Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στην πολύγλωσση και πλούσια εικονογραφημένη έκδοση περιλαμβάνονται τριάντα εισηγήσεις των παγκοσμίως πιο σημαντικών μελετητών του έργου του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, οι οποίες παρουσιάστηκαν στα δύο συνέδρια που πραγματοποιήθηκαν στο Ηράκλειο και στην Αθήνα, κατά το 2014, με την ευκαιρία των εκδηλώσεων για τα 400 χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου κρητικού ζωγράφου. Το υλικό του τόμου διαιρείται σε δύο κύριες ενότητες ("Τα χρόνια της Κρήτης" και "Από την Κρήτη στη Βενετία, τη Ρώμη και το Τολέδο"), ενώ ειδικές μελέτες αφιερώνονται στα προβλήματα που σχετίζονται με το "Τρίπτυχο...

Στον τόμο αυτό συγκεντρώνονται 36 ανακοινώσεις που παρουσιάστηκαν στο Ε΄ Συνέδριο Ιστορίας της Τέχνης, με τίτλο "Ζητήματα ιστορίας, μεθοδολογίας, ιστοριογραφίας", το οποίο οργανώθηκε από την Εταιρεία Ελλήνων Ιστορικών Τέχνης το 2016 και πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη. Το βιβλίο δεν επιδιώκει μόνο να αποτυπώσει τις εργασίες του συνεδρίου, αλλά κυρίως να αποτελέσει μια βάση προβληματισμού για περαιτέρω μελέτη και έρευνα από όσους ασχολούνται με την ιστορία της τέχνης και παράλληλα ένα βιβλίο ενδιαφέρον για το ευρύτερο κοινό. Οι ιστορικές μελέτες που παρουσιάζονται κ...

Στο δέκατο τρίτο δοκίμιο της σειράς minima του ΜΙΕΤ ο ιστορικός της τέχνης Νίκος Χατζηνικολάου εξετάζει και αναλύει τα μοντερνιστικά στοιχεία στο έργο του Γκρέκο. "Ο "μοντερνισμός" του ζωγράφου οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι ενστερνίστηκε την ιταλική καλλιτεχνική θεωρία και χρησιμοποίησε τις συνταγές των βενετσιάνικων εργαστηρίων. Ό,τι έχει παρατηρηθεί στο έργο του από θετική ή αρνητική σκοπιά επί τέσσερις αιώνες -η απουσία συμμετρίας, η παραμόρφωση των αναλογιών, οι παραβιάσεις της εικονογραφικής παράδοσης, η άρνηση του χώρου, η δουλειά με χρωματικούς λεκέδες...

Η έκδοση αποτελεί τον συνοδευτικό κατάλογο της ομότιτλης έκθεσης, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη (Κεντρικό Κτήριο, 13 Νοεμβρίου 2014 – 1 Μαρτίου 2015), στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του "έτους Γκρέκο", με αφορμή τη συμπλήρωση 400 χρόνων από τον θάνατο του ζωγράφου. Ο τόμος, με επιστημονική επιμέλεια του ιστορικού τέχνης Νίκου Χατζηνικολάου και κείμενα του επιμελητή, καθώς και των Richard Kagan και Ιωάννη Χασιώτη, έχει στόχο να αναδείξει και να τιμήσει τους διανοούμενους, τους συλλέκτες και τους παραγγελιοδότες που αποτελούσαν τον προσωπικό κύκλο του Γκρέκο στο Το...

Η έκδοση αποτελεί τον συνοδευτικό κατάλογο της ομότιτλης έκθεσης, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη (Κεντρικό Κτήριο, 13 Νοεμβρίου 2014 – 1 Μαρτίου 2015), στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του "έτους Γκρέκο", με αφορμή τη συμπλήρωση 400 χρόνων από τον θάνατο του ζωγράφου. Ο τόμος, με επιστημονική επιμέλεια του ιστορικού τέχνης Νίκου Χατζηνικολάου και κείμενα του επιμελητή, καθώς και των Richard Kagan και Ιωάννη Χασιώτη, έχει στόχο να αναδείξει και να τιμήσει τους διανοούμενους, τους συλλέκτες και τους παραγγελιοδότες που αποτελούσαν τον προσωπικό κύκλο του Γκρέκο στο Το...

