Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Ίσσα ήταν ο πλέον εμβληματικός ανάμεσα στους κορυφαίους ποιητές του είδους. Η ζωή του ήταν τραγική. Μία διαρκής εναλλαγή πόνου και θανάτου, η οποία τον διαμόρφωσε ως βουδδιστή μοναχό, ως περιπλανώμενο, ως μέθυσο, ως οικογενειάρχη, ως μνημείο τρυφερότητας, ως πεφωτισμένο εκφραστή της ποίησης. Στο χάικου τα πολλά μα και τα λίγα λόγια είναι φτώχεια. Δεν υπάρχει τίποτα για να κερδίσει κανείς. Το αυτό είναι μια αντανάκλαση του φεγγαριού πάνω στο νερό· το φεγγάρι γίνεται με νερό και το νερό γίνεται με φεγγάρι. Εδώ παρουσιάζονται διακόσια εξήντα επτά επιλεγμένα ποιήματα,...

Πρωτοβρόχια: ο κόσμος με ποιήματα στεγνώνει. Δέκα βρώμικα νύχια υποδέχονται ντροπαλά την πρωτοχρονιάτικη σούπα μου. Από σκοτάδι σε σκοτάδι πηγαίνει η γάτα ερωτευμένη. Στης Κόλασης τις πύλες άνθισαν οι δαμασκηνιές: ΚΛΕΙΣΤΟΝ. Πάλι βρέχει: οι θεοί βάζουν μπουγάδα.

Την αταραξία διδάσκει ο Βουδισμός· αυτήν αποζητάει ο βουδιστής ασκητής, αυτήν και ο ώριμος τεχνίτης του χάικου και προς την ίδια πάνω κάτω κατεύθυνση: ένδον. Το ηθικό αυτό αίτημα είναι εξαρχής συνυφασμένο με την τέχνη, την τεχνική και την εικονοποιία ακόμη του χάικου· η συνείδηση της ματαιότητας προβάλλεται εδώ ως προϋπόθεση της ατομικής αρετής, και η μικροσκοπική παρατήρηση της αιώνιας φύσης ιχνογραφεί ακόμη πιο εφήμερα τον παρατηρητή: Έτσι θ' ανθίζουν/ κι οι κερασιές στην άλλη/ όχθη της ζωής. Δεν χρειάζεται να πιστεύει κανείς στη μετά θάνατον ζωή για να νιώει την ασκ...

Αυτά τα λεπτουργήματα της ποιητικής τέχνης, απλά, πολύεδρα και διαυγή, ανοίγουν στον Δυτικό αναγνώστη μια άλλη προοπτική αντίληψη του κόσμου: Πλούσια και απέρριτη, ελεύθερη και πειθαρχημένη, χαρίεσσα και αυστηρή, συμπαντική και εστιασμένη στην αδιόρατη λεπτομέρεια του μικρόκοσμου. Πέννα βουτηγμένη σε απόσταγμα λόγου, αιχμαλωτίζει, μέσα σε ελάχιστες γραμμές, τη μοναδική στιγμή που το ακραίο συναντά το Αιώνιο.

Όμως γιατί λέγονται μυστικοί; Όχι βέβαια γιατί κρύβουν κάτι, αλλά γιατί αυτό που οι ίδιοι είναι δεν διδάσκεται: Δεν μπορείς να περιγράψεις ή να διδάξεις σε κάποιον τη γεύση του κερασιού, πρέπει ο ίδιος να δαγκώσεις το κεράσι. Μυστικό είναι, όχι αυτό που φυλάγεται κρυφό, αλλά το από τη φύση του αμετάδοτο. Ο μυστικός πηγαίνει τόσο μακρυά που φτάνει κάποτε εκεί που ξεκίνησε. Διανύει το χώρο της σύγχισης, των δογμάτων και των θεωριών και φτάνει στο κενό ή, σωστότερα, στον χαοτικό χώρο, που βρίσκεται μετά από το τέλος και πρίν από την αρχή. Το φτάσιμο στον χαοτικό χώρο είναι «έν...

Το χαίκου είναι ένα σύντομο ποίημα 3 στίχων: ο πρώτος στίχος έχει 5 συλλαβές, ο δεύτερος 7 συλλαβές και ο τρίτος 5 συλλαβές. Ολόκληρο δηλαδή το χαϊκού αποτελείται από 17 συλλαβές. Το χαϊκού προήλθε από ένα λίγο μεγαλύτερο ποίημα, την τάνκα, 5 στίχων, 31 συλλαβών διατεταγμένων σε δύο στροφές 5/7/5 και 7/7. Η τάνκα γραφόταν από δύο συνήθως ποιητές σαν παιχνίδι: ο ένας έγραφε τις τρεις πρώτες σειρές και ο άλλος απαντούσε με τις δύο τελευταίες. Η τρίστιχη εκκίνηση ονομαζόταν χόκου. Με τον καιρό, το χόκου αυτονομήθηκε σαν μορφή και πήρε το όνομα χαϊκού. [...] (από την εισαγω...