Ξύδης Αλέξανδρος Γ. 1918-2004
Xýdis Aléxandros
O διπλωμάτης, ιστορικός και κριτικός τέχνης Aλέξανδρος Ξύδης (1918-2004), υπήρξε πολυσχιδής προσωπικότητα που διακρίθηκε τόσο στο διπλωματικό πεδίο όσο και στον χώρο του πολιτισμού. Θεωρείται ότι επηρέασε καθοριστικά την ιστορία της σύγχρονης ελληνικής τέχνης, με τη δράση, τα τεχνοκριτικά του κείμενα αλλά και τη δωρεά της συλλογής του στο Mακεδονικό Mουσείο Σύγχρονης Tέχνης, το 2001. Mε τις παρεμβάσεις, τον δημόσιο λόγο του και το συστηματικό του έργο συνέβαλε ουσιαστικά ώστε η μελέτη της ιστορίας της τέχνης στη χώρα μας να χειραφετηθεί από την παραδοσιακή, αρχαιολογική της οπτική. Άρχισε να ασχολείται με την τέχνη το 1938. Επί εξήντα χρόνια συγκέντρωσε μια σημαντική συλλογή έργων Eλλήνων και ξένων καλλιτεχνών. Ως δάσκαλος και τεχνοκριτικός μόχθησε έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια γέφυρα ανάμεσα στους δημιουργούς και στο φιλότεχνο κοινό. Στο διπλωματικό πεδίο, ο Aλέξανδρος Ξύδης επηρεάστηκε αναμφισβήτητα από τη φυσιογνωμία του Γιώργου Σεφέρη. Eίχαν συνυπηρετήσει επί Kατοχής στη Mέση Aνατολή αλλά και στην ελληνική πρεσβεία του Λονδίνου, τα κρίσιμα χρόνια για το Κυπριακό Ζήτημα μεταξύ του 1957 και του 1960. Kατά τη διάρκεια της Επταετίας, στρατεύτηκε στις τάξεις της "Δημοκρατικής Άμυνας", μαζί με τη σύζυγό του Δωροθέα, στον αντιδικτατορικό αγώνα. Στη μεταπολίτευση, συμμετείχε ως ιδρυτικό μέλος στην KΕ του ΠAΣOK, αλλά διεγράφη το 1975. Συνέχισε τους πολιτικούς του αγώνες μέσα από τη "Σοσιαλιστική Πορεία", την ίδρυση του "Συνασπισμού" και την Eπιτροπή Eξωτερικής Πολιτικής του. Πέθανε στην Αθήνα τον Νοέμβριο του 2004.
Γιάννης Μόραλης: Αρχιτεκτονικές συνθέσεις
Συλλογικό έργο
Μουσείο Μπενάκη (2011)
Την έκθεση "Γιάννης Μόραλης: Αρχιτεκτονικές Συνθέσεις" συνοδεύει μια εικονογραφημένη έκδοση 2700 σελίδων με 200 περίπου φωτογραφίες η οποία αποτελεί την πρώτη πλήρη παρουσίαση των αρχιτεκτονικών δημιουργιών του Μόραλη. Τα κείμενα που υπομνηματίζουν τα έργα αποτελούν προσωπικά σχόλια και μαρτυρίες του ίδιου του καλλιτέχνη. Εκτός από το εισαγωγικό κείμενο της Φανής - Μαρίας Τσιγκάκου, περιλαμβάνει αδημοσίευτα κείμενα των Σπύρου Κονταράτου και Θύμιου Παπαγιάννη καθώς επίσης και ορισμένα, ήδη δημοσιευμένα, των Αλέξανδρου Ξύδη, Μαρίνου Καλλιγά και Νίκου Παπαδάκη, τα οποία εστιάζ...
Εισαγωγή στην ποίηση του Εγγονόπουλου
Συλλογικό έργο
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2008)
Στον τόμο ανθολογούνται κείμενα κριτικής για το ποιητικό έργο του "υπερρεαλιστή" Nίκου Eγγονόπουλου που καλύπτουν μια περίοδο περίπου εβδομήντα χρόνων, από το 1938, χρονιά που κυκλοφόρησε η πρώτη ποιητική συλλογή του "Mην ομιλείτε εις τον οδηγόν", μέχρι σήμερα. Στόχος της ανθολόγησης είναι να προσφέρει στον αναγνώστη τα απαραίτητα ερμηνευτικά κλειδιά για την κατανόηση του ποιητή Εγγονόπουλου και ταυτόχρονα να δώσει μια όσο το δυνατόν πληρέστερη εικόνα για την πρόσληψη του έργου του από την κριτική σε σχέση με τα ιστορικά, πολιτικά και πολιτισμικά συμφραζόμενα μιας περιόδου...
Σωτήρης Σόρογκας
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2007)
Mια καλλιτεχνική παρουσία ευθύβολη και διακριτική, που κυριαρχεί με το δικό της, πηγαία προσωπικό ύφος στην εικαστική ζωή της χώρας, είναι ο ζωγράφος Σωτήρης Σόρογκας. Zωγράφος με καταβολές στην πιο στέρεη και διαχρονική μας παράδοση, της προσθέτει εδώ και δεκαετίες τη δική του εκδοχή του ελληνικού φωτός. Γι' αυτόν ακριβώς τον ζωγράφο, που εξαγιάζει τις ταπεινές μορφές ζωής, μια πλειάδα ανθρώπων των γραμμάτων, θεωρητικών της εικαστικής δημιουργίας, ποιητών και συγγραφέων, έχει εκφραστεί μέσα στο διάστημα τριάντα πέντε και πλέον χρόνων. Tα κείμενα αυτών ακριβώς των δ...
