Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το ημερολόγιο για το 2007, αφιερωμένο στο Νίκο Εγγονόπουλο, αποτελεί ένα ανθολόγιο όπου, διατρέχοντας τις μέρες, παρουσιάζονται ποιήματα, κείμενα και εικόνες (ζωγραφική και φωτογραφίες η πλειονότητα των οποίων είναι αγνωστα έως τώρα) του μεγάλου έλληνα ποιητή και ζωγράφου. Το ημερολόγιο συμπληρώνεται με κείμενα που γράφτηκαν για το έργο του, με στόχο να δοθεί στο σημερινό ανιαγνώστη μια ανάγλυφη μορφή της ποίησης και της προσωπικότητας του Νίκου Εγγονόπουλου.

[...] Ο Νίκος Εγγονόπουλος (1907-1985), κύριος εκπρόσωπος του κινήματος και μοναδικός μεσοπολεμικός σουρεαλιστής ζωγράφος στη χώρα μας, τοποθετεί την ελληνική μυθολογία στη βάση της θεματικής του πυραμίδας. Δεν επιχειρεί, ωστόσο, τη λεγόμενη "επιστροφή στις ρίζες", όπως η πλειοψηφία των καλλιτεχνών της γενιάς του. Δεν προσεγγίζει τη μυθολογία με αρχαιολαγνεία, ούτε με νοσταλγία, αλλά ως ίσος προς ίσον. Καταγράφει την προβολή των μύθων στην εποχή του, αποκαλύπτοντας ανατρεπτικές, ονειρικές και ερωτικές συνιστώσες τους. "Σαν Έλληνας" όπως θα έλεγε ο ίδιος, αλλά κυρίως ως σουρ...

Ένας μοναδικός στη συγκρότηση του τόμος για την ιστορία του μεγαλοφυούς Ισπανού ζωγράφου του 20ού αιώνα. Απειράριθμα είναι τα κείμενα που έχουν γραφεί μέσα στον προηγούμενο αιώνα για το δημιουργό της "Γκουέρνικα" από κριτικούς τέχνης και θεωρητικούς της εικαστικής δημιουργίας, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική. Το βιβλίο αυτό στηρίζεται σε μια ιδιαιτερότητα που αξιοποιεί ακόμη περισσότερο (σε σχέση με τις μελέτες που έχουν γραφεί) το μέγεθος του Πάμπλο Πικάσσο, ενώ ταυτόχρονα ανεβάζει τη θερμοκρασία του αναγνώστη, όσον αφορά τη συναισθηματική απήχηση του ζωγράφου αυτού:...

Η Εθνική Πινακοθήκη γιόρτασε το 2000 την εκατοστή επέτειο των γενεθλίων της. Μέσα σ' αυτό τον αιώνα ιστορίας το σημαντικότερο μουσείο νεοελληνικής τέχνης κατάφερε να συγκεντρώσει περισσότερα από 15.000 έργα που καλύπτουν κάθε μορφή τέχνης. Την πλούσια αυτή συγκομιδή την οφείλουμε στην φιλοπατρία των Ελλήνων της δωρητών και στην οξυδερκή πολιτική αγορών των εκάστοτε διευθυντών. Σε μια χώρα που κατακλύζεται από αρχαιολογικά μουσεία αρχαίας και βυζαντινής τέχνης με αμύθητους θησαυρούς, ένα μουσείο που εκπροσωπεί τη νεότερη ελληνική δημιουργία αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Οι ιστο...

Ανθολογούνται οι ποιητές: Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Αντρέας Αγγελάκης, Βασιλης Αρφάνης, Σταύρος Βαβούρης, Ρέα Γαλανάκη, Γιάννης Δάλλας, Μηνάς Δημάκης, Κική Δημουλά, 'Αρης Δικταίος, Δημήτρης Δούκαρης, Νίκος Εγγονόπουλος, Οδυσσέας Ελύτης, Ανδρέας Εμπειρίκος, Έκτωρ Κακναβάτος, Γιώργος Καραβασίλης, Διονύσης Καρατζάς, Τάσος Κόρφης, Θανάσης Κωσταβάρας, Χρίστος Λάσκαρης, Τάσος Λειβαδίτης, Χριστόφορος Λιοντάκης, Κώστας Λογαράς, Στέλιος Λύτρας, Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, Γιώργος Μαρκόπουλος, Ερρίκος Μπελιές, Θανάσης Θ. Νιάρχος, Παυλίνα Παμπούδη, Αθηνά Παπαδάκη, Δ. Π. Παπαδίτσας, Τίτος Πα...

