Τσέτσος Μάρκος 1968-
Ο Μάρκος Τσέτσος (γεν. 1968) είναι διδάκτορας μουσικολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και Αναπληρωτής Καθηγητής στο εκεί Τμήμα Μουσικών Σπουδών όπου υπηρετεί από το 1995. Ως αρχιμουσικός, απόφοιτος του Κρατικού Κονσερβατσαρίου της Αγ. Πετρούπολης, έχει συνεργαστεί με τις σημαντικότερες ορχήστρες των Αθηνών (Κ.Ο.Α, Συμφωνική της EPT - Ορχήστρα Δωματίου της Ε.Λ.Σ., Καμεράτα). Ως κιθαριστής, μαθητής του Δημ. Φάμπα, βραβεύτηκε σε διεθνείς διαγωνισμούς και ηχογράφησε τέσσερις συνολικά δίσκους βινιλίου και ακτίνας. 'Εχει δημοσιεύσει το βιβλίο "Βούληση και ήχος. Η μεταφυσική της μουσικής στη φιλοσοφία του Σοπενχάουερ" (Εστία, 2004), "Εθνικισμός και λαϊκισμός στη νεοελληνική μουσική" (Ίδρυμα Σάκη Καράγιωργα, 2011), "Στοιχεία και περιβάλλοντα της μουσικής" (Fagotto-Books, 2012), και μεταφραστής των κλασικών φιλοσοφικών κειμένων: "Έγελος, Η αισθητική της μουσικής" (Εστία, 2002) και "Hanslick, Για το ωραίο στη μουσική" (Εξάντας 2003). Έχει δημοσιεύσει πολυάριθμες μελέτες σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και συλλογικούς τόμους μουσικολογίας και φιλοσοφίας. Είναι μέλος της γραμματείας σύνταξης του περιοδικού "Μουσικολογία" και επιστημονικός συνεργάτης του περιοδικού "Αξιολογικά".
Τέχνη και δημοκρατία
Συλλογικό έργο
Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων (2018)
Η έκδοση περιλαμβάνει κείμενα των ομιλιών που εκφωνήθηκαν κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου "Τέχνη και Δημοκρατία", το οποίο διοργανώθηκε από το Ίδρυμα της Βουλής στις 7-9 Δεκεμβρίου 2017.
Αφιερωματικός τόμος εις μνήμην Ολυμπίας Ψυχοπαίδη - Φράγκου (1944-2017)
Συλλογικό έργο
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Τμήμα Μουσικών Σπουδών (2018)
Περιεχόμενα: - Πρόλογος - Βιογραφικό σημείωμα και δημοσιεύσεις Ολυμπίας Ψυχοπαίδη-Φράγκου - Σύντομη αναφορά στις αισθητικές μονογραφίες της Ολυμπίας Ψυχοπαίδη-Φράγκου - Απόστολος Κώστιος, "Περί της Αισθητικής. Έμμεσα, Entwurf einer neuen Αsthetik der Tonkunst;" - Καίτη Ρωμανού, "Ο Μιχαήλ Δημήτρης Καλβοκορέσης και η φιλία του με τον Μπέλα Μπάρτοκ και τον Μωρίς Ραβέλ" - Χαράλαμπος Χ. Σπυρίδης, "Περί της αναστροφής του χρόνου κατά Πλάτωνα και περί του Αριστοτελικού "νυν"" - Γρηγόριος Θ. Στάθης, ""Οι φίλοι σου, αλληλούια. Εμοί λίαν ετιμήθησαν οι φίλοι σου, ο Θεός· Αλλη...
