Πολυλάς Ιάκωβος 1825-1896
Polylás Iákovos
Ιάκωβος Πολυλάς (1825-1896). Ο Ιάκωβος Πολυλάς γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1825, γιος του νομικού και λόγιου Γεώργιου Πολυλά, ο οποίος πέθανε όταν ο Ιάκωβος ήταν έξι ετών, και της Ελένης το γένος Νικολάου Βούλγαρη. Η οικογένειά του ανήκε στις παλιές οικογένειες της Κέρκυρας με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη. Η μητέρα του ήταν μορφωμένη και του δίδαξε τα πρώτα γράμματα, καθώς και ξένες γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, γερμανικά) και αρχαία ελληνικά. Σημαντική για την πορεία του Πολυλά στάθηκε η μακρόχρονη σχέση του Σολωμού με την οικογένειά του. Το 1847 παντρεύτηκε την ευγενικής καταγωγής Αιμιλία Σορδίνα. Λόγω της αδύναμης υγείας της συζύγου του ο Πολυλάς αναγκάστηκε το 1852 να φύγει μαζί της για τη Νάπολη, όπου και έμειναν ως το 1852. Εκεί ξεκίνησε η ενασχόλησή του με τη λογοτεχνία. Το 1857 η Αιμιλία πέθανε σε ηλικία εικοσιεννέα χρόνων και ο Πολυλάς επέστρεψε στην Κέρκυρα. Η ίδια χρονιά σημαδεύτηκε από το θάνατο του Σολωμού και ο Πολυλάς εκφώνησε νεκρώσιμο λόγο στην κηδεία του. Από το 1857 ως το 1862 εργάστηκε στην Κέρκυρα ως βιβλιοφύλακας της Δημόσιας Βιβλιοθήκης. Το 1860 εκλέχτηκε γραμματέας της φιλολογικής εταιρείας Ιόνιος Εταιρεία. Την ίδια περίοδο διαδραμάτισε ενεργό ρόλο στις πολιτικές διεργασίες για την Ένωση της Επτανήσου με το ελληνικό κράτος. Ίδρυσε τον πολιτικό σύλλογο "Αναγέννησις" και εξέδωσε την ομώνυμη εφημερίδα, προβάλλοντας την αναγκαιότητα της Ένωσης και μετά την πραγματοποίησή της την ολοκληρωτική διοικητική αφομοίωση της Επτανήσου στο ελληνικό βασίλειο. Το 1871 ίδρυσε τον πολιτικό σύλλογο και την εφημερίδα "Ρήγας Φεραίος" και κατόπιν τη σατιρική "Κώδων". Διετέλεσε βουλευτής Κέρκυρας στην κυβέρνηση του Χαριλάου Τρικούπη την περίοδο 1869-1879 και μετά από διαφωνίες του με τον τελευταίο προσχώρησε στο κόμμα του Δεληγιάννη ως το 1890. Επέστρεψε κατόπιν στην παράταξη του Τρικούπη δρώντας στην Κέρκυρα. Αποσύρθηκε από την πολιτική το 1892 και αφοσιώθηκε στη συγγραφή. Πέθανε στην Κέρκυρα. Η πρώτη εμφάνιση του Πολυλά στη λογοτεχνία πραγματοποιήθηκε το 1855 με την έκδοση της μετάφρασής του της "Τρικυμίας" του Σαίξπηρ. Το 1891 δημοσίευσε το διήγημα "Ένα μικρό λάθος" στην Εστία και το 1892 το "Η Συγχώρεσις". Η πορεία του σφραγίστηκε από τη γνωριμία του με το Σολωμό, με προτροπή του οποίου μελέτησε γερμανική λογοτεχνία και για τον οποίο μετέφρασε έργα των Γκαίτε, Σίλλερ και Χέγκελ, κερδίζοντας παράλληλα ο ίδιος από το φιλτράρισμα του γερμανικού ιδεαλισμού μέσω της διάνοιας του Σολωμού. Σημαντική προσφορά του στάθηκε η πρώτη έκδοση των "Ευρισκομένων" του Σολωμού και τα προλεγόμενά της, καθώς και η συστηματική του προσπάθεια για δημιουργία μιας δημοτικής γλώσσας, ικανής να εκφράσει ανώτερες έννοιες και υψηλά ιδανικά. Μετέφρασε Σαίξπηρ (Τρικυμία, Άμλετ), Όμηρο (Οδύσσεια και Ιλιάδα), έγραψε τέσσερα ποιήματα και τρία διηγήματα. