Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Οι πράξεις που είχαν γίνει εδώ, είχαν αφήσει πίσω τους το έσχατο άκρο του νόμου. [...] Εκεί, ανάμεσα στο δίκαιο και το άδικο, είναι που γεννιέται η αμαρτία. "Σε είχα δει την περασμένη Κυριακή να στέκεσαι και να κοιτάζεις τον Νεκρό Ιχθύ στη σπηλιά μου. Νομίζω ότι με παρόμοιο τρόπο στάθηκες και κοίταξες το πτώμα του Γαβριήλ στο Μνήμα του Γέροντα. Ήταν μέρος μιας μεγάλης ζωγραφιάς που προσπάθησες να διακρίνεις και να κατανοήσεις". Στα χρόνια του βασιλέα Θεόφιλου (829-842) η Κρήτη έχει κατακτηθεί από Άραβες που εκδιώχτηκαν από την Ισπανία. Οι επιδρομές τους στα παράλια του...

Το 1025 η Βυζαντινή Αυτοκρατορία ήταν η μεγαλύτερη δύναμη στο μεσογειακό και μεσανατολικό κόσμο και η Κωνσταντινούπολη η πιο λαμπρή πόλη. Όμως το 1204 έπεσε στα χέρια των ιπποτών της Τέταρτης Σταυροφορίας. Παρόλο που η βυζαντινή κυριαρχία αποκαταστάθηκε στην πρωτεύουσα μισό αιώνα αργότερα, και η ανασυσταθείσα Αυτοκρατορία επέζησε για διακόσια περίπου χρόνια, η οικουμενική πολιτική ηγεμονία του Βυζαντίου είχε πια χαθεί. Με την απώλεια αυτή το κέντρο βάρους της Χριστιανοσύνης μετακινήθηκε τελεσίδικα προς τη Δύση. Συνεπώς η κρίσιμη περίοδος που οδήγησε στη διαμάχη με την Τέταρ...

Για τους περισσότερους αναγνώστες η ιδέα και μόνο της ύπαρξης ερωτικής λογοτεχνίας στο Βυζάντιο φαντάζει σαν κάτι σχεδόν εξωφρενικό, με την έννοια ότι αντιτίθεται στην παραδεδομένη εικόνα του βυζαντινού πολιτισμού. Ενάντια σε αυτό το ανθεκτικότατο στερεότυπο, επιχειρείται στο παρόν δοκίμιο μια πανοραμική εξέταση της βυζαντινής ερωτικής μυθοπλασίας (12ος-15ος αιώνας) και η ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της μέσα σε συγκεκριμένα ιστορικά, κοινωνικά και πολιτισμικά πλαίσια. Παράλληλα, και για πρώτη φορά στη διεθνή βιβλιογραφία, σχεδιάζεται ο "χάρτης" της μυθοπλασία...

O Σέργιος Γκάκας ανεβάζει σε μια θεατρική σκηνή ένα πολύπλοκο ερωτικό τρίγωνο στο οποίο κανένας από τις τρεις συντελεστές δεν μοιάζει ευτυχής. Ο Τεύκρος Μιχαηλίδης αναφέρεται σε μια περίπτωση αυτοδικίας που αποδεικνύει ότι οι αληθινές φιλίες δεν πεθαίνουν ποτέ. Ο Πέτρος Μαρτινίδης παρομοιάζει τις γυναίκες με τις μεταφράσεις, και αποφασίζει ότι «οι πιο ωραίες είναι οι πιο άπιστες». Η Αθηνά Κακούρη προσπαθεί να βρει το νήμα του φόνου ενός καθάρματος μέσα από καπνούς και εκρηκτικά. Ο Μανώλης Πιμπλής ανακαλύπτει, με τη σειρά, ένα πτώμα, ένα χαμένο χειρόγραφο του Ρήγα Φε...

