Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η "Λεωφόρος ΝΑΤΟ" αναπλάθει το βίωμα μιας περιπλάνησης στην οδό ταχείας κυκλοφορίας που συνδέει τον Ασπρόπυργο με την Ελευσίνα. Πρωτοβρέθηκα στη Λεωφόρο ΝΑΤΟ το καλοκαίρι του 2016 και σημείωσα in situ σκέψεις και συναισθήματα για παρόδους και παρακάμψεις, για σύγχρονα ερείπια και ημιτελείς κατασκευές, για μεταβιομηχανικά κατάλοιπα που τελούν υπό ένα καθεστώς αδιευκρίνιστης αναμονής. Στη Λεωφόρο ΝΑΤΟ είδα να κατοπτρίζεται η ωμή εκδοχή της νεότερης Ελλάδας, αλλά καθ' οδόν κάτι ακόμη με έλκυε όλο και πιο πολύ: η ταυτόχρονη αποσάθρωση τόπου και προσώπου. Η περιπλάνηση εξελίχθηκ...

Στα "Μαύρα τετράδια" του Μάρτιν Χάιντεγκερ και στο "Glossarium" του Καρλ Σμιτ -τα πιο σκοτεινά ημερολόγια στην ιστορία της φιλοσοφίας-, οι δύο κορυφαίοι στοχαστές του Τρίτου Ράιχ καταδύονται στον ένδον εαυτό δίχως δίχτυ ασφαλείας. Καθώς καταφεύγουν στην εξομολογητική γραφή, οι ηττημένες φασιστικές ιδέες διαθλώνται με τρόπους προσωπικούς και γίνονται φιλοσοφική προφητεία για το επικείμενο τέλος της Δύσης. Ως άλλες κιβωτοί, τα δύο ημερολόγια μεταφέρουν το πιο δυσοίωνο μήνυμα: ο Χάιντεγκερ και ο Σμιτ θεωρούν πως θα δικαιωθούν στο απώτερο μέλλον· τότε που θα αποκαλυφθεί πως η κ...

Στη "Γραφομηχανούλα" του Ζίγκφριντ Κρακάουερ (1889-1966) ο αφηγητής ερωτεύεται τη γραφομηχανή του. Η παράδοξη σχέση τους διανύει όλα τα στάδια μιας τυπικής ερωτικής συνύπαρξης: μια τυχαία συνάντηση, ενθουσιασμός και ερωτική μανία, απομάγευση και χωρισμός. Ό,τι περιγράφει ο Κρακάουερ προσομοιάζει με την εμπειρία του Φρίντριχ Νίτσε γύρω στα 1882, όταν, έχοντας χάσει την όρασή του, έγινε για λίγο ενθουσιώδης κάτοχος μιας από τις πρώτες γραφομηχανές. Σε αυτήν "χτύπησε" ποιήματα και επιστολές, όπου φανερώνεται πότε πότε ο ψυχικός εκτροχιασμός, όπως και στο αφήγημα του Κρακάουερ....

Ο "Αλλόκοτος ελληνισμός" φωτίζει επτά έκκεντρες μορφές της νεοελληνικής πνευματικής ιστορίας, οι οποίες αφοσιώθηκαν με πάθος στις σχέσεις ελληνισμού και χριστιανισμού, Ανατολής και Δύσης και αποτόλμησαν ασυνήθιστους πειραματισμούς με τη νεοελληνική ταυτότητα. Οι παραγνωρισμένες αυτές αναζητήσεις της ελληνικότητας γεννήθηκαν λίγο πριν και λίγο μετά τα δύο κρίσιμα ιστορικά ορόσημα του ελληνισμού, την πτώση του Βυζαντίου (1453) και τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους (1830), απολήγοντας σε επτά εκδοχές οριακής εμπειρίας των ιδεών στον ευρύτερο ελληνικό χώρο: περιπλάνηση (Κυ...

Τα πέντε δοκίμια που απαρτίζουν τον παρόντα τόμο εστιάζουν σε συγκεκριμένες μορφές ή παραγωγικές περιόδους Ελλήνων διανοητών από τα τέλη του 18ου έως και τις αρχές του 20ού αιώνα, οι οποίοι απέκλιναν της κοραϊκής μέσης οδού και παραγνωρίστηκαν από τη σύγχρονη έρευνα ως ανάξιες λόγου περιπτώσεις, εξαιρέσεις ή μεμονωμένα φαινόμενα. Οι συγγραφείς τους επιχειρούν να ανιχνεύσουν το διανοητικό νήμα που συνδέει τους πλέον ακραιφνείς εκπροσώπους του ριζοσπαστικού πνεύματος, από την κορύφωση του νεοελληνικού διαφωτισμού μέχρι και την εμφάνιση των σοσιαλιστικών ιδεών στην εγχώρια ιδε...

