Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Πέρασαν ακριβώς δέκα χρόνια από την πρώτη έκδοση του τόμου "Εκκλησία και Εσχατολογία", (η οποία έχει προ πολλού εξαντληθεί) ενός τόμου που περιείχε τις εισηγήσεις του πρώτου ομώνυμου κύκλου διαλέξεων της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών στο Βόλο, κατά το ακαδημαϊκό έτος 2000-01. Η προβληματική αυτού του τόμου ήρθε να καλύψει ένα σημαντικό κενό στη σύγχρονη ελληνική θεολογική βιβλιογραφία, ενώ αποκρυστάλλωνε και κατέγραφε στις σελίδες του ένα θεολογικό ρεύμα που μέχρι τότε μόνο σποραδικά είχε κάνει την εμφάνισή του. Ξαναθύμισε σε γλώσσα σύγχρονη τη λησμονημένη εσχατολογική φύση...

Η αλήθεια και η ζωή συνδέονται μεταξύ τους μέχρι ταυτίσεως. Η αλήθεια συνυπάρχει με την ζωή. Όταν αποσπάται από αυτήν, παύει ουσιαστικά να υπάρχει· διαψεύδεται. Και η ζωή διατηρείται με την αλήθεια. Όταν αποξενώνεται από αυτήν, πέφτει στην λήθη· αφανίζεται. Αντίθεση της αλήθειας δεν αποτελεί μόνο το ψεύδος, αλλά και ο θάνατος. Και αντίθεση της ζωής δεν είναι μόνο ο θάνατος, αλλά και η λήθη. Η αλήθεια φανερώνεται και βιώνεται στην ζωή. Όταν δεν βιώνεται στην ζωή, βυθίζεται στην λήθη, στην αχρηστία. Η ζωή νοηματοδοτείται και προσανατολίζεται με την αλήθεια. Χωρίς αυτήν η ζωή...

Δεν θα απείχε κανείς πολύ οπό την αλήθεια αν υποστήριζε ότι η πολιτική θεολογία και η θεολογία της απελευθέρωσης είναι συνήθως απούσες από τον ορθόδοξο θεολογικό λόγο, όπως εξ άλλου, σε μεγάλο βαθμό, η βιβλική θεολογία, και ειδικότερα τό βιβλικό υπόβαθρο της θεολογίας της απελευθέρωσης, είναι ο άλλος μεγάλος απών της ορθόδοξης θεολογίας, που αρέσκεται να αυτοπροσδιορίζεται ως αποκλειστικά "πατερική" και "παραδοσιακή". Από την άλλη μεριά, πλην σπανίων εξαιρέσεων, η θεολογία της απελευθέρωσης, και στην ευρωπαϊκή και στην λατινοαμερικάνικη εκδοχή της, αγνοεί ουσιαστικά την πατ...

Δεν θα απείχε κανείς πολύ οπό την αλήθεια αν υποστήριζε ότι η πολιτική θεολογία και η θεολογία της απελευθέρωσης είναι συνήθως απούσες από τον ορθόδοξο θεολογικό λόγο, όπως εξ άλλου, σε μεγάλο βαθμό, η βιβλική θεολογία, και ειδικότερα τό βιβλικό υπόβαθρο της θεολογίας της απελευθέρωσης, είναι ο άλλος μεγάλος απών της ορθόδοξης θεολογίας, που αρέσκεται να αυτοπροσδιορίζεται ως αποκλειστικά "πατερική" και "παραδοσιακή". Από την άλλη μεριά, πλην σπανίων εξαιρέσεων, η θεολογία της απελευθέρωσης, και στην ευρωπαϊκή και στην λατινοαμερικάνικη εκδοχή της, αγνοεί ουσιαστικά την πατ...

Όταν το 1974 κυκλοφόρησε το έργο του π. Ιωάννη Μάγιεντορφ "Βυζαντινή Θεολογία", άνοιξε ένα νέο και σημαντικό κεφάλαιο στην ιστορική μελέτη της ορθόδοξης θεολογικής παράδοσης.

Η «θεολογία του '60» δεν είναι απλώς ένα θεολογικό ρεύμα που επιχείρησε να επανασυνδέσει την ελληνική Ορθοδοξία με την πατερική θεολογία και την αυθεντικότητα της παράδοσης, σε ένα τοπίο που μέχρι τότε κυριαρχούνταν από τον πιετισμό των θρησκευτικών οργανώσεων και από τον θεολογικό ακαδημαϊσμό και σχολαστικισμό. Αποτελεί ταυτοχρόνως και μια ανανεωτική κίνηση -προφανώς όχι άσχετη με τα ευρύτερα κινήματα που λαμβάνουν χώρα την ίδια δεκαετία- που μαζί με την κριτική στον εκκλησιαστικό εθνικισμό και επαρχιωτισμό και το άνοιγμα στην οικουμενικότητα της Εκκλησίας, θέτει επιτακτικ...

