Σβολόπουλος Κωνσταντίνος Δ. 1938-2019
Svolópoulos Konstantínos D.
O Κωνσταντίνος Δ. Σβολόπουλος (1938-2019) γεννήθηκε στην Αθήνα. Ήταν τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από το 2003 και χρημάτισε πρόεδρός της το 2010, και ομότιμος καθηγητής της Ιστορίας του Νεώτερου Ελληνισμού στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Πολιτικές Επιστήμες στα Πανεπιστήμια Στρασβούργου και Παρισίων. Ανακηρύχθηκε διδάκτωρ στα Πανεπιστήμια Στρασβούργου και Αθηνών και υφηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης όπου και διετέλεσε καθηγητής της Ιστορίας των Διεθνών Σχέσεων (1981-1989). Kατά τα έτη 1962-1965 κατέταξε το αρχείο Eλευθερίου Bενιζέλου του Mουσείου Mπενάκη. Ιστορικός μεγάλου κύρους, διετέλεσε επί εννέα χρόνια διευθυντής του Ιδρύματος Μελετών Χερσονήσου του Αίμου.Tο 1990 ανέλαβε τη Διεύθυνση του Iδρύματος "Kωνσταντίνος Γ. Kαραμανλής", του οποίου υπήρξε συνιδρυτής με τους K. Tσάτσο και K. Tρυπάνη. Tο 1989 εξελέγη καθηγητής της Iστορίας του Nεωτέρου Eλληνισμού στο Πανεπιστήμιο Aθηνών. To 2003 η ολομέλεια της Ακαδημίας Αθηνών αναγνωρίζοντας το σημαντικότατο έργο τού καθηγητή Σβολόπουλου τον εξέλεξε τακτικό μέλος της στην έδρα της "Ιστορίας του Ελληνισμού κατά τους Νεώτερους Χρόνους". Μέλος του επιστημονικού συμβουλίου του Iδρύματος Nτε Γκωλ και επίτιμος εταίρος της Eταιρείας NA Eυρώπης του Mονάχου. Kύρια αυτοτελή έργα: "O Eλευθέριος Bενιζέλος και η πολιτική κρίσις εις την Aυτόνομον Kρήτην, 1901-1906", Aθήνα (1974), "Tο Bαλκανικόν Σύμφωνον και η ελληνική εξωτερική πολιτική, 1928-1934" (Aθήνα 1974), "Aνέκδοτον κείμενον του Eλευθερίου Bενιζέλου" (Aθήνα 1974), "H ελληνική εξωτερική πολιτική μετά την Συνθήκην της Λωζάνης: η κρίσιμος καμπή, Iούλιος-Δεκέμβριος 1928" (Θεσσαλονίκη 1977), "Yπουργείο Eξωτερικών, 1940-41. Eλληνικά διπλωματικά έγγραφα" (Aθήνα 1980), "H ελληνική εξωτερική πολιτική, 1900-1945" (Aθήνα 1992), "Kωνσταντινούπολη, 1856-1908: η ακμή του Eλληνισμού" (Aθήνα 1994), "H οργάνωση της διεθνούς κοινωνίας. Iστορική επισκόπηση" (Θεσσαλονίκη 1996), "Kωνσταντίνος Kαραμανλής: Aρχείο, γεγονότα και κείμενα", (επιμ. 12 τόμοι) (Aθήνα 1992-1997), "Alexandre Ypsilanti, Correspondance inedite, 1816-1828" (Thessaloniki 1999), "Eλευθέριος Bενιζέλος:12 μελετήματα" (Aθήνα 1999), "H ελληνική εξωτερική πολιτική, 1945-1981" (Aθήνα 2001), "Xαϊδάρι, 8 Σεπτεμβρίου 1944. H αόρατη στρατιά στο απόσπασμα" (Aθήνα 2002), "Tο καθεστώς των νησίδων του νοτιοανατολικού Aιγαίου. H μαρτυρία των πηγών" (Aθήνα 2002), "Η γένεση της ιστορίας του Νέου Ελληνισμού", (Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2006), "Προμαχώντας στο Μεσολόγγι" (Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2007), "Η απόφαση για την επέκταση της ελληνικής κυριαρχίας στην Μ. Ασία (Ίκαρος 2009), "Κατακτώντας την ανεξαρτησία", (Πατάκης 2010). Ήταν παντρεμένος με την ηθοποιό του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου Κατερίνα Χέλμη. Έφυγε από τη ζωή στις 13 Αυγούστου 2019, σε ηλικία 81 ετών.
