Ελλειμματική δημοκρατία

Κράτος και κόμματα στη σύγχρονη Ελλάδα

Τα ελληνικά πολιτικά κόμματα ακολούθησαν την πορεία των κομμάτων στις σύγχρονες αντιπροσωπευτικές δημοκρατίες, μετατρεπόμενα σταδιακά σε αποϊδεολογικοποιημένους, αυτο-αναφερόμενους μηχανισμούς, που εφαρμόζουν πολυσυλλεκτικές εκλογικές τακτικές και μετασχηματίζονται από κόμματα μαζών σε "κόμματα του κράτους". Παράλληλα παγιώνεται ένα έλλειμμα ενδοκομματικής δημοκρατίας που τείνει να λάβει εκρηκτικές διαστάσεις, καθώς ενίοτε δεν τηρούνται ούτε καν τα προσχήματα κατά την ανάδειξη κομματικών οργάνων και τη λήψη κομματικών αποφάσεων. Η απουσία δημοκρατικών διαδικασιών εντός των πολιτικών κομμάτων, σε συνδυασμό με ένα πολιτικό σύστημα που λειτουργεί κατά τρόπο πρωθυπουργοκεντρικό, χωρίς να διασφαλίζονται επαρκή αντίβαρα και ανασχέσεις απέναντι στις πρωθυπουργικές αρμοδιότητες, συγκροτεί το περίγραμμα της πραγματικής οργάνωσης της πολιτικής εξουσίας. Όλα τα προηγούμενα συμβάλλουν στην ενδυνάμωση των αντι-κομματικών τάσεων στην πολιτική κουλτούρα και στην όξυνση των πρακτικών που εκφράζουν τη δυσπιστία της κοινωνίας απέναντι στην πολιτική εξουσία και τους αντιπροσωπευτικούς θεσμούς, όπως προκύπτει ιδίως από τις έρευνες κοινής γνώμης, την κοινωνική διαμαρτυρία και τις άλλες μορφές "αντι-δημοκρατίας".