Φούλιας Ιωάννης 1976-
Ο Ιωάννης Φούλιας είναι Επίκουρος Καθηγητής "Συστηματικής Μουσικολογίας. Θεωρίας της Μουσικής (18ου-19ου αιώνος)" στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1976. Πραγματοποίησε μουσικές σπουδές στο Δημοτικό Ωδείο Καλαμάτας (πτυχία αρμονίας, αντιστίξεως, φούγκας και πιάνου, 1994-1998) και σπούδασε μουσικολογία στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών (πτυχίο το 1999 και διδακτορικό δίπλωμα το 2005, με διατριβή για τα "Αργά μέρη σε μορφές σονάτας στην κλασσική περίοδο"). Είναι μέλος της Συντακτικής και της Επιστημονικής Επιτροπής του περιοδικού "Πολυφωνία" καθώς και των αντίστοιχων επιτροπών του περιοδικού "Μουσικολογία", συνάμα δε ιδρυτικό μέλος και Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Μουσικολογικής Εταιρείας. Έχει συμμετάσχει στο διεθνές ερευνητικό πρόγραμμα RIPM, σε επιστημονικές ημερίδες και διεθνή συνέδρια. Έχει επίσης δημοσιεύσει δεκάδες πρωτότυπα άρθρα, καθώς και μεταφράσεις βιβλίων (των R. Wagner, Κ. Φλώρου και N. Cook) αλλά και μικρότερων μελετών. Από τον εκδοτικό οίκο "Παπαγρηγορίου - Νάκας" κυκλοφορούν οι μονογραφίες του "Οι δύο σονάτες για πιάνο του Δημήτρη Μητρόπουλου: Από τον ύστερο ρομαντισμό στην Εθνική Σχολή Μουσικής" (2011) και "Οι συμφωνίες κατά τις οβιδιανές "Μεταμορφώσεις" του Carl Ditters von Dittersdorf: Συμβολή στην αποκατάσταση ενός έργου-σταθμού στην ιστορία της προγραμματικής μουσικής" (2015). Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εμπίπτουν στα ακόλουθα πεδία: θεωρία των μουσικών μορφών (από τον 18ο έως τον 21ο αιώνα), εξελικτική θεώρηση ειδών και μορφών της ενόργανης μουσικής στο μπαρόκ, τον κλασσικισμό και τον ρομαντισμό, μορφολογία και μουσική ανάλυση.
10ο διατμηματικό μουσικολογικό συνέδριο: Η μουσική κληρονομιά στη δυτική έντεχνη μουσική
Συλλογικό έργο
Ελληνική Μουσικολογική Εταιρεία (2019)
Περιεχόμενα: - Πρόλογος - Μάρκος Λέκκας: "Ιχνηλατώντας το τα, το τη και το τε (από το επίνητρο της Ελευσίνας στην διδακτική αύρα της τονικής θεωρίας)" - Κώστας Καρδάμης: "Ανιχνεύοντας τις "Στήλες της Αρμονίας". Ειδήσεις για τη μουσική δραστηριότητα στις κερκυραϊκές τεκτονικές στοές του 19ου αιώνα" - Δημήτρης Μπρόβας: "Ο Μάντζαρος ως μουσικοπαιδαγωγός: οι επιρροές που δέχτηκε και η κληρονομιά που άφησε" - Νικόλαος Αθ. Μάμαλης: "Τα μουσικά χειρόγραφα της μπάντας της Μουσικής Εταιρείας Αθηνών" - Άννα-Μαρία Ρεντζεπέρη-Τσώνου: "Το δημοτικό τραγούδι ως μουσική κληρονομιά...
7ο Διατμηματικό μουσικολογικό συνέδριο: Μουσική, λόγος και τέχνες
Συλλογικό έργο
Ελληνική Μουσικολογική Εταιρεία (2016)
Περιεχόμενα: - Πρόλογος - Ιωάννης Φούλιας: «Η διμερής και η τριμερής μορφή σονάτας στο θεωρητικό έργο του Joseph Riepel. Απόπειρα ανακατασκευής και αποτίμησης» - Κώστας Τσούγκρας: «Η μορφή "θέμα και παραλλαγές" στη μουσική του Νίκου Σκαλκώτα: Ανάλυση του έργου "Kurze Variationen auf ein Bergsthema" από τα "32 κομμάτια για πιάνο"» - Γιώργος Ζερβός: «Πλευρές θεματοποίησης και αποθεματοποίησης στη δωδεκαφθογγική μουσική του Νίκου Σκαλκώτα: μερικές σκέψεις πάνω στη σχέση της Grundgestalt με την Grundreihe, με αφορμή τη δωδεκαφθογγική συγκρότηση των θεμάτων στα πρώτα μέρη...