"...Στον υπερρεαλισμό δεν προσεχώρησα ποτέ. Τον υπερρεαλισμό τον είχα μέσα μου, όπως είχα μέσα μου το πάθος της ζωγραφικής, από την εποχή που γεννήθηκα. Αλλά, για να βρω τον δρόμο μου τον αληθινό, τον υπερρεαλιστικό, για να μπορέσω να εκδηλωθώ ελεύθερα και απερίσπαστα, αυτό το χρωστώ σε δύο κορυφαίους, στις δύο μεγαλύτερες μορφές που παρουσίασε ποτέ, ίσαμε τώρα, εξ όσων γνωρίζω, το παγκόσμιο υπερρεαλιστικό κίνημα. Ευτύχησα (το λέγω για τρίτη φορά), ευτύχησα να γνωρίσω τον μεγάλο ποιητή Ανδρέα Εμπειρίκο και τον μεγάλο ζωγράφο, τον μεγάλο Βολιώτη Γεώργιο ντε Κήρυκο. Συγκαταλ...

"...Στον υπερρεαλισμό δεν προσεχώρησα ποτέ. Τον υπερρεαλισμό τον είχα μέσα μου, όπως είχα μέσα μου το πάθος της ζωγραφικής, από την εποχή που γεννήθηκα. Αλλά, για να βρω τον δρόμο μου τον αληθινό, τον υπερρεαλιστικό, για να μπορέσω να εκδηλωθώ ελεύθερα και απερίσπαστα, αυτό το χρωστώ σε δύο κορυφαίους, στις δύο μεγαλύτερες μορφές που παρουσίασε ποτέ, ίσαμε τώρα, εξ όσων γνωρίζω, το παγκόσμιο υπερρεαλιστικό κίνημα. Ευτύχησα (το λέγω για τρίτη φορά), ευτύχησα να γνωρίσω τον μεγάλο ποιητή Ανδρέα Εμπειρίκο και τον μεγάλο ζωγράφο, τον μεγάλο Βολιώτη Γεώργιο ντε Κήρυκο. Συγκαταλ...

Το τετράδιο αυτό, που εκδίδεται με την ευκαιρία της έκθεσης "Τόπος: Εγγονόπουλος", στο πλαίσιο των 100 χρόνων από τη γέννηση του μοναδικού ποιητή και ζωγράφου, υπερρεαλιστή και ελεύθερου ανθρώπου Νίκου Εγγονόπουλου, περιέχει τη μελέτη της Νίκης Λοϊζίδη: "Σχετικά με τον Jef, το μέγα αυτόματον του μεσονυκτίου", μαζί με τα έργα του ζωγράφου στα οποία αναφέρεται.

[...] Μέσα από αυτή την πρώτη προσέγγιση η έκθεση προχωρά σε μια ευρύτερη αναθεώρηση του έργου του Εγγονόπουλου: συγκεντρώνει μια σειρά από εξέχοντα έργα του για να τα φέρει αντιμέτωπα με μια σειρά από έργα νεότερων καλλιτεχνών. Δίχως να αποβλέπει στη συγκρότηση μιας υφολογικής συνέχειας, ενότητας, σχολής ή στιλ παρουσιάζει το γενεαλογικό άλμα μέσα από το οποίο η υπερρεαλιστική προοπτική και ο μοντερνισμός εμφανίζονται στην ιστορία της νεοελληνικής τέχνης. Συγκεντρώνει ενδείξεις και καταδείχνει αινίγματα που αφορούν τη σημερινή κατάσταση της τέχνης και πρακτικές που προσεγγ...

