Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Γιατί τάχα τα αυτοκίνητα έχουν την ίδια συμμετρία με τις λιβελλούλες; Υπάρχει πράγματι ένας υπέροχος στροβιλισμός κρυμμένος μέσα σε κάθε βρύση που τρέχει; Τι κοινό έχουν τα αυγά των εντόμων με τους πλανήτες και γιατί; Σ’ αυτό το μικρό βιβλίο-κομψοτέχνημα, εικονογραφημένο με παλιά χαρακτικά και με δικά του πρωτότυπα σχέδια, ο Ντέιβιντ Γουέιντ ανιχνεύει τις βασικές αρχές της συμμετρίας στην καρδιά της φυσικής, της γεωμετρίας, της μουσικής και των εικαστικών τεχνών, σε φαινόμενα όπως το σχέδιο των εκκλησιαστικών παραθύρων, η αντανάκλαση του καθρέφτη, η δεξιοχειρία και η αριστε...

Φαίνονται άραγε πάντα μικρότερα τα πράγματα όταν είναι μακριά; Μπορεί να είναι κάτι ολότελα ορατό χωρίς να είναι καν εκεί; Είναι ποτέ δυνατό να έχουμε μια άμεση και αληθινή εμπειρία της πραγματικότητας; Ζωγράφος και βιομηχανική σχεδιάστρια, η Φοίβη Μακνώτον, εξηγεί πώς λειτουργεί η οπτική απάτη και γιατί αυτό που βλέπουμε μπορεί να μην είναι κάτι που υπάρχει όντως εκεί έξω αλλά ένα σύνθετο προϊόν του εγκεφάλου μας, κατασκευασμένο από αισθητηριακά δεδομένα. Μέσα από μια κλασική περιήγηση στην ιστορία της προοπτικής από την αρχαιότητα μέχρι την Αναγέννηση και τον νεότερο κόσμ...

Ποιο ήταν το μεγάλο χρυσό μυστικό που γνώριζαν ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, ο Κέπλερ, ο Πλάτωνας και οι αρχαίοι μάγοι; Γιατί δεν τους επιτρεπόταν να το αποκαλύψουν; Είναι δυνατόν να υπάρχει ένα κλειδί της φύσης και της ίδιας της ζωής; Περίφημος ανιχνευτής των θείων αναλογιών, ο καθηγητής φιλοσοφίας Σκοτ Όλσεν ξετυλίγει εδώ ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια όλων των εποχών: τη χρυσή τομή, μια αναλογία της οποίας ενστικτωδώς αναγνωρίζουμε το κάλλος κι έναν κώδικα που φαίνεται να διατρέχει απ' άκρη σ' άκρη τη φύση και τον πολιτισμό: από το νερό, το DNA, τις αναλογίες των ψαριών ή των...

Όλη η πορεία του σύμπαντος, από τις απαρχές του -ένα κλάσμα του μικροδευτερολέπτου μετά τη Μεγάλη Έκρηξη- μέχρι το απώτατο πεπρωμένο του, διαγράφεται στο συναρπαστικό αυτό βιβλίο. Ο διακεκριμένος αστρονόμος Τζόζεφ Σιλκ δείχνει πώς οι επιστήμονες μελετούν κοσμικά απολιθώματα και κατάλοιπα του μακρινού παρελθόντος για να οικοδομήσουν θεωρίες γύρω από τη γέννηση, την εξέλιξη και το μέλλον του κόσμου. Εξηγεί πώς οι φυσικοί χρησιμοποιούν τις θεωρίες των υποατομικών σωματιδίων για να ανασυστήσουν τις πρώτες στιγμές της Μεγάλης Έκρηξης και πώς οι αστρονόμοι χαρτογραφούν τα αχανή β...

Σε ένα τραπέζι μπιλιάρδου συναντώνται όλες μας οι κοσμοθεωρητικές προκαταλήψεις: με έναν απλό συνδυασμό δυνάμεων και ικανοποιώντας τους νόμους διατήρησης της ενέργειας και της ορμής πραγματοποιούνται πλάγιες κρούσεις που υπολογίζονται με απλό τρόπο, και οι οποίες ενδεχομένως συνοδεύονται από περιστροφικές κινήσεις. Αυτός είναι ο κλασικός, μηχανικός-αιτιοκρατικός κόσμος όπως τον γνωρίζουμε. Είναι όμως πράγματι σωστή αυτή η μηχανιστική εικόνα για τη Φύση; Συμπεριφέρονται όλα τα φυσικά αντικείμενα τόσο απλά και προβλέψιμα όπως οι μπάλες του μπιλιάρδου; Παρότι συνήθως δεν το...

