Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τον Δεκέμβριο του 2017 συμπληρώνονται 20 χρόνια από τον θάνατο του Κορνήλιου Καστοριάδη (26.12.1997). Το βιβλίο της δημοσιογράφου Τέτας Παπαδοπούλου εξοικειώνει τον αναγνώστη με την πολυδιάστατη και συναρπαστική σκέψη του Έλληνα στοχαστή: τις βασικές φιλοσοφικές του ιδέες, την αντίληψή του για τη Δημοκρατία, τις θέσεις του για την κρίση των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών. Ανάμεσα στις άλλες σημαντικές απόψεις του, τονίζει χαρακτηριστικά: "Ο ελληνικός λαός -όπως και κάθε λαός- είναι υπεύθυνος για την ιστορία του, συνεπώς, είναι υπεύθυνος και για την κατάσταση στην οποία βρίσκετ...

Η "Ηλιόπετρα" δεν είναι μόνο το διασημότερο ποίημα του Πας, εκείνο που ως ένα βαθμό του χάρισε το βραβείο Νόμπελ. Στη λογοτεχνία της γλώσσας του η θέση του θεωρήθηκε ανάλογη εκείνης της "Έρημης Χώρας" του Έλιοτ στον κανόνα της αγγλοαμερικανικής λογοτεχνίας. Κάποια από τα πιο ουσιώδη γνωρίσματα "της νέας λογοτεχνικής πρωτοπορίας στη Λατινική Αμερική και την Ισπανία", γράφει ο Πέρε Ζιμφερρέρ, "μπορούν να ερμηνευθούν σωστά μόνο αν λάβουμε υπ' όψιν μας την ύπαρξη της Ηλιόπετρας". [...] Στον συγκερασμό της έμμετρης και της αυτόματης γραφής έγκειται η μεγάλη δύναμη του ποιήματο...

Από τη Σαπφώ και τον Κάτουλλο ως τον Cummings και την Carson Ο έρωτας και τα αντιφατικά συναισθήμτα που προκαλεί- ευφορία, ζήλια, οδύνη, οργή, απώλεια, ματαίωση, απόλαυση, ηδονή- είναι ένα από τα κεντρικά θέματα της ποίησης. Από τη Σαπφώ και τον Κάτουλλο, τους τροβαδούρους και τον Σπένσερ ως τον Μπάυρον και τον Γκαίτε, τον Καβάφη και την Πλαθ, οι ποιητές ένιωθαν πάντα την ανάγκη να μιλήσουν γι΄αυτό το πάθος που, όπως λέει ο Σαίξπηρ στον "Οθέλλο", "shakes our very frame". Φαντάζει εύκολο να ρωτήσει κανείς τον αγαπημένο του, "How do I love thee?", όπως ρωτάει η Ελίζαμπεθ...

Στην όμορφη χώρα της τέχνης και του πολιτισμού, την Ιταλία, του τέλους του 19ου αιώνα και κυρίως του εικοστού, οφείλει την ύπαρξη του το μικρό αυτό ανθολόγιο. Ενδεικτικό, παρά την υποκειμενικότητα του, μίας συνύπαρξης πεζογράφων και ποιητών, που κατορθώνουν εν μέσω πολεμικών συρράξεων, πολιτικών και κοινωνικών μεταβολών, λογοτεχνικών κινήσεων και ρευμάτων, να διατηρήσουν ακέραιο τον χαρακτήρα και την αξία της τέχνης τους, και ν' αφήσουν ανεξίτηλο το στίγμα τους στην Ιστορία της λογοτεχνίας της χώρας τους και όχι μόνο. Ως μακρινοί συγγενείς και πνευματικοί συνοδοιπόροι το...

Όταν οι άγγελοι περπατούν, τα πιο πεζά περιστατικά θυμίζουν θρύλους και παραμύθια. Οι πιο συνηθισμένοι άνθρωποι αποκαλύπτουν μια άλλη τους πλευρά, αλλόκοτη και μυστική. Ο καιρός είναι πάντα φθινόπωρο. Το καλοκαίρι ακόμα δεν έχει φύγει. Η άνοιξη στέλνει απ' την αντίπερα όχθη τις σκληρές της αντανακλάσεις. Το αγρίμι του χειμώνα λουφάζει κρυμμένο στα μελαγχολικά σύννεφα. Οι λακκούβες των δρόμων με το μαύρο νερό καθρεφτίζουν κοπάδια σπάνιων πουλιών. Όλα μετέωρα, ακολουθούν τους ρυθμούς ενός απλού κι απόκοσμου βηματισμού. Στα πάρκα κυκλοφορούν ολομόναχες οι σιλουέτες των ίσκιων....

