Ξανθούλης Γιάννης
Xanthoúlis Giánnis
Ο Γιάννης Ξανθούλης γεννήθηκε το 1947 στην Αλεξανδρούπολη, στον Έβρο, από γονείς πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη. Σπούδασε δημοσιογραφία και σχέδιο. Από το 1969 εργάζεται ως δημοσιογράφος και χρονογράφος σε εφημερίδες, περιοδικά και ραδιόφωνο. Ασχολήθηκε με το παιδικό θέατρο. Έγραψε και εικονογράφησε παιδικά βιβλία. Μερικά απ' αυτά: "Μέσα στο νερό δασκάλα", "Ανέβα στη στέγη να φάμε το σύννεφο", "Ο μάγος με τα χρώματα", "Τύμπανο, τρομπέτα και κόκκινα κουφέτα", "Μια τρελή τρελή πολυκατοικία". Σατυρικά κείμενα και θεατρικά έργα του - περισσότερα από τριάντα - παρουσιάστηκαν στο ελληνικό θέατρο. Ασχολήθηκε για αρκετά χρόνια με την επιθεωρησιογραφία. Το 1981 εκδόθηκε το πρώτο του μυθιστόρημα, "Ο μεγάλος θανατικός", και ακολούθησαν: "Οικογένεια μπες-βγες", 1982, "Το καλοκαίρι που χάθηκε στο χειμώνα", 1984, "Ο Σόουμαν δε θα 'ρθει απόψε", 1985, "Το πεθαμένο λικέρ", 1987, "Ο χάρτινος Σεπτέμβρης της καρδιάς μας", 1989, "Το ρόζ που δεν ξέχασα", 1991, "Η εποχή των καφέδων", 1992, "Η Δευτέρα των αθώων", 1994, "Το τρένο με τις φράουλες, 1996, "...Ύστερα ήρθαν οι μέλισσες", 1998, "Ο Τούρκος στον κήπο", 2001, "Το τανγκό των Χριστουγέννων", 2003, "Ο θείος Τάκης", 2005, "Του φιδιού το γάλα", 2007, "Κωνσταντινούπολη - των ασεβών μου φόβων" (2008), "Δεσποινίς Πελαγία" (2010) και "Ο γιος του δάσκαλου", 2012. Βιβλία του έχουν μεταφερθεί στη μεγάλη και τη μικρή οθόνη. Έργα του έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, αγγλικά, γερμανικά, ισπανικά, ολλανδικά, ιαπωνικά, δανέζικα, και σε άλλες γλώσσες. Επίσης έχει εκδώσει το αυτοβιογραφικό του αφήγημα "Στην κουζίνα των φαντασμάτων" (από τη σειρά: "Η κουζίνα του συγγραφέα" των εκδόσεων Πατάκη), καθώς και μια ανθολογία λογοτεχνικών κειμένων με θέμα την Κωνσταντινούπολη ("Κωνταντινούπολη: Μια πόλη στη λογοτεχνία", Μεταίχμιο, 2004). Ζει στην Αθήνα και είναι μέλος της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών.
... Ύστερα ήρθαν οι μέλισσες
Ξανθούλης Γιάννης
Διόπτρα (2017)
... Εκείνοι που ανέλαβαν να παίξουν το ρόλο του Θεού πριμοδότησαν και τους θανάτους-τιμωρία των αναμνήσεών τους. Θάνατος προσώπων από ένα υγρό, αμύθητο παρελθόν, ευτράπελο όσο και τρομακτικό, προσκολλημένο στα τέλη της δεκαετίας του ’40. Τότε που ο θίασος της Μαρίκας Σουέζ περιόδευε με τρέλα και αυταπάρνηση στις ιαματικές λουτροπηγές μιας εξαθλιωμένης από τους πολέμους Ελλάδας. Για τον Στάθη, που κόντευε τα εξήντα, με παράστημα αλά Κλιντ Ίστγουντ, όπως αρμόζει σε διασωθέντα ήρωα, όλα αυτά ήταν γρίφος. Όμως όσο κι αν το πήρε αψήφιστα, ασφαλισμένος στο χλιαρό παρόν του, συνε...
