Αναγνωστόπουλος Βασίλειος Δ.
Anagnostópoulos Vasíleios D.
Ο Β. Δ. Αναγνωστόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, γεννήθηκε το 1941 στον ΄Αγιο Γεώργιο Δομοκού, σπούδασε με υποτροφία Κλασική Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και συμπλήρωσε τις σπουδές του στη Γερμανία. Υπηρέτησε επί 42 χρόνια ως φιλόλογος στη δημόσια και ιδιωτική εκπαίδευση: στο Ιεροδιδασκαλείο Βελλάς Ιωαννίνων (1966-1971), στην ιδιωτική Εκπαίδευση (1971-1975), στη Σχολή Νηπιαγωγών Καρδίτσας (1976-1989) και Καθηγητής της νεοελληνικής λογοτεχνίας (με έμφαση στην Παιδική) στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, από το 1989 έως το 2008, οπότε και συνταξιοδοτήθηκε. Έχει κατευθύνει τη δράση του σε εκπαιδευτικά, κοινωνικά και πολιτιστικά ζητήματα. Ασχολείται με την κριτική του βιβλίου, ιδιαίτερα με την έρευνα και τη μελέτη της παιδικής λογοτεχνίας, καθώς και με τη λαϊκή παράδοση και γλώσσα. Έχει διατελέσει Μέλος και Πρόεδρος πολλών σωματείων. Έχει βραβευτεί από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά, τον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, το πανεπιστήμιο της Padova και από πολλούς άλλους φορείς και συλλόγους. Το έργο του περιλαμβάνει βιβλία της ειδικότητάς του (πάνω από 60) για τη γλώσσα, την ποίηση, την παιδική/ νεανική λογοτεχνία, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, την κριτική του βιβλίου, τη λαϊκή παράδοση, το παραμύθι, βιβλία για παιδιά, ανθολόγια κ.ά.
Ιδεολογία και παιδική λογοτεχνία
Αναγνωστόπουλος Βασίλειος Δ.
Εκδόσεις Καστανιώτη (2008)
Με τον παρόντα τόμο ολοκληρώνεται το δίτομο έργο Ιδεολογία και Παιδική Λογοτεχνία, στο οποίο καθρεφτίζονται η ιδεολογική πορεία και εξέλιξη της παιδικής λογοτεχνίας και του παιδικού βιβλίου. Στον πρώτο τόμο "Έρευνα και θεωρητικές προσεγγίσεις" καταγράφονται ιδέες, σκέψεις και απόψεις για την ελληνικότητα, την Ορθοδοξία, το Διαφωτισμό, το διδακτισμό, την "ελληνοποίηση", τον κοσμοπολιτισμό κ.λπ., που αντικατοπτρίζουν αρχές και αξίες της ελληνικής κοινωνίας. Οι "Πρόλογοι παιδικών βιβλίων" αποτελούν αυθεντικές πηγές όπου καταγράφεται ο βαθύτερος ιδεολογικός, μορφωτικός,...
Η ανακάλυψη και κατανόηση του περιβάλλοντος
Μιχαλοπούλου Κατερίνα επιστήμονας αγωγής
Εκδόσεις Καστανιώτη (2008)
Η συγγραφή αυτού του βιβλίου στοχεύει να παροτρύνει τους νηπιαγωγούς να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των παιδιών προσχολικής ηλικίας για τον εξωτερικό κόσμο που τα περιβάλλει, έτσι ώστε να τα υποβοηθήσουν να ανακαλύψουν, να διερευνήσουν, να γνωρίσουν και να κατανοήσουν το περιβάλλον τους. Στο πρώτο μέρος περιλαμβάνονται διάφορες θεωρητικές απόψεις σχετικά με τους στόχους δραστηριοτήτων για το περιβάλλον στην προσχολική ηλικία, τις προϋποθέσεις, τις μεθοδολογικές προσεγγίσεις, τη σημασία της συστηματικής παρατήρησης, τη βιωματική προσέγγιση της μάθησης (γνωστή και ως προσέγγι...