"...Εγώ όμως είδα ο ίδιος το έργο των χεριών ενός ζωγράφου, τα μάτια μου καταγοητεύτηκαν από το θέαμα και πραγματικά θαύμασα τη δεξιοτεχνία αυτού του ανθρώπου. Σκέφτηκα, λοιπόν, ότι μόνο ένας εχθρός του ωραίου θα μπορούσε να καλύψει με τη σιωπή ένα τέτοιο καλλιτέχνημα και να αρκεστεί μόνο στο θαυμασμό του δημιουργήματος. Γι αυτό κι εγώ του χαρίζω την ομιλία και το παρουσιάζω, όσο μου είναι δυνατό, μπροστά στα μάτια όσων δεν το έχουν δει..." Με αυτά τα λόγια, ο Κωνσταντίνος Μανασσής (12ος αιώνας) εισάγει την εκτενή περιγραφή ενός ψηφιδωτού στα αυτοκρατορικά ανάκτορα της Κων...

"...Εγώ όμως είδα ο ίδιος το έργο των χεριών ενός ζωγράφου, τα μάτια μου καταγοητεύτηκαν από το θέαμα και πραγματικά θαύμασα τη δεξιοτεχνία αυτού του ανθρώπου. Σκέφτηκα, λοιπόν, ότι μόνο ένας εχθρός του ωραίου θα μπορούσε να καλύψει με τη σιωπή ένα τέτοιο καλλιτέχνημα και να αρκεστεί μόνο στο θαυμασμό του δημιουργήματος. Γι αυτό κι εγώ του χαρίζω την ομιλία και το παρουσιάζω, όσο μου είναι δυνατό, μπροστά στα μάτια όσων δεν το έχουν δει..." Με αυτά τα λόγια, ο Κωνσταντίνος Μανασσής (12ος αιώνας) εισάγει την εκτενή περιγραφή ενός ψηφιδωτού στα αυτοκρατορικά ανάκτορα της Κων...

"...Εγώ όμως είδα ο ίδιος το έργο των χεριών ενός ζωγράφου, τα μάτια μου καταγοητεύτηκαν από το θέαμα και πραγματικά θαύμασα τη δεξιοτεχνία αυτού του ανθρώπου. Σκέφτηκα, λοιπόν, ότι μόνο ένας εχθρός του ωραίου θα μπορούσε να καλύψει με τη σιωπή ένα τέτοιο καλλιτέχνημα και να αρκεστεί μόνο στο θαυμασμό του δημιουργήματος. Γι αυτό κι εγώ του χαρίζω την ομιλία και το παρουσιάζω, όσο μου είναι δυνατό, μπροστά στα μάτια όσων δεν το έχουν δει..." Με αυτά τα λόγια, ο Κωνσταντίνος Μανασσής (12ος αιώνας) εισάγει την εκτενή περιγραφή ενός ψηφιδωτού στα αυτοκρατορικά ανάκτορα της Κων...

Η "Αφήγησις Λιβίστρου και Ροδάμνης" είναι το εκτενέστερο, αφηγηματικά πολυπλοκότερο και ποιητικά αρτιότερο από τα οκτώ σωζόμενα έμμετρα ερωτικά-ιπποτικά μυθιστορήματα της υστεροβυζαντινής εποχής. Γραμμένο στα μέσα του 13ου αιώνα στην αυλή των Λασκαριδών αυτοκρατόρων της Νίκαιας, αντανακλά μια νέα τάση στη βυζαντινή λογοτεχνία, όπου παντρεύονται με πειραματικό τρόπο το παραδοσιακό και το νεωτερικό. Ο ανώνυμος πια για μας ποιητής χρησιμοποιεί όλα τα τεχνάσματα της ελληνιστικής και βυζαντινής μυθοπλασίας, αξιοποιώντας ταυτόχρονα μοτίβα και τεχνικές τόσο των γαλλικών μεσαιωνικώ...

