Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Η μοναδολογία" γράφτηκε από τον Leibniz το 1714, κοντά στο τέλος της ζωής του, με στόχο τη συμπύκνωση και εκλαΐκευση της φιλοσοφίας του. Σε ενενήντα αριθμημένες παραγράφους ο Leibniz εκθέτει το σύστημά του περιεκτικά και περιληπτικά. Στις παραγράφους αυτές δεν εμπλέκονται τεχνικές λεπτομέρειες του συστήματος. Παρά ταύτα, η εικόνα που προσφέρεται είναι κατά μεγάλο ποσοστό ολοκληρωμένη. Η δομή της "Μοναδολογίας" είναι λιτή και αυστηρή. Στις 36 πρώτες παραγράφους ορίζεται η φύση των μονάδων, αναλύεται το επίπεδο του φαίνεσθαι και στοιχειοθετείται το κατά Leibniz είδος της σχέ...

Ο Ιμμάνουελ Καντ παραμένει σήμερα επίκαιρος. Μάλιστα για πολλούς φιλόσοφους και σχολιαστές του θα πρέπει να θεωρείται ως ο κατεξοχήν φιλόσοφος της νεωτερικότητας, εκείνος που με την "κοπερνίκεια στροφή" του στον στοχασμό επιτέλεσε μια αξεπέραστη πλέον ρήξη με την παραδεδομένη σκέψη. Ιδίως σε ό,τι αφορά την καντιανή πρακτική φιλοσοφία, από τα μέσα του περασμένου αιώνα καταγράφεται μια αναγέννηση του ενδιαφέροντος και μια έντονη συζήτηση γι' αυτήν, με απώτερο στόχο να βρεθούν εννοιολογικά μέσα για την αποσαφήνιση των σύγχρονων ερωτημάτων σχετικά με το νόημα του ηθικού νόμου κ...

Αυτό που πρέπει να κατανοηθεί εδώ είναι η ηθική δύναμη που εμφιλοχωρεί σε έννοιες όπως η πληρότητα του εαυτού. Θα ήταν παραπλανητικό να προσπαθήσουμε να την ερμηνεύσουμε μονάχα σαν μία μορφή εγωισμού ή ηθικής χαλάρωσης και αυταρέσκειας συγκριτικά μ' ένα αυστηρότερο και απαιτητικότερο παρελθόν [...] Δεν είναι απλώς ότι οι άνθρωποι θυσιάζουν τον έρωτα ή τη φροντίδα των παιδιών τους για να επιδοθούν στην καριέρα τους. Κάτι παρόμοιο ίσως να συνέβαινε πάντοτε. Η διαφορά είναι ότι πολλοί άνθρωποι νιώθουν ότι καλούνται σήμερα να το κάνουν, νιώθουν υποχρεωμένοι να το κάνουν, νιώθου...

Από τα κείμενα του Ντέιβιντ Χιουμ, τα οποία επιλέγει να παρουσιάσει αυτή η έκδοση για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα, δεν θα μπορούσαν να απουσιάζουν οι αυτοβιογραφίες του. Το πρώτο, "Ένα είδος ιστορίας της ζωής μου" ("A Kind of History of My Life"), ο Χιουμ το συντάσσει με τη μορφή επιστολής, την άνοιξη του 1734, καθ' οδόν προς το Μπρίστολ, με υποψήφιο αποδέκτη κάποιον ανώνυμο γιατρό, πιθανώς τον John Arbuthnot, για να ζητήσει συμβουλές σχετικά με την "ασθένεια του πεπαιδευμένου" από την οποία είχε προσβληθεί. Σαράντα δύο χρόνια αργότερα, γύρω στον Απρίλιο του 1776, λίγο...

Το βιβλίο αυτό αποτελεί ένα όψιμο έργο του Αμερικανού φιλοσόφου και περιλαμβάνει μια σειρά διαλέξεων που είχε δώσει στη Βοστώνη και στη Νέα Υόρκη. Η σειρά αυτή των διαλέξεων συνοψίζει τη συνεισφορά του Τζαίημς στο φιλοσοφικό ρεύμα του πραγματισμού. Η θεμελιακή υπόθεση που διατρέχει το σύνολο των οκτώ διαλέξεων του βιβλίου είναι ότι το νόημα των ιδεών μας διαπλέκεται άμεσα με τις δυνητικές συνέπειές του. Χωρίς τις τελευταίες οι ιδέες είναι άνευ νοήματος. Ο Τζαίημς φρονεί ότι αυτή είναι η μέθοδος που χρησιμοποιείται από τους επιστήμονες για να προσδιορίσουν τις έννοιές τους...