Καρντάνο εναντίον Ταρτάλια, Ντεκάρτ εναντίον Φερμά, Νεύτων εναντίον Λάιμπνιτς, Μπερνούλι εναντίον Μπερνούλι, Πουανκαρέ εναντίον Ράσσελ, Χίλμπερτ εναντίον Μπράουερ... Οι μαθηματικοί δεν είναι ψυχρές αποδεικτικές μηχανές αλλά άνθρωποι ευαίσθητοι και ευέξαπτοι σαν όλους τους άλλους· έτσι οι ιστορικές διαμάχες τους τροφοδοτήθηκαν από απληστία, ζήλια, φιλοδοξία και εγωισμό, την ίδια στιγμή που πυροδότησαν πολλές από τις μεγάλες προόδους των μαθηματικών, επιστρατεύοντας οξύτερες διατυπώσεις και αποτελεσματικότερα επιχειρήματα. Περνώντας μέσα από τις προσωπικές αναμετρήσεις, τις π...

Η γεωμετρία ανήκει σ' εκείνες τις ξεχωριστές επιστήμες -μαζί με την αριθμητική, τη μουσική και την κοσμολογία- που απαντούν σε όλους τους πολιτισμούς της γης. Η ζωγράφος Μιράντα Λάντυ μας εισάγει σ' αυτήν την πανάρχαια, διαχρονική και οικουμενική γνώση, με παραδείγματα από τη χρυσή τομή και τα σχέδια της Μεγάλης Πυραμίδας ή του Στόουνχεντζ μέχρι τα διακοσμητικά ισλαμικών τζαμιών και τα παράθυρα εκκλησιών. Το γλαφυρό κείμενο και οι εξαίρετες εικόνες της δείχνουν τι συμβαίνει στο χώρο των δύο διαστάσεων και γιατί η κομψή απλότητα που διέπει τα τρίγωνα, τις αψίδες και τις σπεί...

Η φράση όπερ έδει δείξαι, ή η αντίστοιχη λατινική quod erat demonstrandum (συντομογραφία: Q.E.D.), συναντάται στο τέλος ορισμένων απλών, εντυπωσιακών και συνάμα οπτικά ελκυστικών αποδείξεων. Από μια άποψη, είναι συνώνυμη της αλήθειας και της ομορφιάς στα μαθηματικά. Από μια άλλη, αντιπροσωπεύει τη φαινομενικά απρόσιτη πλευρά αυτής της αρχαίας επιστήμης. Παρουσιάζοντας ορισμένες από τις πιο διάσημες αποδείξεις, ο μαθηματικός Μπέρκαρντ Πόλστερ μας δίνει να καταλάβουμε με τον πιο άμεσο τρόπο γιατί ισχύει το πυθαγόρειο θεώρημα, με ποια μέθοδο έβρισκε ο Αρχιμήδης το εμβαδό ενός...

Η σφαίρα αποτελεί το θεμέλιο των πέντε Πλατωνικών και των δεκατριών Αρχιμήδειων στερεών. Αυτά τα δεκαοχτώ σχήματα είναι τα δομικά στοιχεία του τρισδιάστατου χώρου, που δεσπόζουν στην αρχιτεκτονική, τη χημεία και την ατομική φυσική. Ο γεωμέτρης και ζωγράφος Ντοντ Σάτον αποκαλύπτει εδώ τις γεμάτες χάρη και απλότητα σχέσεις που συνδέουν αυτές τις υπέροχες πανάρχαιες μορφές, ακρογωνιαίους λίθους της μαθηματικής και καλλιτεχνικής αναζήτησης.

Η Αφροδίτη διαγράφει ένα πεντάγωνο γύρω από τη Γη κάθε οκτώ χρόνια. Η Σελήνη τετραγωνίζει τον κύκλο. Καθετί στους ουρανούς κινείται γύρω απ' όλα τα άλλα, χορεύοντας με τη Μουσική των Σφαιρών. Η κοσμολογία έχει αλλάξει απροσμέτρητα από την εποχή των ελληνικών και μεσαιωνικών ιδεών, ωστόσο δεν υπάρχει σύγχρονη θεωρία που να μπορεί να εξηγήσει τις κοσμικές συμπτώσεις που περιβάλλουν τη Γη. Ο διακεκριμένος γεωμέτρης Τζον Μαρτινώ παρουσιάζει τα εξαίσια τροχιακά μοτίβα των πλανητών και τις μαθηματικές σχέσεις που τα διέπουν. Είναι όλα απλώς μια σύμπτωση ή μήπως τα μοτίβα εξηγού...

