Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Παίγνια εξουσίας" είναι ο πλέον κατάλληλος τίτλος για να περιγράψει κάποιος τον τρόπο που γράφεται η ανθρώπινη ιστορία. Πρόκειται για μια διαλεκτική μεταξύ του "Εγώ" ή του "Εμείς" με το εσύ ή το εσείς που δεν επιδιώκεται η σύνθεση αλλά η πλήρη κυριαρχία του ενός. Ό,τι ακριβώς συμβαίνει και στο γήπεδο. Και οι τρεις περιπτώσεις από την άποψη της έκβασης, η νίκη, η ισοπαλία, η ήττα, εκφράζουν μόνο μια προσωρινή ανάπαυλα και πότε μια οριστική κατάληξη του αγώνα. Σ' αυτό το παιχνίδι μετέχουν πρόσωπα, ομάδες, θεσμοί, κοινωνίες, λαοί και θρησκείες. Οι κανόνες του παιχνιδιού άλλοτ...

Με τον όρο Εκπαίδευση εννοούνται οι προγραμματισμένες και εν πολλοίς στρατευμένες στο όνομα του κόσμου της αγοράς γνώσεις και δεξιότητες, παρεχόμενες από το Κράτος και ιδιώτες, αναγκαίες για την ένταξη των ατόμων στην κοινωνία και στο μηχανισμό του καταμερισμού της εργασίας, κυρίως όμως αναγκαίες για την εξασφάλιση μιας θέσης εργασίας ώστε να είναι δυνατή η επιβίωση και η ανέλιξη των ατόμων στην κοινωνική ιεραρχία. Παιδεία είναι ό,τι μορφώνει το χαρακτήρα των ατόμων στη βάση των παραδεδομένων αξιών, των ηθικών, πολιτισμικών και θρησκευτικών αρχών και κανόνων. Ανάλογα δε...

Σε αυτό το δοκίμιο, ο Πέτερ Σλότερνταϊκ αποσαφηνίζει τις θέσεις του για τη θρησκεία και τον ρόλο της στις προνεωτερικές και τις νεωτερικές κοινωνίες, με αφετηρία τη βιβλική αφήγηση του επεισοδίου που έλαβε χώρα στο όρος Σινά μετά τη σύναψη Διαθήκης ανάμεσα στον Θεό και τον ιουδαϊκό λαό μέσω του Μωυσή (βιβλίο της Εξόδου). Εκεί, σύμφωνα με τον συγγραφέα, αναδύθηκε για πρώτη φορά αυτό που ο ίδιος ονομάζει "μοντέλο Σινά": η λογική της ολικής συμμετοχής σε μια κοινότητα, μέσω της απόλυτης υπακοής στις επιταγές της κοινής πίστης, όπως και της κοινής γλώσσας. Ο μονοθεϊσμός χαρακτ...

O έρωτας βάζει δύσκολα στην Εκκλησία. Έβαζε στο παρελθόν, το κάνει και σήμερα. Παντού και πάντα εχθροί. Η συγκρότηση του εαυτού απαιτεί το γκρέμισμα του άλλου, του απέναντι, ο οποίος δεν είναι εγώ. Την εξαφάνιση της οποιασδήποτε ετερότητας. Αυτοί που θέλουν να καταλάβουν θα καταλάβουν, τους άλλους θα τους ξεπεράσει η εποχή. Και είναι αυτή η ζωή που δίνει νόημα στην ευστοχία, αλλά και δικαίωμα στην αστοχία. Η αληθινή Εκκλησία είναι εκείνος ο οίκος, που ως άλλη κιβωτός χωρά τα αχώρετα.

Η πολυδιάστατη αυτή μελέτη του προσκυνήματος στην Παναγία της Τήνου συνδυάζει την εθνογραφική περιγραφή με τη θεωρητική εποπτεία και το προσωπικό βίωμα. Εστιάζοντας υποδειγματικά σ' έναν τόπο-κλειδί της νεοελληνικής θρησκευτικής ζωής, αναδεικνύει το ρόλο της λαϊκής θρησκείας και λατρείας και τη στενή αλληλεπίδραση κοινωνίας, εκκλησίας και πολιτείας στην σύγχρονη Ελλάδα.

