Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Αυτά τα ωραία Δημοτικά παραδοσιακά τραγούδια ήταν και είναι το ορόσημο που ένωνε, και ενώνει την Ελληνική φυλή. Με αυτά οι άνθρωποι περνούσαν τις στενοχώριες τους, τις χαρές τους, εξύψωναν ο ηθικό τους προς την πατρίδα, προς το συνάνθρωπο, και τις λύπες κάνανε χαρές. Σε όλα τα γεγονότα της Ελληνικής φυλής πρώτο ήταν το τραγούδι όπως λέγει και η ελληνική παροιμία "όπου ακούς και τραγουδούν πλησίασε αφόβως οι κακοί δεν έχουσι μουσικήν". Οι Αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν τη Μουσική θεού δώρον. Όπως χαρακτηριστικά ελέγετο "η Μουσική τείνει προς την αρετήν". (από την εισαγωγή τ...

Από τα κείμενα του παρόντος τόμου τα δύο πρώτα αφορούν στη βυζαντινή μουσική, τα 3-8 στη δημοτική και τα 9-10 στο ρεμπέτικο. Το τελευταίο πραγματεύεται τη λεπτή σχέση ηχογραφούντος-ηχογραφούμενου σε συνεντεύξεις που σκοπεύουν στην προσπόριση εθνομουσικολογικού υλικού. [...] (από το προλογικό κείμενο του τόμου)

Το βιβλίο "Λαογραφικές καταγραφές στο Βαλτεσινίκο Γορτυνίας: Μύθοι ζώων, παραμύθια και τραγούδια" περιλαμβάνει καταγραφές του 1929 και 1938, που παρέμεναν ανέκδοτες στο Αρχείο Χειρογράφων του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών. Η έκδοση περιλαμβάνει συγκεκριμένο υλικό, δηλαδή μύθους ζώων, παραμύθια και τραγούδια και όχι ποικίλη λαογραφική ύλη. Τους μύθους και τα παραμύθια συγκέντρωσαν το 1938 παιδιά του Δημοτικού Σχολείου του Βαλτεσινίκου προσφεύγοντας στα γηραιότερα μέλη της οικογένειάς τους (παππού, γιαγιά, θεία, θείο, γονείς) ή σε κάποιες περιπτώσεις κατέγραψαν από...

Λάμπει ο ήλιος στα βουνά, λάμπει και στα λαγκάδια, λάμπει και στ' Αρκουδόρεμα, στο έρμο Λαμποβίσι. Όπου είν' οι κλέφτες οι πολλοί, οι Κολοκοτρωναίοι. Φορούν τα πόσια τα χρυσά, τις ασημοκουμπούρες τις πέντ' αράδες τα κουμπιά, στα τιρτιροτσαπράζια, που 'χουν τα δαμασκιά σπαθιά, τ' αλάθευτα ντουφέκια, τα γιαταγάνια τα μπηκτά, που στάζουν όλο αίμα. Που 'χουν του λιονταριού καρδιά κια του αϊτού το μάτι, όπου δεν καταδέχονται τη γης για να πατήσουν.

Το νέο πολυσέλιδο βιβλίο του φίλου Ηλία Π. Τουτούνη "Η Ηλείας στο δημοτικό τραγούδι" αποτελεί μια ακόμη ευπρόσδεκτη προσφορά του στην προσπάθεια καταγραφής, διάσωσης, δημοσίευσης και προβολής του πλούσιου του λαϊκού πολιτισμού της Ηλείας και ευρύτερα της Β.Δ. Πελοποννήσου. Έρχεται στη δημοσιότητα μετά την σημαντική συλλογή του "333 ηλιακές παροιμίες και παροιμιώδεις εκφράσεις", σημαντική προπαντός για τις τοπικές - και όχι τις πανελλήνιες ή ευρύτερα γνωστές - ηλιακές παροιμίες που αποτυπώνουν στοιχεία του χαρακτήρα των ανθρώπων της Ηλείας και γειτονικών περιοχών, αλλά και δ...

Το Ρουμλούκι (ονομασία που δηλώνει ότι πρόκειται για τον τόπο των Ρωμιών - τον Ρωμιότοπο όπως και στην περίπτωση της Ρούμελης, αλλά και της Ανατολικής Ρουμελίας ή Ρωμυλίας στη Βόρειο Θράκη) είναι μια περιοχή που παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον από μουσικοχορευτική άποψη. Εκεί συναντάμε, ακόμη και σήμερα, πολλούς και παλαιότατους δημοτικούς χορούς και τραγούδια. Το Λύκειον των Ελληνίδων ξεκίνησε την προσπάθεια ηχογράφησης των χορών του Ρουμλουκιού στα τέλη της δεκαετίας του '80 κυρίως για δική του, εσωτερική χρήση. Η προσπάθεια αυτή στηρίχθηκε κατ' εξοχήν στη συνεργασία με...

