Βαρών - Βασάρ Οντέτ
Varon - Vassard Odette
Γεννήθηκε στην Αθήνα (1957), και είναι ιστορικός και μεταφράστρια. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Ιστορικό-Αρχαιολογικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κι έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη νεώτερη ιστορία στο Νεοελληνικό Ινστιτούτο της Σορβόννης (Παρίσι ΙV). Υποστήριξε τη διδακτορική της διατριβή στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1995) με αντικείμενο τις αντιστασιακές οργανώσεις των νέων. Σπούδασε γαλλική λογοτεχνία και λογοτεχνική μετάφραση στο Κέντρο Λογοτεχνικής Μετάφρασης του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών. Για το πρώτο της βιβλίο που είναι εξαντλημένο "Ελληνικός Νεανικός Τύπος 1941-1945. Καταγραφή", τόμ. Α'-Β΄, εκδ. ΙΑΕΝ, Αθήνα 1987, βλ. www.iaen.gr. Ερευνητικά πεδία: η συμμετοχή της ελληνικής νεολαίας στην Αντίσταση, η γενοκτονία των Εβραίων και η μνήμη της, η στρατοπεδική λογοτεχνία, η πολιτισμική ταυτότητα των σεφαραδιτών Εβραίων. Έχει δημοσιεύσει στα περιοδικά "Αντί", "Ο Πολίτης", "Μνήμων", "Σύγχρονα Θέματα" (μέλος της συντακτικής επιτροπής) , "Historein", "Νέα Εστία" και στις εφημερίδες "Το Βήμα", "Η Καθημερινή", "Η Αυγή". Συνεργάζεται με το περιοδικό "the books' journal". Είναι μέλος της Εταιρείας Μελέτης Νέου Ελληνισμού "Μνήμων" και ήταν ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Μελέτης Ελληνικού Εβραϊσμού (1990-2000). Έχει συμμετάσχει σε διεθνή συνέδρια κι έχει δημοσιεύσει σε συλλογικούς τόμους στη Γαλλία (βλ. www.academia.edu). ΄Εχει συνεργαστεί με το "΄Ιδρυμα για την Μνήμη του Άουσβιτς" (Βρυξέλλες), με τη "Maison d'Izieu", με τη "Fondation pour la Memoire de la Shoah" (Παρίσι) και με πανεπιστημιακά τμήματα νεοελληνικών σπουδών στο Στρασβούργο και στην INALCO. Δίδαξε το μάθημα της "Ελληνικής Ιστορίας" στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο (2001-2017) ως καθηγήτρια-σύμβουλος. Διδάσκει στο σεμινάριό της για τη "Γενοκτονία των Εβραίων: Ιστορία, Μνήμη, Αναπαραστάσεις" στο Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος από το 2011 καθώς και στα ετήσια σεμινάρια του Μουσείου στην Αθήνα για τη "Διδασκαλία του Ολοκαυτώματος". Έχει δημοσιεύσει μεταφράσεις γαλλικής και γαλλόφωνης λογοτεχνίας. Από το 1995 ως το 2008 εξέδωσε κι επιμελήθηκε το ετήσιο περιοδικό "Μετάφραση", με αντικείμενο τη λογοτεχνική μετάφραση και τη μεταφρασεολογία. Δίδαξε μετάφραση στο Κέντρο Λογοτεχνικής Μετάφρασης του Γαλλικού Ινστιτούτου, στο ΕΚΕΜΕΛ και στο Μεταπτυχιακό Μετάφραση-μεταφρασεολογία του ΕΚΠΑ. Τιμήθηκε με τη διάκριση Chevalier de l'ordre des Arts et des Lettres (Ιππότης των γραμμάτων και των τεχνών) το 2006 από τον Υπουργό Πολιτισμού της Γαλλίας.
Το άλλο βασίλειο. Σίλια ή "The Golden Sixties"
Άναλις Δημήτρης Τ. 1938-2012
Εξάντας (2008)
Τα έξι διηγήματα του Δημήτρη Άναλι μιλούν για τη στιγμή που ο άνθρωπος, αναζητώντας το απόλυτο, αρπάζεται από τις συμπτώσεις. Οι "ιστορίες" αυτές είναι αληθινές, με τη διαφορά ότι η πραγματικότητα μοιάζει συχνά με οπτική απάτη, γιατί προσπαθεί να καταστεί -πέρα από τις όποιες ομοιότητες- μια "αληθινή" Στο "Άδειο ένδυμα" οι γραφειοκρατικές και αστυνομικές περιπέτειες δεν κατορθώνουν να νικήσουν τον ράφτη με τα μαγικά δάχτυλα, γιατί έρχεται η στιγμή που το βλέμμα του ακουμπά στην άλλη όχθη... Τι μπορεί να καταλάβει ένας δημοσιογράφος που καλεί σε μια τηλεοπτική εκπομπή ένα...