Για τον Χούλιο Κορτάσαρ η "Ηλιόπετρα" είναι το "ωραιότερο ερωτικό ποίημα της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας". Για τον Πέρε Ζιμφερρέρ, ένα έργο που "η ιστορική σημασία του για την ισπανική γλώσσα είναι συγκρίσιμη με εκείνη της Έρημης χώρας του Έλιοτ για την αγγλική". Για τους περισσότερους κριτικούς και αναγνώστες ανά τον κόσμο, η "Ηλιόπετρα" είναι το διασημότερο και σημαντικότερο ποίημα του Οκτάβιο Πας, εκείνο που του χάρισε το βραβείο Νομπέλ. Με αφορμή την συμπλήρωση μισής εκατονταετίας από την πρώτη δημοσίευση του έργου, το 1957 στην Πόλη του Μεξικού, ο Κώστας Κουτσουρ...

Ποίηση δεν είναι ό,τι χάνεται στη μετάφραση, όπως έχει λεχθεί. Και στη γλώσσα του πρωτοτύπου και στην αλλοδαπή έχουμε ένα ποίημα [...]. Θεωρώ αυτονόητη την ιδιοτροπία των ανθολογιών. [...] Προσπάθησα να συνδυάσω ποίηση και μετάφραση. (από τον πρόλογο) Η Μαρία Λαϊνά ανθολογεί μεταφράσεις ποιημάτων 111 σημαντικών ποιητών του 20ου αιώνα. Στην ανθολογία αυτή παρουσιάζειαι η "συνομιλία" του Άρη Αλεξάνδρου με την Άννα Αχμάτοβα, του Κλείτου Κύρου με τον Γκιγιώμ Απολλιναίρ, του Νίκου Σπανιά με τον Βαλερύ Λαρμπώ, του Γιώργου Σεφέρη με τον Έζρα Πάουντ, του Φ. Δ. Δρακονταειδή με...

Όταν οι άγγελοι περπατούν, τα πιο πεζά περιστατικά θυμίζουν θρύλους και παραμύθια. Οι πιο συνηθισμένοι άνθρωποι αποκαλύπτουν μια άλλη τους πλευρά, αλλόκοτη και μυστική. Ο καιρός είναι πάντα φθινόπωρο. Το καλοκαίρι ακόμα δεν έχει φύγει. Η άνοιξη στέλνει απ' την αντίπερα όχθη τις σκληρές της αντανακλάσεις. Το αγρίμι του χειμώνα λουφάζει κρυμμένο στα μελαγχολικά σύννεφα. Οι λακκούβες των δρόμων με το μαύρο νερό καθρεφτίζουν κοπάδια σπάνιων πουλιών. Όλα μετέωρα, ακολουθούν τους ρυθμούς ενός απλού κι απόκοσμου βηματισμού. Στα πάρκα κυκλοφορούν ολομόναχες οι σιλουέτες των ίσκιων....

[...]Πιστεύω ότι δεν μπορεί να υπάρχουν για τη μετάφραση κανόνες γενικής παραδοχής. Το ζήτημα της καλής μετάφρασης είναι θέμα ικανότητας κατανόησης, ευαισθησίας και έμπνευσης του μεταφραστή. Είναι φυσικό καλύτεροι μεταφραστές ποίησης να είναι οι ποιητές. Δεν συμφωνώ με τον Σεφέρη, που λέει ότι "η μετάφραση της ποίησης είναι το είδος της γραφής που δίνει τη μικρότερη ικανοποίηση". Αντίθετα μεταφράζοντας νιώθω την ίδια χαρά δημιουργίας. [...]

