Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ένα καλοκαιρινό δειλινό του 1986 στο αυλιδάκι με τη ραδινή λεύκα της οδού Άγρας 20, παρουσία του Γιώργου και της Λένας Σαββίδη, η Μάρω Σεφέρη, με το βλέμμα βουρκωμένο, μου εμπιστεύτηκε το σώμα των επιστολών που είχε ανταλλάξει με τον ποιητή κατά την τετραετία 1936-1940. Ομογνωμονήσαμε πάραυτα και στα τρία καίρια σημεία που αφορούσαν στον καταρτισμό της έκδοσης. Πρώτον, τα κείμενα θα δημοσιεύονταν δίχως περικοπές. Τι να περικόψεις άλλωστε από τα λόγια των ερωτευμένων; Δεύτερον, ο σχολιασμός δεν θα ήταν φορτικός παρά θα περιοριζόταν στα απολύτως αναγκαία. Τρίτον, επειδή ένιοι...

[...] Δεν πιστεύω ότι οι προσωπικές αλληλογραφίες πρέπει να εκδίδονται. Κοινοποιούν κάτι που αφορά τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις εξάρσεις ή την καθημερινότητα, τις σχέσεις γενικά, δύο ατόμων. Οι ερωτικές ή συζυγικές μάλιστα από αυτές, όχι σπάνια, συντηρούν την αδιακρισία της κλειδαρότρυπας και, συχνά, διαλύουν τους μύθους. Ένα υλικό προορισμένο για διμερή επικοινωνία εκτίθεται στα μάτια εκατοντάδων ανθρώπων, ενδιαφερόμενων ή απλώς περίεργων, φιλέρευνων λογίων ή επιπόλαιων αναγνωστών. Τα πράγματα αλλάζουν βέβαια στην περίπτωση που έχουμε εκφρασμένη την επιθυμία και των δ...

Μέσα από τούτη την αλληλογραφία, με τις αναπόφευκτες εκατέρωθεν αυτολογοκρισίες, αναδύονται στιγμές της ζωής των συνομιλητών. Ξετυλίγεται για άλλη μια φορά το νήμα της ζωής του Σεφέρη: η πολιτική, η ποιητική δημιουργία, οι άνθρωποι, οι φιλίες και οι αντιπάθειες, οι σπασμένες σχέσεις και οι καημοί του: η γλώσσα, η ανθρώπινη μοίρα σφιχτοδεμένη με την πραγματωμένη Ιστορία, η "αμυαλιά" των πολιτικών. Αλλ' υπάρχει και η μοίρα των τόπων, των τόπων μέσα στα πλοκάμια του χρόνου: η Ελλάδα, το Βυζάντιο, η Κύπρος... Ο Σεφέρης· ο Σεφέρης που γνωρίζουμε. Που μιλάει με τη βαριά, βαθιά, σ...

Η πρώτη μεσοπολεμική δεκαετία (1920-1930) μπορεί να είναι μάλλον φτωχή σε νέες, ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες παρουσίες στον χώρο της ποίησης, δεν παύει, ωστόσο, να αποτελεί ένα ενδιάμεσο, στη βαριά έως και ζοφερή ατμόσφαιρα του οποίου κυοφορούνται συνθήκες πρόσφορες για την ανάδειξη του "καινούριου". Εγγύηση γι' αυτό αποτελούν οι ποιητές που έκαναν την εμφάνισή τους λίγα χρόνια πριν, ανάμεσα στα 1910 και στα 1920 (Ρώμος Φιλύρας, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Κώστας Ουράνης, Κ.Γ. Καρυωτάκης, Νίκος Χάγερ-Μπουφίδης, Τέλλος Άγρας, Μήτσος Παπανικολάου), και οι οποίοι τώρα διανύουν την περίοδο...