Τελετή
Chami - Kettani Yasmine
Scripta (2000)
Η "Τελετή", είναι ένα μικρό μυθιστόρημα, ένα αφήγημα μάλλον, γραμμένο σε τρίτο πρόσωπο. Η κεντρική ηρωίδα, η Χαντίζα, βιώνει με πικρία έναν αποτυχημένο γάμο που έχει διαλυθεί. Μετά το διαζύγιο επιστρέφει με τις τρεις θυγατέρες της στο πατρικό της σπίτι, όπου θα γιορταστεί ο γάμος του αδελφού της με τον παραδοσιακό τρόπο. Η Τελετή είναι η αφήγηση της προετοιμασίας αυτού του γάμου, που συμπλέκεται με τις παιδικές της αναμνήσεις και τις τωρινές της αγωνίες. Πέρα από το πρόσωπο της βασικής ηρωίδας, πολλές γυναίκες παρελαύνουν: η μητέρα της η Λάλλα Ρίτα, η ξαδέλφη της η Μαλίκα,...
Συναντήσεις της ελληνικής με τη γαλλική ιστοριογραφία από τη Μεταπολίτευση έως σήμερα
Συλλογικό έργο
Ecole Francaise d'Athenes Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών-Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών Εταιρεία Μελέτης Νέου Ελληνισμού Περιοδικό Μνήμων (2015)
Η σχέση της ελληνικής με τη γαλλική ιστοριογραφία ενδυναμώθηκε ιδιαίτερα στο β΄ μισό του 20ού αιώνα, όταν και εξ αιτίας των συνθηκών που επικράτησαν στο εσωτερικό της χώρας (Εμφύλιος, Δικτατορία 1967-1974) ένας μεγάλος αριθμός από Έλληνες διανοούμενους βρέθηκε στη Γαλλία. Ανάμεσά τους και ιστορικοί που σπούδασαν και σταδιοδρόμησαν σε γαλλικά πανεπιστήμια. Οι επιρροές που δέχτηκαν από τη γαλλική ιστοριογραφία και από τη γαλλική κουλτούρα γενικότερα σφράγισαν το έργο τους. Στα χρόνια της Μεταπολίτευσης οι περισσότεροι και περισσότερες από αυτούς επέστρεψαν στην Ελλάδα, ίδρυσ...
Σολάλ
Cohen Albert
Εξάντας (2019)
Το λογοτεχνικό έργο του Αλμπέρ Κοέν ξεκινά με τον "Σολάλ" το 1930 και οι ήρωες του μυθιστορήματος είναι εκείνοι που θα τον συνοδεύσουν και στα άλλα τρία μεγάλα του μυθιστορήματα: "Καρφοχάφτης" (1938), "Η ωραία τον Κυρίου" (1968), "Οι Γενναίοι" (1969). "Διαβάσατε τον Σολάλ; Αυτή είναι η ερώτηση που κάνω, ετούτες τις τελευταίες μέρες, σε όποιον συναντώ. Ο "Σολάλ" είναι ένα πολύ μεγάλο βιβλίο, ένα έργο πλούσιο και γεμάτο δύναμη". Τα παραπάνω έγραφε ο Γάλλος ακαδημαϊκός και συγγραφέας Μαρσέλ Πανιόλ στο περιοδικό Nouvelles Litteraires με την ευκαιρία της έκδοσης του έργου του Κ...
Σαρλότ
Foenkinos David
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2018)
Πολυάριθμες σκηνές μοιάζει να βγήκαν από τα σκοτάδια. Βλέπει κάλλος στην έκφραση του φόβου. Μήπως δεν είναι και η ίδια φοβισμένη ακατάπαυστα; Ακόμη κι όταν βαδίζει, μιλά, ανασαίνει. Της απαγορεύουν την πρόσβαση στα πάρκα και στα δημόσια κολυμβητήρια. Ολόκληρη η πόλη της είναι ένα πεδίο μάχης. Μια φυλακή για το αίμα της. Το μυθιστόρημα αφηγείται τη ζωή της Σαρλότ Σαλομόν, μιας ζωγράφου που δολοφονήθηκε -είκοσι έξι ετών έγκυος- στο Άουσβιτς. Αφηγείται επίσης, στιγμή στιγμή, τη δεκαετία του '30 στο Βερολίνο και τη δηλητηριώδη διείσδυση του ολοκληρωτισμού στην καθημε...