Αφιερωματικός τόμος εις μνήμην Ολυμπίας Ψυχοπαίδη - Φράγκου (1944-2017)
Συλλογικό έργο
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Τμήμα Μουσικών Σπουδών (2018)
Περιεχόμενα: - Πρόλογος - Βιογραφικό σημείωμα και δημοσιεύσεις Ολυμπίας Ψυχοπαίδη-Φράγκου - Σύντομη αναφορά στις αισθητικές μονογραφίες της Ολυμπίας Ψυχοπαίδη-Φράγκου - Απόστολος Κώστιος, "Περί της Αισθητικής. Έμμεσα, Entwurf einer neuen Αsthetik der Tonkunst;" - Καίτη Ρωμανού, "Ο Μιχαήλ Δημήτρης Καλβοκορέσης και η φιλία του με τον Μπέλα Μπάρτοκ και τον Μωρίς Ραβέλ" - Χαράλαμπος Χ. Σπυρίδης, "Περί της αναστροφής του χρόνου κατά Πλάτωνα και περί του Αριστοτελικού "νυν"" - Γρηγόριος Θ. Στάθης, ""Οι φίλοι σου, αλληλούια. Εμοί λίαν ετιμήθησαν οι φίλοι σου, ο Θεός· Αλλη...
Beethoven
Wagner Richard 1813-1883
Νεφέλη (2013)
Παρά τον μονολεκτικό της τίτλο, η μικρή αυτή πραγματεία, που ολοκληρώθηκε από τον Wagner (1813-1883) τον Σεπτέμβριο του 1870 με αφορμή την εκατοστή επέτειο από τη γέννηση του Beethoven, δεν είναι μόνο για τον μεγάλο αυτό συνθέτη. Είναι εξίσου για τον Schopenhauer και τη μεταφυσική της βούλησης, της μουσικής, των ονείρων και της θέασης φαντασμάτων· είναι για το θέατρο, τον Shakespeare, τον Goethe και τον Schiller· είναι για την όπερα, τη μόδα, την κοινή γνώμη, τη μοντέρνα κουλτούρα με άλλα λόγια· είναι για τον εθνικό πολιτισμό των Γερμανών και των Γάλλων, στο σκηνικό τής μετ...
Μανώλης Καλομοίρης, 50 χρόνια μετά
Συλλογικό έργο
Fagotto (2013)
Ένας συνθέτης συνήθως κρίνεται κύρια για το συνθετικό του έργο καθώς και από την απήχηση που είχε αυτό στο κοινό της εποχής του αλλά και στις μεταγενέστερες εποχές. Στην περίπτωση του Μανώλη Καλομοίρη ωστόσο, έχουμε να κάνουμε με την σπάνια εκείνη μορφή δημιουργού που καταφέρνει να συνδυάζει πολλές ακόμα ιδιότητες πέρα από τις καθαρά καλλιτεχνικές. Η πολύπλευρη και πολυπράγμων αυτή προσωπικότητα, που τάραξε τα νερά της μουσικής ζωής της Ελλάδας στο πρώτο μισό του προηγούμενου αιώνα, με τις ιδέες, το όραμα, τα μουσικά του έργα αλλά και τις δυναμικές παρεμβάσεις του σε κά...
Η μουσική στη νεότερη φιλοσοφία
Τσέτσος Μάρκος 1968-
Αλεξάνδρεια (2012)
Καμία ίσως άλλη τέχνη δεν προκάλεσε το ενδιαφέρον της φιλοσοφίας στη νεωτερικότητα τόσο όσο η μουσική. Για τους διαφωτιστές υπήρξε άλλοτε ηχητικό παιχνίδι, ακατανόητο μολονότι ευχάριστο, άλλοτε οικουμενική γλώσσα της καρδιάς· για ορισμένους ιδεαλιστές προνομιακή τέχνη της ανθρώπινης εσωτερικότητας, για κάποιους άλλους ηχητική αποκάλυψη της συμπαντικής αρμονίας, ενίοτε και του ίδιου του μεταφυσικού θεμελίου του κόσμου· οι ρομαντικοί έχρισαν τη μουσική πότε όργανο της φιλοσοφίας, πότε αληθινή θρησκεία, απελευθερωμένη από τα δεσμά του δόγματος και της θεολογίας, καταφύγιο ποιη...