Όταν οι άγγελοι περπατούν, τα πιο πεζά περιστατικά θυμίζουν θρύλους και παραμύθια. Οι πιο συνηθισμένοι άνθρωποι αποκαλύπτουν μια άλλη τους πλευρά, αλλόκοτη και μυστική. Ο καιρός είναι πάντα φθινόπωρο. Το καλοκαίρι ακόμα δεν έχει φύγει. Η άνοιξη στέλνει απ' την αντίπερα όχθη τις σκληρές της αντανακλάσεις. Το αγρίμι του χειμώνα λουφάζει κρυμμένο στα μελαγχολικά σύννεφα. Οι λακκούβες των δρόμων με το μαύρο νερό καθρεφτίζουν κοπάδια σπάνιων πουλιών. Όλα μετέωρα, ακολουθούν τους ρυθμούς ενός απλού κι απόκοσμου βηματισμού. Στα πάρκα κυκλοφορούν ολομόναχες οι σιλουέτες των ίσκιων....

Ο Νίκος Εγγονόπουλος δεν έχει ανάγκη από τα επετειακά αφιερώματα στην εκατονταετία του, ούτε και από τις όψιμες εκδηλώσεις του κρατικού ενδιαφέροντος για να δικαιωθεί. Είναι άλλωστε καταξιωμένος προ πολλού στις συνειδήσεις μας σαν ένας απ' αυτούς που κέντησαν τη νεοελληνική ταυτότητα με την οξύτητα του ποιητικού του λόγου και μια ευφάνταστη εικαστική διεισδυτικότητα, με τον απελευθερωμένο του ψυχισμό και τη γενναιότητα της συμπεριφοράς του. Ως ένα σπάνιο, εξαιρετικά πολύτιμο είδος που μας ξαφνιάζει πάντοτε αναζωογονητικά με τη μεικτή αλλά νόμιμη υπόσταση της ανθρωπιάς του -...

Με αφορμή την μεγάλη αναδρομική έκθεση του Ν.Ε. στο Μουσείο Μπενάκη, ανθολογούνται για πρώτη φορά, σε έναν πολυτελή δεμένο τόμο, ποιήματα από όλες τις συλλογές του με αντικρυστή μετάφραση στα αγγλικά. Το βιβλίο κοσμείται με δεκατρείς έγχρωμους πίνακες του ποιητή διάσπαρτους στο κείμενο.

Με αφορμή την μεγάλη αναδρομική έκθεση του Ν.Ε. στο Μουσείο Μπενάκη, ανθολογούνται για πρώτη φορά, σε έναν πολυτελή δεμένο τόμο, ποιήματα από όλες τις συλλογές του με αντικρυστή μετάφραση στα αγγλικά. Το βιβλίο κοσμείται με δεκατρείς έγχρωμους πίνακες του ποιητή διάσπαρτους στο κείμενο.

Η αρχική ιδέα ήταν απλή. Να δώσουμε σε νέους με ιδέες και ταλέντο την ευκαιρία να φιλοτεχνήσουν αφίσες στο πλαίσιο του αφιερώματος στον Νίκο Εγγονόπουλο, που οργάνωσε το Υπουργείο Πολιτισμού και το Εθνικό Κέντρο Βιβλίο (Ε.ΚΕ.ΒΙ.), με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του. Αφίσες που θα κυκλοφορήσουν σε εκατοντάδες αντίτυπα και θα στόλιζαν τους σταθμούς και τα βαγόνια του Μετρό, του Τραμ και τις στάσεις των λεωφορείων. Όταν οι μακέτες έφτασαν στο Ε.ΚΕ.ΒΙ., υπήρξαν μόνο αντιδράσεις θαυμασμού. Το αποτέλεσμα ήταν εξαιρετικό. Ποιους να ευχαριστήσουμε; Εσάς βέβαια, τους ταλαντο...

[...] Ο Νίκος Εγγονόπουλος υπήρξε ποιητής, ζωγράφος και σκηνογράφος, άρα σε ευρύτερη έννοια ανήκει στους δημιουργούς (και δημιουργός σημαίνει ο "ποιητής" που με τα έργα του προσφέρει υπηρεσίες στον Δήμον) που παράγουν έργα πρωτότυπα, χωρίς προηγούμενο, πρωτοφανή, κυριολεκτικώς. Ένα ποίημα του Εγγονόπουλου, ένας πίνακας ή μια σκηνογραφία, ένα κοστούμι, ανεξάρτητα από την "ύλη" από την οποία προέρχεται το συνταίριασμά του, η σύσταση είναι νέες οντότητες που προστίθενται στην εμπειρία και αποτελούν περιουσία του σύμπαντος κόσμου. Ο Εγγονόπουλος, είτε με λέξεις είτε με χρώματ...