Οι Εβραίοι στον ελληνικό χώρο: Ζητήματα ιστορίας στη μακρά διάρκεια
Συλλογικό έργο
Γαβριηλίδης (1995)
Οι Εβραίοι στον ελληνικό χώρο: Ζητήματα ιστορίας στη μακρά διάρκεια
Συλλογικό έργο
Γαβριηλίδης (1995)
Ο πολιτισμός, η μητέρα μου
Chraïbi Driss
Scripta (2000)
Στο μυθιστόρημα αυτό ο συγγραφέας πραγματεύεται την εισβολή του εκσυγχρονισμού στην παραδοσιακή κοινωνία του Μαρόκου της δεκαετίας του '30. Η κεντρική ηρωίδα, μητέρα δύο αγοριών, θα συγκλονιστεί από την ανακάλυψη του υλικού πολιτισμού πρώτα, κι έπειτα από την ανακάλυψη της ελευθερίας, σε σχέση με τις συνθήκες ζωής των γυναικών στο Μαρόκο. Η αφέλειά της μπροστά στον κόσμο που ανακαλύπτει, οι γιοί της που την εκπαιδεύουν, σε μια αντεστραμμένη σχέση, ο πατέρας που θ' αναγκαστεί στο τέλος να αποδεχθεί την αλλαγή.
Ο νεκρός που μας χρειάζεται
Semprun Jorge 1923-2011
Εξάντας (2003)
Γιατί άλλο ένα βιβλίο για το Μπούχενβαλντ; "Τώρα έχω περισσότερα πράγματα να πω από πριν αρχίσω, γιατί η γραφή ζωντανεύει τη μνήμη", εξομολογείται ο ογδοντάχρονος πια Χόρχε Σεμπρούν σε μια συνέντευξή του στην El Pais στις 19 Μαΐου 2001. Στο βιβλίο αυτό εστιάζει στην αφήγηση ενός κεντρικού γεγονότος: ο "χρήσιμος" νεκρός είναι αυτός που προβλέπεται ότι θα δανείσει στον Ζεράρ το όνομά του για να ζήσει εκείνος με αυτό, ενώ το πτώμα του ίδιου -που θα βρει φυσικό θάνατο από εξάντληση- θα οδηγηθεί στο κρεματόριο με τον αριθμό του Ζεράρ... Η προβληματική της σχέσης του "εγώ" με τον...
Ο ελληνικός εβραϊσμός
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (1999)
Ο εκπατρισμένος
Todorov Tzvetan 1939-2017
Πόλις (1999)
Εκπατρισμένος, ξεριζωμένος, ξενιτεμένος, εκτοπισμένος. Λέξεις-κλειδιά που διεκδικούν το νόημά τους ανάμεσα στην οδύνη και τη λύτρωση, έννοιες που καθορίζουν τη σχέση όσων ζουν σε μια χώρα άλλη από τη δική τους. Ο Τοντόροφ εγκαταλείπει τη δική του χώρα, την τότε κομμουνιστική Βουλγαρία, εγκαθίσταται στη Γαλλία, αναδεικνύεται ως ένας από τους κορυφαίους θεωρητικούς της λογοτεχνίας και ιστορικούς των ιδεών, αλλά δεν παύει να αναρωτιέται για τη σχέση του με τη νέα του πατρίδα. Συντάσσει έτσι την πνευματική του αυτοβιογραφία, συνδέοντας την προσωπική του εμπειρία με τα οικουμενι...
Νοέμβριος
Flaubert Gustave 1821-1880
Ύψιλον (1993)
"Το φθινόπωρο μ' αρέσει, η θλιβερή αυτή εποχή ταιριάζει στις αναμνήσεις. Όταν τα δέντρα δεν έχουν πια φύλλα, όταν ο ουρανός διατηρεί ακόμα το δειλινό την κοκκινωπή ανταύγεια που χρυσώνει το μαραμένο χορτάρι, έχει μια γλύκα να βλέπεις να σβήνει ό,τι χτες ακόμα έκαιγε μέσα σου. Μόλις γύρισα από τον περίπατό μου στα έρημα λιβάδια, στην όχθη των παγερών ρυακιών, όπου καθρεφτίζονται οι ιτιές. Ο άνεμος έκανε τα γυμνά κλαριά τους να σφυρίζουν, πότε-πότε σώπαινε, κι έπειτα άρχιζε πάλι αιφνίδια· τότε τα φυλλαράκια που κρέμονται από τα χαμόκλαδα έτρεμαν πάλι. Το χορτάρι ριγούσε λυγί...