Στοιχεία και περιβάλλοντα της μουσικής
Τσέτσος Μάρκος 1968-
Fagotto (2012)
Μια φιλοσοφική εισαγωγή στη μουσικολογία. - Ποια είναι η σχέση της μουσικής με το χρόνο; - Πως μπορούμε να κατανοήσουμε την έννοια της μορφής σε αυτήν; - Γιατί η μουσική ασκεί τέτοια επίδραση στο συναίσθημα; - Ποιο το νόημα της μουσικής και ποια η φύση της μουσικής ερμηνείας; - Πως πρέπει να αξιολογούμε τη μουσική; - Ποιες είναι οι σχέσεις της μουσικής με την κοινωνία, τον πολιτισμό και την ανθρώπινη φύση; Στα κεντρικά αυτά ερωτήματα, που απασχολούν διαχρονικά τη μουσικολογική σκέψη, προσπαθεί να δώσει κάποιες πρώτες απαντήσεις το μικρό αυτό βιβλίο, προσφέροντας συ...
Δημήτρης Μητρόπουλος (1896-1960): πενήντα χρόνια μετά
Συλλογικό έργο
Νικολαΐδης Μ. - Edition Orpheus (2012)
Περιεχόμενα: - Απόστολος Κώστιος, "Το οδοιπορικό μιας έρευνας. Μετάβαση από το 'πλην' στο 'συν', από το 'συν' στο 'διά' και τέλος στο 'επί'". - Νίκος Μαλιάρας, "Ο Δημήτρης Μητρόπουλος με ημερομηνία λήξεως ή μια διαδρομή χωρίς τέλος; Οι προσπάθειες ενός συνθέτη να ανακαλύψει την ταυτότητά του σε μια περίοδο αναζητήσεων" - Ιωάννης Φούλιας, "Η σονάτα 'Η ψυχή μου' του Δημήτρη Μητρόπουλου και η θέση της στην ευρύτερη εργογραφία του συνθέτη" - Σοφία Κοντώση, "Η 'Κασσιανή' του Δημήτρη Μητρόπουλου σε ενορχήστρωση του Νίκου Σκαλκώτα. Ένα νεοευρεθέν αυτόγραφο" - Χάρης Ξανθουδά...
W. A. Mozart
Συλλογικό έργο
Νεφέλη (2008)
Ιδιοφυΐα της φύσης ή κατασκευή της ιστορίας, δώρο του θεού προς τους ανθρώπους ή προβολή των πιο κρυφών τους πόθων, απόστολος της οµορφιάς ή αισθητικό σύµβολο µιας παρελθούσας κοινωνικής κατάστασης; Όπως και να έχει, ο Mozart εξακολουθεί να βρίσκεται στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής σκέψης. Απόδειξη οι δεκαπέντε µελέτες του παρόντος τόµου. Σε αυτόν, δεκαέξι Έλληνες επιστήµονες συµβάλλουν για πρώτη φορά στην ανάδειξη και την προσέγγιση γνωστών και άγνωστων πτυχών της προσωπικότητας και του έργου του µεγάλου συνθέτη. Διαστάσεις ιστορικές, αισθητικές, ανθρωπολογικές, µουσικοαναλυτ...
W. A. Mozart
Συλλογικό έργο
Νεφέλη (2008)
Ιδιοφυΐα της φύσης ή κατασκευή της ιστορίας, δώρο του θεού προς τους ανθρώπους ή προβολή των πιο κρυφών τους πόθων, απόστολος της οµορφιάς ή αισθητικό σύµβολο µιας παρελθούσας κοινωνικής κατάστασης; Όπως και να έχει, ο Mozart εξακολουθεί να βρίσκεται στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής σκέψης. Απόδειξη οι δεκαπέντε µελέτες του παρόντος τόµου. Σε αυτόν, δεκαέξι Έλληνες επιστήµονες συµβάλλουν για πρώτη φορά στην ανάδειξη και την προσέγγιση γνωστών και άγνωστων πτυχών της προσωπικότητας και του έργου του µεγάλου συνθέτη. Διαστάσεις ιστορικές, αισθητικές, ανθρωπολογικές, µουσικοαναλυτ...