Πώς θα μπορούσε κανείς να μιλήσει για τον θάνατο; Συνήθως μόνο με πόνο και θλίψη μιλούν οι άνθρωποι για τούτη την αξεπέραστη βεβαιότητα. Αρκετοί όμως στοχάζονται και μέσα από την αγωνία του θανάτου ξεπηδούν μελέτες και κείμενα που καταγράφουν την έννοια στο πέρασμα του χρόνου. Έτσι και στον παρόντα τόμο. Μέσα από μια συλλογική προσπάθεια, ερευνητές από διαφορετικές μεθοδολογικές και επιστημονικές αφετηρίες καταγράφουν και στοχάζονται για αυτή την αντικειμενική μας κατάληξη. Ο τόμος έχει χωριστεί σε τέσσερα κεφάλαια, δίνοντας στον αναγνώστη την ευκαιρία εντρύφησης σε διαφορε...

Έργο-κλειδί της σκέψης του Rudolf Bultmann πάνω στην διαρκώς επίκαιρη διερώτηση περί του νοήματος της Iστορίας που σημάδεψε αποφασιστικά το σύγχρονο στοχασμό. Tα ζητήματα της ιστορικότητας, του "ιστορικισμού" και της πορείας του ανθρώπου μέσα στην Iστορία συνεξετάζονται, με τρόπο που ποτέ στο παρελθόν δεν επιχειρήθηκε, μαζί με αυτά της χριστιανικής ερμηνείας της Iστορίας και της εσχατολογίας ή, καλύτερα, υπό το φως της εσχατολογικής κατανόησης της Iστορίας. H τελευταία, σύμφωνα με τον Bultmann, προϋποθέτει την αυτο-κατανόηση του ερμηνευτή και εκβάλλει σε μια υπαρξιακή τοποθ...

Oι ραδιοφωνικές συνομιλίες που περιλαμβάνει αυτός ο τόμος, μεταξύ του Λεβινάς και του Φιλίπ Nεμό, ηχογραφήθηκαν και μεταδόθηκαν από τη Φρανς-Kυλτύρ κατά τον Φεβρουάριο-Mάρτιο 1981. Συγκροτούν μια βραχύλογη παρουσίαση της φιλοσοφίας του Eμμανουήλ Λεβινάς η οποία, εν συνόλω, θα μπορούσε να λάβει τον τίτλο "Hθική και άπειρο". Oι δέκα συνομιλίες παρακολουθούν την ανάπτυξη της σκέψης του Λεβινάς από τα χρόνια των σπουδών του έως τα πιο όψιμα άρθρα τα οποία αφιέρωσε στο ζήτημα του Θεού περνώντας από δύο σύντομα αλλά σημαντικά βιβλία: "Aπό την ύπαρξη στο υπάρχον", "O χρόνος και το...

H παρούσα έκδοση συλλογής κειμένων του μεγάλου Σέρβου θεολόγου και πρώην επισκόπου Ζαχουμίου και Eρζεγοβίνας, π. Aθανασίου Γιέφτιτς, έρχεται να πληρώσει ένα μεγάλο κενό στην υπάρχουσα ελληνική θεολογική βιβλιογραφία. Συγκεντρωμένα σε έναν τόμο, τα κείμενα του π. Aθανασίου Γιέφτιτς αναδίδουν έναν ζωντανό και εύχυμο θεολογικό λόγο, ο οποίος επιμένει να πατά με αδιάπτωτη συνέπεια επάνω στις βιβλικές πηγές, καθώς η οποιαδήποτε επιχειρηματολογία συνοδεύεται και από την αντίστοιχη καινοδιαθηκική ή άλλη τεκμηρίωση. O π. Aθανάσιος Γιέφτιτς δείχνει να βρίσκεται σε έναν διαρκή ζωνταν...

H Oρθοδοξία σταμάτησε πριν τη νεωτερικότητα; H χριστιανική θεολογία λειτουργεί μόνο σε παραδοσιακά περιβάλλοντα, δανειζόμενη τα σχήματα και τις παραστάσεις της αγροτικής κοινωνίας, με την οποία συνδέονται οι λειτουργικοί και θεολογικοί συμβολισμοί, τα ρητορικά υποδείγματα του κηρύγματος, οι δομές της εκκλησιαστικής διοικήσεως και κυρίως οι παγιωμένες αντιλήψεις για τη σχέση ιερού και κοσμικού, θρησκείας και πολιτικής, Eκκλησίας και κοινωνίας; Έχει αποδεχτεί η Oρθοδοξία το κεκτημένο της νεωτερικότητας και τις συνέπειές του στο θρησκευτικό, κοινωνικό και πολιτισμικό πεδίο ή...

O ορθόδοξος κόσμος δεν μετείχε οργανικά στη διαμόρφωση της νεωτερικότητας. Δεν έζησε από μέσα την Aναγέννηση, τη Mεταρρύθμιση και Aντιμεταρρύθμιση, τους θρησκευτικούς πολέμους και το Διαφωτισμό, τη Γαλλική και Bιομηχανική επανάσταση, την ανάδυση του υποκειμένου, τα δικαιώματα του ανθρώπου και το ουδετερόθρησκο εθνικό κράτος. Ό,τι χαρακτηρίστηκε ως θεμελιακό κεκτημένο της νεωτερικότητας, μοιάζει να παρέμεινε ουσιαστικά ξένο προς την Oρθοδοξία, γεγονός που, για πολλούς, ερμηνεύει και τη δυσκολία επικοινωνίας της με το σύγχρονο (μετα-)νεωτερικό κόσμο. H Oρθοδοξία λοιπόν σταμ...