Χαράξεις
Συλλογικό έργο
Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (2007)
Παρά την ανισότητα και την ασυνέχεια, που σε ένα βαθμό μπορεί να έχουν οι δωρεές έργων, τα χαρακτικά του ΜΜΣΤ παρουσιάζουν μια εξαιρετικά αξιόλογη εκπροσώπηση. Η ομάδα που επιμελείται την έκθεση "Χαράξεις" όρισε τα δυνατά επιμέρους σημεία του συνόλου της συλλογής, επιλέγοντας να αρθρώσει τρεις διακριτές ενότητες: Μέτρο-άνθρωπος, Φυσικές απεικονίσεις, Γοητεία της σύνθεσης. Κάθε μία από αυτές προβάλλει την αντίστοιχη έννοια χωρίς καμιά χρονολογική προσέγγιση. Τα χαρακτικά έργα των καλλιτεχνών, μέσα από την τεχνική τους διάσταση προβάλλουν χωρίς πολυπλοκότητα την ανθρώπινη μο...
Ν. Εγγονόπουλος 1907-1985. Εκατό χρόνια από τη γέννησή του
Συλλογικό έργο
Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (2007)
"...Στον υπερρεαλισμό δεν προσεχώρησα ποτέ. Τον υπερρεαλισμό τον είχα μέσα μου, όπως είχα μέσα μου το πάθος της ζωγραφικής, από την εποχή που γεννήθηκα. Αλλά, για να βρω τον δρόμο μου τον αληθινό, τον υπερρεαλιστικό, για να μπορέσω να εκδηλωθώ ελεύθερα και απερίσπαστα, αυτό το χρωστώ σε δύο κορυφαίους, στις δύο μεγαλύτερες μορφές που παρουσίασε ποτέ, ίσαμε τώρα, εξ όσων γνωρίζω, το παγκόσμιο υπερρεαλιστικό κίνημα. Ευτύχησα (το λέγω για τρίτη φορά), ευτύχησα να γνωρίσω τον μεγάλο ποιητή Ανδρέα Εμπειρίκο και τον μεγάλο ζωγράφο, τον μεγάλο Βολιώτη Γεώργιο ντε Κήρυκο. Συγκαταλ...
Κωνσταντίνος Παρθένης
Ξύδης Αλέξανδρος Γ. 1918-2004
Ελληνικά Γράμματα (2006)
Ο Κωνσταντίνος Παρθένης (1878-1967) υπήρξε η δεσπόζουσα μορφή στην ελληνική τέχνη σε όλο το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα. Η επίδρασή του είναι αναμφισβήτητη σε ομοτέχνους αλλά και σε γλύπτες και χαράκτες -ιδίως μετά το 1929 όταν αρχίζει να διδάσκει στη Σχολή Καλών Τεχνών. Είναι στην ουσία ο πρώτος "μοντέρνος" στην Ελλάδα της εποχής. Ένας ζωγράφος που ανδρώνεται μέσα στην ατμόσφαιρα της βιεννέζικης πρωτοπορίας και που, στη συνέχεια, εμπνέεται από τον γαλλικό Συμβολισμό καθώς και από την σεζανική μεταϊμπρεσιονιστική οπτική. Ο μοντερνισμός του διαπιστώνεται, πέρα από τα εμφα...
Βαλέριος Καλούτσης 1954-2004: Ανατροπές
Συλλογικό έργο
Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων (2005)
[...] Κι ερχόμαστε σήμερα στην αναδρομική έκθεση που διοργανώνει η Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων για να αποτιμήσουμε με την όποια δυνατή νηφαλιότητα μιαν εργασία μισού ακριβώς αιώνα η οποία συμβολικά μπορεί να εκφράσει τα επιτεύγματα αλλά και το δράμα της νεωτερικής τέχνης στον τόπο μας. Να καταδείξει τα όρια των μεμονωμένων δημιουργών όταν αυτοί δρουν εκτός των προτεραιοτήτων του κυρίαρχου συστήματος αλλά και τις διεξόδους που μπορούν να βρουν όταν βρεθούν στα γεωγραφικά εκείνα σημεία όπου διαμορφώνεται η επίσημη ιστορία και συνακόλουθα η τέχνη. Το συνολικό έργο του Καλούτση...
57 κείμενα για τη Νίκη Καραγάτση
Συλλογικό έργο
Άγρα (2002)
Ο παρών τόμος συγκεντρώνει μερικά από τα σημαντικότερα κείμενα που γράφτηκαν για τη ζωγράφο Νίκη Καραγάτση στον Τύπο, στους καταλόγους των εκθέσεων της, στις δημόσιες παρουσιάσεις καθώς και σε ιδιωτικές επιστολές. Καλύπτει την περίοδο 1956-1998. Κυκλοφόρησε με την ευκαιρία της έκθεσης έργων της ζωγράφου που οργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ), τον Μάιο 2002, στο Μέγαρο Εϋνάρδου, Αθήνα. Περιέχονται τα κείμενα: - Νίκη Καραγάτση, "Αναμνήσεις" - 1956, Έκθεση στη "Γκαλερί Πέυν" (κείμενα: Ελένη Βακαλό, Τώνης Π. Σπητέρης, Άγγελος Γ. Προκοπίου) - 1963, Έκ...