Η μετάφραση των ποιημάτων είναι το είδος της γραφής που δίνει τη μικρότερη ικανοποίηση. Όσο καλά και να δουλέψει κανείς, όσο επιτυχής και αν είναι, θα υπάρχει πάντα ένα αντικείμενο - το πρωτότυπο - που μένει εκεί για να μας δείχνει πως βρισκόμαστε πάντα χαμηλότερα από το σωστό, πως ακόμη κι αν πάμε ψηλότερα, πάλι χαμηλότερα θα είμαστε· αλίμονο αν προσπαθήσουμε να καλυτερέψουμε το ποίημα που μεταφράζουμε. Και τούτο ακόμη: όταν μεταφράζουμε από μια ξένη γλώσσα που ξέρουμε λίγο ή πολύ, σε μια γλώσσα - τη δική μας - που μας είναι έμφυτη και την αγαπούμε περισσότερο, κάνουμε κά...

"Νομίζω πως είναι η έλξη που ασκεί απάνω μου το κείμενο της Παλιάς Διαθήκης των Εβδομήκοντα που με παρακίνησε να δοκιμάσω την απόδοση του Άσματος των Ασμάτων στη σύγχρονη γλώσσα μας. Με φιλοξενούσε τότε ένα αψηλό χωριό του Λιβάνου· εκεί την άρχισα. Το βουνό δε μου έδινε τις ίδιες εντυπώσεις που είχα για το τοπίο διαβάζοντας το Άσμα· μέσα στον αλαφρύ και διάφανον αέρα του ήταν πιο σκληρές, πιο γυμνές, πιο φτωχιές· ίσως ένα πρόσθετο κίνητρο στο ξεκίνημα αυτής της εργασίας να ήταν η επιθυμία μου να βρω έναν τρόπο οικειότερης συνομιλίας με τον τόπο. Όμως αν δεν ήταν αυτή η ε...

"Ένα συναισθηματικό ταξίδι στην Κύπρο", ένα "Χρονικό της Κύπρου 1953" αρχίζει να σχεδιάζει ο Γιώργος Σεφέρης στις 18 Αύγουστου 1954, τη χρονιά μετά το πρώτο ταξίδι του στο νησί, παράλληλα με τη σύνθεση του "...Κύπρον, ου μ' εθέσπισεν...". Η έκδοση της συλλογής τον Δεκέμβριο του 1955 δεν σταματά τον ποιητή από αυτή την πεζογραφική του προσπάθεια, κάτι που φαίνεται να κάνει λίγο αργότερα η υπηρεσιακή του ανάμειξη στο Κυπριακό και η ραγδαία και δυσοίωνη εξέλιξη των γεγονότων. Τα σχεδιάσματα του Βαρνάβα Καλοστέφανου μας δίνουν το προνόμιο να παρακολουθήσουμε τον Σεφέρη στο εργα...

"Ένα συναισθηματικό ταξίδι στην Κύπρο", ένα "Χρονικό της Κύπρου 1953" αρχίζει να σχεδιάζει ο Γιώργος Σεφέρης στις 18 Αύγουστου 1954, τη χρονιά μετά το πρώτο ταξίδι του στο νησί, παράλληλα με τη σύνθεση του "...Κύπρον, ου μ' εθέσπισεν...". Η έκδοση της συλλογής τον Δεκέμβριο του 1955 δεν σταματά τον ποιητή από αυτή την πεζογραφική του προσπάθεια, κάτι που φαίνεται να κάνει λίγο αργότερα η υπηρεσιακή του ανάμειξη στο Κυπριακό και η ραγδαία και δυσοίωνη εξέλιξη των γεγονότων. Τα σχεδιάσματα του Βαρνάβα Καλοστέφανου μας δίνουν το προνόμιο να παρακολουθήσουμε τον Σεφέρη στο εργα...