Την Πρωταπριλιά του 2014, ο Ο.Μ.Ι.Κ. πραγματοποίησε μια απολύτως σοβαρή και ταχύρρυθμη (αντι)ημερίδα, της οποίας οι περισσότερες εισηγήσεις βρίσκονται σε αυτό τον τόμο. Οι ιστορικοί στις αναζητήσεις τους εντοπίζουν τεκμήρια, γεγονότα, συμπτώσεις και θέτουν ερωτήματα για τις συνέχειες και τις ασυνέχειες μέσα στο χρόνο. Πολλές φορές τα ερωτήματα είναι αναστοχαστικά για την επιστήμη που υπηρετούν αλλά και για τις οπτικές των αφηγήσεών τους. Είκοσι κείμενα με αναπάντεχες αφηγήσεις που προέκυψαν στο περιθώριο της έρευνας συνθέτουν το μωσαϊκό των σύγχρονων ιστοριογραφικών αναζητή...

Τα τέσσερα κείμενα του παρόντος τόμου δεν περιορίζονται σε μια απλή ανίχνευση πιθανών ουτοπικών ή και ολοκληρωτικών όψεων της πλατωνικής πολιτικής φιλοσοφίας. Μέσα από μη "ορθόδοξες" προσεγγίσεις του κειμένου, διατυπώνονται νέες προτάσεις για μια διαφορετική κατανόηση του Πλάτωνα και για μια προσέγγιση σύγχρονων προβλημάτων, κυρίως πολιτικής φύσης. Περιεχόμενα: - Μια συζήτηση αντί εισαγωγής - Μιχάλης Κατσιμίτσης, "Αναθεωρώντας την πλατωνική ουτοπία" - Νικήτας Σινιόσογλου, "Πλάτων και Ροβεσπιέρος" - Παναγιώτης Τσολιάς, "Ουτοπία και κοινωνικός μετασχηματισμός στον Π...

Τα "Κριτικά" συμπλήρωσαν ήδη δύο χρόνια λειτουργίας, ως φιλοσοφικό περιοδικό του οποίου οι σελίδες αφιερώνονται αποκλειστικά στη δημοσίευση φιλοσοφικών βιβλιοκρισιών. Σύμφωνα με τον ιδρυτικό του αυτοπροσδιορισμό, το περιοδικό φιλοδοξεί να αποτελέσει "βήμα επιστημονικού διαλόγου και φιλοσοφικής κριτικής, αποβλέποντας στην επιστημονικά έγκυρη και έγκαιρη αποτίμηση της αξίας πρόσφατων εκδόσεων από τον χώρο της φιλοσοφίας, καθώς και από συγγενείς κλάδους". Βασικός στόχος του περιοδικού είναι η αποενοχοποίηση της κριτικής. Επιδιώκουμε την ελεύθερη, γόνιμη και αυστηρή αξιολόγηση...

Ο Θεόφιλος Καΐρης θαυμάστηκε, αγαπήθηκε αλλά και δίχασε όσο λίγες προσωπικότητες του νεώτερου ελληνισμού. Ιδεαλιστής και τυπικά και ουσιαστικά, ηθικιστής πέρα για πέρα, έσυρε άφοβα τον χορό του μεγάλου πνευματικού δράματος. Γι' αυτό και σήμερα, όποια και αν είναι η γνώμη μας για τις αλήθειες και τις πλάνες του Καΐρη, δεν μπορούμε παρά να υποκλιθούμε στο ηρωικό του ανάστημα. Δεν υπάρχει μεγαλύτερος ηρωισμός από το να είναι κανείς συνεπής προς την ευθύνη των ιδεών του.

Ο Θεόφιλος Καΐρης είναι περίπτωση χαρακτηριστική της διαπάλης ανάμεσα σε καθιερωμένες μορφές εξουσίας και σε άτομα τα οποία, παρά τους ελλοχεύοντες κινδύνους, δεν παύουν να ενεργούν και να πράττουν έχοντας ως γνώμονα τους προσωπικούς τους ιδεολογικούς προβληματισμούς. Η τύχη του Θεόφιλου Καΐρη αλλά μαζί η έκβαση του κοινωνικού έργου και οράματος, τα οποία εμόχθησε να πραγματοποιήσει, ιδίως με την ίδρυση του Ορφανοτροφείου, είχαν ήδη διαγραφεί από την στιγμή όπου η συγκεκριμένη κοινωνική του παρέμβαση τον έφερε αντιμέτωπο με το εκκλησιαστικό, και όχι μόνο, κατεστημένο. Η ενα...