Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η σύνταξη και δημοσίευση τιμητικών τόμων, με μελέτες μαθητών, συναδέλφων και φίλων του τιμωμένου, για ευδοκίμως υπηρετήσαντες την επιστήμη καθηγητές αποτελεί παλαιά ακαδημαϊκή παράδοση. Ακολουθώντας την παράδοση αυτή, ξεκινήσαμε την προσπάθεια της σύνταξης και έκδοσης τιμητικού τόμου για τον Ομότιμο Καθηγητή Λαογραφίας κ. Μηνά Αλ. Αλεξιάδη, ήδη από τις αρχές του 2016. Στο πρώτο κάλεσμά μας, η ανταπόκριση υπήρξε ενθουσιώδης, γεγονός που αντικατοπτρίζει την απήχηση του τιμωμένου καθηγητή στον λαογραφικό και στον επιστημονικό ευρύτερα χώρο, εντός και εκτός Ελλάδος. Είναι απολύ...

Συγγραφείς στην πένα Η γραφή είναι μια μόδα που επικράτησε όταν οι άνθρωποι κουράστηκαν να μιλούν και να ακούνε, όπως άλλωστε συνέβη και αργότερα, όταν τα κινητά τηλέφωνα μεταμορφώθηκαν από εργαλεία συνομιλίας σε όργανα γραπτών μηνυμάτων. Ως τάση που κατά περιόδους επικρατεί, η μόδα (εκ του λατινικού modus, από πτώση του οποίου προκύπτει και το μοντέρνο, ενώ το μοντέλο από το υποκοριστικό modulus) συνιστά έναν τρόπο. Έτσι, λόγου χάριν, στην οικονομική ιστορία διακρίνονται "μόδες παραγωγής". Όσοι από κοινού διεκπεραιώνουν τις απαιτήσεις που δημιουργεί η μόδα της γραφ...

Με τη δίγλωσση αυτή έκδοση το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών εγκαινιάζει μια σειρά βιβλίων που έχει τον γενικό τίτλο "Ελληνική γλώσσα: Συγχρονία και διαχρονία" και καλύπτει τρεις θεματικές: (α) την ετυμολογία της ελληνικής, (β) τις γλωσσικές επαφές, και (γ) την κοινή και τα προβλήματά της. Συγκεκριμένα, στον πρώτο αυτό τόμο περιλαμβάνονται 23 εργασίες, οι περισσότερες από τις οποίες παρουσιάστηκαν στο 1ο Διεθνές Συνέδριο για την Ετυμολογία της Ελληνικής Γλώσσας (Αρχαίας, Μεσαιωνικής και Νέας), που διοργάνωσε το Ινστιτούτο στις 5 και 6 Νοεμβρίου 2015, στο Τελλόγλειο Ίδρυμ...

Την απόφαση έκδοσης του Λεξικού έλαβε ομόφωνα η Ολομέλεια της Ακαδημίας Αθηνών τον Ιούνιο του 2003. Τη Συμβουλευτική Επιτροπή αποτέλεσαν οι ακαδημαϊκοί Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος, Νικόλαος Ματσανιώτης, Γρηγόριος Σκαλκέας, Νικόλαος Κονομής, Σπύρος Ιακωβίδης, Αθανάσιος Καμπύλης και Βασίλειος Πετράκος. Επιστημονικός υπεύθυνος ανέλαβε ο Γενικός Γραμματεύς της Ακαδημίας Νικόλαος Ματσανιώτης (2003-2010) τον οποίον διαδέχθηκε ο Βασίλειος Χ. Πετράκος (2010 κ.ε.). Επιστημονικός συντονιστής ορίστηκε ο καθηγητής Γλωσσολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Χριστόφορος Χα...