[...] Στριμωγμένος ανάμεσα σε βουνό και σε θάλασσα ο Βόλος -η πρωτεύουσα ενός νομού, που άλλοι τον παρομοιάζουν με δαγκάνα και άλλοι με μισάνοιχτη αγκαλιά-, φαίνεται να βρίσκεται στο σημείο τομής ενός νοερού ελλαδικού σταυρού. Τύχη και συνάμα ατυχία για τους κατοίκους του: Να ξέρουν ότι ισορροπούν ανάμεσα στη μητρόπολη του Νότου (Αθήνα) και στην πρωτεύουσα των Βαλκανίων (Θεσσαλονίκη), να αισθάνονται το κέντρο μιας ευθείας που ενώνει το Ιόνιο με τα παραλία της Μικρασίας [...] "Όχι, όχι. Δεν είναι μια συνηθισμένη επαρχιακή πόλη ο Βόλος. Έχει κάτι το αλλιώτικο, κάτι το ξεχωρι...

Οι επιμελητές της έκδοσης ευχαριστούν τις εκδόσεις "Ίκαρος" και "Μεταίχμιο", που πρόθυμα επέτρεψαν να αναδημοσιευθούν αποσπάσματα από "σεφερικά" βιβλία τους, καθώς και το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης για τις φωτογραφίες του ποιητή. Περιέχονται οι ενότητες: - Μαρία Στασινοπούλου, "Χρονολόγιο" A. Σε πρώτο πρόσωπο - Μαθητικές εκθέσεις του Γεωργίου Σ. Σεφεριάδη - Ανέκδοτες επιστολές του Σεφέρη (από την αλληλογραφία με τον Γ.Κ.Κατσίμπαλη) - Ποιήματα - Ο Σεφέρης για τους άλλους: για τον Θ. Σ. Έλιοτ - Με τα μάτια του ποιητή Β. Αναμνήσεις των άλλων - Τάκης Σινόπουλ...

Πώς άραγε πρέπει να οργανώνεται μια έκθεση πολυμέσων για ένα ποιητή, αν φυσικά υπάρχει λόγος για μια τέτοια έκθεση; Τι μπορεί, τελικά, να εκτεθεί από το έργο ενός ποιητή ως θέαμα, ή ως ακρόαμα; Και τι, κατά συνέπεια, σκέφτονται οι οργανωτές της να προσφέρουν στο κοινό που θα την επισκεφθεί; Η μοίρα των νεκρών ποιητών, λησμονημένων ή μη, δεν διαφέρει από τη μοίρα των προσώπων εκείνων, που "λιγόστεψαν τόσο παράξενα μες στη ζωή μας, αυτών που απέμειναν σκιές κυμάτων και στοχασμοί", σύμφωνα με τα λεγόμενα του ίδιου του ποιητή στον "Βασιλιά της Ασίνης". Τα πρόσωπα έχουν χαθεί αν...

Για πρώτη φορά, σημαντικό μέρος της ελληνικής ποίησης συγκεντρώνεται και εκδίδεται σε ενιαία συλλογή. Το περιεχόμενο των βιβλίων είναι πρωτότυπο και περιλαμβάνει βιογραφία/εργοβιογραφία του ποιητή στον οποίο θα αναφέρεται, καθώς και πλούσια ανθολογία των ποιημάτων του με έμφαση όχι μόνο στα πιο γνωστά, αλλά και στα πιο ενδεικτικά της εξέλιξής του ως ποιητή. Η σειρά αποτελείται από 14 τόμους και θα παρουσιάζει τη ζωή και το έργο 12 από τους σημαντικότερους ποιητές μας. Η "Καθημερινή", προκειμένου να εξασφαλίσει τα δικαιώματα των πιο πρόσφατων και άρτια επιμελημένων εκδόσε...

Για πρώτη φορά, σημαντικό μέρος της ελληνικής ποίησης συγκεντρώνεται και εκδίδεται σε ενιαία συλλογή. Το περιεχόμενο των βιβλίων είναι πρωτότυπο και περιλαμβάνει βιογραφία/εργοβιογραφία του ποιητή στον οποίο θα αναφέρεται, καθώς και πλούσια ανθολογία των ποιημάτων του με έμφαση όχι μόνο στα πιο γνωστά, αλλά και στα πιο ενδεικτικά της εξέλιξής του ως ποιητή. Η σειρά αποτελείται από 14 τόμους και θα παρουσιάζει τη ζωή και το έργο 12 από τους σημαντικότερους ποιητές μας. Η "Καθημερινή", προκειμένου να εξασφαλίσει τα δικαιώματα των πιο πρόσφατων και άρτια επιμελημένων εκδόσε...