"... Ο Λέων ετοιμαζόταν να απομακρυνθεί από το περβάζι, όταν είδε μια αναμαλλιασμένη και μισόγυμνη μορφή να ξετρυπώνει από κάτι ερείπια και να κινείται προς το θαλάσσιο τείχος στο ύψος του μικρού λιμανιού. Ο κουρελιάρης άντρας περπατούσε κλεφτά μέσα στο χιόνι σέρνοντας πίσω του, δεμένο από ένα σκοινί, το κουφάρι ενός μαύρου σκύλου..." Στα χρόνια του βασιλέα Θεοφίλου (829-842) η έριδα της Εικονομαχίας συνεχίζει να διχάζει τη βυζαντινή κοινωνία. Οι συνεχείς επιδρομές των Αράβων στη Μικρά Ασία έχουν αποσταθεροποιήσει το κράτος. Στα Βαλκάνια επικρατεί μια εύθραυστη ηρεμία για...

Τα κείμενα που περιλαμβάνονται στον τόμο αυτό είχαν αρχικά παρουσιασθεί ως ανακοινώσεις στο Διεθνές Συμπόσιο που οργανώθηκε από το Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών το Νοέμβριο του 2000, στα πλαίσια του προγράμματος "Πρακτικός και κοινωνικός βίος των Βυζαντινών". Το Συμπόσιο έφερε τον τίτλο "Αφύπνιση των αισθήσεων και προσωπικές προτιμήσεις από τον ενδέκατο στον δέκατο πέμπτο αιώνα". [...] (Από την εισαγωγή του βιβλίου)

Το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, συννεχίζοντας την παράδοση της προσφοράς και της συμβολής στην ανάπτυξη της πνευματικής ζωής του τόπου μας, οργάνωσε τις καθιερωμένες πλέον Ειδικές Μορφωτικές Εκδηλώσεις "Επιστήμης Κοινωνιά" και κατά την περίοδο 2003-2004. Η παρουσίαση των σύγχρονων επιστημονικών επιτευγμάτων στον χώρο τόσο των θετικών όσο και των ανθρωπιστικών επιστημών, καθώς και η προβολή του κοινωνικού χαρακτήρα της επιστημονικής έρευνας εξακολουθούν να αποτελούν, κατά μείζονα λόγο, τα καθοδηγητικά κριτήρια και τον στόχο των διαλέξεων που εντάσσονται στο Μορφωτικό Πρόγραμμα το...

"Τρεις ημίγυμνοι άντρες ήταν παλουκωμένοι πάνω σε μυτερούς πασσάλους που στηρίζονταν στις φαρδιές σανίδες μιας ξύλινης εξέδρας. Τα τεντωμένα χέρια τους είχαν δεθεί σε οριζόντιες δοκούς που σχημάτιζαν έναν σταυρό με κάθε πάσσαλο, τα κουρεμένα κεφάλια τους είχαν τραβηχτεί προς τα πίσω με ένα σκοινί. Στο άρρωστο φως του ήλιου τα διαστρεβλωμένα μέλη και τα παραμορφωμένα τους πρόσωπα ήταν ακίνητα..." Το πρώτο μισό του 9ου αιώνα η έριδα της Εικονομαχίας έχει διχάσει για δεύτερη φορά τη βυζαντινή κοινωνία, ενώ οι συνεχείς επιδρομές των Αράβων στη Μικρά Ασία έχουν αποσταθεροποιήσε...

Ο τόμος περιλαμβάνει τα πρακτικά του 4ου διεθνούς συνεδρίου Neograeca Medii Aevi (Νέα Ελληνικά των Μέσων Χρόνων) που οργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Κύπρου και είχε ως θέμα του το πέρασμα της ελληνικής δημώδους λογοτεχνίας από τον Μεσαίωνα στην Αναγέννηση· πέρασμα που υποδηλώνεται στην ιδιαίτερη εικόνα του "ποιητικού" αηδονιού που τραγουδά θλιμμένα και ταυτόχρονα γλυκά. Σε αντίθεση προς τους παραδοσιακότερους τόμους πρακτικών, εδώ παρουσιάζονται ορισμένες καινοτομίες που έδωσαν μια ιδιαίτερη κατεύθυνση στην πορεία της έρευνας. Οι μελέτες οργανώθηκαν θεματικά με ιδιαίτερη έμ...