8ο Διατμηματικό μουσικολογικό συνέδριο: Επιδράσεις και αλληλεπιδράσεις
Συλλογικό έργο
Ελληνική Μουσικολογική Εταιρεία (2019)
Beethoven
Wagner Richard 1813-1883
Νεφέλη (2013)
Παρά τον μονολεκτικό της τίτλο, η μικρή αυτή πραγματεία, που ολοκληρώθηκε από τον Wagner (1813-1883) τον Σεπτέμβριο του 1870 με αφορμή την εκατοστή επέτειο από τη γέννηση του Beethoven, δεν είναι μόνο για τον μεγάλο αυτό συνθέτη. Είναι εξίσου για τον Schopenhauer και τη μεταφυσική της βούλησης, της μουσικής, των ονείρων και της θέασης φαντασμάτων· είναι για το θέατρο, τον Shakespeare, τον Goethe και τον Schiller· είναι για την όπερα, τη μόδα, την κοινή γνώμη, τη μοντέρνα κουλτούρα με άλλα λόγια· είναι για τον εθνικό πολιτισμό των Γερμανών και των Γάλλων, στο σκηνικό τής μετ...
Gustav Mahler, οραματιστής και δυνάστης
Φλώρος Κωνσταντίνος
Νεφέλη (2010)
"Γκούσταβ Μάλερ, oραματιστής και δυνάστης": με τις δύο αυτές έννοιες περιγράφει στο νέο του βιβλίο ο δεινός ερευνητής τού Μάλερ Κωνσταντίνος Φλώρος την πολυσύνθετη προσωπικότητα του Aυστριακού συνθέτη και διευθυντή ορχήστρας (1860-1911). Παρόλο που οι συνθέσεις του Μάλερ συγκαταλέγονται στα δημοφιλέστερα έργα του μουσικού ρεπερτορίου και η "εξωτερική" του βιογραφία έχει εν τω μεταξύ περιγραφεί σε σχεδόν εξαντλητικό βαθμό, η "εσωτερική" βιογραφία του παρέμενε, τουναντίον, μια terra incognita έως τώρα. Εδώ όμως, ο Φλώρος διερευνά για πρώτη φορά -καταφεύγοντας ακόμη και σε α...
Purcell, Händel, Haydn, Mendelssohn: Τέσσερις επέτειοι
Συλλογικό έργο
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (2011)
Περιεχόμενα: - Ολυμπία Ψυχοπαίδη-Φράγκου, ""Τραγούδια χωρίς λόγια": η ιδέα της απόλυτης μουσικής στην ευρωπαϊκή παράδοση" - Μάρκος Τσέτσος, "O Haydn με τα μάτια του Kant" - Ιάκωβος Σταϊνχάουερ, "Το αστείο στη μουσική του Haydn" - Δημήτριος Θέμελης, "Η διαμόρφωση του κλασικού στυλ στα κουαρτέτα εγχόρδων Op. 33 του J. Haydn" - Μαριάννα Σιδερή, "Η εξέλιξη του συνθετικού ύφους του Joseph Haydn στις ιταλικές του όπερες: 1762-1791" - Καίτη Ρωμανού, "Τα σκωτσέζικα τραγούδια του Haydn" - Θεόδωρος Κίτσος, ""Ο Βρετανός Ορφέας κύριος H. Purcell": Στοιχεία ελληνικής αρχαιότητα...
W. A. Mozart
Συλλογικό έργο
Νεφέλη (2008)
Ιδιοφυΐα της φύσης ή κατασκευή της ιστορίας, δώρο του θεού προς τους ανθρώπους ή προβολή των πιο κρυφών τους πόθων, απόστολος της οµορφιάς ή αισθητικό σύµβολο µιας παρελθούσας κοινωνικής κατάστασης; Όπως και να έχει, ο Mozart εξακολουθεί να βρίσκεται στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής σκέψης. Απόδειξη οι δεκαπέντε µελέτες του παρόντος τόµου. Σε αυτόν, δεκαέξι Έλληνες επιστήµονες συµβάλλουν για πρώτη φορά στην ανάδειξη και την προσέγγιση γνωστών και άγνωστων πτυχών της προσωπικότητας και του έργου του µεγάλου συνθέτη. Διαστάσεις ιστορικές, αισθητικές, ανθρωπολογικές, µουσικοαναλυτ...