... Ύστερα ήρθαν οι μέλισσες. Ο χάρτινος Σεπτέμβρης της καρδιάς μας
Ξανθούλης Γιάννης
Διόπτρα (2018)
Κασετινά με δύο από τα μεγαλύτερα έργα του κορυφαίου Έλληνα συγγραφέα Γιάννη Ξανθούλη. ... Ύστερα ήρθαν οι μέλισσες ... Εκείνοι που ανέλαβαν να παίξουν το ρόλο του Θεού πριμοδότησαν και τους θανάτους-τιμωρία των αναμνήσεών τους. Θάνατος προσώπων από ένα υγρό, αμύθητο παρελθόν, ευτράπελο όσο και τρομακτικό, προσκολλημένο στα τέλη της δεκαετίας του ’40. Τότε που ο θίασος της Μαρίκας Σουέζ περιόδευε με τρέλα και αυταπάρνηση στις ιαματικές λουτροπηγές μιας εξαθλιωμένης από τους πολέμους Ελλάδας. Για τον Στάθη, που κόντευε τα εξήντα, με παράστημα αλά Κλιντ Ίστγουντ, όπω...
... Ύστερα, ήρθαν οι μέλισσες
Ξανθούλης Γιάννης
Εκδόσεις Καστανιώτη (2000)
... Εκείνοι που ανέλαβαν να παίξουν το ρόλο του Θεού πριμοδότησαν και τους θανάτους -τιμωρία των αναμνήσεών τους. Θάνατος προσώπων από ένα υγρό, αμύθητο παρελθόν, ευτράπελο όσο και τρομακτικό, προσκολλημένο στα τέλη της δεκαετίας του '40. Τότε που ο θίασος της Μαρίκας Σουέζ περιόδευε με τρέλα και αυταπάρνηση στις ιαματικές λουτροπηγές μιας εξαθλιωμένης από τους πολέμους Ελλάδας. Για τον Στάθη, που κόντευε τα εξήντα, με παράστημα αλά Κλιντ Ίστγουντ, όπως αρμόζει σε διασωθέντα ήρωα, όλα αυτά ήταν γρίφος. Όμως όσο κι αν το πήρε αψήφιστα, ασφαλισμένος στο χλιαρό παρόν του, σ...
La liqueur morte
Ξανθούλης Γιάννης
Kauffmann (1992)
"Je me souviens que nous etions restes, deux heures durant, les levres collees sur sa poitrine. Chaque bouche sur un bouton de sein. Un bouton delicat qui, dans le quart d' heure, devint mauve comme la confiture de griottes qui cristallisait dans sa coupe a l' interieur du buffet..."
Αθήνα, διαδρομές και στάσεις
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (1999)
Η σειρά "Κείμενα και εικόνες", αναζητώντας το άρωμα των παλιών συναναστροφών, συγκεντρώνει γύρω από ένα θέμα ανθρώπους της γραφής και της εικόνας. Ένα παιχνίδι εκφραστικής ανταλλαγής που φιλοδοξεί να φέρει πιο κοντά τον βιβλιόφιλο με τον φιλότεχνο -με δυό λόγια: να πλατύνει και να βαθύνει την καλλιέργειά μας.
Αλεξανδρούπολη
Ξανθούλης Γιάννης
Εθνολογικό Μουσείο Θράκης (2009)
... Τούτη η πόλη διαρκώς ενηλικιώνεται, αποκτά κύρος καταργώντας τις αποστάσεις από τους εγκεφάλους των αποφάσεων, υιοθετεί καινούργια δυναμική και ονειρεύεται το μέλλον με τον εύρωστο θυμό της νεότητά ς της. Γιατί είναι νέα. Γράφοντας τα κείμενα αυτού του βιβλίου-λευκώματος παρέβλεψα τον ενεστώτα χρόνο, σχηματίζοντας ένα χάρτη γεγονότων και, κυρίως, αισθημάτων, καθοριστικών για το σήμερα· ένα χάρτη ιστορικών στιγμών και -λιγότερο ή περισσότερο δικαιωμένων- συγκινήσεων που διαμόρφωσαν την Αλεξανδρούπολη. Με την τεχνική του παραμυθιού προχώρησα, αφού το ζητούμενο ήταν να...