Μουσική παιδαγωγική
Αντωνακάκης Δημήτριος
Εκδόσεις Καστανιώτη (2007)
Το ολοήμερο νηπιαγωγείο και δημοτικό σχολείο γενικής και ειδικής αγωγής, τα σχέδια εργασίας, η ομαδοσυνεργατική μέθοδος τα Διαθεματικά Ενιαία Πλαίσια Προγραμμάτων Σπουδών, τα τμήματα ένταξης και τα διαπολιτισμικά σχολεία, έχουν δημιουργήσει νέα δεδομένα και διδακτικές απαιτήσεις. Το βιβλίο αυτό αναπτύσσει νέους τρόπους προσέγγισης της καθημερινής εκπαιδευτικής πράξης μέσω της μουσικής. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζονται οι μουσικές συνιστώσες των κλασικών θεωριών της παιδαγωγικής, οι αρχές των θεωριών της μουσικής παιδαγωγικής, το Orff Schulwerk και η χρήση τους στα σύγχρον...
Καπέλα στο πέλαγος
Αναγνωστόπουλος Βασίλειος Δ.
Εκδόσεις Καστανιώτη (2007)
Μες στην πολυσύνθετη μεταπολεμική περίοδο μεγαλώνει ένα παιδί της επαρχίας, γίνεται έφηβος και φοιτητής. Στην αφήγησή του αντικατοπτρίζεται αφενός η Ελλάδα της υπαίθρου κατά τις δεκαετίες του '40 και του '50, με τα μίση, τον εμφύλιο και τα έντονα πολιτικά πάθη, και αφετέρου η πρωτεύουσα της δεκαετίας του '60, η Αθήνα των κοινωνικών συγκρούσεων, της πολιτικής αστάθειας και της δικτατορίας. Τα γεγονότα και το κλίμα αυτής της περιόδου, που σημάδεψαν καθοριστικά όλη τη χώρα αλλά ιδιαίτερα τη γενιά του 1-1-4 και του 15% για την παιδεία, εντυπώθηκαν ανεξίτηλα στην ψυχή του νεαρού...
Η παιδαγωγική και διδακτική αξιοποίηση του παραμυθιού
Συλλογικό έργο
Γρηγόρη (2007)
Το παραμύθι είναι το προσφιλέστερο και ίσως το ουσιωδέστερο είδος της ελληνικής προφορικής λαϊκής παράδοσης, το οποίο πρέπει και συνήθως αξιοποιείται στο Δημοτικό Σχολείο και ιδίως στις δύο πρώτες τάξεις του, μέχρι σήμερα. Πάντως η θέση και η παιδαγωγική αξιοποίηση του παραμυθιού, κατά τη σχολική πράξη, στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι εξαιρετικά υποβαθμισμένη, σε σχέση με τη μεγάλη παιδαγωγική αξία του. Στον παρόντα τόμο δεκατέσσερις ειδικοί επιστήμονες, λαογράφοι, παιδαγωγοί και ψυχολόγοι, προσεγγίζουν το παραμύθι από την πλευρά της ειδικότητάς τους, ως αφηγηματικό εί...
Ιστορικοί τόποι και περιβάλλον
Σακκής Δημήτριος Α.
Εκδόσεις Καστανιώτη (2007)
Η παρούσα εργασία είναι απόρροια μακρόχρονου προβληματισμού πάνω στη δυνατότητα της διδακτικής προσέγγισης του μαθήματος της Iστορίας σε παιδιά προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας. Θίγονται ζητήματα σχετικά με το ρόλο του εκπαιδευτικού στην κατανόηση από μέρους των παιδιών των «πραγματικών» ιστοριών και τίθενται προβληματισμοί για την αναγκαιότητα ανάπτυξης της αίσθησης του χρόνου. Aκόμη, εξετάζεται η σημασία του πιαζετιανού μοντέλου για την κατανόηση των ιστορικών εννοιών, αλλά και η σπουδαιότητα των περιβαλλοντικών παραγόντων, μια και ο ρόλος του περιβάλλοντος, μέσα από...
Τα δεκαπεντασύλλαβα
Αναγνωστόπουλος Βασίλειος Δ.
Εργαστήριο Λόγου και Πολιτισμού Π.Τ.Π.Ε. Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (2007)
Η ποίηση κατά βάθος είναι ένα παιχνίδι. Παιχνίδι αισθημάτων, σκέψεων, συγκινήσεων με έμμετρο λόγο. Ιδιαίτερα ο δεκαπεντασύλλαβος δημοτικός στίχος λειτουργεί στο στόμα της ελληνικής ποίησης ως βρυσομάνα ρυθμών και μουσικών μοτίβων. Προσωπικά ό,τι σχετικό είχα να πω, το έχω γράψει στο βιβλιαράκι με τίτλο "Το δεκαπεντασύλλαβο αγόρι". Αυτό που τώρα θέλω να σημειώσω είναι ότι "Τα δεκαπεντασύλλαβα" είναι μια δοκιμή παιγνιώδης, προσωπικό στοίχημα όσον αφορά τον παραδοσιακό απέναντι στον ελεύθερο στίχο. Κατεύθυνα την κάθε φορά απροσδόκητη έμπνευση με όχημα τον δεκαπεντασύλλαβο προς...