Φόβος... Μια αρχέγονη πανανθρώπινη κληρονομιά. Ένα ένστικτο, ένα συναίσθημα, μια κινητήρια δύναμη ικανή να πυροδοτήσει τις πιο ακραίες και άλογες αντιδράσεις. Ο φόβος που εμφιλοχωρεί σε καθετί ανθρώπινο, απάνθρωπο ή θεϊκό, που τροφοδοτεί την τέχνη και τις επιστήμες, που εμπεριέχεται σε κάθε έκφραση προόδου ή καταστροφής. Ο φόβος που μετουσιώνεται, μεταλλάσσεται, ανακυκλώνεται. Η διαχείριση του φόβου από το άτομο, την ομάδα, τη θρησκευτική ή κοσμική εξουσία. Το αίτιο που γίνεται αιτιατό. Ο φόβος που χρωματίζει τη σχέση του ανθρώπου με το θείο, τη δημιουργία, τον έρωτα, το θά...

Οι μελέτες αυτού του τόμου φωτίζουν, με διαφορετικό τρόπο η καθεμία, ένα από τα αγαπημένα θέματα του Frede, που αφορά την ιδιαίτερη φύση της αρχαίας φιλοσοφίας: το πώς συγκροτείται, πώς μεταδίδεται, από ποιους αλλά και γιατί καλλιεργείται και διδάσκεται στην αρχαιότητα. Η προσέγγισή του έχει πάντα ως βάση τα κείμενα και τα ιστορικά τους συμφραζόμενα· κι έτσι η έρευνα για την ιστορία της φιλοσοφίας γίνεται ταυτοχρόνως μάθημα για την ιστοριογραφία της.

Η "Ηθική" είναι έργο ζωής του Σπινόζα. Περιέχει τα θεμέλια, την ουσία και το μεγαλύτερο μέρος της σκέψης του: μεταφυσική, φυσική, γνωσιολογία, ανθρωπολογία, ψυχολογία, ηθική (συν στοιχεία θρησκειολογίας και πολιτικής). Ο συγγραφέας θέτει ως στόχο όχι μόνο να εκθέσει, αλλά και να αποδείξει "με γεωμετρικό τρόπο" τη φύση και τη συναρμογή των πραγμάτων. Αγωνίζεται να αναδείξει την ύψιστη ενότητα του Όντος εντάσσοντας όλα τα επιμέρους αντικείμενα γνώσης σε ένα συμπαγές και αυστηρά δομημένο φιλοσοφικό σύστημα. Η φύση και ο Θεός, η ύλη και το πνεύμα, η έκταση και η σκέψη, ο κόσμος...

Στο βιβλίο αυτό διερευνώνται βασικά σημασιολογικά, γνωσιολογικά και οντολογικά ερωτήματα που αφορούν τα αντικείμενα του ηθικού στοχασμού. Μπορούν να αποδοθούν τιμές αληθείας στις ηθικές μας κρίσεις; Ποια είναι η υφή των αξιών, αρχών και αρετών στις οποίες θεωρούμε ότι αναφέρονται αυτές οι κρίσεις; Είναι εφικτή κάποια ηθική γνώση ικανή να κατευθύνει τις πράξεις μας; Περιγράφονται διεξοδικά οι σχετικές συζητήσεις στον χώρο της σύγχρονης μεταηθικής και υποστηρίζεται η υιοθέτηση μιας μορφής μετριοπαθούς ηθικού ρεαλισμού ρασιοναλιστικής έμπνευσης.

Πώς να αποφύγουμε την υπερβολή ή την κοινοτοπία όταν μιλούμε για αγάπη; Ένας τρόπος να ανοίξουμε έναν δρόμο ανάμεσα σ' αυτά τα δύο άκρα συνίσταται στο να προσανατολίσουμε τις αναλύσεις μας στη διαλεκτική μεταξύ αγάπης και δικαιοσύνης. Υπό τον όρο "διαλεκτική" ο Πωλ Ρικέρ εννοεί εδώ αφενός την αναγνώριση της πρωταρχικής ασυμμετρίας ανάμεσα στις δύο έννοιες και αφετέρου την αναζήτηση πρακτικών διαμεσολαβήσεων. Μια τέτοια διαλεκτική διαμεσολάβηση επιτελείται, κατά τον Γάλλο διανοητή, στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο και πιο συγκεκριμένα στο κεφ. Στ', εκεί όπου το καινοτόμο αίτημα:...