Τα κείμενα αυτού του τόμου δημοσιεύτηκαν ως επιφυλλίδες και άρθρα στην εφημερίδα "Το Βήμα" από τον Οκτώβριο του 1971 ως τον Οκτώβριο του 1973. Αναδημοσιεύτηκαν σε πρώτη έκδοση τον Δεκέμβριο του 1973, από τις εκδόσεις Κ. Μ. Γρηγόρη. Η δεύτερη τώρα έκδοση γίνεται με φωτογραφική αναπαραγωγή της πρώτης, από τον ίδιο εκδότη και δίχως αλλαγές στην ορθογραφία της αρχικής δημοσίευσης. Οι ημερομηνίες των επιφυλλίδων θυμίζουν ότι πρωτοδημοσιεύτηκαν όλες στην περίοδο της στρατιωτικής δικτατορίας. Η υπενθύμιση είναι απαραίτητη για την κατανόηση της πολύπλευρης "σημαντικής" των κειμ...

O φανατισμός είναι ένα διαχρονικό ψυχολογικό και κοινωνιο-ψυχολογικό φαινόμενο, γιατί είναι πάντοτε επίκαιρο. Τροφοδοτείται από τις κρίσεις και ταυτόχρονα τις πριμοδοτεί. Στην ιστορική του διαδρομή ο φανατισμός απέδειξε ότι περισσότερο έβλαψε παρά ωφέλησε τόσο την αλήθεια, στο όνομα της οποίας έδρασε, όσο και την κοινωνία. Ο φανατισμός προϋποθέτει υποκείμενο και αντικείμενο έκφρασης. Το υποκείμενο ισχυρίζεται ότι βρίσκεται και υπηρετεί, κατά κανόνα αυτόκλητα, το χώρο του ιερού. Ο αντικείμενος του φανατικού αντιμετωπίζεται ως ανίερος, και γι' αυτό δαιμονοποιείται. Είναι...

"Το κείμενο της Mary Douglas είναι πρωτότυπο και παραστατικό όπως πάντοτε. Η χρησιμότητα των ιδεών που προβάλει στα Φυσικά Σύμβολα ξεπερνά κατά πολύ τα όρια του τομέα της ανθρωπολογίας. Το βιβλίο της θα πρέπει να αποτελέσει υποχρεωτικό ανάγνωσμα για όλους τους φοιτητές που ασχολούνται με τη θρησκεία και την κοινωνία". (Fiona Bowie, Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ) "Το βιβλίο είναι εξίσου αχρονικό με τον υπότιτλό του. Αποτελεί απαραίτητο ανάγνωσμα για όλους όσοι συναρπάζονται από τις ευφυέστατες, διορατικές παρατηρήσεις της Douglas για το νόημα της Βίβλου τα τελευταία τριά...

Στην εποχή μας αναπτύσσεται ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το ρόλο του Χριστιανισμού τόσο στο παρελθόν όσο και στη σύγχρονη πραγματικότητα. Είναι όμως αναγκαίο να μελετάται η πραγματική λειτουργία του μέσα στην κοινωνία και ο ρόλος του στην παραγωγή πολιτισμού, που δεν είναι πάντοτε θετικός. Το γεγονός αυτό δεν οφείλεται στις βασικές αντιλήψεις που πρόβαλε ο Χριστιανισμός, αλλά στην πρακτική που ακολουθούν οι Εκκλησίες και οι χριστιανοί δρώντας μέσα στην κοινωνία. Η διάσταση αυτή που αφορά στα πραγματικά δεδομένα μπορεί να μελετηθεί κοινωνιολογικά. Το σκοπό αυτό εξυπηρετεί το βιβ...

Στις μεταχριστιανικές κοινωνίες της Ευρώπης, η χριστιανική πίστη έχει πάψει προ πολλού να αποτελεί θεμελιώδες και, πολύ περισσότερο, αυτονόητο στοιχείο του συλλογικού βίου. Η μακρά πολιτιστική διαδικασία της εκκοσμίκευσης, ήτοι του αποχριστιανισμού των ευρωπαϊκών κοινωνιών, την εξωθεί πιεστικά στην ιδιωτική σφαίρα. Όσοι όμως εξακολουθούν να θέλουν να ζήσουν τη ζωή τους σύμφωνα με την πίστη αυτή (ή όποια άλλη θρησκευτική, και μάλιστα μονοθεϊστική, πίστη) δεν δέχονται να τη θεωρήσουν μια ιδιωτική υπόθεση - εξού η ένταση, ή και σύγκρουση, ανάμεσα στο κράτος και την Εκκλησία ή,...