Το τόμος των Πρακτικών περιλαμβάνει την προσφώνηση του Προέδρου της Ακαδημίας, κατά το έτος 2009, Πάνου Λιγομενίδη, ο οποίος είχε και την πρωτοβουλία για την πραγματοποίηση της ημερίδας και τις ομιλίες των ακαδημαϊκών Κωνσταντίνου Δεσποτόπουλου με θέμα "Το άριστο έργο του Κωστή Παλαμά" και της ποιήτριας Κική Δημουλά με τίτλο "Τάχα θα ξανασυναντηθούμε κάποτε;". Επίσης περιλαμβάνει κείμενα: του καθηγητή της Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ι. Καζάζη με θέμα "Προς την δημιουργία της Νεοελληνικής Γλώσσας: Η γλωσσική έκρηξη του 1880 και ο ρόλος του Κ. Παλαμά", του κα...

Κυκλοφορεί σε τέταρτη έκδοση από το ΜΙΕΤ η "Ιστορία της ελληνικής γλώσσας" (α΄ έκδοση ΕΛΙΑ, 1999), συλλογικό έργο με την επιμέλεια του καθηγητή Μιχάλη Κοπιδάκη. Το έργο αυτό είναι καρπός συλλογικής προσπάθειας μιας πλειάδας ερευνητών. Φιλοδοξία του είναι να κεντρίσει το ενδιαφέρον του ευρύτατου κοινού για το μέγιστο και αειθαλές επίτευγμα του ελληνισμού, τη γλώσσα του. Όπως σημειώνει στον πρόλογό του ο επιμελητής: "Οι βαθιές τομές στη ζωή ενός έθνους ασφαλώς επηρεάζουν και την εξέλιξη της γλώσσας του, αλλά πάντως οι μεταβολές που οφείλονται σε πολιτικοκοινωνικές ανακατατάξ...

[...] Η πεποίθηση λοιπόν ότι η ζωή και το έργο του μπορούν να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης και σημείο αναφοράς στις δύσκολες περιόδους ηθικής, πολιτικής και πνευματικής κρίσης, που διέρχεται σήμερα ο ελληνισμός, επέφερε την ιδέα της διοργάνωσης ενός επιστημονικού συνεδρίου, με την ελπίδα ότι θα αποτελέσει την αφετηρία και τη βάση για μελλοντικές ερευνητικές εργασίες και μελέτες από τις νεώτερες γενιές. Το Κέντρο Βυζαντινών, Νεοελληνικών και Κυπριακών Σπουδών της Γρανάδας, το οποίο από το 2004 φιλοξενεί μεγάλο μέρος της βιβλιοθήκης του Κωνσταντίνου Τσάτσου, και η Εταιρεία Φ...

Ο παρών τόμος των Πρακτικών περιλαμβάνει το σύνολο των εισηγήσεων που ακούστηκαν κατά τη διάρκεια του διήμερου επιστημονικού συνεδρίου της Ιονίου Σχολής, στις 8 και 20 Δεκεμβρίου 2008, με θέμα "Παιδεία: Ραντεβού με την εποχή μας - Ματιές στο μέλλον". Πρόκειται για τις εισηγήσεις Καθηγητών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου και δημοσιογράφων, οι οποίοι προσεγγίζουν το θέμα της Παιδείας σε σχέση με την επιστήμη της Φιλοσοφίας, τα επαγγέλματα του μέλλοντος, τις προκλήσεις της εποχής, τις αναγκαιότητες που οι προκλήσεις αυτές υπαγορεύουν για το σχολείο του μέλλοντο...

[...] Επειδή τα παραπάνω είναι θέματα μεγάλου και γενικότερου ενδιαφέροντος, τα οποία για την Ελλάδα μονίμως παραμένουν επίκαιρα, σκεφθήκαμε, όταν το 2006 καθορίζαμε το θέμα του 4ου Διεθνούς Συνεδρίου του ΔΙΕΓΠ για το 2008, πως, σε μια περίοδο διαφαινόμενων κρίσεων των δημοκρατικών θεσμών, η ανάλυση του θέματος "Οι Δημοκρατικές Αρχές των Κλασικών Χρόνων στους Σύγχρονους Πολιτικούς Θεσμούς" θα μπορούσε να ήταν χρήσιμη και πιθανώς καθολικού ενδιαφέροντος. Η καλύτερη δυνατή και εφικτή διαχείριση των κοινών μιας συντεταγμένης κοινωνίας είναι ένα σταθερά ζωτικό, διαχρονικά...