Περιλαμβάνονται τα κείμενα: - Ν. Καραπιδάκης: "Από το ρομαντισμό στο μακρύ Μεσαίωνα. Ιστοριογραφία και επιστημολογία μιας ιστορικής περιόδου." - Σ. Πριόβολου: "Goliardi, Carmina Burana.Ένα φως στο Μεσαίωνα." - Σ. Κονταράτος: "Η πόλη και η αρχιτεκτονική της στην Κεντρική και Δυτική Ευρώπη κατά τον ύστερο Μεσαίωνα." - Σ. Μακρής: "Η πολιτική φιλοσοφία στον ύστερο Μεσαίωνα. Η "φωτεινή" πλευρά της σελήνης και οι απαρχές του κλασικού φιλελευθερισμού. Η περίπτωση του Marsiglio of Padua." - Μ. Βέλλας: "Το φως του σκοτεινού Μεσαίωνα." - Σ. Βέλτσος: "Επιστημονική σκέψη στο Με...

Σχετικισμός, σκεπτικισμός, δογματισμός... αυτά τα προβλήματα ανέκαθεν στοίχειωναν τους φιλοσόφους που επιχειρούσαν να προσεγγίσουν το ζήτημα της αλήθειας. Στο παρόν βιβλίο συζητούν αφενός ο Ρίτσαρντ Ρόρτυ, Αμερικανός φιλόσοφος που, ενώ εντάσσεται στις σχολές της αναλυτικής φιλοσοφίας και του πραγματισμού, κατά παράδοξο τρόπο, αναλαμβάνει την υπεράσπιση του έργου συγγραφέων όπως ο Χάιντεγκερ, ο Φουκώ και ο Ντεριντά. Και αφετέρου ο Πασκάλ Ενζέλ, Γάλλος φιλόσοφος, ο οποίος, αντιτιθέμενος στην κυρίαρχη τάση της φιλοσοφίας της πατρίδας του, ακολουθεί με συνέπεια τις μεθόδους της...

Η φιλοσοφία άλλοτε κοιτάζει αφ υψηλού και με αλαζονεία την τέχνη και άλλοτε την παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς διεκδικώντας ένα ρόλο όχι απλώς δίπλα στην καλλιτεχνική πρακτική αλλά και μέσα σε αυτήν ως συστατικό της στοιχείο. Σήμερα, πολλά έργα τέχνης δεν θα μπορούσαν να υπάρχουν αν δεν υπήρχε η φιλοσοφία που τα συνιστά, τα δικαιολογεί και τους δίνει νόημα. Στα κείμενα του παρόντος τόμου οι συγγραφείς επιχειρούν να ανιχνεύσουν τη συμπλοκή φιλοσοφίας και τέχνης συζητώντας την εικαστική χρήση του γραπτού λόγου, την καλλιτεχνική αξία της εννοιολογικής τέχνης, την πολυαισθητηριακ...

Το "Φιλοσοφικό Λεξικό του Καίμπριτζ" θεωρείται το πλέον έγκυρο λεξικό φιλοσοφίας στον κόσμο. Γραμμένο από μια διεθνή ομάδα τετρακοσίων σαράντα συγγραφέων-επιστημόνων, προσφέρει στον αναγνώστη την πλουσιότερη, πληρέστερη και πιο επικαιροποιημένη μελέτη των σημαντικότερων ιδεών και θεωριών που ανέπτυξαν μείζονες φιλόσοφοι στην ιστορία του ανθρώπινου πνεύματος, καθώς και των φιλοσοφικών ρευμάτων που έχουν αναδυθεί από την εποχή της αρχαιότητας έως τις μέρες μας. Το "Φιλοσοφικό Λεξικό του Καίμπριτζ" καλύπτει όλο το φάσμα της Φιλοσοφίας, από την αρχαία ελληνική φιλοσοφία έω...

