος κατελήφθη το 1566 χωρίς καμία αντίσταση· η Κύπρος ύστερα από μία εύκολη απόβαση και δύο πολιορκίες, της Λευκωσίας και της Αμμοχώστου, στα 1570-1577· η Κρήτη το 1669, ύστερα από εικοσιπενταετή πόλεμο. [...]

Η ποίηση της Έμιλυ Ντίκινσον, όλη σχεδόν επιθανάτια, πραγματεύεται, κατά τρόπο εξωφρενικά διαυγή κάποτε, την αθανασία για την οποία δικαιούνται ίσως να μιλούν ακόμα οι άνθρωποι -ή δεν δικαιούνται. Μοιάζουν όλα μεταφυσικά παράδοξα τα οποία βρέθηκαν αίφνης να αντλούν τα αποδεικτικά στοιχεία του συλλογισμού τους από τον φυσικό κόσμο. Πουλιά, δέντρα, φυτά, νερά, πέτρες, άνθρωποι, το χώμα -όλα γίνονται μέρη ενός πρωτοφανούς μεταφυσικού επιχειρήματος, μιας πυκνής υφής διανοημάτων που διαδραματίζονται μέσα στον πυρήνα του λυρικού "εγώ" και έχουν ως σταθερή αναφορά τη θνητότητα. Η...

Ο "Οθέλλος", από τα πιο δημοφιλή έργα του Σαίξπηρ, θεωρείται η κατεξοχήν τραγωδία της ερωτικής ζήλιας. Ωστόσο το έργο δεν περιορίζεται στην περιγραφή του ερωτικού αυτού πάθους· εξετάζει ακόμα τη θέση του Άλλου, του διαφορετικού, μέσα σε μια οργανωμένη κοινωνία και αποκαλύπτει την τρομακτική δύναμη του Κακού, που συμπαρασύρει στο διάβα του και καταστρέφει κάθε γνήσιο αίσθημα, κάθε αξία αυτής της ζωής. Ο Iάγος είναι μηδενιστής: μέσα από τη διεστραμμένη του οπτική θέλει να αποδείξει, και το πετυχαίνει, ότι οι άνθρωποι είναι ηλίθιοι. Η "λογική", ο φθόνος και η φιλοδοξία του κιν...

Τα τελευταία χρόνια, μετά από μια μεγάλη περίοδο σιωπής και κάπως απροσδόκητα, έχει αρχίσει να αναζωπυρώνεται το ενδιαφέρον για το κριτικό και ποιητικό έργο του Κωστή Παλάμα, του ανθρώπου που επί τριάντα και πλέον χρόνια κατείχε προνομιακή θέση στην ιεραρχία των ελλήνων ποιητών. Ως εκ τούτου, σήμερα παρατηρείται μια σημαντική αύξηση των τεκμηρίων που προδίδουν αυτό το ανανεωμένο ενδιαφέρον. Σε αυτά τα τεκμήρια συγκαταλέγονται και τα κείμενα που περιλαμβάνονται στον παρόντα τόμο: κείμενα που φωτίζουν άγνωστες πτυχές του παλαμικού έργου ή πραγματεύονται διεξοδικά τις πιο γνωσ...

Περιέχονται οι παρακάτω θεματικοί κύκλοι: - Ανθρωπολογία - Αρχείο χαρτογραφίας του ελληνικού χώρου - Βυζάντιο - Βυζαντινή και νεοελληνική βιβλιοθήκη - Ιστορία και αρχαιολογία - Ιστορία, θεωρία και κριτική της λογοτεχνίας - Ιστορία και θεωρία της τέχνης - Κλασική παιδεία - Νεοελληνικά κείμενα - Νεοελληνική παιδεία - Τέχνη - Φιλοσοφία Εκδόσεις της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος - Ευρετήριο τίτλων - Ευρετήριο συγγραφέων - Ευρετήριο μεταφραστών Σε κάθε θεματικό κύκλο οι τίτλοι κατατάσσονται χρονολογικά, με βάση το έτος της πρώτης έκδοσης του βιβλίου από το...

Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που διοργανώθηκε από το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης σε συνεργασία με την Αγιορειτική Πινακοθήκη της Ιεράς Μονής Σίμωνος Πέτρας, για να παρουσιαστεί στο Πολιτιστικό Κέντρο του ΜΙΕΤ στη Θεσσαλονίκη τον Νοέμβριο του 2007 και στο Μέγαρο Εϋνάρδου στην Αθήνα τον Ιανουάριο του 2008. Το Άγιον Όρος είναι βέβαια περισσότερο γνωστό για τους δικούς του καλλιτεχνικούς θησαυρούς παρά για την επίδραση που έχει ασκήσει στη διαμόρφωση της καλλιτεχνικής δημιουργίας στην Ελλάδα. Τόσο με την πνευματική παράδοση την ο...

Η μετάφραση ως άθλημα Η μετάφραση υπήρξε πάντα ένας αποκαλυπτικός παράγοντας της πολιτισμικής στάθμης ενός λαού σε ορισμένο χρόνο. Θυμίζω μόνο πως η πρώτη μετάφραση λογοτεχνικού κειμένου στην ιστορία του πολιτισμού ήταν της Παλαιάς Διαθήκης στην Αλεξάνδρεια την εποχή των Πτολεμαίων. Έγινε διότι ο ρέκτης εκείνος βασιλιάς είχε αντιληφθεί πως η πανίσχυρη και πολύτιμη μερίδα του πληθυσμού της μεγάλης εμπορικής και ναυτικής πόλης, οι Εβραίοι, είχαν ξεχάσει τη γλώσσα τους αλλ' όχι και τη θρησκεία τους! [...] Το Δ.Σ. της Εταιρείας Συγγραφέων έκανε δεκτή την πρότασή μου να μετα...

"Το καμαράκι κάτω από τη σκάλα", φράση πού δανείζομαι από το "ΥΓ." του Αναγνωστάκη, επιδέχεται και άλλη ερμηνεία, προς την οποία σαφώς και εμπαθώς καταφάσκω. Αποβλέπει σε μιαν άσκηση της τέχνης του λόγου που θα αναπτύσσεται λίγο παράμερα, στην αθέατη πλευρά των μεγάλων διακυβευμάτων (τι γυρεύει η ποίηση στο παζάρι;), χωρίς ωστόσο να αρνείται πουθενά τον δημόσιο χαρακτήρα της· την επιθυμία, ναι, να διασώσουμε κάτι από τη λαίλαπα του ευτελισμού, όχι όμως ως προνόμιο, τάχα, της ιερής κάστας των γραφέων και του λογοτεχνικού μαντείου (εδώ η εκκοσμίκευση ας είναι ανελέητη), αλλά...

Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης σε συνεργασία με την γκαλερί Ζουμπουλάκη και έγινε στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (16 Δεκεμβρίου 2008 έως 15 Φεβρουαρίου 2009). Στην έκθεση αυτή παρουσιάζεται αυτόνομα μια σειρά από 225 σχέδια του Γιάννη Μόραλη, που φιλοτεχνήθηκαν στο διάστημα 1934-1994. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ν.Π. Παΐσιος στο εισαγωγικό του σημείωμα: "Το ύφος των σχεδίων ακολουθεί ή προαγγέλλει, σε γενικές γραμμές που επιτρέπουν πάμπολλες εξαιρέσεις, τις περιόδους τη...