Ο ελληνικός φιλελευθερισμός στο σταυροδρόμι

Η σοσιαλίζουσα φάση 1934-1944

Μετά τη χρεοκοπία του 1932 και την κατάρρευση της τελευταίας αναμορφωτικής προσπάθειας του Ελ. Βενιζέλου, εμφανίστηκε μία νέα μεταρρυθμιστική τάση στους κόλπους του ελληνικού φιλελευθερισμού. Προέβαλλε ως κεντρικά ζητούμενα την ενίσχυση του ρόλου του κράτους στην οικονομία, την αναζήτηση της κοινωνικής δικαιοσύνης, τη σύναΨη των ελληνικών εξελίξεων με τις ευρωπαϊκές, την υπερκέραση του ξεπερασμένου Διχασμού, την έλευση στο προσκήνιο μίας ''νέας γενεάς". Κύριοι εκπρόσωποί της ήταν ο Παναγιώτης Κανελλόπoυλoς και ο Γιώργος Θεοτοκάς. Παρά την επιβολή της δικτατορίας του Μεταξά, η μεταρρυθμιστική αυτή τάση αναζωπυρώθηκε και εν μέρει ριζοσπαστικοποιήθηκε κατά την Κατοχή, όταν βασικοί εκπρόσωποί της βρέθηκαν στο προσκήνιο των ιδεολογικών ζυμώσεων' ωστόσο, δέχτηκε ένα σοβαρό πλήγμα με την έκρηξη της εμφύλιας διαμάχης και τα Δεκεμβριανά. Οι μεταρρυθμιστές φιλελεύθεροι του 1934-44 έθεσαν στη δημόσια συζήτηση μία πλειάδα ζητημάτων και προετοίμασαν τη μεταπολεμική αναζήτηση της ανάπτυξης και της ευρωπαϊκής προοπτικής. Έτσι, στους προβληματισμούς τους μπορεί να αναζητηθεί ο συνδετικός κρίκος μεταξύ της πρώιμης και της σύγχρονης περιόδου του ελληνικού φιλελευθερισμού.