Το βαλκανικόν σύμφωνον και η ελληνική εξωτερική πολιτική 1928-1934
Σβολόπουλος Κωνσταντίνος Δ.
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (1974)
Εισαγωγή εις την ιστορίαν των διεθνών σχέσεων
Renouvin Pierre
Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (1977)
Επιτάφια στήλη στον Ίωνα Δραγούμη
Συλλογικό έργο
Ευθύνη (1978)
Η μοίρα του Νέου Ελληνισμού συμπυκνώνεται και κρυσταλώνεται σε μερικές εξαιρετικές φυσιογνωμίες που γέννησε ο τόπος αυτός. Οι φυσιογνωμίες αυτές είναι οι κλείδες που αποκρυπτογραφούν την Ιστορία μας, που ερμηνεύουν τις περιπέτειες και τα επιτεύγματα του λαού μας - ενός λαού που η ιστορική μνήμη του είναι θησαυρός αιματηρός, περηφάνεια κι ευθύνη. Μια από τις φυσιογνωμίες αυτές ήταν ο Καποδίστριας, μια άλλη ο Βενιζέλος. Τώρα έρχεται η σειρά του Ίωνος Δραγούμη, καθώς συμπληρώνονται φέτος εκατό χρόνια από τη γέννησή του. "Ψυχή περίφανη, παλλικαρίσια" κατά τον Καζαντζάκη,...
Παρουσία του Χαριλάου Τρικούπη
Συλλογικό έργο
Ευθύνη (1980)
Ο Νέος Ελληνισμός, περνώντας μέσα από το λαγούμι της Τουρκοκρατίας, βγήκε στο δραματικό φως του Εικοσιένα και, συγκροτημένος σε Κράτος πια, συνέχισε να υπακούει στην αποστολή του, δηλαδή να πλάθει Ιστορία. Στο άνοιγμα της Νεοελληνικής Ιστορίας μας τρεις κορυφαίες πολιτικές, αλλά και κάτι υψηλότερο; εθνικές φυσιογνωμίες αντικρύζουμε να έχουν ολοκληρώσει το έργο τους: τον Ιωάννη Καποδίστρια, τον Χαρίλαο Τρικούπη και τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Τούτο δεν σημαίνει πως άλλες μορφές, ευγενείς και φωτεινές -όπως ό Αλέξανδρος Παπαναστασίου- δεν ελκύουν το σέβας και την εκτίμησή μας....
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος σήμερα
Συλλογικό έργο
Ευθύνη (1990)
Το Έθνος που λησμονεί τους ηγέτες του κινδυνεύει -είτε οι ηγέτες αυτοί ανήκουν στο χώρο της πολιτικής είτε στην περιοχή του πνεύματος. Κινδυνεύει να αποπροσανατολιστεί και να λησμονήσει για ποιο λόγο ζει. Τον πολύτιμο λόγο ύπαρξης ενός Έθνους εκφράζουν ακριβώς οι ηγέτες του. Για τούτο είναι ανάγκη το Έθνος να στρέφεται σταθερά προς αυτούς, να αντικρύζει στο πρόσωπό τους τον εαυτό του ενσαρκωμένο και να διδάσκεται από τη δική τους πολιτεία. Ακόμη μεγαλύτερη όμως ανάγκη μιας τέτοιας υψηλής μορφής επικοινωνίας έχει το δικό μας Έθνος, έθνος από τη φύση του ιστοριογόνο, γιατί οι...
