Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Με την πρώτη από τις δύο λέξεις που συνθέτουν τον λιτό τίτλο, Οσιότης, δηλώνεται εκείνη η εκδοχή της αγιότητας που απασχολεί το παρόν βιβλίο, ενώ η δεύτερη λέξη του τίτλου, Ιστορουμένη, αποτελεί παθητική μετοχή του ρήματος ιστορώ, το οποίο έχει διπλή σημασία: αφηγούμαι, εξιστορώ, αλλά και ζωγραφίζω, θέματα από τη ζωή και την παράδοση της Εκκλησίας. Έτσι, εάν αναλογιστεί κανείς ότι η εκκλησιαστική εικονογραφία χαρακτηρίζεται μόνιμα από μία - άλλοτε φτωχότερη και άλλοτε πλουσιότερη - αφηγηματικότητα, τότε δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί ότι το αντικείμενο της παρούσας μελέτης...

Η έκδοση παρουσιάζει τη μακρά ιστορική διαδρομή του "Αγίου Μανδηλίου", της αχειροποίητης εικόνας του Χριστού, στη φιλολογική γραμματεία και τις εικαστικές τέχνες. Η ιστορία της συγκεκριμένης λατρευτικής εικόνας είναι σύνθετη και πολυδιάστατη. Η διαδρομή της αρχίζει στην Έδεσσα της Συρίας κατά την πρώιμη βυζαντινή περίοδο, συνεχίζεται το 944 στην Κωνσταντινούπολη και καταλήγει μετά το 1204 στη Δύση, στο Παρίσι. Παρά τη μεταφορά του κειμηλίου αυτού στη Δύση και την απώλειά του το 1792 κατά τη Γαλλική Επανάσταση, η παρουσία του στη λατρευτική πράξη και κατά συνέπεια και στην κ...

Αναρίθμητες εικόνες της Παναγίας υπάρχουν σ' όλον τον ορθόδοξο κόσμο και πολλές απ' αυτές έχουν τη χάρη της θαυματουργίας. Στη Ρωσία, ειδικότερα, μόνο οι επώνυμες εικόνες της, με πολυάριθμα αντίγραφα η καθεμιά, υπολογίζονται σε επτακόσιες, από τις οποίες, σύμφωνα με το Ημερολόγιο της Ρωσικής Εκκλησίας, διακόσιες ογδόντα περίπου είναι θαυματουργές και εορτάζονται λειτουργικά. Απέραντη είναι η ευλάβεια του ρωσικού λαού προς τις εικόνες της Θεοτόκου, που βρίσκονται διάσπαρτες στους ναούς και στα μοναστήρια της απέραντης χώρας του. Ορισμένες έπαιξαν σπουδαιότατο ρόλο στον εκκλ...

Θαυματουργές και ονομαστές Εικόνες της Παναγίας Παναγία, η Πανάχραντος και Υπερευλογημένη μητέρα όλων μας... Η Θεοτόκος, το ιερότερο από τα πρόσωπα της Ορθοδοξίας, δοξάζεται σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Πλήθος προσκυνημάτων είναι αφιερωμένα στη Χάρη της. Προς τιμήν της φιλοτεχνήθηκαν Ιερές Εικόνες μεγάλης θρησκευτικής και ιστορικής αξίας. Ύμνοι, τροπάρια, ακολουθίες και εορτές έχουν την αναφορά τους στην Ουράνια Μητέρα μας η οποία αποτελεί στήριγμα, ελπίδα και παρηγοριά για χιλιάδες Ορθοδόξους Χριστιανούς. Τα πολλά αφιερώματα, με τα οποία είναι κατάφορτες οι Θεομητορ...