Βασικά θεατής: Ελληνικό θέατρο 1950-1960
Ξανθούλης Γιάννης
Τόπος (2008)
Το φωτογραφικό αρχείο του φωτορεπόρτερ Κωνσταντίνου Μεγαλοκονόμου, του αποκαλούμενου "καθηγητή" από τους συναδέλφους του, αποτυπώνει όλη την κοινωνική και πολιτισμική ζωή της χώρας από τον Μεσοπόλεμο μέχρι και τη Μεταπολίτευση. Το 2007 οι εκδόσεις "Τόπος" παρέδωσαν έναν πρώτο τόμο βασισμένο στο πλούσιο αρχειακό υλικό του μεγάλου φωτογράφου: "Η άλλη Ελλάδα: 1950-1965", ένα λεύκωμα με επιλογή φωτογραφιών και κείμενα από τον Άρη Μαραγκόπουλο, που αναφέρεται στην πολυτάραχη κοινωνική και πολιτική ζωή του Τόπου. Στο νέο λεύκωμα με τίτλο "Βασικά θεατής: Ελληνικό θέατρο 1950-1...
Βασικά θεατής: Ελληνικό θέατρο 1950-1960
Ξανθούλης Γιάννης
Τόπος (2008)
Το φωτογραφικό αρχείο του φωτορεπόρτερ Κωνσταντίνου Μεγαλοκονόμου, του αποκαλούμενου "καθηγητή" από τους συναδέλφους του, αποτυπώνει όλη την κοινωνική και πολιτισμική ζωή της χώρας από τον Μεσοπόλεμο μέχρι και τη Μεταπολίτευση. Το 2007 οι εκδόσεις "Τόπος" παρέδωσαν έναν πρώτο τόμο βασισμένο στο πλούσιο αρχειακό υλικό του μεγάλου φωτογράφου: "Η άλλη Ελλάδα: 1950-1965", ένα λεύκωμα με επιλογή φωτογραφιών και κείμενα από τον Άρη Μαραγκόπουλο, που αναφέρεται στην πολυτάραχη κοινωνική και πολιτική ζωή του Τόπου. Στο νέο λεύκωμα με τίτλο "Βασικά θεατής: Ελληνικό θέατρο 1950-1...
Βιβλικοί ήρωες με χαμηλά λιπαρά
Ξανθούλης Γιάννης
Ελληνικά Γράμματα (2019)
Τον Θανάση Δήµου, απ’ όσο θυµάµαι, τον συνάντησα µάλλον ως παιδί-θαύµα σε κάποιο βιβλικό επεισόδιο να υποδύεται τον ανιψιό του εξαρτώµενου από την ιδιότυπη περµανάντ του Σαµψών ζωγραφίζοντας την κυρία Δαλιδά πριν του κόψει τα µαλλιά αλά γκαρσόν. Αυτό συνέβη προτού ο Άσωτος Γιος αποκτήσει ιδιόκτητη Κυριακή κάνοντας πρώτα βούκινο την περίφηµη µετάνοιά του. Τότε ακόµη η µετάνοια και η συγχώρεση (που θεωρούνταν παρενέργειες συναισθηµατικές) δεν ήταν και τόσο της µόδας. Ενήλικος πλέον ο Θανάσης ήπιε µαζί µου αρκετούς καφέδες ώσπου να συµφωνήσουµε ότι και οι δυο µας, παρά τη δ...
Γυμνός
Zhuli Luan
Τόπος (2017)
Αυτή τη φορά, στην ποιητική του δραστηριότητα, ο Λουάν Τζούλις προτιμά να είναι "Γυμνός". Γυμνός με τις αλήθειες του, που υπερασπίζει προσκολλημένος στις εμμονές του με ερωτικό και θρησκευτικό ζήλο. Θέματά του ο οικείος χώρος των παθών, η αδιαπραγμάτευτα καθοριστική σκιά της καταγωγής του, η περιπέτεια της καθημερινότητας όπως την επισημαίνει ο μοναχικά στοχαζόμενος ποιητής. Γυμνός, απαλλαγμένος από κάθε ναρκισσισμό της βιοπάλης -που συνήθως ανακυκλώνει τα κλισέ της ήττας της- ξεδιπλώνει συχνά με γλαφυρές περιφράσεις των ελληνικών του (επιμένει πεισματικά να γραφεί ελλην...