Θεωρία, αξίες και κριτική
Συλλογικό έργο
Πόλις (2008)
Ο τόμος είναι αφιερωμένος στη μνήμη του Κοσμά Ψυχοπαίδη. Η έκδοσή του αποφασίστηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος Σάκη Καράγιωργα, ιδρυτικό μέλος και αντιπρόεδρος του οποίου υπήρξε ο Κοσμάς Ψυχοπαίδης. Με βάση αυτή την απόφαση, τα κείμενα που περιλαμβάνονται στον τόμο κινούνται θεματικά στο πεδίο της θεωρητικής προβληματικής του Κοσμά Ψυχοπαίδη, αλλά και τη θέτουν ως αφετηρία τους, διότι επιχειρούν να αναδείξουν τόσο τη συμβολή του στην πολιτική και φιλοσοφική συζήτηση του καιρού μας όσο και πλευρές του έργου του που θεωρούνται σημαντικές από τους συνεργάτες του...
Κοινωνική θεωρία και πολιτική ευθύνη
Συλλογικό έργο
Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2008)
Η έκδοση αυτού του βιβλίου δηλώνει, πριν από οτιδήποτε άλλο, μια συγκεκριμένη χειρονομία. Μέσα από το περιεχόμενό του, που συναπαρτίζεται από κείμενα προερχόμενα από τις επιμέρους κοινωνικές επιστήμες, εκφράζεται η κοινή πρόθεση των συγγραφέων να αναγνωρίσουν την εργασία του δασκάλου τους: του Νίκου Σ. Πετραλιά. Η δημόσια παρουσία του Νίκου Πετραλιά στον ακαδημαϊκό βίο, όπως και η ποιότητα της πολιτικής του συμμετοχής και δράσης στον χώρο της ανανεωτικής Αριστεράς, είναι αποδεκτή από όλους όσοι τον έχουν συναναστραφεί έστω για λίγο. Η αποδοχή αυτή δεν είναι τυχαία. Είναι...
Ράσελ
Grayling Anthony Clifford
Ελληνικά Γράμματα (2007)
Ο Μπέρτραντ Ράσελ υπήρξε ένας από τους πιο διάσημους και σημαντικούς φιλοσόφους του 20ου αιώνα. Ο A. C. Grayling σε τούτη την παρουσίαση της ζωής και του έργου του Ράσελ, μας εισάγει στη συμβολή του στη λογική και τη φιλοσοφία, αλλά και στις ευρύτερες απόψεις του για την εκπαίδευση, την πολιτική, τον πόλεμο και τη σεξουαλική ηθική. Ο Ράσελ θεωρείται ένας από τους θεμελιωτές της σύγχρονης αναλυτικής φιλοσοφίας, ενώ έχει παίξει σημαντικό ρόλο στην επανάσταση των κοινωνικών αντιλήψεων που μαρτυρείται σε όλο τον κόσμο. Αυτή η εισαγωγή δίνει μια σαφή επισκόπηση των επιτευγμάτ...
Βασικές μέθοδοι ενορχήστρωσης
Τσέτσος Μάρκος 1968-
Νικολαΐδης Μ. - Edition Orpheus (2007)
Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια εισαγωγή σε ζητήματα ενορχηστρωτικής πράξης. 'Εμφαση δεν δίνεται σε ζητήματα οργανογνωσίας, αλλά στις βασικές μεθόδους ενορχήστρωσης δοσμένης, κυρίως πιανιστικής, μουσικής για τα βασικά ορχηστρικά σύνολα: ορχήστρα εγχόρδων, σύνολα ξύλινων και χάλκινων πνευστών και πλήρη ορχήστρα. Ο σπουδαστής μαθαίνει μεθοδικά να ενορχηστρώνει μουσική διαφορετικής υφής (πολυφωνικής, ομοφωνικής, σύνθετης: συστηματική προσέγγιση) και διαφορετικού ενορχηστρωτικού ύφους (κλασικού, ρομαντικού και σύγχρονου: ιστορική προσέγγιση) μέσα απ9 την παρουσίαση παραδειγμάτων εν...