Η έκθεση πραγματοποιείται με αφορμή τα 400 χρόνια από τον θάνατο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου και είναι επικεντρωμένη σε δύο έργα της ιταλικής περιόδου του Έλληνα ζωγράφου που φυλάσσονται στην πόλη του Ηρακλείου. Πρόκειται για τη Βάπτιση του Χριστού, που ανήκει στο Δήμο Ηρακλείου, και την Άποψη του Όρους και της Μονής Σινά, που αγοράστηκε από τα Ιδρύματα Ανδρέα και Μαρίας Καλοκαιρινού, το 1991.

Μικρός τόμος που περιέχει ποήματα και πεζά σύγχρονων και μεταγενέστερων του μεγάλου καλλιτέχνη διανοουμένων, που δείχνουν την απήχηση του έργου του στην εποχή του και την πρόσληψή του σε κατοπινές εποχές. Ξεχωριστής σημασίας κείμενα των Luis de Gongora, Hortensio Paravicino, Maurice Barres, Roger Fry και Julius Meier-Graefe.

[...] Ο Σεμερτζίδης έζησε, εμπνεύστηκε και αποτύπωσε στο έργο του τις πιο συγκλονιστικές στιγμές του ελληνικού 20ού αιώνα, τιμώντας ταυτόχρονα, μαζί με τις καταβολές της αισθητικής του παιδείας, και τις εμπειρίες του από τα πρωτοποριακά εκφραστικά κινήματα εκείνης της εποχής. Η ανάδειξη μάλιστα της προσφοράς του, σε μια περίοδο υπερφορτωμένη με δευτέρας διαλογής προϊόντα του εσωτερικού και του εξωτερικού, υπενθυμίζει κάτι που καλό θα ήταν να θεωρηθεί ως επιτακτική ανάγκη: Το να βλέπουμε και να ξαναβλέπουμε την καλλιτεχνική παραγωγή του τόπου μας με ανανεωμένη κάθε φορά ανιχ...

[...] Ο Σεμερτζίδης έζησε, εμπνεύστηκε και αποτύπωσε στο έργο του τις πιο συγκλονιστικές στιγμές του ελληνικού 20ού αιώνα, τιμώντας ταυτόχρονα, μαζί με τις καταβολές της αισθητικής του παιδείας, και τις εμπειρίες του από τα πρωτοποριακά εκφραστικά κινήματα εκείνης της εποχής. Η ανάδειξη μάλιστα της προσφοράς του, σε μια περίοδο υπερφορτωμένη με δευτέρας διαλογής προϊόντα του εσωτερικού και του εξωτερικού, υπενθυμίζει κάτι που καλό θα ήταν να θεωρηθεί ως επιτακτική ανάγκη: Το να βλέπουμε και να ξαναβλέπουμε την καλλιτεχνική παραγωγή του τόπου μας με ανανεωμένη κάθε φορά ανιχ...

[...] Το Σεπτέμβριο του 1981 περάσαμε πέντε μέρες κουβεντιάζοντας, μετά το μεσημεριανό φαγητό, στο σπίτι του. Είχα μαζί μου ένα μαγνητόφωνο και του ζήτησα να μιλήσει για τη ζωή και την τέχνη του και να ηχογραφηθεί η συνομιλία μας, με σκοπό, εγώ ή κάποιος άλλος πιο αρμόδιος από μένα, να γράψει ένα βιβλίο. Ήταν σωματικά καταβεβλημένος ύστερ' απ' την εγκεφαλική συμφόρηση και παράλυση της δεξιάς πλευράς του, που είχε πάθει το 1978, αλλά το πνεύμα του ήταν ακατάβλητο και ακμαίο. Στο κείμενο που ακολουθεί καταγράφεται απομαγνητοφωνημένη αυτή η συνομιλία, που δεν ολοκληρώθηκε,...

Στο Α΄ Συνέδριο των Ελλήνων Ιστορικών Τέχνης, ο Νίκος Χατζηνικολάου είχε θέσει ένα ερώτημα -οντολογικού όσο και ακαδημαϊκού/θεσµικού χαρακτήρα- το οποίο είχε εύλογα συνδέσει με το πρόβλημα "ταυτότητας" των ελλήνων ιστορικών της τέχνης. Όπως ο ίδιος αναφέρει, εκ των υστέρων διεπίστωσε ότι το ερώτημα "Ποιοι είµαστε, πού βρισκόμαστε και ποια προοπτική έχουμε" αποτελούσε (όλως τυχαίως) παράφραση του γνωστού έργου του Gauguin Από πού ερχόμαστε; Τι είμαστε; Πού πηγαίνουµε; και κατά συνέπεια η σύνθεση αυτή θα μπορούσε, τουλάχιστον εν μέρει, να προταθεί για έµβληµα του Α΄ Συνεδρίου...