Η Ελλάδα των βαλκανικών πολέμων 1910-1914
Σβολόπουλος Κωνσταντίνος Δ.
Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.) (1993)
Η τετραετία 1910-1914 αποτελεί ορόσημο για την νεοελληνική ιστορία, καθως συνδυάζεται αφ' ενός μεν με την είσοδο του Ελευθερίου Βενιζέλου στο ελληνικό πολιτικό προσκήνιο, αφ' ετέρου δε με την δυναμική λύση του Ανατολικού ζητήματος, που απασχόλησε πάνω από έναν αιώνα την δυτική διπλωματία και λύθηκε, ως προς τα Βαλκάνια, με τους Βαλκανικούς πολέμους. Από τους νικηφόρους αυτούς πολέμους η Ελλάδα προσπορίσθηκε σε μικρό χρονικό διάστημα εντυπωσιακά οφέλη, διπλασιάζοντας σχεδόν την εδαφική της έκταση και τον πληθυσμό της. Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 80 χρόνων από τους Βαλκα...
Το όραμα του Ρήγα
Δήμος Αθηναίων Πολιτισμικός Οργανισμός (1998)
Alexandre Ypsilanti correspondance inédite
Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου (1999)
Αρχεία ελληνικών πολιτικών κομμάτων και πολιτικών προσωπικοτήτων
Ελληνική Αρχειακή Εταιρεία (1999)
Στα λίγα χρόνια της λειτουργίας της, η Ε.Α.Ε. κατάφερε να δημιουργήσει μια μικρή αλλά σταθερή παράδοση στην καινοτομία. Η εκδήλωση για τα αρχεία των ελληνικών πολιτικών κομμάτων και προσωπικοτήτων επιβεβαίωσε με τον καλύτερο τρόπο τη διαπίστωση αυτή: για πρώτη φορά, μετά από πρωτοβουλία της Εταιρείας, συγκεντρώθηκαν εκπρόσωποι των σημαντικότερων Αρχείων και Ιδρυμάτων του πολιτικού χώρου και είχαν την ευκαιρία ν' αναπτύξουν διάλογο, χτίζοντας μεταξύ τους τις απαραίτητες γέφυρες επικοινωνίας.Φιλοδοξία μας ήταν να προβάλουμε την ιδιαιτερότητα των ελληνικών πολιτικών αρχείων εί...
Ελευθέριος Βενιζέλος
Σβολόπουλος Κωνσταντίνος Δ.
Ελληνικά Γράμματα (1999)
[...] Η πρώτη ενασχόλησή μου με τον Βενιζέλο και την εποχή του διασταυρώθηκε με τις σπουδές και τις έρευνές μου στο εξωτερικό, μεταξύ 1966 και 1974. Η εμβάθυνση στο πεδίο της νεώτερης και σύγχρονης ιστορίας και, παράλληλα, η μαθητεία στον τομέα της πολιτικής επιστήμης και των διεθνών σχέσεων, έστρεψαν τα ειδικότερα ενδιαφέροντά μου προς τα θέματα που συνέχονται με τη θέση της Ελλάδας και την παρουσία του Ελληνισμού στη διεθνή ζωή. Παράπλευρα, πράγματι, με την προετοιμασία των εκτενέστερων, αυτοτελών συγγραφικών εργασιών μου, συνέλεξα υλικό και, βαθμιαία έκτοτε, συνέταξα και...