Το Αηδονοχώρι (παλιό όνομα Χωταίνα ή Φωτιάνα), είναι ένα χωριό των Αγράφων, άγνωστο στο ευρύ κοινό. Ευρίσκεται στο κέντρο της αρχαίας Δολοπίας και υπάρχουν ενδείξεις ότι κατοικήθηκε από την αρχαιότητα. Έζησε τις μεγαλύτερες δόξες του κατά την τουρκοκρατία. Όπως όλη η περιοχή των Αγράφων, διατήρησε την αυτονομία του και πρόσφερε πολλά στον Αγώνα. Στα ψηλά βουνά του και στα πυκνά δάση του, λημέριασαν οι πιο ένδοξοι καπεταναίοι της κλεφτουριάς. Αδούλωτο παρέμεινε, επίσης, και κατά τη Γερμανοϊταλική Κατοχή. Παράλληλα όμως με τους αγώνες για την ελευθερία, ανέπτυξε και έναν αξι...

[...] Η επιλογή του θέματος: "Το δημοτικό τραγούδι από την αρχαιότητα ως σήμερα", άκρως προσφυής, προσδίνει την επιστημονική χροιά στο συνέδριο και συμβάλλει, με τις θεματικές της παραμέτρους, στην προαγωγή της έρευνας και της επιστήμης στο χώρο της εκπαίδευσης. Το δημοτικό τραγούδι, με ρίζες στα αρχαία λαϊκά τραγούδια, αποτελεί έναν ιδιαίτερο κλάδο στη νεοελληνική ποίηση, εξαιρετικά πλούσιο και σημαντικό, από πολλές απόψεις, στη μορφή, στο περιεχόμενο, στην έκφραση. Ως σύνθεση τριών παραδοσιακών στοιχείων, ποίησης, μουσικής και χορού, αντιπροσωπεύει την πιο άμεση και...

[...] Το μουσικό υλικό που δημοσιεύω εδώ, το συγκέντρωσε ο Φαρδύς διαδοχικά σε τρεις περιοχές. Στη Σμύρνη όσο φοιτούσε στην Ευαγγελική Σχολή (1874-1879) τόνισε το λιγότερο σαράντα μελωδίες απ' αυτές που άκουγε στους δρόμους, στις ταβέρνες κι αλλού. [...] Στο Καργκέζε της Κορσικής (1885-1887) διέσωσε από το στόμα του Γιάννη Κορίτζη τις ελάχιστες ελληνικές μελωδίες που ήταν ακόμη ζωντανές στη μνήμη των ελληνόφωνων κατοίκων του χωριού. Και τέλος στη Σαμοθράκη (1888-1901), χάρις στην Κανούδα Τσαγκούρια, την κόρη της Μαρία και άλλους, κατέγραψε δώδεκα τοπικές μελωδίες καθώς και...

Η μουσική "πολυηχία" είναι βιβλίο εκπαιδευτικό, θεωρητικό και πρακτικό. Η πείρα (πολυετής πρακτικού δασκάλου και εκτελεστή μουσικής) με δίδαξε ότι ο μαθητής πρέπει να έχει ένα βιβλίο, από το οποίο να μαθαίνει και την θεωρία και την πρακτική της μουσικής, παράλληλα. Έχουμε πια ενστερνισθεί αρκετά σαφώς ότι η μουσική μας είναι διπλή: δημοτική και εκκλησιαστική, που εκφράζεται με τους ιδίους ήχους και τα ίδια ηχητικά σύμβολα. Για αυτό και κάθε ήχος έχει τα τραγούδια του και τα τροπάρια του. Καταβάλαμε προσπάθεια να αποσαφηνίσουμε σημεία σκοτεινά της θεωρίας -με πολύ απλό τρ...

Στο βιβλίο αυτό γίνεται λόγος τόσο για την Αρχαία Ελληνική Λυρική ποίηση όσο και για τη μουσική παράδοση των Αρχαίων προγόνων μας, οι οποίοι φώτισαν το νου και το πνεύμα τους με το ίδιο Απολλώνιο φως που φώτισε και τους Απεραθίτες, πλάτυναν τους ορίζοντες της ψυχής τους στα ίδια ουρανοπέλαγα μ' εκείνους, οι ίδιες χαρμολύπες ανέβασαν το τραγούδι και το μέλος στα χείλη τους. Γι' αυτό και το φάσμα της θεματογραφίας της λαϊκής Μούσας της Απειράνθου προσιδιάζει στο αντίστοιχο της αρχαίας Ελληνικής Λυρικής ποιήσεως. Ακούγοντας κανείς τους αρχαίους να ομιλούν για τις χαρές κ...

