Παράσχος Κλέων Β. 1894-1964
Paráschos Kléon V.
Κλέων Παράσχος (1894-1964). Ο Κλέων Παράσχος γεννήθηκε στον Πύργο της Βουλγαρίας. Έζησε τα παιδικά χρόνια του στη Βάρνα και το 1906 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Αθήνα. Ξεκίνησε οικονομικές σπουδές στην Ελβετία, επέστρεψε όμως στην Αθήνα χωρίς να αποφοιτήσει και γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, σπουδές που επίσης δεν ολοκλήρωσε. Ασχολήθηκε περιστασιακά με τη διδασκαλία της γαλλικής γλώσσας και με τη δημοσιογραφία, ως συνεργάτης εφημερίδων όπως οι: Ημερήσιος Τύπος, Ελεύθερον Βήμα, Ακρόπολις, Πρωία, Καθημερινή, Δημοκραίτα και άλλες ενώ εργάστηκε για μικρό χρονικό διάστημα και στο Υπουργείο Τύπου και Πληροφοριών. Στο χώρο της λογοτεχνίας πρωτοεμφανίστηκε σε ηλικία δεκαοχτώ χρόνων με δημοσιεύσεις ποιημάτων και μεταφράσεων στα περιοδικά Ελλάς (με το ψευδώνυμο Λεύκος Ιτιώτης) και Ποιητική Έκδοσις, στο δεύτερο μάλιστα ήταν και μέλος της συντακτικής ομάδας. Συνεργάστηκε με πολλά λογοτεχνικά περιοδικά, όπως τα: Λύρα, Λόγος, Βωμός, Γράμματα (Αλεξάνδρειας), Κριτική και Τέχνη, Εβδομάς, Αναγέννηση, Νέα Εστία, Αγγλοελληνική Επιθεώρηση. Το 1922 κυκλοφόρησε η ποιητική συλλογή του Εικοσιοχτώ ποιήματα του Κλέωνος Παράσχου και εικοσιδύο του Μπωντλαίρ. Ακολούθησε μία ακόμη ποιητική συλλογή, με τίτλο Μακρινή Μουσική και εξέδωσε αυτοβιογραφικά κείμενα, χρονικά, χρονογραφήματα, ταξιδιωτικά κείμενα και βιβλία θεωρίας της λογοτεχνίας και κριτικής, ενώ ασχολήθηκε επίσης με τη λογοτεχνική μετάφραση (από έργα των Ντεμέλ, Μορεάς, Πασκάλ, Σταντάλ, Μανν και άλλων). Πέθανε στην Αθήνα. Ο Παράσχος μνημονεύεται στην ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας κυρίως για την προσφορά του στο χώρο της λογοτεχνικής κριτικής, όπου επηρεάστηκε, όπως και στην ποίησή του από το πνευματικό ρεύμα του γαλλικού συμβολισμού του νεορομαντισμού και του αισθητισμού. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Κλέωνα Παράσχου βλ. Άγρας Τέλλος, «Παράσχος Κλέων», Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια 19. Αθήνα, Πυρσός, 1932, Γιαλουράκης Μανώλης, «Παράσχος Κλέων», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 11. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ., Ζήρας Αλεξ., «Παράσχος Κλέων», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό8. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988 και Στεργιόπουλος Κώστας (επιμέλεια), «Κλέων Παράσχος», Η ελληνική ποίηση· Ανθολογία - Γραμματολογία· Η ανανεωμένη παράδοση, σ.300-304. Αθήνα, Σοκόλης, 1980. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
Εισαγωγή στην ποίηση του Ρίτσου
Συλλογικό έργο
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2009)
Στον τόμο ανθολογούνται κείμενα κριτικής για το ποιητικό έργο του Γιάννη Ρίτσου τα οποία καλύπτουν μία περίοδο που ξεπερνά τις οκτώ δεκαετίες, από το 1927 -χρονιά εμφάνισης πρωτολείων του Ρίτσου στο Περιοδικό της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαιδείας- μέχρι σήμερα. Η κριτική πρόσληψη του Ρίτσου είναι σύνθετη, όπως σύνθετη ήταν και η ποιητική πορεία του. Σε ορισμένες πτυχές του έργου του, ο Ρίτσος είναι κραυγαλέα πολιτικός και μονότροπος, σε ορισμένες άλλες όμως είναι βαθιά υπαρξιακός, ενίοτε μεταφυσικός και, κατά κανόνα, γόνιμα νεωτερικός, αναχωνεύοντας τεχνοτροπικές εξελίξεις...