Ο Γιώργος Σεφέρης χρησιμοποιεί τον όρο "μεταγραφή" για να δηλώσει την ενδογλωσσική μετάφραση, δηλ. τη μεταφορά παλαιότερων κειμένων της γλώσσας μας στα νεοελληνικά. Αρκετά δείγματα της μεταγραφικής ενασχόλησης του ποιητή υπάρχουν ήδη και στο δημοσιευμένο έργο του και, φυσικά περιλαμβάνονται στην παρούσα έκδοση. [...] Μολονότι υπάρχουν διορθώσεις του Σεφέρη σε όλα σχεδόν τα χειρόγραφα, με κανέναν τρόπο δε θα λέγαμε ότι η παρούσα μορφή των μεταγραφών θα ήταν και η οριστική. Αυτό αποκτά ιδιαίτερη σημασία, αν αναλογιστούμε ότι ο ποιητής ήθελε περισσότερο κατεργασμένες και τι...

Ο Σεφέρης γνωρίστηκε με τον Λορεντζάτο τον Οκτώβριο του 1947, όπως σημειώνει ο Γ. Π. Σαββίδης στο "Σχεδίασμα χρονολογίας του Γιώργου Σεφέρη (1873-1962)". Υποτίθεται ότι σημαντικό ρόλο για την προσέγγισή τους έπαιξε το "Δοκίμιο Ι (Σολωμός)" του Λορεντζάτου, που είχε εκδοθεί τον Μάρτιο του ίδιου χρόνου και το έστειλε ο νέος δοκιμιογράφος στον ποιητή. Η γνωριμία έγινε στο σπίτι του Σεφέρη, στη οδό Κυδαθηναίων (βλ. γράμμα του Λορεντζάτου, 22.5.1949) [...] Τα γράμματα που περιέχονται στον τόμο τούτο ανταλλάχτηκαν από τις τέσσερις μεγάλες στεριές, την Ευρώπη, την Ασία, την Αφρ...

Για να γιορτάσουμε τα 40 χρόνια από την ίδρυση του "Κέδρου", ανατυπώνουμε, σε πανομοιότυπη έκδοση, τον τόμο των "18 κειμένων" (1970) που έχει από χρόνια εξαντληθεί. Τιμή στους πρωτεργάτες του, σ' όσους αγαπημένους έφυγαν αυτά τα χρόνια και σ' όσους συνεχίζουν τον καλόν αγώνα. Σ' αυτούς που τόλμησαν ομαδικά και επωνύμως να δηλώσουν την αντίθεσή τους στη δικτατορία, λύνοντας την επίσης εύγλωττη σιωπή τους, ύστερα απ' την άρση της προληπτικής λογοκρισίας. Τιμή προπάντων στη μνήμη της καρδιάς του "Κέδρου", της Νανάς Καλλιανέση, που σήκωσε στους ώμους της την ευθύνη της έκδοσης...

Οι μελέτες που δημοσιεύουνται σ' αυτό τον τόμο γράφτηκαν από τα 1936 ως τα 1943 σε περιστάσεις δυσμενείς. Γιατί ο συγγραφέας είτε δεν είχε στη διάθεσή του τα απαραίτητα βιβλία· είτε τις έγραψε μακριά από συντρόφους που θα τον βοηθούσαν, κρίνοντας ή επικρίνοντας, να σκεφτεί καλύτερα· είτε γιατί δημοσιεύτηκαν σε καιρούς (1936-1940) όπου η λογοκρισία εμπόδιζε τη συζήτηση χωρίς ορισμένα αποσιωπητικά. Ο "Διάλογος πάνω στην ποίηση" λ.χ. που έγινε με τον Κωνσταντίνο Τσάτσο, τέλειωσε όταν ο Τσάτσος ήταν πολιτικός εξόριστος σ 'ένα νησί και από εκεί έστειλε την τελευταία του απάντηση...