[...] Επειδή τα παραπάνω είναι θέματα μεγάλου και γενικότερου ενδιαφέροντος, τα οποία για την Ελλάδα μονίμως παραμένουν επίκαιρα, σκεφθήκαμε, όταν το 2006 καθορίζαμε το θέμα του 4ου Διεθνούς Συνεδρίου του ΔΙΕΓΠ για το 2008, πως, σε μια περίοδο διαφαινόμενων κρίσεων των δημοκρατικών θεσμών, η ανάλυση του θέματος "Οι Δημοκρατικές Αρχές των Κλασικών Χρόνων στους Σύγχρονους Πολιτικούς Θεσμούς" θα μπορούσε να ήταν χρήσιμη και πιθανώς καθολικού ενδιαφέροντος. Η καλύτερη δυνατή και εφικτή διαχείριση των κοινών μιας συντεταγμένης κοινωνίας είναι ένα σταθερά ζωτικό, διαχρονικά...

Με τον παρόντα τόμο, με το συμβολικό όνομα "γλώσσης χάριν", συνάδελφοι συνεργάτες, μαθητές και φίλοι τιμούν τον Γεώργιο Μπαμπινιώτη, επίτιμο καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών, πρ. Πρύτανη, πρόεδρο του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, πρόεδρο της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας (Αρσακείων - Τοσιτσείων Σχολείων) από το 1987 και πρόεδρο της Επιτροπής της Βουλής των Εφήβων, ο οποίος με το επιστημονικό - ερευνητικό του έργο, τη διδασκαλία και τη συνολική προσφορά του στην παιδεία, την ελληνική κοινωνία και τον ελληνικό πολιτισμό εσμίλευσε μοναδικό πρότυπο επιστήμονα, δασκάλου και ανθρώπου...

Με τον παρόντα τόμο, με το συμβολικό όνομα "γλώσσης χάριν", συνάδελφοι συνεργάτες, μαθητές και φίλοι τιμούν τον Γεώργιο Μπαμπινιώτη, επίτιμο καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών, πρ. Πρύτανη, πρόεδρο του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, πρόεδρο της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας (Αρσακείων - Τοσιτσείων Σχολείων) από το 1987 και πρόεδρο της Επιτροπής της Βουλής των Εφήβων, ο οποίος με το επιστημονικό - ερευνητικό του έργο, τη διδασκαλία και τη συνολική προσφορά του στην παιδεία, την ελληνική κοινωνία και τον ελληνικό πολιτισμό εσμίλευσε μοναδικό πρότυπο επιστήμονα, δασκάλου και ανθρώπου...

Η μουσική επένδυση και ο τρόπος εκφοράς των μοντέρνων ραπ τραγουδιών φαίνεται να μην απέχει και πολύ από τον τρόπο της αρχαίας και της μεσαιωνικής ποίησης, κάτι που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό: και ο ραψωδός της αρχαιότητας συνενώνει στα άσματά του λόγο, μέλος και ρυθμό. Οι συνέπειες αυτής της σύγκρισης μας οδηγούν σε νέα συμπεράσματα και σε μια νέα εκτίμηση της ιστορίας της ελληνικής γλώσσας (και της εξέλιξης των υφολογικών ειδών της), κυρίως από την μετακλασική εποχή και έπειτα μέχρι σήμερα. Στα επιμέρους κεφάλαια αξιοποιούνται τα πορίσματα πρόσφατων ερευνών που έχουν σχέ...

Η κρητική διάλεκτος έχει το προνόμιο να παρουσιάζει γραπτή λογοτεχνική παράδοση από τον 14ο αιώνα, για να φτάσει στο αποκορύφωμα της εκφραστικής της πληρότητας τον 16ο και τον 17ο αιώνα. Η γλώσσα των σημερινών Κρητικών, παρά τις αναπόφευκτες ισοπεδωτικές τάσεις που οδηγούν στη ραγδαία υποχώρηση των τοπικών ιδιωμάτων και διαλεκτικών ποικιλιών, διατηρεί μεγάλο μέρος από τη φυσιογνωμία της. Το πλούσιο υλικό του παρόντος λεξικού αποτελεί πολύτιμη πηγή πληροφοριών και προβληματισμού, όχι μόνο για τον ερευνητή αλλά και για κάθε Κρητικό. Ξεφυλλίζοντάς το κανείς, διαπιστώνει ότι π...