Πριν πολλά χρόνια, σε ένα μέρος που λεγόταν Βαβέλ, οι άνθρωποι προσπάθησαν να κάνουν έναν πέτρινο πύργο που θα τους οδηγούσε να βρουν και να συναντήσουν στον Θεό. Από τότε κάθε φορά που ακούμε την λέξη Βαβέλ, κατανοούμε την σύγχυση των ανθρώπων, την ασυνεννοησία και την απομάκρυνσή τους από τον στόχο, που ήταν να φτάσουν στον ουρανό. Εκεί λοιπόν στην αρχή της τρίτης χιλιετίας, ένας παθιασμένος με την κατήχηση νεαρός θεολόγος, θέλησε να στήσει έναν άλλο πύργο, χάρτινο, για να ανεβαίνουν τα παιδιά ψάχνοντας τον Θεό μακριά από τη Βαβέλ. Ο πύργος λέγεται "Μαθαίνω για ..."...

Το Άγιον Όρος, το Περιβόλι της Παναγίας, όπως ονομάσθηκε για πρώτη φορά από τον διάσημο εκείνο μοναχό Καισάριο Δαπόντε τον Ξηροποταμηνό, αποτελεί, κατά αρχαία παράδοση, κλήρο της Υπεραγίας Θεοτόκου. Η παρουσία Της δεσπόζει στην αγιορείτικη ζωή. Κατά το ωραιότατο εγκώμιο του σοφώτατου Αθωνίτη και μεγάλου πατρός της Εκκλησίας μας αγίου Γρηγορίου του Παλαμά στον πρώτο επώνυμο όσιο του Άθωνα, Πέτρο τον Αθωνίτη, η Παναγία θα είναι για τους Αγιορείτες μοναχούς Φύλακας, Έφορος, Ιατρός, Τροφός, Κηδεμόνας και Πρέσβειρα στον Υιό Της. Η προστασία και η φροντίδα της Θεοτόκου αποδεικνύ...

Mέσα από τα θέματα: "εικόνα και προσευχή", "ο όρος εκκλησιαστική ζωγραφική", "η σημασία και το περιεχόμενο της εικόνας", "η θεολογία και η αισθητική της εικόνας", "η κρητική σχολή - μία ιστορικοθεολογική προσέγγιση", "ο τρόπος που μας αποκαλύπτεται το πρόσωπο ενός αγίου" και "η θεολογία της εικόνας του Νυμφίου", ο συγγραφέας, ως μελετητής (θεολόγος-θεωρητικός της βυζαντινής τέχνης) και συντηρητής των εικόνων, καταθέτει εδώ την προσωπική του σχέση με τις εικόνες και την τέχνη τους, συνοψίζοντας μέσα στα επτά αυτά δοκίμια την εικονολογική του σκέψη. Κατά την διάρκεια πολλ...

Κανείς μας δεν επιθυμεί να συντηρήσει την σκοτεινή πλευρά του, να σταθεί στο περιθώριο, στη σκιά της ύπαρξης του. Στις περιγραφόμενες εικόνες συναντούμε κάποια σκιερά σημεία, κάτω από διάφορες όψεις. Μας καλούν να παρουσιαστούμε μπροστά τους, κουβαλώντας μαζί τις δικές μας σκιές, τις κρίσεις μας, τις συγκρούσεις μας. Οι εικόνες δεν είναι μόνο ένας καθρέπτης προς την αυτογνωσία, έχει αποδειχτεί ότι συνιστούν μια πρωτοποριακή μέθοδο, η οποία μας επιτρέπει να προσεγγίσουμε τους πυρήνες ανάπτυξης των ενοχών μας και των αιτίων τους. Επειδή αυτές καθ΄ αυτές οι εικόνες είναι η...

H απεικόνιση του θέματος της Αναστήλωσης δημιουργήθηκε το 14ο αιώνα υπό την επιρροή παραστάσεων λιτανειών των εικόνων, όπως ιστορούνται στην εικονογράφηση του Ακάθιστου Ύμνου. Πρόκειται για ένα θέμα που αρχικά αποδίδει το ιστορικό γεγονός και από το 18ο αιώνα την καθημερινή λειτουργική πρακτική της Εκκλησίας δηλώνοντας την περιφορά των εικόνων. Τα πρόσωπα, που εικονίζονται σε λειτουργικό χρόνο, σχετίζονται με την υπεράσπιση των εικόνων και στις δύο φάσεις της εικονομαχίας. Στη συνείδηση του κόσμου το μήνυμα της Αναστήλωσης των εικόνων έχει διαχρονικό χαρακτήρα. Όχι μόνο λ...