Ανθολογία της ελληνικής ποίησης (20ός αιώνας)
Συλλογικό έργο
Κότινος (2009)
Η πρώτη μεσοπολεμική δεκαετία (1920-1930) μπορεί να είναι μάλλον φτωχή σε νέες, ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες παρουσίες στον χώρο της ποίησης, δεν παύει, ωστόσο, να αποτελεί ένα ενδιάμεσο, στη βαριά έως και ζοφερή ατμόσφαιρα του οποίου κυοφορούνται συνθήκες πρόσφορες για την ανάδειξη του "καινούριου". Εγγύηση γι' αυτό αποτελούν οι ποιητές που έκαναν την εμφάνισή τους λίγα χρόνια πριν, ανάμεσα στα 1910 και στα 1920 (Ρώμος Φιλύρας, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Κώστας Ουράνης, Κ.Γ. Καρυωτάκης, Νίκος Χάγερ-Μπουφίδης, Τέλλος Άγρας, Μήτσος Παπανικολάου), και οι οποίοι τώρα διανύουν την περίοδο...
Εισαγωγή στην ποίηση του Εγγονόπουλου
Συλλογικό έργο
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2008)
Στον τόμο ανθολογούνται κείμενα κριτικής για το ποιητικό έργο του "υπερρεαλιστή" Nίκου Eγγονόπουλου που καλύπτουν μια περίοδο περίπου εβδομήντα χρόνων, από το 1938, χρονιά που κυκλοφόρησε η πρώτη ποιητική συλλογή του "Mην ομιλείτε εις τον οδηγόν", μέχρι σήμερα. Στόχος της ανθολόγησης είναι να προσφέρει στον αναγνώστη τα απαραίτητα ερμηνευτικά κλειδιά για την κατανόηση του ποιητή Εγγονόπουλου και ταυτόχρονα να δώσει μια όσο το δυνατόν πληρέστερη εικόνα για την πρόσληψη του έργου του από την κριτική σε σχέση με τα ιστορικά, πολιτικά και πολιτισμικά συμφραζόμενα μιας περιόδου...
Ν. Εγγονόπουλος 1907-1985. Εκατό χρόνια από τη γέννησή του
Συλλογικό έργο
Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (2007)
"...Στον υπερρεαλισμό δεν προσεχώρησα ποτέ. Τον υπερρεαλισμό τον είχα μέσα μου, όπως είχα μέσα μου το πάθος της ζωγραφικής, από την εποχή που γεννήθηκα. Αλλά, για να βρω τον δρόμο μου τον αληθινό, τον υπερρεαλιστικό, για να μπορέσω να εκδηλωθώ ελεύθερα και απερίσπαστα, αυτό το χρωστώ σε δύο κορυφαίους, στις δύο μεγαλύτερες μορφές που παρουσίασε ποτέ, ίσαμε τώρα, εξ όσων γνωρίζω, το παγκόσμιο υπερρεαλιστικό κίνημα. Ευτύχησα (το λέγω για τρίτη φορά), ευτύχησα να γνωρίσω τον μεγάλο ποιητή Ανδρέα Εμπειρίκο και τον μεγάλο ζωγράφο, τον μεγάλο Βολιώτη Γεώργιο ντε Κήρυκο. Συγκαταλ...