Στο βιβλίο "Για τη φύση και τη γλώσσα" ο Noam Chomsky αναπτύσσει το στοχασμό του για τη σχέση ανάμεσα στη γλώσσα, το νου και τον εγκέφαλο, εισάγοντας τη σύγχρονη γλωσσολογική έρευνα στο αναπτυσσόμενο επιστημονικό πεδίο της νευροεπιστήμης. Ο τόμος αρχίζει με μια διαφωτιστική εισαγωγή από τους επιμελητές της αγγλικής έκδοσης Adriana Belletti και Luigi Rizzi. Ακολουθούν μερικά από τα πρόσφατα γραπτά του Chomsky σχετικά με τα θέματα αυτά, καθώς και μια διεισδυτική συνέντευξη στην οποία ο Chomsky προσφέρει την εναργέστερη και κομψότερη εισαγωγή στη σύγχρονη θεωρία. Η εισαγωγή αυ...

Η Ελληνική και η Κινέζικη είναι οι μοναδικές ομιλούμενες γλώσσες, ακόμη και σήμερα, των οποίων η ύπαρξη είναι γνωστή εδώ και 3.500 χρόνια. Δεν είναι οι μοναδικές γλώσσες του πολιτισμού που ομιλούνταν και γράφονταν επί αιώνες, όπως τα Σουμερικά, τα Αιγυπτιακά, τα Εβραϊκά ή τα Αραβικά κ.λπ., αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία πως, αν κρίνουμε από την επίδραση που άσκησαν σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες, ακόμα και σήμερα σε όλες τις γλώσσες, η Ελληνική είναι η πρώτη γλώσσα του κόσμου. Τα ελληνικά δεν εξακολουθούν να ζουν σήμερα μόνο στην Ελλάδα, αλλά έχουν μία δεύτερη ζωή: το αλφάβητό...

Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης τριάντα χρόνων από την έναρξη του συγγραφικού του έργου, ο συγγραφέας συγκεντρώνει σε έναν τόμο ορισμένες μελέτες που αναφέρονται στη γενέτειρά του, την Κρήτη. Η επανέκδοση των μελετών γίνεται με την ελπίδα ότι ενδέχεται να αποτελέσουν αφορμή για νεότερους ερευνητές να ασχοληθούν με θέματα τα οποία όχι μόνο δεν έχουν μελετηθεί ικανοποιητικά αλλά τείνουν να θεωρηθούν παρωχημένα. Στο Πρώτο Μέρος του βιβλίου εξετάζονται αμιγώς γλωσσικά θέματα, επιγραφικά, ετυμολογικά, ερμηνευτικά και γραμματικά ζητήματα. Στο Δεύτερο Μέρος ερευνάται η περίπλοκη σ...

[...] Με τη μελέτη των διαλέκτων συμπληρώνονται τα κενά της παράδοσης, ανασυντίθενται παλαιότερες φάσεις της γλώσσας, με ένα λόγο ενισχύεται η μελέτη της ιστορίας της γλώσσας, στην οποία ανήκουν οι διάλεκτοι. [...] Ένα στοιχείο της εθνικής μας υπόστασης είναι και η γλώσσα μας. Η κοινή βέβαια νεοελληνική γλώσσα, αλλά και περαιτέρω διάλεκτοί της, μαζί με την ιστορία, τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμά μας και την ορθοδοξία, συνθέτουν την ταυτότητά μας, την ψυχή μας. Αν χάσουμε κάτι απ' αυτά, η ψυχή μας θα ακρωτηριαστεί και κανένα όφελος δεν θα είναι ικανό να μας αποζημιώσει...