W. A. Mozart
Συλλογικό έργο
Νεφέλη (2008)
Ιδιοφυΐα της φύσης ή κατασκευή της ιστορίας, δώρο του θεού προς τους ανθρώπους ή προβολή των πιο κρυφών τους πόθων, απόστολος της οµορφιάς ή αισθητικό σύµβολο µιας παρελθούσας κοινωνικής κατάστασης; Όπως και να έχει, ο Mozart εξακολουθεί να βρίσκεται στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής σκέψης. Απόδειξη οι δεκαπέντε µελέτες του παρόντος τόµου. Σε αυτόν, δεκαέξι Έλληνες επιστήµονες συµβάλλουν για πρώτη φορά στην ανάδειξη και την προσέγγιση γνωστών και άγνωστων πτυχών της προσωπικότητας και του έργου του µεγάλου συνθέτη. Διαστάσεις ιστορικές, αισθητικές, ανθρωπολογικές, µουσικοαναλυτ...
Αρχαίοι μύθοι και μουσική δημιουργία
Συλλογικό έργο
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (2014)
Περιεχόμενα: - Δημήτρης Κούντουρας, "Zefiro, Tirsi e Clori: Οι ελάσσονες μυθολογικοί χαρακτήρες στο ιταλικό μαδριγάλι" - Γιώργος Σακαλλιέρος & Θεόδωρος Κίτσος, ""Ο θρήνος ταιριάζει στην Αριάδνη": μια συνεξέταση των lamenti της Αριάδνης των Monteverdi και Lawes" - Εύη Νίκα-Σαμψών, "Οι μουσικές μεταμορφώσεις του Ηρακλή στη δραματουργία της όπερας του μπαρόκ" - Αθανάσιος Τρικούπης, ""Lasst uns sorgen, lasst uns wachen", Dramma per musica, BWV 213. Ο μύθος του Ηρακλή στο σταυροδρόμι της Αρετής και της Κακίας και η μουσική του απόδοση από τον Johann Sebastian Bach" - Νίκο...
Αφιερωματικός τόμος εις μνήμην Ολυμπίας Ψυχοπαίδη - Φράγκου (1944-2017)
Συλλογικό έργο
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Τμήμα Μουσικών Σπουδών (2018)
Περιεχόμενα: - Πρόλογος - Βιογραφικό σημείωμα και δημοσιεύσεις Ολυμπίας Ψυχοπαίδη-Φράγκου - Σύντομη αναφορά στις αισθητικές μονογραφίες της Ολυμπίας Ψυχοπαίδη-Φράγκου - Απόστολος Κώστιος, "Περί της Αισθητικής. Έμμεσα, Entwurf einer neuen Αsthetik der Tonkunst;" - Καίτη Ρωμανού, "Ο Μιχαήλ Δημήτρης Καλβοκορέσης και η φιλία του με τον Μπέλα Μπάρτοκ και τον Μωρίς Ραβέλ" - Χαράλαμπος Χ. Σπυρίδης, "Περί της αναστροφής του χρόνου κατά Πλάτωνα και περί του Αριστοτελικού "νυν"" - Γρηγόριος Θ. Στάθης, ""Οι φίλοι σου, αλληλούια. Εμοί λίαν ετιμήθησαν οι φίλοι σου, ο Θεός· Αλλη...