[...] Στον μικρό αυτό τόμο προσπάθησα να χωρέσω το ευρύτερο και πιο αντιπροσωπευτικό μέρος της τρισχιλιετούς ελληνικής ποιητικής παραγωγής, στο θέμα του έρωτα. Από τον ομηρικό μονόλογο της Ανδρομάχης, το περίφημο χορικό της "Αντιγόνης" του Σοφοκλή, τους αρχαίους λυρικούς, τον μονόλογο της Αρετούσας, και τα δημοτικά τραγούδια, μέχρι τους λαϊκούς τραγουδοποιούς, και τους νεότερους και σύγχρονους ποιητές, ξετυλίγονται όλες οι πτυχές του πολυτραγουδισμένου έρωτα: παθιασμένος, ανεκπλήρωτος, ρομαντικός, χυδαίος, απροσδόκητος, παιγνιώδης, ανιδιοτελής, αστείος, δολοφονικός, πληρωμέ...

Το αλφαβητάρι ανοίγοντας έχεις ένα σκοπό: στις ζωγραφιές να ψάξεις να βρεις το μυστικό, γιατί κάθε λεξούλα που κρύβεται στο ποίημα υπάρχει στην εικόνα, κι αν σου ξεφύγει - κρίμα! Ένα ξεχωριστό αλφαβητάρι που μας ταξιδεύει στον ζωγραφικό κόσμο του Νίκου Εγγονόπουλου και εξοικειώνει τα παιδιά με την τέχνη. Σε κάθε γράμμα του αλφάβητου αφιερώνονται τέσσερις σελίδες με δύο έργα του Νίκου Εγγονόπουλου. Τα έμμετρα ποιήματα του Χάρη Βλαβιανού σχολιάζουν τα έργα επιλέγοντας κάθε φορά για το σκοπό αυτό μια διαφορετική λέξη που εικονίζεται στον πίνακα και ξεκινά από διαφορετικό...

Ένας συγκλονιστικός τόμος για το "ιδιότυπο" νησί του Aργοσαρωνικού, που έχουν δοξάσει με το πέρασμα και τη, συχνά, μακρά παραμονή τους σε αυτό μεγάλοι δημιουργοί από τον παγκόσμιο χώρο του κινηματογράφου, του θεάτρου, της μουσικής, της λογοτεχνίας και των εικαστικών τεχνών. H βραχώδης Ύδρα με τα ανηφορικά της καλντερίμια, που κάνουν το νησί απρόσιτο και απροσπέλαστο από κάθε τροχοφόρο, έχει εμπνεύσει στο μάκρος της ιστορημένης της ζωής πλήθος ποιητών, πεζογράφων, ταξιδιωτικών συγγραφέων και ιστοριογράφων. Ένα πολύ δυνατό απάνθισμα από κείμενά τους αποτελεί το βιβλίο αυτό. H...

[...] Σκοπός της ανθολογίας είναι να συγκεντρώσει και ν' αναδείξει ποιήματα που, ενώ "χάνονται" μέσα στα άπαντα των ποιητών και στις πολυάριθμες σελίδες των περιοδικών, συγκεντρωμένα αποκτούν διαφορετική δύναμη και σημασία. Κρυσταλλωμένα γύρω από το θέμα "Παρθενώνας", μιλούν για το μνημείο με τρόπο πρωτόγνωρο ως προς την ποικιλία και το βάθος του. Πράγματι, ενώ τα αισθητικά, αρχαιολογικά, ιδεολογικά και περιηγητικά κείμενα για τον Παρθενώνα ομόφωνα, σχεδόν, εξαίρουν την ιδανική ομορφιά του και τη βαθιά επίδραση που άσκησε σε πολλά επίπεδα της ζωής μας, οι ποιητές τολμού...