Ιερός χώρος της Λίθινης Εποχής, σύμβολο αρχαίας σοφίας, κέντρο μιας άλλοτε ακμάζουσας και πολυμαθούς κοινότητας κι ενός χαμένου πολιτισμού, το Στόουνχεντζ μόνο πρόσφατα άρχισε να βγαίνει από την ομίχλη του χρόνου και του θρύλου. Το κομψό αυτό βιβλίο, γραμμένο από τον μαθηματικό και μηχανικό Ρόμπιν Χήθ και εικονογραφημένο με δικά του σχέδια και με γκραβούρες από σπάνιες πηγές, δίνει τις πιο πρόσφατες απαντήσεις στα περίφημα μυστικά του μεγαλιθικού συνόλου: ποιοι το έχτισαν και για ποιους σκοπούς, πώς προβλέπονταν οι εκλείψεις, γιατί κάποιοι λίθοι μεταφέρθηκαν από την Ουαλία...

"Φανταστείτε μια τεράστια κιβωτό γεμάτη ζώα. Η κιβωτός αυτή έχει αρκετά τρόφιμα για τους κατοίκους της και έχει ήδη ξεκινήσει το ταξίδι της· ένα μακρύ ταξίδι, αφού θα χρειαστεί να περάσουν 225 εκατομμύρια χρόνια για να επιστρέψουν τα ζώα εκεί απ' όπου ξεκίνησαν. Αν στην κιβωτό ζούσαν όλο αυτό το χρονικό διάστημα άνθρωποι, θα περνούσαν έξι εκατομμύρια γενιές. Δεν πρόκειται βέβαια για κάποια φανταστική κιβωτό αλλά για τη Γη, που ταξιδεύει στους σπειροειδείς βραχίονες του Γαλαξία μας, και σύρεται ακούσια από τον αφέντη μας, τον Ήλιο. Τα ζώα στην κιβωτό δεν έχουν ιδιαίτερη συνα...

Η κοσμολογία είναι η επιστήμη που θέτει με τον πιο άμεσο τρόπο τα έσχατα ερωτήματα: Πώς βρεθήκαμε εδώ; Πώς άρχισαν όλα; Ποιο είναι το μέλλον της ζωής, του πλανήτη και του γαλαξία στον οποίο ζούμε; Οι απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα οδηγούν τελικά πίσω στη Μεγάλη Έκρηξη, την απαρχή όλων των πραγμάτων. Το μικρό βιβλίο της Μεγάλης Έκρηξης εξηγεί τι πραγματεύεται η σύγχρονη κοσμολογία - απλά, με σαφήνεια και χωρίς προαπαιτούμενες τεχνικές γνώσεις. Μεταξύ άλλων, ο αστροφυσικός Κρέιγκ Χόγκαν εξηγεί όρους όπως "πληθωριστικό σύμπαν" ή "σκοτεινή ύλη" και δείχνει ότι: - Το παλαι...

Το 1675 ο Άντονυ Λέιβενχουκ, ένας απαίδευτος υφασματέμπορος από το Ντελφτ, τοποθέτησε μια σταγόνα βρόχινου νερού στο μικροσκόπιό του και διέκρινε μέσα της χιλιάδες μικρά πλάσματα. Στη συνέχεια εξέτασε τη μικροσκοπική δραστηριότητα του σάλιου, της οδοντικής πλάκας και των περιττωμάτων του. Τα ευρήματα του οδήγησαν ούτε λίγο ούτε πολύ στη γέννηση της βακτηριολογίας. Κάπου διακόσια χρόνια αργότερα, ο Βίλχελμ Ραίντγκεν, καθηγητής θεωρητικής φυσικής στο πανεπιστήμιο του Βύρτσμπουργκ, κάλεσε τη γυναίκα του στο εργαστήριο του, της ζήτησε να βάλει το χέρι της σε μια μη εκτεθειμένη...

Στο προσευχητάριο ενός έλληνα μοναχού του 13ου αιώνα, που πουλήθηκε σε αστρονομική τιμή πριν μερικά χρόνια σε διεθνή δημοπρασία, ανακαλύφθηκαν κείμενα και σχέδια του Αρχιμήδη που θεωρούνταν οριστικά χαμένα και που αποδεικνύουν ότι η σκέψη του είχε προχωρήσει πέρα κι από κείνη του Νεύτωνα. Δύο αυθεντίες επί του θέματος αφηγούνται εδώ τη συναρπαστική ιστορία αυτού του ανεκτίμητου παλίμψηστου και την περιπέτεια της αποκρυπτογράφησης και της αξιολόγησής του. Συνδυάζοντας αστυνομική και ακαδημαϊκή έρευνα, χαμένα χειρόγραφα και μεγάλες αποκαλύψεις που ξαναγράφουν την ιστορία των...