Πρόσωπα και προσωπεία του αφηγητή στην ελληνική παιδική και νεανική λογοτεχνία της τελευταίας τριακονταετίας
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2006)
"Η ζωή πάει μπροστά και χαιρετούμε τα πουλιά της που μισεύγουνε", έγραψε ο Ελύτης. Οι καιροί ωρίμασαν, ώστε να μην κάνουμε λόγο σήμερα μόνο για πραγματικούς αφηγηματικά "περιβάλλοντα", αλλά και για κειμενική αφήγηση, για αφηγητή και για ό,τι αφορά σε ένα αφηγηματικό κείμενο. Αυτή την οπτική που μέχρι σήμερα δεν έχει προβληθεί επαρκώς στην ελληνική παιδική και νεανική λογοτεχνία δίνει το τόμος αυτός, ενώ παράλληλα αποτελεί έναυσμα για περαιτέρω μελέτες. Είμαστε πλέον έτοιμοι να μεταβούμε από την αφήγηση για ενήλικους στην αφήγηση για παιδιά και εφήβους, τόσο κατά τη μελέτη ό...
Παιδαγωγικό υλικό για παιδιά προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας
Τσολάκη Κατερίνα Δ.
Εκδόσεις Καστανιώτη (2006)
Το "Παιδαγωγικό υλικό για παιδιά προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας (Δραστηριότητες για τα Mαθηματικά)" περιγράφει τα παιδαγωγικά μέσα και τις δραστηριότητες που χρησιμοποιούνται για την κατάκτηση των προμαθηματικών εννοιών στο νηπιαγωγείο. Το πρώτο μέρος καταγράφει τη θέση των μαθηματικών σήμερα, τις προϋποθέσεις για μια επιτυχημένη διδασκαλία, το πρόγραμμα που εφαρμόζεται, την είσοδο του Η/Υ στα σχολεία, το υλικό της γωνιάς αρίθμησης. Το δεύτερο μέρος περιγράφει το υλικό μεγάλων παιδαγωγών (Froebel, Montessori, αδελφές Agazzi, Decroly, Audemars - Lafendel, Pauli, Cui...
Κουκλοθέατρο Ι
Μαγουλιώτης Απόστολος Ν.
Εκδόσεις Καστανιώτη (2006)
Ο σχεδιασμός, οι πολλοί και πρωτότυποι τρόποι κατασκευής της κούκλας, των σκηνικών και του παραπήγματος, η γνωριμία με τα φωνητικά παιχνίδια και τις εκφραστικές κινήσεις των κουκλοηρώων μέσα από τη μελέτη και την επεξεργασία του έργου γίνονται οδηγός και πράξη, για να ζωντανέψει ο μαγικός κόσμος του κουκλοθέατρου. Αυτό είναι σε γενικές γραμμές το περιεχόμενο αυτού του βιβλίου-βοηθήματος. Σύμφωνα με τα νέα Α.Π.Σ. και Δ.Ε.Π.Π.Σ. του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, προτείνονται δραστηριότητες με τις κούκλες και το κουκλοθέατρο για διαθεματικές και διεπιστημονικές προσεγγίσεις. Ο τ...
Το μπλε παραμύθι: Ο αγέλαστος βασιλιάς
Αναγνωστόπουλος Βασίλειος Δ.
Εργαστήριο Λόγου και Πολιτισμού Π.Τ.Π.Ε. Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (2005)
Η σειρά "Τα παραμύθια μου" περιλαμβάνει παραμυθιακά κείμενα που ανταποκρίνονται στο συναισθηματικό, ψυχικό και γνωστικό κόσμο των μικρών παιδιών. Επίσης προσφέρονται για διάφορες διαθεματικές προσεγγίσεις στη γλώσσα, στις τέχνες, στην παράδοση, στο φυσικό περιβάλλον, κλπ.
Το κόκκινο παραμύθι: Το κουβαράκι και η παρέα του
Αναγνωστόπουλος Βασίλειος Δ.