Υπάρχουν άραγε, ύστερα από τόση φιλολογία, πράγματα να ειπωθούν για το δημοτικό τραγούδι; Την απάντηση θα βρει ο αναγνώστης σ' αυτό τον τόμο, όπου ο συγγραφέας, με αφετηρία τη σύγχρονη θεωρία της λογοτεχνίας, εισάγει νέες μεθόδους, ανοίγει καινούρια πεδία έρευνας, θέτει νέα ερωτήματα, ανανεώνει την προβληματική μας για τα παλιά. Η οργάνωση των περιεχομένων ακολουθεί ένα τριμερές σχήμα: εισαγωγή-ανάλυση-σύνθεση. Το εισαγωγικό μέρος συγκεφαλαιώνει με σύγχρονους όρους, όσα γνωρίζουμε για το δημοτικό τραγούδι. Παράλληλα συνιστά κι έναν πλήρη απολογισμό των σχετικών μελετών....

Η εργασία για την σύνταξη αυτού του βιβλίου άρχισε το 1966 με την καταγραφή σε νότες των ηχογραφήσεων που είχαν πραγματοποιηθεί τέσσερα χρόνια πιο νωρίς από τον Γιάννη Άννινο κι εμένα. Μερικά χρόνια αργότερα κατέγραψα τιs, ηχογραφήσεις που είχαν κάνει πριν από μένα οι αξέχαστες Γεωργία (Γωγώ) Κουλικούρδη και Δέσποινα Μαζαράκη. Ήδη από τη δεκαετία του '70 η πρώτη με παρότρυνε να προχωρήσω στην έκδοση των καταγραφών μου, χωρίς όμως να μπορώ για διάφορους λόγους να ανταποκριθώ στην επιθυμία της. Έπρεπε να φθάσει το 2005 για να προχωρήσω σ' αυτό που τόσο πολύ με δυσκόλευε νωρίτ...

[...] Η έκθεση που παρουσιάζεται στον εκθεσιακό χώρο του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία με τον τίτλο "Δημοτικά τραγούδια: Ιστορία, παράδοση, ταυτότητα" αναδεικνύει με ευστροφία τον τρόπο που τα δημοτικά τραγούδια πλαισιώνουν τα έθιμα και τις τελετουργίες των εποχών του έτους (Δωδεκαήμερο Χριστουγέννων, Αποκριές, κύκλος της άνοιξης και του Πάσχα, θερινό ηλιοστάσιο κ.λπ.), αλλά και εκείνα που σηματοδοτούν τις αλλαγές και τα διάφορα στάδια της ζωής του ανθρώπου (γέννηση, παιδική ηλικία, γάμος, ξενιτιά, θάνατος). Παρουσιάζονται ακόμη...

Ο δεύτερος αυτός τόμος της σειράς "Μουσικός χάρτης του Ελληνισμού" είναι αφιερωμένος στη "Μουσική από την Ήπειρο". Στο λεύκωμα παρουσιάζεται ο μουσικός πολιτισμός της Ηπείρου, που είναι μια παράδοση μακρά, αλλά και ζωντανή και σε εξέλιξη. Προσεγγίζεται το θέμα σε συνάρτηση με τη φυσική γεωγραφία και την ανθρωπογεωγραφία του χώρου. Ο "μουσικός χάρτης" διαμορφώνεται από τα μεγάλα μουσικά κέντρα και τα δίκτυα κίνησής τους, με στόχο τον πληρέστερο προσδιορισμό των περιοχών που έπαιξαν και συνεχίζουν να παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Ταυτόχρονα αναδεικνύεται το δίκτυο επιρροής των...

Είναι παράλογο να είσαι παιδί αυτού του τόπου, όπου κατοικεί η εθνική ελληνική μειονότητα, και να μη γνωρίζεις τους πνευματικούς παππούδες σου. Είναι αφύσικο να μην ακούς από το στόμα των παππούδων σον το παραμύθι του τόπου σου. Είναι απογοητευτικό να ζεις την αγωνία της πρώτης μέρας της δημιουργίας λες και είσαι ο Αδάμ... Μπροστά στο φάσμα της λήθης, μα και της εσκεμμένης διαστρέβλωσης των ιστορικών γεγονότων, η παράδοση ενός τόπου αποτελεί ένα ασφαλές ανάχωμα, η λαογραφία συνιστά το τελευταίο οχυρό, το δημοτικό τραγούδι γίνεται όπλο... Το ξεχωριστό στο βιβλιαράκι το...