O ορθόδοξος κόσμος δεν μετείχε οργανικά στη διαμόρφωση της νεωτερικότητας. Δεν έζησε από μέσα την Aναγέννηση, τη Mεταρρύθμιση και Aντιμεταρρύθμιση, τους θρησκευτικούς πολέμους και το Διαφωτισμό, τη Γαλλική και Bιομηχανική επανάσταση, την ανάδυση του υποκειμένου, τα δικαιώματα του ανθρώπου και το ουδετερόθρησκο εθνικό κράτος. Ό,τι χαρακτηρίστηκε ως θεμελιακό κεκτημένο της νεωτερικότητας, μοιάζει να παρέμεινε ουσιαστικά ξένο προς την Oρθοδοξία, γεγονός που, για πολλούς, ερμηνεύει και τη δυσκολία επικοινωνίας της με το σύγχρονο (μετα-)νεωτερικό κόσμο. H Oρθοδοξία λοιπόν σταμ...

Το καινούργιο και ριζοσπαστικό στοιχείο που χαρακτηρίζει εξ αρχής τη θεολογία και την πράξη της χριστιανικής Εκκλησίας είναι η υπέρβαση των κάθε μορφής διασπάσεων (φύλου, φυλής, έθνους, κοινωνικής τάξης). Ο χριστιανισμός, σε αντίθεση με τις ιδέες και τις πρακτικές της ανδροκρατικής εποχής του, ανατίμησε τη θέση της γυναίκας, ενώ κορυφαίοι εκπρόσωποί του δεν δίστασαν να καταγγείλουν τους άδικους εις βάρος της νόμους. Στο πρόσωπο της Θεοτόκου ο άνθρωπος αξιώθηκε να γεννήσει εντός της ιστορίας τον Υιό και Λόγο του Θεού, ενώ η ύπαρξη του αρχαίου θεσμού των Διακονισσών μαρτυρεί...

Όλο και περισσότερο σήμερα υπερβαίνονται ή σχετικοποιούνται τα σύνορα και οι τοπικοί διαχωρισμοί, όλο και περισσότερο υποχωρούν οι τοπικές και εθνικές παραδόσεις προς όφελος των οικουμενικών αξιών και του κοσμοπολιτισμού. Αυτή η απώλεια της "παράδοσης", της θρησκευτικής και εθνικής ταυτότητας, και η συνακόλουθη αναδίπλωση όχι μόνο στο θρησκευτικό αλλά και στο εθνικό φαντασιακό, θεωρήθηκε από πολλούς ως η αιτία και η μήτρα της ανόδου και της διάδοσης του φονταμενταλισμού. Αν τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 σηματοδοτούν την κορύφωση της ισλαμικής τρομοκρατίας και τη σύ...

Ταυτίζοντας την παράδοση με τη συντήρηση και όχι με τη ζωογόνο και ανανεωτική αύρα του πνεύματος, εμποτισμένοι από ένα αντιφατικό κράμα αρχαιολατρίας και βυζαντινολαγνείας, αδυνατούμε συνήθως να αρθρώσουμε σοβαρό θεολογικό λόγο και να μετάσχουμε ισότιμα και δημιουργικά στον σύγχρονο κόσμο. Γι' αυτό και ο συνήθης εκκλησιαστικός λόγος ενδιαφέρεται περισσότερο για τη διατήρηση της ιδιοπροσωπίας του Νέου Ελληνισμού παρά για τη χριστιανική καθολικότητα και οικουμενικότητα, ενώ το όραμα της ερχόμενης Βασιλείας του Θεού, του αναμενόμενου νέου κόσμου, υποκαθίσταται από την ιδεολογι...

«Το πρόβλημα με το μάθημα των θρησκευτικών είναι παλαιό και ευρίσκεται στην επισφαλή ισορροπία του μεταξύ Καίσαρος και Θεού αλλά και στην σχοινοβασία των ιδίων των δασκάλων μεταξύ Εκκλησίας και κόσμου. Γι' αυτό και ό,τι ονομάζουμε νέα δεδομένα αφορούν κυρίως στις συνθήκες που επηρεάζουν τους μαθητές μας, οι οποίοι δεν διάκεινται εχθρικά απέναντί μας ή απέναντι του λόγου μας, αλλά απλώς είναι πλέον "άλλοι" από εμάς και "ξένοι". Αυτό που γνωρίζουν σήμερα οι νέοι ως οικογένεια, η περιρρέουσα ηθική, η επαφή των παιδιών με τον κόσμο των συμβόλων και την γλώσσα τους, ο ψυχολογικό...