"Κύματα ζέστης· τεράστια γκρίζα και κόκκινα κτίρια, ένα βικτοριανό Λονδίνο το οποίο μεγαλώνει ανάμεσα σε φοινικιές και συκιές της Βεγγάλης σαν εφιάλτης που επαναλαμβάνεται, τοίχοι ξεφτισμένοι, φαρδιές και όμορφες λεωφόροι, τεράστια άγνωστα δέντρα, βρωμερά σοκάκια, χείμαρροι από αυτοκίνητα, κόσμος που πηγαινοέρχεται..." Η χώρα των ακραίων αντιθέσεων. Μια πανσπερμία πληθυσμών, θρησκειών, γλωσσών, όπου συνυπάρχουν αρμονικά το αρχαίο με το σύγχρονο, ο αισθησιασμός με τον ασκητισμό, ο ρεαλισμός με τη φαντασία. Ο νομπελίστας Μεξικανός συγγραφέας Οκτάβιο Πας επισκέφτηκε για πρώ...

Η "Αναζήτηση της αρχής" είναι ένα αξιόλογο έργο του Οκτάβιο Πας για τον υπερρεαλισμό. Πρόκειται για δοκίμια που γράφτηκαν με την ευκαιρία μιας σειράς διαλέξεων που έδωσε στο πανεπιστήμιο του Μεξικού. Η γραφή του θα μαγνητίσει ένα ευρύτατο αναγνωστικό κοινό και όχι μόνο τους φίλους του σουρεαλιστικού ρεύματος στην τέχνη. Η ομορφιά του κειμένου συναγωνίζεται τον πλούτο των συνειρμών και την ξεκάθαρη διατύπωση.

Με την ευκαιρία της ρετροσπεκτίβας του συνολικού έργου του Luis Bunuel κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου μια ογκώδης έκδοση με μελέτες, θεωρητικές προσεγγίσεις και κριτικές των ταινιών του μεγάλου Ισπανού δημιουργού. Στο βιβλίο αυτό δημοσιεύονται κείμενα επώνυμων κριτικών και ανθρώπων των γραμμάτων, όπως οι Octavio Paz, Andre Breton, Julio Cortazar, Άδωνη Κύρου, Andre Bazin, Carlos Fuentes, Andrew Sarris, Louis Seguin κ.ά., και σκηνοθετών-κριτικών, όπως οι Jean Vigo, Tony Richardson, Luc Moullet, Eric Rohmer, Pascal Bonitzer κ.ά. Ιδιαίτερ...

Το "Οδοιπορικό" είναι η πνευματική και πολιτική αυτοβιογραφία του συγγραφέα. Είναι η αφήγηση και η περιγραφή ενός ταξιδιού μέσα στο χρόνο, με αφετηρία τα νεανικά χρόνια του συγγραφέα και κατάληξη τη σύγχρονη εποχή. Ξεκινάει στο Μεξικό, στην καρδιά της επανάστασης, και τελειώνει την επαύριον του ψυχρού πολέμου. Ανάμεσα στις δύο αυτές χρονικές στιγμές παρελαύνουν όλες οι ελπίδες και τα όνειρα του 20ου αιώνα και οι κρίσεις που τον συντάραξαν: η Οκτωβριανή Επανάσταση, ο ισπανικός εμφύλιος, το Ολοκαύτωμα, οι σταλινικές εκκαθαρίσεις, ο ψυχρός πόλεμος, η κρίση της Κούβας και οι επ...

Κορυφαίο δοκίμιο του νομπελίστα ποιητή και στοχαστή, η παραδειγματική αυτή μελέτη της μεξικανικής ταυτότητας είναι ταυτόχρονα μια ξενάγηση στον ζοφερό λαβύρινθο της ιστορίας και της ψυχής, εκεί όπου πλανιέται μοναχικά ο σύγχρονος άνθρωπος αναζητώντας την έξοδο προς την κοινωνία και τον έρωτα.

[...] Υπάρχουν ποιητές του ουσιαστικού, που η τέχνη τους είναι σοφή και στεγνή, και που αγγίζουν απλώς την ακρίβεια της χορδής του νοήματος. Και υπάρχουν ποιητές του επίθετου, δηλαδή καλλιτέχνες που τους ενδιαφέρει να δημιουργήσουν σπινθήρες, δίνοντας, σε μιαν έννοια, προσδιορισμούς που δεν της ανήκουν. Ο Παζ είναι ποιητής του ρήματος. Εδώ, όλα κινούνται, όλα υποτάσσονται στην τάξη μιας αλλαγής ή μιας συμπεριφοράς. Ο κόσμος συστρέφεται και ρέει μέσα σε αντικατοπτρισμούς, και στη ροή του αυτή δανείζεται απειράριθμα ονόματα που περιγράφουν τη στάση του μέσα στο χρόνο, ο οποίο...