Εργαστήριο Λόγου και Πολιτισμού Π.Τ.Π.Ε. Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (2005)
Πρόκειται για μια περιπέτεια που γοητεύει μικρούς και μεγάλους. Είναι μια ιστορία με ευχάριστο τέλος, η οποία έχει γίνει και κουκλοθεατρική παράσταση από την κουκλοθεατρική ομάδα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Η σειρά "Τα παραμύθια μου" περιλαμβάνει παραμυθιακά κείμενα που ανταποκρίνονται στο συναισθηματικό, ψυχικό και γνωστικό κόσμο των μικρών παιδιών. Επίσης προσφέρονται για διάφορες διαθεματικές προσεγγίσεις στη γλώσσα, στις τέχνες, στην παράδοση, στο φυσικό περιβάλλον, κλπ.
Λαϊκή παράδοση: Επιβίωση και αναβίωση
Αναγνωστόπουλος Βασίλειος Δ.
Εκδόσεις Καστανιώτη (2005)
Στη μελέτη αυτή επιχειρείται, με βάση τα σημερινά δεδομένα και τις προοπτικές, μια συνολική ανασκόπηση των πολλών θεμάτων που σχετίζονται με τη λαϊκή παράδοση, ιδιαίτερα με τη λαϊκή προφορική παράδοση. Έτσι εξετάζονται συνοπτικά η ουσία και το περιεχόμενο της λαϊκής παράδοσης, η συνέχεια και η ασυνέχεια, η σχέση της με την ιστορία, την κοινωνική ζωή, τη σύγχρονη πραγματικότητα, την εκπαίδευση, την τεχνολογία, τη νεωτερικότητα, την παγκοσμιοποίηση, την πολυπολιτισμική κοινωνία κ.λπ. Εξετάζονται επίσης οι παράγοντες που την επηρεάζουν, τη διαμορφώνουν και ευθύνονται για τη δι...
Ελληνικά κάλαντα
Εκδόσεις Καστανιώτη (2004)
Τα "Ελληνικά κάλαντα" είναι μια ανθολογία με τραγούδια, παινέματα κι ευχές που τραγουδιούνται από τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, τις γιορτάσιμες ημέρες: Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, των Φώτων, την Πρωτομαρτιά, του Λαζάρου, των Βαΐων, τα Πασχαλόγιορτα. Προέρχονται από όλα τα γεωγραφικά διαμερίσματα της πατρίδας μας: Θράκη, Μακεδονία, Θεσσαλία, Ήπειρο, Ρούμελη, Πελοπόννησο, νησιά, κι ακόμη από Ανατολική Ρωμυλία, Πόντο, Μικρά Ασία κ.ά. Έτσι δίνεται μια ολοκληρωμένη εικόνα του ανεξάντλητου πλούτου που διαθέτει η λαϊκή μούσα. Το υλικό αυτό προορίζεται για μικρούς και μεγάλους,...
Ελληνικά κάλαντα
Εκδόσεις Καστανιώτη (2004)
Τα "Ελληνικά κάλαντα" είναι μια ανθολογία με τραγούδια, παινέματα κι ευχές που τραγουδιούνται από τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, τις γιορτάσιμες ημέρες: Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, των Φώτων, την Πρωτομαρτιά, του Λαζάρου, των Βαΐων, τα Πασχαλόγιορτα. Προέρχονται από όλα τα γεωγραφικά διαμερίσματα της πατρίδας μας: Θράκη, Μακεδονία, Θεσσαλία, Ήπειρο, Ρούμελη, Πελοπόννησο, νησιά, κι ακόμη από Ανατολική Ρωμυλία, Πόντο, Μικρά Ασία κ.ά. Έτσι δίνεται μια ολοκληρωμένη εικόνα του ανεξάντλητου πλούτου που διαθέτει η λαϊκή μούσα. Το υλικό αυτό προορίζεται για μικρούς και μεγάλους,...
Θέατρο σκιών και εκπαίδευση
Εκδόσεις Καστανιώτη (2003)
Στην εποχή μας, όπου πλεονάζει η τηλεοπτική εικόνα και τα άλλα "δαιμονικά" της τεχνολογίας, ποιο ρόλο μπορεί να έχει το Θέατρο Σκιών; Ποια θέση έχει ο Καραγκιόζης στην εκπαιδευτική διαδικασία; Σε αυτό το συλλογικό τόμο εξετάζονται με τεκμηριωμένες εισηγήσεις ειδικών καίρια και σύγχρονα προβλήματα γύρω από τρεις βασικές ενότητες: -την παιδαγωγική διάσταση των παραστάσεων του Καραγκιόζη, -την ιστορική πορεία του Θεάτρου Σκιών και -την εμπλοκή του Καραγκιόζη σε καλλιτεχνικές δραστηριότητες στο σχολείο. Επιπλέον συμπεριλαμβάνονται απομαγνητοφωνημένα μέρη από παραστάσεις που...