Ο Χαρίλαος Τρικούπης και η εποχή του
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Παπαζήση (2000)
Περιλαμβάνονται τα κείμενα: - Λύντια Τρίχα, "Ο Χαρίλαος Τρικούπης, η πολιτική του και το πολιτικό του έργο" - Κωνσταντίνος Σβολόπουλος, "Η εξωτερική πολιτική του Χαρίλαου Τρικούπη: διαχρονική θεώρηση" - Ευάγγελος Κωφός, "Διαπλοκή στρατηγικών και τακτικών επιλογών: ο Τρικούπης κατά την Ανατολική κρίση, 1875-1878" - Μαργαρίτα Δρίτσα, "Η Ελλάδα και ο ευρωπαϊκός οικονομικός τύπος κατά την Τρικουπική περίοδο: απαρχές της πολιτικής επικοινωνίας" - Δημήτρης Τσακίρης, "Η στάση της γερμανικής πολιτικής στο Ανατολικό ζήτημα και ειδικότερα σε σχέση με την Ελλάδα" -Σία Αναγνωστ...
Το καθεστώς των νησίδων στο Νοτιοανατολικό Αιγαίο. Η μαρτυρία των πηγών
Σβολόπουλος Κωνσταντίνος Δ.
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2002)
Ντε Γκωλ και Καραμανλής
Εκδόσεις Πατάκη (2002)
Στις 5 και 6 Οκτωβρίου 2000 οργανώθηκε στην έδρα του Ιδρύματος Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής, στη Φιλοθέη, επιστημονική διημερίδα με συνδιοργανωτές το Ίδρυμα Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής και το Ίδρυμα Σαρλ ντε Γκωλ, στο πλαίσιο ευρύτερου προγράμματος συνεργασίας μεταξύ των δύο ιδρυμάτων. Το θέμα της συνάντησης «Ντε Γκωλ και Καραμανλής: Το Έθνος, το Κράτος, η Ευρώπη» εξετάστηκε, στις πολλαπλές διαστάσεις του, από Έλληνες και Γάλλους ειδικούς επιστήμονες και δημοσιολόγους. Παράλληλα, διακεκριμένοι πολιτικοί και διπλωμάτες από τις δύο χώρες εισέφεραν την προσωπική εμπειρία τους απ...
Χαϊδάρι, 8 Σεπτεμβρίου 1944
Σβολόπουλος Κωνσταντίνος Δ.
Εκδόσεις Πατάκη (2002)
Στις 8 Σεπτεμβρίου 1944 εκτελέστηκαν στο άλσος Χαϊδαρίου πενήντα εννέα αγωνιστές με την κατηγορία της κατασκοπίας, αυτοί, στην πλειονότητά τους, που συγκροτούσαν το περισσότερο μάχιμο άγημα της Αόρατης Στρατιάς στους κόλπους της Αντίστασης. Ποιοί ήταν, ένας προς έναν, και ποια υπήρξε η δράση τους; Πώς οδηγήθηκαν στο εκτελεστικό απόσπασμα; Ποιοί φέρουν την ευθύνη της θανάτωσής τους κατά παράβαση και αυτών των γενικών εντολών της ανώτατης στρατιωτικής διοίκησης του κατακτητή; Η υπεύθυνη απάντηση στα ερωτήματα αυτά απαίτησε επίμονη και επίπονη έρευνα προς κάθε κατεύθυνση: αρχ...
Κωνσταντίνος Β. Γόντικας 1870-1937
Εταιρεία Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας (2003)
Εξήντα πέντε χρόνια μετά το θάνατό του, η ιστορική καταγραφή της παρουσίας του Κ. Γόντικα στον ελληνικό δημόσιο βίο είναι επιβεβλημένη. Η σφραγίδα της γόνιμης διέλευσής του από τα έδρανα του κοινοβουλίου είναι ανεξίτηλη· και η συμβολή του στη δημιουργία και την αποδοτική λειτουργία νέων θεσμών υπήρξε αποφασιστική, η ορθή αντίληψη για την αποστολή του στρατεύματος σε εποχή αταξίας και σύγχυσης, η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1929 και η θεμελίωση, στη συνέχεια της Αγροτικής Τράπεζας της Ελλάδος συνθέτουν τις κύριες παραμέτρους ενός έργου σημαντικού, το οποίο ξεπερνά τα όρια...