Σοπενάουερ
Janaway Christopher
Ελληνικά Γράμματα (2006)
Ο Σοπενάουερ είναι ο πιο ευανάγνωστος από τους γερμανούς φιλοσόφους. Το παρόν βιβλίο εξηγεί με περιεκτικό τρόπο το μεταφυσικό του σύστημα, δίνοντας έμφαση στις ιδιότυπες αρχές της σκέψης του. Από αυτές εμπνεύστηκαν πολλοί καλλιτέχνες και στοχαστές, μεταξύ των οποίων οι: Νίτσε, Βάγκνερ, Φρόυντ και Βιτγκενστάιν. Ο Christopher Janaway βρίσκεται αντιμέτωπος με την απαισιόδοξη άποψη του Σοπενάουερ πως για τον άνθρωπο προτιμότερη είναι η ανυπαρξία, καθώς και με τον ισχυρισμό του ότι μόνο η ευσεβής αυταπάρνηση -η δραπέτευση από τη βούληση- μπορεί να δώσει αξία στη ζωή. Ο Christoph...
Βούληση και ήχος
Τσέτσος Μάρκος 1968-
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2004)
Είναι γνωστό πόσο εκθειάζει την τέχνη και ιδιαίτερα τη μουσική η φιλοσοφία της βούλησης του Σοπενχάουερ (A. Schopenhauer, 1788-1860), η "καλλιτεχνική φιλοσοφία κατ' εξοχήν", όπως την έλεγε ο Τόμας Μανν. Μόνον η μουσική μάς γλιτώνει από τα δεσμά της εξατομίκευσης και της αυτοσυντήρησης, επειδή μας φανερώνει απροκάλυπτα την ίδια την ουσία του κόσμου: τη βούληση, χωρίς τη διαμεσολάβηση εννοιών ή παραστάσεων. Πώς είναι δυνατόν, όμως, να συναρτάται τόσο στενά η αισθητική με την πρώτη φιλοσοφία όσο σ' αυτό το έργο; Τις προϋποθέσεις αυτού του τόσο σύγχρονου τύπου σκέψης ελέγχει ο...
Για το ωραίο στη μουσική
Hanslik Eduard
Εξάντας (2003)
Στο κλασικό και από πολλές απόψεις ανατρεπτικό αυτό βιβλίο, που για πρώτη φορά μεταφράζεται στα ελληνικά, ο μεγαλύτερος μουσικοκριτικός του 19ου αιώνα προσπαθεί ουσιαστικά να απαντήσει στο καίριο ερώτημα κάθε μουσικής αισθητικής: πώς διασφαλίζονται "αντικειμενικές", δηλαδή διυποκειμενικά και διαχρονικά έγκυρες κρίσεις για τη μουσική και τα μουσικά έργα; Με γραφή που κινείται μεταξύ "πολεμικής" ειρωνείας και επιστημονικής νηφαλιότητας, ο συγγραφέας στρέφει τα πυρά του ενάντια στη ρομαντική αισθητική του συναισθήματος και την ιδεαλιστική αισθητική του περιεχομένου, υποστηρίζο...
Η αισθητική της μουσικής
Hegel Georg Wilhelm Friedrich 1770-1831
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2002)
Για τον Έγελο, χαρακτηριστικό της μουσικής είναι ότι δίνει μορφή στο αίσθημα ως αίσθημα, ότι κατορθώνει να αποτυπώσει εξωτερικά την ίδια την εσωτερικότητά μας: Μόνον η ποίηση την εκφράζει πληρέστερα, αλλά με τίμημα την αυτοτέλεια της καλλιτεχνικής μορφής. Ο Έγελος ή Χέγκελ υπήρξε, μετά τον Καντ, ο δεύτερος μεγάλος θεωρητικός του νέου τότε φιλοσοφικού κλάδου της «αισθητικής». Σε αντίθεση με τον Καντ, δεν προσπαθεί τόσο να ορίσει τους υποκειμενικούς όρους υπό τους οποίους λέμε για κάτι ότι είναι «ωραίο», αλλά διερευνά κυρίως τους αντικειμενικούς όρους αυτού του υποκειμενικού...