Γλώσσα και λογοτεχνία στην εκπαίδευση
Αναγνωστόπουλος Βασίλειος Δ.
Εκδόσεις Καστανιώτη (2003)
Το βιβλίο Γλώσσα και λογοτεχνία στην εκπαίδευση είναι ένας διαρκής προβληματισμός γύρω από τα δύο σημαντικά και πολλαπλώς συμπλεκόμενα θέματα στην εκπαίδευση, τη γλώσσα και τη λογοτεχνία. Έτσι τα δεκαέξι μικρά μελετήματα (τα περισσότερα από τα οποία είναι ανακοινώσεις σε ισάριθμα εκπαιδευτικά συνέδρια της τελευταίας δεκαετίας) αποτελούν αξεχώριστη θεματική ενότητα. Ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει τις σκέψεις και τους προβληματισμούς του συγγραφέα και καθηγητή Πανεπιστημίου Β. Δ. Αναγνωστόπουλου γύρω από τη γλώσσα και την καλλιέργειά της στο σχολείο, την ερα...
Περιπλανήσεις στην παιδική λογοτεχνία
Αναγνωστόπουλος Βασίλειος Δ.
Ακρίτας (2003)
"Η Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά με το συλλογικό αυτόν τόμο αποδεικνύει για μια ακόμη φορά ότι κατανοεί πόσο απαραίητη κρίνεται η θεωρητική θεμελίωση, η επιστημονική και ερευνητική μελέτη της Παιδικής Λογοτεχνίας. Το θεωρητικό αυτό βιβλίο με τον εύγλωττο τίτλο "Περιπλανήσεις στην Παιδική Λογοτεχνία, Μελετήματα" καταπιάνεται με την αυτοτελή προσέγγιση συναφών θεμάτων. Περιλαμβάνει επτά μελετήματα γραμμένα με γνώση και αγάπη κατά την τελευταία δεκαετία από ανθρώπους που υπηρετούν τη μεγάλη υπόθεση του παιδικού βιβλίου. Είναι επικεντρωμένα σε σύγχρονα (αλλά και διαχρονικά)...
Οι μικρές ιστορίες κατά την εικοσαετία 1970-1990
Τσιλιμένη Τασούλα Δ.
Εκδόσεις Καστανιώτη (2003)
Το βιβλίο αυτό συνδυάζει τη θεωρία με την πράξη. Ερευνά και καταγράφει τις μικρές ιστορίες από τη γέννησή τους, τα αίτια και τους παράγοντες που διαμόρφωσαν το είδος αυτό της παιδικής λογοτεχνίας, καθώς και την εξέλιξή του στον εκδοτικό χώρο. Σχολιάζεται ο εννοιολογικός προσδιορισμός, η διαφοροποίηση και τα άλλα λογοτεχνικά είδη, οι κύριοι εκπρόσωποι, η κειμενική γλώσσα και η σχέση της με τη γλώσσα του μικρού παιδιού. Συγχρόνως αποτελεί ένα εγχειρίδιο μεθοδολογικής προσέγγισης των λογοτεχνικών κειμένων, της ανάπτυξης της τεχνικής της αφήγησης, τη χρησιμότητα της οποίας επισ...
Η δομή ενός ελληνικού μύθου
Μιχαηλίδης - Νουάρος Ανδρέας
Εκδόσεις Καστανιώτη (2003)
Στο βιβλίο αυτό περιέχονται οι εξής επιστημονικές έρευνες του ομότιμου καθηγητή Πανεπιστημίου Ανδρέα Μιχαηλίδη-Νουάρου, που έχει αφιερώσει στα ελληνικά παραμύθια: - Η δομή ενός ελληνικού μύθου. - Η παιδική ψυχή και το παραμύθι. - Ξαναδιαβάζοντας την Αλίκη στη χώρα των Θαυμάτων. (Η αξία του Lewis Carroll ως συγγραφέα). Η δημοσίευση των ερευνών αυτών ανοίγει έναν καινούργιο δρόμο. Οι νέοι ερευνητές μπορούν να τον ακολουθήσουν και να ανακαλύψουν ποιοι ψυχολογικοί παράγοντες επιδρούν στη λαογραφία. Ο Romily Dawkins ξεχωρίζει τα ελληνικά παραμύθια, περιγράφει την ανώτερή του...