Είναι υποχρεωτικό η μυθοπλασία, σε μια "ταινία εποχής", να σεβαστεί την ιστορική πραγματικότητα; Ποια ήταν η σχέση του Γκρέκο με την Καθολική Εκκλησία στα χρόνια που έζησε στο Τολέδο; Αληθεύει ότι η Ιερά Εξέταση, με κύριο όργανό της τον Νίνιο ντε Γκεβάρα, δίκασε τον καλλιτέχνη; Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος υπήρξε πραγματικά ένα είδος Ζορρό, υπερασπιστής των αδυνάτων και του φωτός; Στο κείμενο της διάλεξης που έδωσε με αφορμή τον "Ελ Γκρέκο" του Γιάννη Σμαραγδή, ο Νίκος Χατζηνικολάου ανασκευάζει τις ιστορικές ανακρίβειες της ταινίας, επικρίνει την προσφυγή σε εύκολους εντυπ...

Οι δεσμοί του Φίλιππου Ηλιού με το Πανεπιστήμιο Κρήτης και τους ανθρώπους που το πλαισιώνουν υπήρξαν στενοί και μακρόχρονοι, με θεσμικό επιστέγασμα την ανακήρυξή του σε επίτιμο διδάκτορα της Φιλοσοφικής Σχολής (1994). Έτσι, η επιστημονική συνάντηση που οργάνωσε το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Ρέθυμνο (14-15/10/2005) υπήρξε μια χειρονομία μεστή περιεχομένου: ιστορικοί, φίλοι και συνεργάτες, ομότεχνοι του Φ. Ηλιού τίμησαν τη μνήμη του με τρόπο ουσιαστικό, καταθέτοντας τον γνωστικό οβολό τους στη μεγάλη τράπεζα της νεοελληνικής ιστοριογραφίας. Ο τόμος περιέχει τ...

Ο Δομήνικος Θετοκόπουλος είναι ένα καλλιτεχνικό φαινόμενο μοναδικό στην ιστορία της τέχνης. Ο Γκρέκο δημιούργησε μια τέχνη που παραμένει μια μυστηριώδης νήσος, χαμένη στον ωκεανό του ιστορικού χρόνου. Βυζαντινός, Βενετσιάνος, Ρωμαίος μανιεριστής ή Ισπανός μυστικιστής, ο Γκρέκο διεκδικείται από παντού, γίνεται λάβαρο της εθνικής ιδεολογίας Ελλήνων και Ισπανών, προφήτης και κήρυκας της μοντέρνας τέχνης. Ποιος είναι, λοιπόν, ο αληθινός Γκρέκο; Το ιστορικό πρόσωπο του ζωγράφου, τη ζωή του, το έργο του, τις ιδέες του, τις συνθήκες της δημιουργίας του, προσπαθεί να φωτίσει η ι...

[...] Είναι βέβαιο ότι η "Ερωφίλη" γράφτηκε μετά το 1587, όταν πρωτοκυκλοφόρησε η τραγωδία "Il Re Torrismondo", δεδομένου ότι οι εφιάλτες που περιγράφει η Eρωφίλη στη Νένα της, στη β' σκηνή της β' πράξης, στηρίζονται, σε μεγάλο βαθμό, στην ανάλογη περιγραφή της Αλβίντα προς την παραμάνα της Νουτρίτσε στο έργο του Τορκουάτο Τάσσο (Torquato Tasso), όπως έδειξε ο Μανούσακας. Κατά τον Μανούσακα η "Ερωφίλη" πρέπει να γράφτηκε στη δεκαετία 1590-1600 και πάντως πριν από το 1610, άποψη που υποστήριξε με πειστικά επιχειρήματα και έγινε αποδεκτή, αν δεν κάνω λάθος, από όλους ανεξαιρ...

Έκδοση των ανακοινώσεων 24 ειδικών για το έργο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, στο Συνέδριο που οργανώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2005 στο Ρέθυμνο από το Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών/ΙΤΕ και το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Οι μελέτες εστιάζουν στις τεχνικές αναλύσεις έργων του Θεοτοκόπουλου καθώς και στη σχέση του ζωγράφου με τη γλυπτική. Τα περισσότερα κείμενα είναι εικονογραφημένα με έργα του Θεοτοκόπουλου και άλλων καλλιτεχνών. Στον τόμο δημοσιεύονται επίσης δύο μελέτες αφιερωμένες στη Βάπτιση, έργο που αγοράστηκε πρόσφατα από το Δήμο Ηρακλείου.