Δεσποινίς Πελαγία
Ξανθούλης Γιάννης
Τόπος (2010)
Τα παράτησε όλα η Πελαγία από ανάγκη. Μαθηματικά, έρωτες, κοριτσίστικες απλές φαντασιώσεις, την πολυτέλεια να ονειρεύεται... Όλα. Έπρεπε να δουλέψει, για να βοηθήσει την οικογένεια να μεγαλώσει τα δύο αδέρφια της, που ήρθαν με καθυστέρηση δέκα χρόνων. Όμορφα και αρτιμελή. Ακριβώς το αντίθετο από κείνη. Η Πελαγία ξέχασε πως ήταν αδερφή τους κι έπαιξε ρόλο «ετεροθαλούς» μάνας, κι ας είχαν μάνα καθ' όλα άξια. Ο δικός της ρόλος καθορίστηκε από πολύ νωρίς. Δουλειά και μικρές ανάσες. Δουλειά και προσήλωση στην ασήμαντη καθημερινότητα. Και μια φαντασία που σκλήραινε με τον καιρ...
Δεσποινίς Πελαγία
Ξανθούλης Γιάννης
Διόπτρα (2019)
Τα παράτησε όλα η Πελαγία από ανάγκη. Μαθηματικά, έρωτες, κοριτσίστικες απλές φαντασιώσεις, την πολυτέλεια να ονειρεύεται... Όλα. Έπρεπε να δουλέψει, για να βοηθήσει την οικογένεια να μεγαλώσει τα δύο αδέρφια της, που ήρθαν με καθυστέρηση δέκα χρόνων. Όμορφα και αρτιμελή. Ακριβώς το αντίθετο από κείνη. Η Πελαγία ξέχασε πως ήταν αδερφή τους κι έπαιξε ρόλο «ετεροθαλούς» μάνας, κι ας είχαν μάνα καθ’ όλα άξια. Ο δικός της ρόλος καθορίστηκε από πολύ νωρίς. Δουλειά και μικρές ανάσες. Δουλειά και προσήλωση στην ασήμαντη καθημερινότητα. Και μια φαντασία που σκλήραινε με τον καιρό....
Εγώ, ο Σίμος Σιμεών
Ξανθούλης Γιάννης
Διόπτρα (2017)
Ο Σίμος Σιμεών -έτσι, με το Σι με γιώτα-, αν και θα μπορούσε, δεν ήρθε ουρανοκατέβατος στη Χαλκόπολη, μια ασήμαντη κωμόπολη στην Ανατολική Μακεδονία, με όλα τα στερεότυπα της ελληνικής επαρχίας στη δεκαετία του ’60. Είχε όμως τα δικά του φτερά και ήταν έτοιμος να τα δοκιμάσει σε επικίνδυνα πετάγματα. Ο Σίμος είναι το παιδί που μπορεί να αριστεύει, να διακρίνεται και να ελπίζει. Το περιβάλλον του βέβαια παραμένει τόσο εχθρικό και στενόμυαλο, που ο μοναχικός μας ήρωας κινεί το ενδιαφέρον κάποιων πέραν της κοινής φαντασίας ατόμων. Αυτά θα του υποβάλουν τους όρους μιας περιπέτ...
Η βιογραφία των ματιών
Zhuli Luan
Ελληνικά Γράμματα (2006)
"Ταυτότητα" Χωρίς όνομα/ χωρίς γονείς/ χωρίς επίθετο/ χωρίς θρησκεία/ χωρίς πατρίδα/ -όλα ίδια. Μια ευθεία από μελάνι./ Μια λέξη. Μετανάστης.../ Πρόσθεσα κι εγώ από κάτω:/ "Που γράφει ποιήματα ασταμάτητα.../ και ασβεστώνει υπόγεια στα Πατήσια". (από τη σελ. 33 του βιβλίου)
Η Δευτέρα των αθώων
Ξανθούλης Γιάννης
Εκδόσεις Καστανιώτη (1999)
... Εμείς οι ένοχοι, εμείς οι αθώοι. Πιστεύαμε κάποτε στην εχοχή και στην αθωότητα της Δευτέρας, μαθημένοι από ημερολόγια τύψεων. Ύστερα, ένα βροχερό Σαββατόβραδο, παραμονή της γιορτής των Ταξιαρχών, άρχισε η περιπέτεια που με ταξίδεψε στον ταραγμένο Ατλαντικό των εκκρεμοτήτων. Θα 'πρεπε ίσως να σημειώσω πως ο πατέρας μου, σκοτεινός θαυμαστής κι αυτός της Δευτέρας, είχε εμπιστοσύνη στο ζωικό λίπος απ' τον καιρό που έχανε την αγάπη· αλλά ήταν και πολλά άλλα που οδήγησαν το υπερωκεάνιο "Τιτανικός" στο διάσημο ναυάγιο, κι εμένα στο γρίφο της αθωότητας. Αλλά ας πάρουμε τα πράγμ...
