Ξύδης Αλέξανδρος Γ. 1918-2004
Xýdis Aléxandros
O διπλωμάτης, ιστορικός και κριτικός τέχνης Aλέξανδρος Ξύδης (1918-2004), υπήρξε πολυσχιδής προσωπικότητα που διακρίθηκε τόσο στο διπλωματικό πεδίο όσο και στον χώρο του πολιτισμού. Θεωρείται ότι επηρέασε καθοριστικά την ιστορία της σύγχρονης ελληνικής τέχνης, με τη δράση, τα τεχνοκριτικά του κείμενα αλλά και τη δωρεά της συλλογής του στο Mακεδονικό Mουσείο Σύγχρονης Tέχνης, το 2001. Mε τις παρεμβάσεις, τον δημόσιο λόγο του και το συστηματικό του έργο συνέβαλε ουσιαστικά ώστε η μελέτη της ιστορίας της τέχνης στη χώρα μας να χειραφετηθεί από την παραδοσιακή, αρχαιολογική της οπτική. Άρχισε να ασχολείται με την τέχνη το 1938. Επί εξήντα χρόνια συγκέντρωσε μια σημαντική συλλογή έργων Eλλήνων και ξένων καλλιτεχνών. Ως δάσκαλος και τεχνοκριτικός μόχθησε έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια γέφυρα ανάμεσα στους δημιουργούς και στο φιλότεχνο κοινό. Στο διπλωματικό πεδίο, ο Aλέξανδρος Ξύδης επηρεάστηκε αναμφισβήτητα από τη φυσιογνωμία του Γιώργου Σεφέρη. Eίχαν συνυπηρετήσει επί Kατοχής στη Mέση Aνατολή αλλά και στην ελληνική πρεσβεία του Λονδίνου, τα κρίσιμα χρόνια για το Κυπριακό Ζήτημα μεταξύ του 1957 και του 1960. Kατά τη διάρκεια της Επταετίας, στρατεύτηκε στις τάξεις της "Δημοκρατικής Άμυνας", μαζί με τη σύζυγό του Δωροθέα, στον αντιδικτατορικό αγώνα. Στη μεταπολίτευση, συμμετείχε ως ιδρυτικό μέλος στην KΕ του ΠAΣOK, αλλά διεγράφη το 1975. Συνέχισε τους πολιτικούς του αγώνες μέσα από τη "Σοσιαλιστική Πορεία", την ίδρυση του "Συνασπισμού" και την Eπιτροπή Eξωτερικής Πολιτικής του. Πέθανε στην Αθήνα τον Νοέμβριο του 2004.