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Ιάκωβου Πολυλά βλ. Τέλλος Άγρας, "Πολυλάς Ιάκωβος", στη "Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια", τ. 20, Αθήνα, Πυρσός, 1933, Κατερίνα Κωστίου, "Πολυλάς Ιάκωβος", στο "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό", τ. 8, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988, Ράνια Πολυκανδριώτη, "Ιάκωβος Πολυλάς", στο "Η παλαιότερη πεζογραφική μας παράδοση", τ. Ζ΄ (1880-1900), Αθήνα, Σοκόλης, 1997, σελ. 146-162, Περιστέρης Παναγιώτης, "Χρονολόγιο Ιάκωβου Πολυλά", περιοδικό "Πόρφυρας" τχ. 84-85, 1-3/1998, σελ.144-145, Φαρμάκης Φρ., "Πολυλάς Ιάκωβος", στη "Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", τ. 11, Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ., και Μιχάλης Μερακλής, Στέση Αθήνη, "Πολυλάς Ιάκωβος" στο "Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας", Αθήνα, Πατάκης, 2007. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
Ένα μικρό λάθος. Τα τρία φλωριά
Πολυλάς Ιάκωβος 1825-1896
Εμπειρία Εκδοτική (2017)
Ο Ιάκωβος Πολυλάς προσπάθησε να πλάσει μια δημοτική γλώσσα, ικανή να εκφράσει ανώτερες έννοιες και υψηλά ιδανικά. Χρησιμοποίησε πλούσιο λεξιλόγιο και δημιούργησε δικούς του τύπους λέξεων, γι' αυτό και θεωρείται ως ένα σημείο γλωσσοπλάστης. Το διήγημα Ένα Μικρό Λάθος θεωρείται από τα μεγαλύτερα αριστουργήματα της ελληνικής λογοτεχνίας, με δύναμη στον λόγο και ζωντάνια στις εικόνες του. Η ιστορία εκτυλίσσεται στις αγροτικές περιοχές της Κέρκυρας, όπου ζει σε συνθήκες απόλυτης ανέχειας ένα φτωχό ανδρόγυνο. Η γυναίκα, για να βοηθήσει την κόρη της που ανησυχεί για το άρρωσ...
Ένα μικρό λάθος και άλλα διηγήματα
Πολυλάς Ιάκωβος 1825-1896
Πελεκάνος (2013)
Το ηθογράφημα του Ιάκωβου Πολυλά εκτυλίσσεται στις αγροτικές περιοχές της Κέρκυρας. Εκεί, ένα φτωχό ανδρόγυνο ζει σε συνθήκες απόλυτης ανέχειας. Η Μαρία, η σύζυγος, αναγκάζεται να ενδώσει στην παράκληση της κόρης της για το άρρωστο παιδί της και της δίνει τα χρυσαφικά της. Με βαρύ όμως αντίτιμο...
Ένα μικρό λάθος και άλλα διηγήματα
Πολυλάς Ιάκωβος 1825-1896
Πελεκάνος (2013)
Το ηθογράφημα του Ιάκωβου Πολυλά εκτυλίσσεται στις αγροτικές περιοχές της Κέρκυρας. Εκεί, ένα φτωχό ανδρόγυνο ζει σε συνθήκες απόλυτης ανέχειας. Η Μαρία, η σύζυγος, αναγκάζεται να ενδώσει στην παράκληση της κόρης της για το άρρωστο παιδί της και της δίνει τα χρυσαφικά της. Με βαρύ όμως αντίτιμο...
Ομηρικά έπη: Ιλιάδα Β΄ γυμνασίου
Σπανάκου Ζωή
Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων "Διόφαντος" (2013)
Ένα μικρό λάθος
Πολυλάς Ιάκωβος 1825-1896
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2011)
"Φοβούμαι μην πάθη κάποτε αυτή η γυναίκα από την περισσήν αγάπην της" [Από το διήγημα "Ένα μικρό λάθος"] Τρεις ιστορίες, που αναβιώνουν παραστατικά τη ζωή στην Κέρκυρα, στα τέλη του 19ου αιώνα. Τα ήθη και τα έθιμα του τόπου, οι κοινωνικές προσταγές και οι συμβάσεις, τα οικονομικά προβλήματα ή η πλήρης ένδεια χρημάτων επηρεάζουν τις οικογενειακές και τις κοινωνικές σχέσεις? τα στερεότυπα, οι προλήψεις και οι δεισιδαιμονίες συνθλίβουν ζωές. Ο Ιάκωβος Πολυλάς -ο οποίος εξέδωσε τα "Ευρισκόμεμα" του Σολωμού το 1859, αναλαμβάνοντας την επιμέλεια, τα προλεγόμενα και τον υπο...