Στην Τήνο, το Ιερό νησί, καθημερινά καταφθάνουν πλήθη πιστών, για να προσκυνήσουν, να προσευχηθούν και να λάβουν την ευλογία της Παναγίας. Αυτό το μικρό πόνημα, έχει σκοπό να βοηθήσει τον αναγνώστη να κατανοήσει, το χρονικό της εύρεσης της Ιεράς και Θαυματουργικής Εικόνας της Παναγίας. Στο βιβλίο επίσης αναδύεται η μορφή της Αγίας Πελαγίας στην οποία η Θεοτόκος εμφανίστηκε και της υπέδειξε το σημείο όπου βρισκόταν η εικόνα. Συγγραφέας του είναι η φιλόλογος Ελένη Δάκη - Καλαμαρά που χρόνια τώρα περνάει ένα μεγάλο μέρος του χρόνου της στην Τήνο. Για την συγγραφή του βιβλίου σ...

Το βιβλίο πραγματεύεται τριάντα δύο εικόνες και δύο βημόθυρα από ναούς της Αχρίδος, κατά κύριο λόγο από το ναό της Παναγίας περιβλέπτου. Πρόκειται για αδιάψευστους μάρτυρες της ελληνικής παρουσίας στην πόλη, που έχουν καταστεί πλέον κτήμα του οικουμενικού πολιτισμού και προστατεύονται τώρα με περισσή φροντίδα. Όλες αποτελούν πραγματικά καλλιτεχνήματα, στα οποία οι αγιογράφοι γνώριζαν και τι θα αγιογραφήσουν. "Η τέχνη, χωρίς την επιστήμη, τη γνώση, δεν είναι τίποτε". "Ars sine scientia nihil", έλεγε ο Jean Mignot. Οι σχολιαζόμενες εικόνες και τα βημόθυρα τοποθετούνται κατ...

Κάθε έργο τέχνης φανερώνει μία οργανική ενότητα. Στο δράμα του καλλιτέχνη, τα συστατικά στοιχεία του έργου είναι τόσο στενά συνυφασμένα ούτως ώστε να γεννούν μία νέα πραγματικότητα. Δύο παράγοντες καταξιώνουν το έργο τέχνης: 1) ο πλούτος των συστατικών μερών σε συνδυασμό με 2) την ακρίβεια της ολοκλήρωσής τους. Αυτό ισχύει για την [Βυζαντινή] εικόνα, καθώς και για κάθε άλλο έργο τέχνης. Το εικόνισμα, εντούτοις, εισάγει μια διαφορετική διάσταση στην παράσταση, την υπερβατικότητα, και εξ αυτής προβάλλεται πέραν των μορφικών σχημάτων του κόσμου μας, παροντοποιώντας τον κόσμο τ...

Στον ανά χείρας τόμο δημοσιεύονται μελέτες που αναφέρονται κυρίως σε ζητήματα εικονογραφίας. Από γεωγραφικής απόψεως καλύπτονται περιοχές όπως η Κωνσταντινούπολη, το Άγιον Όρος, η Θράκη, η Λήμνος, η Πάτρα και τα Επτάνησα, η Ήπειρος, η Μακεδονία και η Θεσσαλία. Επιχειρείται η ανάλυση εικονογραφικών και τεχνοτροπικών ζητημάτων, τα οποία προσεγγίζονται και από την οπτική γωνία της ιστορίας των ιδεών, λαμβάνεται επίσης υπ' όψιν το ιστορικό πλαίσιο εντός του οποίου δημιουργήθηκαν τα καλλιτεχνικά ρεύματα, δραστηριοποιήθηκαν οι ζωγράφοι και φιλοτεχνήθηκαν τα έργα τέχνης. Οι μελ...