Το "Φιλοσοφικό Λεξικό του Καίμπριτζ" θεωρείται το πλέον έγκυρο λεξικό φιλοσοφίας στον κόσμο. Γραμμένο από μια διεθνή ομάδα τετρακοσίων σαράντα συγγραφέων-επιστημόνων, προσφέρει στον αναγνώστη την πλουσιότερη, πληρέστερη και πιο επικαιροποιημένη μελέτη των σημαντικότερων ιδεών και θεωριών που ανέπτυξαν μείζονες φιλόσοφοι στην ιστορία του ανθρώπινου πνεύματος, καθώς και των φιλοσοφικών ρευμάτων που έχουν αναδυθεί από την εποχή της αρχαιότητας έως τις μέρες μας. Το "Φιλοσοφικό Λεξικό του Καίμπριτζ" καλύπτει όλο το φάσμα της Φιλοσοφίας, από την αρχαία ελληνική φιλοσοφία έω...

Ο Ντεκάρτ έχει αποτελέσει σύμβολο της επανάστασης την οποία μπορεί να πραγματοποιήσει η δύναμη του νου. Το έργο του, ωστόσο, το γνωρίζουμε αποσπασματικά. Οι "Αρχές της φιλοσοφίας" του, γραμμένες μετά τους "Μεταφυσικούς στοχασμούς" του, είναι το μοναδικό έργο στο οποίο ο Ντεκάρτ συνοψίζει τη φιλοσοφία του και βοηθά τον αναγνώστη να μελετήσει το ρόλο των περίφημων μεταφυσικών του αρχών στη φυσική, τη θεωρία του για τη συμπεριφορά των σωμάτων στον κόσμο. Στο έργο αυτό παραδίδεται με συστηματικό τρόπο μια σειρά όρων ανάγνωσης και αναστοχασμού της πραγματικότητας μέσα από το...

Η τομή του Πασκάλ ανάμεσα στον Θεό του Αβραάμ, του Ισαάκ και του Ιακώβ και στον Θεό των φιλοσόφων και των επιστημόνων είναι ασφαλώς στερεή και θεμελιώδης. Από τη μια, πράγματι, ο Θεός της Βίβλου, που παρεμβαίνει στην ιστορία και στη ζωή των ανθρώπων, με τον οποίο μπορείς να συνομιλήσεις, να ελπίσεις στο έλεός του ή να απελπιστείς, να αποστατήσεις και να επιστρέψεις (ή να μην επιστρέψεις) από την άλλη, ο Θεός των φιλοσόφων, δημιούργημα μιας ισχυρής διάνοιας, είτε έξω από τον Ιουδαιοχριστιανικό πολιτισμό (Αρχαία Ελλάδα) είτε εντός αυτού, συνδέεται στενά με τις ανάγκες και την...

Το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, ειδικά μετά το 1968, η ηθική σκέψη, στις περισσότερες χώρες της Δύσης, απαξιώθηκε και περιέπεσε σε ανυποληψία. Την απαξίωση αυτή δεν τη συναντάμε μόνο στο διανοητικό πεδίο, τη συναντάμε επίσης και στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, με όλο εκείνο το κίνημα αμφισβήτησης, σεξουαλικής απελευθέρωσης, ηδονισμού και καθημερινού, χαρούμενου μηδενισμού. Η απαξίωση της ηθικής δεν άφησε ανεπηρέαστη και την Ορθόδοξη θεολογία. Η θεολογία των Ρώσων της Διασποράς και η θεολογία του '60 στην Ελλάδα, που εμπνέεται σε μεγάλο βαθμό από την πρώτη, ταυτίζουν την η...

Ο Αλέξανδρος Νεχαμάς επαναφέρει το ωραίο στο προσκήνιο της σύγχρονης αισθητικής φιλοσοφίας, συνδέοντας τη σκέψη με τον έρωτα και την τέχνη με τη ζωή. Ο παρών τόμος συγκεντρώνει τις εισηγήσεις ενός συμποσίου που διοργανώθηκε προς τιμήν του στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Ο φιλόσοφος παρουσιάζει συνοπτικά τις απόψεις του και απαντά στις κριτικές τοποθετήσεις των συνομιλητών του. Διατηρώντας κάτι από την αμεσότητα του προφορικού λόγου, ο τόμος διαμορφώνει μια συνολική εικόνα της αισθητικής φιλοσοφίας του Αλέξανδρου Νεχαμά. Ταυτόχρονα, στοχεύει στον εμπλουτισμό της θεωρητικής...