Ποιητές του μεσοπολέμου
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2004)
Η ποίηση της λεγόμενης νεορομαντικής και νεοσυμβολιστικής σχολής, αυτός ο χαμηλόφωνος μουσικός θρήνος, ο γεμάτος ευγένεια και αβρή μελαγχολία, εξακολουθεί να συγκινεί μέχρι σήμερα. Οι λόγοι είναι προφανείς: εκεί που λείπουν τα μεγάλα ποιητικά οράματα περισσεύει ο ανθρώπινος πόνος· κι ακόμα η αίσθηση της φθοράς και του θανάτου, το κλίμα της παρακμής, η δημιουργία μιας υποβλητικής ατμόσφαιρας, ένα παιχνίδι ίσκιων και ψιθύρων. Μια "ποίηση σιωπής", όπως τη χαρακτήρισαν εύστοχα που περιορίζεται να εκφράζει μέσα από τους μουσικούς της τόνους "πλήξη πολλή, μια στάλα ελπίδα, μια σ...
Για τον Χριστιανόπουλο
Συλλογικό έργο
Αιγαίον (2003)
[...] Τα κείμενα για την ποίηση του Χριστιανόπουλου καλύπτουν χρονική περίοδο, η οποία κατά τι υπερβαίνει το ήμισυ ενός αιώνα (1950-2002). Ανεξαρτήτως των κειμένων που επιλέξαμε, ένα ποσοτικό συμπέρασμα είναι δυνατόν να σκιαγραφηθεί: Με την πάροδο του χρόνου ο ουσιαστικός κριτικός λόγος υποκαθίσταται από έναν επιφανειακότερο δημοσιογραφίζοντα λόγο. Αξιόλογα κριτικά και φιλολογικά κείμενα γράφονται και σήμερα· "επιδερμικές" προσεγγίσεις επιχειρούνταν και στη δεκαετία του 1950, αλλά -ως γνωστόν- οι εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Η σύνταξη ενός τόμου με κριτικά κείμεν...
Για τον Σινόπουλο
Συλλογικό έργο
Αιγαίον (2000)
Η ποίηση και η κριτική, με τις διάφορες μορφές της (από την κριτικογραφία των εφημερίδων και των λογοτεχνικών περιοδικών μέχρι τις μελέτες που εποπτεύουν τη λογοτεχνία μιας πρόσφατης χρονικής περιόδου), διαγράφουν δύο τροχιές άλλοτε παράλληλες κι άλλοτε τεμνόμενες, γενικά όμως αλληλεπιδρούσες. Η φορά της επίδρασης μετατίθεται, κατά καιρούς, από τη μια στην άλλη πλευρά. Η ιστορία της λογοτεχνίας και της κριτικής, όπως εξάλλου η ιστορική θεώρηση κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας, οργανώνει το ερευνητικό και κατόπιν το γνωστικό πεδίο της με τη διαχρονική αφαίρεση των σημαινουσών...
Η χαμηλή φωνή
Συλλογικό έργο
Νεφέλη (1990)
Η ανθολογία που ακολουθεί, με ανθολόγο τον ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη, ανήκει σε μια ασυνήθιστη κατηγορία. Έχει τη μεγαλύτερη δυνατή ομοιογένεια. Περιλαμβάνει αποκλειστικά ελάσσονες ποιητές και μόνο με τα λυρικά τους ποιήματα. Οι δύο αυτοί αποκλεισμοί αφήνουν ελεύθερο το πεδίο για να φανεί η ανάπτυξη μιας ποίησης χαμηλόφωνης, που δεν μπορεί να κατηγορηθεί για μετριότητα και από την οποία δεν απουσιάζει το πάθος και η ένταση. Εξ' άλλου λυρικά ποιήματα έγραψαν και οι μείζονες ποιητές και στο έργο τους συχνά συναντάμε λυρικούς τόνους. Κάποτε μάλιστα ολόκληρο το έργο ποιητών μεί...