Ποιος είν' τρελλός από έρωτα
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2007)
Όλων των παθών και όλων των μαρτυρίων τόπος η ποίηση. Αλλά και τόπος προνομιακός του πιο ριζικού μας πάθους και του πιο προσωπικού μας μαρτυρίου. Κι ίσως ίσως και της πιο ολόδικής μας μαρτυρίας - τόπος δηλαδή του έρωτα. Από τα απλούστατα στιχάκια των ημερολογίων στον τοίχο, από τις νεανικές ρίμες των παλιών λευκωμάτων, από τα λόγια των τραγουδιών και, προπαντός, από τους δικούς μας έμμετρους αναστεναγμούς καθώς κοιτάμε στη γωνία το ρολόι, από όλα αυτά τα απολύτως καθημερινά ίσαμε τις πολύτροπες συνθέσεις των ποιητών μας, παντού ο ίδιος, παράξενα ομοιόμορφος, ρυθμός. Παντ...
Ποιητές για ποιητές
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2004)
Θα ήταν ψέμα αν έγραφα πως η σκέψη για την ανθολογία "Ποιητές για ποιητές" την θεώρησα τόσο πρωτότυπη, ώστε θα ήταν δύσκολο ή μάλλον αδύνατο (δεν γνωρίζω ακριβώς) να συναντήσει κανείς μιαν αντίστοιχη ανθολογία σε ξένη χώρα. Όπως, επίσης, θα ήταν ψέμα αν έγραφα πως, σε όλο το χρονικό διάστημα της έρευνας, αυτό που με ενθουσίαζε ήταν η πρόθεση να "ανακαλύψω" ένα ποίημα γραμμένο από έναν μεγάλο ποιητή για έναν εξίσου σημαντικό ομότεχνό του. Χωρίς να αδιαφορώ μόλις θυμόμουν ή "έπεφτα" πάνω σε μια σχετική "αφιέρωση", αισθανόμουν πως ανακαλύπτω έναν πραγματικό θησαυρό όταν ένας ή...
Ελληνικά διηγήματα
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2004)
Η κυκλοφορία στα 1896 της συλλογής "Ελληνικά διηγήματα" αναντίρρητα αποτελούσε εκδοτικό γεγονός για τη χώρα μας, γιατί πρόκειται για την πρώτη στο είδος της συλλογή και ταυτόχρονα για μια αντιπροσωπευτική παρουσία στο χώρο του αφηγηματικού μας λόγου. Επισημαινόταν έτσι κατά τον αμεσότερο τρόπο η ύπαρξη ενός σχετικά νέου λογοτεχνικού είδους, όπως το διήγημα, για το οποίο ο εκδότης του έργου Γ. Κασδόνης δεν παρέλειψε να τονίσει ότι "η πρώτη γενναία ώθησίς" του έγινε μέσα από τις στήλες του περιοδικού "Εστία", του οποίου εκείνος για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα υπήρξε διευθυντή...
Σολωμός
Στάης Εμμανουήλ
Γαβριηλίδης (2004)
Αυτά τα κείμενα έχουν λησμονηθεί. Από εποχή σε εποχή, αναφορές και επανεκδόσεις τα θυμίζουν· εδώ επανεκδίδονται μαζί. Αποφασίσαμε την φωτογραφική αναπαραγωγή για να κρατήσουμε την ιδιογραφία των κειμένων στην ορθογραφία και τυπογραφία των. Ο αναγνώστης δεν πρέπει να στηριχθεί μόνο στα κατά εποχές συμπεράσματα σχολιαστών και υποσημειωσεογράφων που θλίβουν την πνοή του ακεραίου κειμένου και της χειρονομίας του. Αυτά τα κείμενα, μικρά, λίγα, έχουν κάτι από την αιωνιότητα της Ελληνικής Γλώσσας. Με το πρώτο κείμενο του Στάη αρχίζει η σοβαρή μελέτη του Σολωμού και ίσως και η ν...