Το βιβλίο αυτό αποτελεί ένα μοναδικό ντοκουμέντο: περιλαμβάνει τις παραδόσεις στοιχειωδών μαθημάτων φυσικής που έκανε η Μαρί Κιουρί το 1907 στην κόρη της Ιρέν και στα παιδιά διακεκριμένων συναδέλφων της, στο πλαίσιο ενός αυτοσχέδιου, προτοποριακού "εκπαιδευτικού συνεταιρισμού". Οι σημειώσεις αυτές, που ανακαλύφθηκαν σαν από θαύμα μέσα σε μια αποθήκη, είναι γραμμένες από το χέρι μιας από τις μαθήτριες της, της Ιζαμπέλ Σαβάν, και έχουν μεταγραφεί εδώ στο σύνολο τους. Η Μαρί Κιουρί εμπνεύστηκε η ίδια αυτά τα μαθήματα που προορίζονταν για παιδιά από οκτώ ως δεκατριών χρονών....

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ο Λέοναρντ Μλόντινοφ πήγε οτο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας για να αναλάβει μια θέση μεταδιδακτορικού ερευνητή. Φοβούμενος μήπως δεν ήταν αρκετά έξυπνος για να βρίσκεται εκεί, παρά την πρωτοποριακή διδακτορική διατριβή που είχε υποστηρίξει, εκμυστηρεύτηκε τις ανασφάλειές του στον Ρίτσαρντ Φάυνμαν, τη δυσπρόσιτη, εικονοκλαστική ιδιοφυία του Caltech (Νόμπελ Φυσικής 1965). Έτσι ξεκίνησε μια πορεία αφύπνισης γι' αυτόν τον ανήσυχο νέο, μετέπειτα συγγραφέα του "Star Trek", και μαζί ένας απολογισμός των τελευταίων χρόνων του μεγάλου φυσι...

Σταθείτε μια στιγμή και θαυμάστε τα άστρα του νυχτερινού ουρανού. Πώς γεννιούνται; Πόσο ζουν; Πώς πεθαίνουν; Ποιες είναι οι δυνάμεις που τα διέπουν και οι ασύλληπτες χωροχρονικές αποστάσεις που μας χωρίζουν απ' αυτά; Πέρα από τις απαντήσεις που δίνει στα παραπάνω ερωτήματα, αυτό το πυκνό όσο και ψυχαγωγικό βιβλίο χαρτογραφεί τον νυχτερινό ουρανό και αφηγείται την ιστορία των άστρων στον πολιτισμό μας, από την ελληνική μυθολογία και την αστρολογία μέχρι την αναζήτηση εξωγήινης ζωής και από την αρχαία ναυσιπλοΐα μέχρι τα διαστημικά ταξίδια.

Ο μυστηριώδης κόσμος των αλχημιστών, που αναζητούσαν τη φιλοσοφική λίθο και το ελιξίριο της μακροζωίας, φαντάζει απόλυτα διαχωρισμένος από τις σύγχρονες επιστήμες. Είναι όμως έτσι; Με αφετηρία τον όρο "αλχημεία" -ένα αντιδάνειο από τη θαυμαστή Ανατολή, που μεταφράζεται ως "η χημεία"- το βιβλίο του Ολιβιέ Λαφόν μας οδηγεί σ' ένα ταξίδι μέσα στους αιώνες: ξεκινώντας από τον Μιλήσιο φιλόσοφο που εντόπιζε την Αρχή στο νερό, περνώντας από τον Δημόκριτο, προπάτορα των ατομικών φυσικών, και από τον εκκεντρικό, αγενή και ιδιοφυή Παράκελσο, για να φτάσουμε τελικά στον επιστήμονα που...

Οι κορυφαίοι συγγραφείς αυτού του τόμου μεταφέρουν στον μη ειδικό αναγνώστη τη δύναμη και την ομορφιά των μεγάλων εξισώσεων του 20ού αιώνα, και μαζί τις περιπέτειες των εμπνευστών τους, που αγωνίστηκαν να συμπυκνώσουν σ' αυτές όλα τα κρίσιμα ζητήματα της σύγχρονης επιστήμης: από τις θεωρίες της σχετικότητας, των κβάντων, της εξέλιξης, της πληροφορίας και του χάους μέχρι τις προβλέψεις για την καταστροφή του όζοντος ή την ύπαρξη εξωγήινης ζωής.