Νέοι στη δίνη της κατοχικής Ελλάδας
Συλλογικό έργο
Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος (2008)
Το βιβλίο "Νέοι στη δίνη της κατοχικής Ελλάδας: Ο διωγμός και το ολοκαύτωμα των Εβραίων" κυκλοφόρησε με την ευκαιρία της Εθνικής Ημέρας Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος του 2008. Το έργο δημιουργήθηκε από το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος, με την υποστήριξη της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, με σκοπό την ευαισθητοποίηση της νεολαίας στην ιστορία του Ολοκαυτώματος και σε θέματα ρατσισμού. Είναι η τρίτη συνεχής χρονιά που η Γ.Γ.Ν.Γ. υποστηρίζει προτάσεις του Κ.Ι.Σ. για έρευνα και εκ...
Μεσαιωνική Δύση
Duby Georges 1919-1996
Εταιρεία Μελέτης Νέου Ελληνισμού - Μνήμων (1988)
Είναι απόλυτα αλαζονικό και πιθανόν άχρηστο να παρουσιάσει κανείς τον Georges Duby, τον ιστορικό του Μεσαίωνα. Σ' αυτού του είδους τα πορτραίτα υπάρχει πάντα κάτι από τους παλιούς πανηγυρικούς λόγους ή, χειρότερα ακόμη, κάτι από τους επικήδειους που με παγώνει αλλά και μ' ενοχλεί, γιατί υπονοεί ότι αυτός ο νους έφερε σε πέρας τις έρευνές του, ικανοποίησε τις περιέργειές του, σταμάτησε να παράγει. Στην πραγματικότητα δεν συμβαίνει τίποτα απ' όλα αυτά. Μια, πάντα σχετική, βέβαια, οικειότητα με έναν τέτοιο ερευνητή, μου επιτρέπει να διαβεβαιώσω ότι ο Duby ακολουθεί την πορεία...
Μελέτες για την ιστορία
Braudel Fernand 1902-1985
Εταιρεία Μελέτης Νέου Ελληνισμού - Μνήμων (1999)
Για όλους εμάς, τους ιστορικούς, από τη μια ως την άλλη άκρη του κόσμου, από τη Νέα Υόρκη ίσαμε το Τόκυο, περνώντας από το Τελ-Αβίβ, το Σαν Πάολο, την Ισταμπούλ, τη Μόσχα (μάλιστα, τη Μόσχα), το έργο του Fernand Braudel είναι παραδειγματικό, ερεθιστικό, περισσότερο από κάθε άλλο έργο του καιρού μας. Είναι πηγή από την οποία αναβλύζουν σκέψεις. Είτε πρόκειται γι' αυτά τα σύντομα άρθρα όπου, με μερικές μόνο φράσεις, ανοίγουν οι δρόμοι για καινούριες θεωρητικές προσεγγίσεις, είτε πρόκειται για το έργο του, τη Μεσόγειο, αυτό το υπέροχο μνημείο, το γερό σαν βράχος, να αστράφτει...
Με την υπογραφή Μαλρώ
Lyotard Jean - François 1924-1998
Εκδόσεις Καστανιώτη (1998)
Τριάντα χρόνια πριν, τον Μάιο του 1968, στο Παρίσι, ο Ζαν Φρανσουά Λυοτάρ βρισκόταν στα οδοφράγματα με τους εξεγερμένους φοιτητές και ο Μαλρώ, υπουργός Πολιτισμού του Ντε Γκωλ, ήταν στο αντίπαλο στρατόπεδο, επικεφαλής της μεγάλης αντιδιαδήλωσης που έγινε για την υποστήριξη του στρατηγού. Σήμερα ο θεωρητικός της "μεταμοντέρνας κατάστασης" βιογραφεί τον συγγραφέα της "Ανθρώπινης μοίρας" σ' ένα κείμενο που δείχνει καλύτερα από οτιδήποτε άλλο ότι οι διχασμοί της εποχής εκείνης έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί, για να δώσουν τη θέση τους στην αγωνία για την αναζήτηση μιας νέας μορ...