Η εκδίκηση της Σιλάνας
Ξανθούλης Γιάννης
Ελληνικά Γράμματα (2009)
Η ερωτική σχέση του συγγραφέα με τη Σιλάνα Σαλιάγκου. Η ζωή και το έργο της ποιήτριας, σύμφωνα με τον Γιάννη Ξανθούλη, o οποίος εξομολογείται εδώ πώς προέκυψε η ευτυχής συνάντησή τους: "Η κυρία Σιλάνα Σαλιάγκου για μένα υπήρξε άλλοθι. Έτσι κι αλλιώς, πάντα ήθελα να γεννήσω - και τη γέννησα ακριβώς όταν είχα καβατζάρει τον μισό αιώνα και λίγο πιο πάνω. Τη γέννησα ώριμη, στοχαστική, με μια δυνατή νοσταλγία και με θαυμασμό στην αξεπέραστη ποιητική ανορθογραφία του Μποστ (του Μέντη Μποσταντζόγλου), αλλά και φίλων γελοιογράφων. Η γέννα προέκυψε μέσω ερτζιανών, μέσω του ρα...
Η εκδίκηση της Σιλάνας
Ξανθούλης Γιάννης
Ελληνικά Γράμματα (2010)
Η ερωτική σχέση του συγγραφέα με τη Σιλάνα Σαλιάγκου. Η ζωή και το έργο της ποιήτριας, σύμφωνα με τον Γιάννη Ξανθούλη, o οποίος εξομολογείται εδώ πώς προέκυψε η ευτυχής συνάντησή τους: "Η κυρία Σιλάνα Σαλιάγκου για μένα υπήρξε άλλοθι. Έτσι κι αλλιώς, πάντα ήθελα να γεννήσω - και τη γέννησα ακριβώς όταν είχα καβατζάρει τον μισό αιώνα και λίγο πιο πάνω. Τη γέννησα ώριμη, στοχαστική, με μια δυνατή νοσταλγία και με θαυμασμό στην αξεπέραστη ποιητική ανορθογραφία του Μποστ (του Μέντη Μποσταντζόγλου), αλλά και φίλων γελοιογράφων. Η γέννα προέκυψε μέσω ερτζιανών, μέσω του ρα...
Η εποχή των καφέδων
Ξανθούλης Γιάννης
Εκδόσεις Καστανιώτη (1997)
Δε γνώριζα γι' αυτή την εποχή κι ούτε είχα ακουστά πως υπήρχε. Δεν ήξερα να αναγνωρίζω τα ίχνη και τις επιπτώσεις της. Μόνο όταν την άγγιξα, τον περασμένο Ιούλιο, ένιωσα φόβο για την ανάπλαση όσων ευαισθησιών ήμουν αναγκασμένος να ανασύρω από μια σκοτεινή ανάμνηση. Ανάμνηση εφιάλτης κι αγάπη μαζί. Κάτι είχε απωθήσει απ' τη μνήμη τον παλιό μου φίλο Ερμή κι άλλα πρόσωπα κι άλλες πτυχές δικές μου, επικίνδυνες. Κι αυτό το "κάτι" ξαναγύρισε έντονα και καταλυτικά τον Ιούλιο των διακοπών. Αυτό το κάτι ήταν που με παρέσυρε στην "Εποχή των Καφέδων", μέσα στη βελουδένια βραδινή υφή ε...