Αφιερωματικός τόμος εις μνήμην Ολυμπίας Ψυχοπαίδη - Φράγκου (1944-2017)
Συλλογικό έργο
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Τμήμα Μουσικών Σπουδών (2018)
Περιεχόμενα: - Πρόλογος - Βιογραφικό σημείωμα και δημοσιεύσεις Ολυμπίας Ψυχοπαίδη-Φράγκου - Σύντομη αναφορά στις αισθητικές μονογραφίες της Ολυμπίας Ψυχοπαίδη-Φράγκου - Απόστολος Κώστιος, "Περί της Αισθητικής. Έμμεσα, Entwurf einer neuen Αsthetik der Tonkunst;" - Καίτη Ρωμανού, "Ο Μιχαήλ Δημήτρης Καλβοκορέσης και η φιλία του με τον Μπέλα Μπάρτοκ και τον Μωρίς Ραβέλ" - Χαράλαμπος Χ. Σπυρίδης, "Περί της αναστροφής του χρόνου κατά Πλάτωνα και περί του Αριστοτελικού "νυν"" - Γρηγόριος Θ. Στάθης, ""Οι φίλοι σου, αλληλούια. Εμοί λίαν ετιμήθησαν οι φίλοι σου, ο Θεός· Αλλη...
Δημήτρης Μητρόπουλος (1896-1960): πενήντα χρόνια μετά
Συλλογικό έργο
Νικολαΐδης Μ. - Edition Orpheus (2012)
Περιεχόμενα: - Απόστολος Κώστιος, "Το οδοιπορικό μιας έρευνας. Μετάβαση από το 'πλην' στο 'συν', από το 'συν' στο 'διά' και τέλος στο 'επί'". - Νίκος Μαλιάρας, "Ο Δημήτρης Μητρόπουλος με ημερομηνία λήξεως ή μια διαδρομή χωρίς τέλος; Οι προσπάθειες ενός συνθέτη να ανακαλύψει την ταυτότητά του σε μια περίοδο αναζητήσεων" - Ιωάννης Φούλιας, "Η σονάτα 'Η ψυχή μου' του Δημήτρη Μητρόπουλου και η θέση της στην ευρύτερη εργογραφία του συνθέτη" - Σοφία Κοντώση, "Η 'Κασσιανή' του Δημήτρη Μητρόπουλου σε ενορχήστρωση του Νίκου Σκαλκώτα. Ένα νεοευρεθέν αυτόγραφο" - Χάρης Ξανθουδά...
Δημήτρης Μητρόπουλος (1896-1960): πενήντα χρόνια μετά
Συλλογικό έργο
Νικολαΐδης Μ. - Edition Orpheus (2012)
Περιεχόμενα: - Απόστολος Κώστιος, "Το οδοιπορικό μιας έρευνας. Μετάβαση από το 'πλην' στο 'συν', από το 'συν' στο 'διά' και τέλος στο 'επί'". - Νίκος Μαλιάρας, "Ο Δημήτρης Μητρόπουλος με ημερομηνία λήξεως ή μια διαδρομή χωρίς τέλος; Οι προσπάθειες ενός συνθέτη να ανακαλύψει την ταυτότητά του σε μια περίοδο αναζητήσεων" - Ιωάννης Φούλιας, "Η σονάτα 'Η ψυχή μου' του Δημήτρη Μητρόπουλου και η θέση της στην ευρύτερη εργογραφία του συνθέτη" - Σοφία Κοντώση, "Η 'Κασσιανή' του Δημήτρη Μητρόπουλου σε ενορχήστρωση του Νίκου Σκαλκώτα. Ένα νεοευρεθέν αυτόγραφο" - Χάρης Ξανθουδά...
Δημήτρης Μητρόπουλος (1896-1960): πενήντα χρόνια μετά
Συλλογικό έργο
Νικολαΐδης Μ. - Edition Orpheus (2012)
Περιεχόμενα: - Απόστολος Κώστιος, "Το οδοιπορικό μιας έρευνας. Μετάβαση από το 'πλην' στο 'συν', από το 'συν' στο 'διά' και τέλος στο 'επί'". - Νίκος Μαλιάρας, "Ο Δημήτρης Μητρόπουλος με ημερομηνία λήξεως ή μια διαδρομή χωρίς τέλος; Οι προσπάθειες ενός συνθέτη να ανακαλύψει την ταυτότητά του σε μια περίοδο αναζητήσεων" - Ιωάννης Φούλιας, "Η σονάτα 'Η ψυχή μου' του Δημήτρη Μητρόπουλου και η θέση της στην ευρύτερη εργογραφία του συνθέτη" - Σοφία Κοντώση, "Η 'Κασσιανή' του Δημήτρη Μητρόπουλου σε ενορχήστρωση του Νίκου Σκαλκώτα. Ένα νεοευρεθέν αυτόγραφο" - Χάρης Ξανθουδά...
Μουσική
Cook Nicholas
Ελληνικά Γράμματα (2007)
Αυτή η εξαιρετική εισαγωγή στη μουσική μας ενθαρρύνει να σκεφθούμε πραγματικά για τη μουσική καθώς και για τις αξίες και τις ποιοτικές ιδιότητες ου αποδίδουμε σε αυτήν. Ο κόσμος είναι γεμάτος από διαφορετικά είδη μουσικής -παραδοσιακή, λαϊκή, κλασική, τζαζ, ροκ, ποπ- και κάθε τύπος τείνει να ακολουθεί το δικό του τρόπο σκέψης. Με τη βοήθεια μια πληθώρας παραδειγμάτων, τα οποία εκτείνονται από τον Μπετόβεν μέχρι τις Spice Girls, ο Nicholas Cook μας καθοδηγεί ώστε να σκεφθούμε για τη μουσική συνολικά. Εξετάζοντας τις ατομικές, κοινωνικές και πολιτισμικές αξίες που ενσωματώνει...
Μουσική ανάλυση και ερμηνεία
Συλλογικό έργο
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (2006)
Περιεχόμενα: - Ολυμπία Ψυχοπαίδη-Φράγκου, "Η επικαιρότητα της Αισθητικής του Adorno. Προσεγγίσεις στην θεωρία του σήμερα". - Ίων Ζώτος, "Η μουσική ως μεταφορά στην "Delie" (1544) του Maurice Sceve" - Πύρρος Μπαμίχας, "Επιλογή μέσων ανάλυσης και αξιολόγηση του ρόλου της αναλυτικής διαδικασίας στην προσέγγιση έργων από το πρώιμο μπαρόκ" - Πάνος Βλαγκόπουλος, "Τριωνυμία και αναφορά στη μουσική ιστοριογραφία" - Irmgard Lerch-Καλαβρυτινού, "Αναλυτικές προσεγγίσεις σε μοτέτα του Philippe de Vitry: ο tenor και το νόημα" - Christoph Stroux, "Ο Μπαχ αναλύει τον Μπαχ" - Μάρ...
Μουσική και μουσικολογία: Παρόν και μέλλον
Συλλογικό έργο
Ελληνική Μουσικολογική Εταιρεία (2015)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ - Πρόλογος - Εύη Νίκα-Σαμψών: "Επιχειρώντας μια αναδρομή στα κείμενα της μουσικολογικής επιστήμης και στις πηγές: κομβικά σημεία, ερμηνείες και προβληματισμοί" - Γιώργος Κίτσιος, ""Περί Εμπορικής Γεωγραφίας και ιδίως περί Βοεμίας και των προϊόντων αυτής": Αφηγήσεις, ήχοι και αναστοχασμοί με αφορμή ένα "γερμανικό" καφέ σαντάν του 19ου αιώνα"" - Αλεξάνδρα Γουλάκη-Βουτυρά & Αντωνία Ρουμπή, "Μουσική Εικονογραφία: Εργαλείο έρευνας και παιδείας" - Μαρία Αλεξάνδρου, "Βυζαντινές μουσικές σπουδές: τάσεις και ρεύματα της έρευνας και της εκπαίδευσης σήμερα" - Αθα...
Νίκος Σκαλκώτας
Συλλογικό έργο
Μουσείο Μπενάκη (2008)
Για τον σημαντικότερο Έλληνα συνθέτη απευθύνθηκα στους καλύτερους μελετητές του έργου και της ζωής του, Έλληνες και ξένους. Έτσι προέκυψε αυτός ο τόμος, το μόνο που απέμεινε από ένα φιλόδοξο σχέδιο εορτασμού της εκατονταετηρίδας του. Με τον διευθυντή του Μουσείου Μπενάκη, Άγγελο Δεληβορριά, θέλοντας να τιμήσουμε αναλόγως την προσφορά του Σκαλκώτα στον τόπο μας αλλά και στον ευρύτερο πολιτισμικό ορίζοντα, οραματιστήκαμε μια, αντάξιά του, γιορτή με παρουσιάσεις των μπαλέτων του, των κοντσέρτων, της μουσικής του για ορχήστρα και των έργων του μουσικής δωματίου, σε μια χρονιά...