Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στον τόμο αυτό παρουσιάζονται, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, προγραμματικά κείμενα μιας σημαντικής κοινωνιολογικής παράδοσης, της ποιοτικής κοινωνιολογίας. Οι συγγραφείς του τόμου - H. S. Becker, H. Blumer, H. Garfinkel, B. Geer, B.G. Glaser, P. Lazarsfeld, G. Psathas, A. Schutz και A. L. Strauss- αποτελούν σύγχρονους, αλλά και "κλασικούς" πλέον, εκπροσώπους της ποιοτικής παράδοσης που έχει εισαγάγει ριζικά νέες μεθόδους μελέτης και έρευνας, σφραγίζοντας την πρόσφατη πορεία των κοινωνικών επιστημών. Η εισαγωγή του επιμελητή Κ. Θ. Καλφόπουλου και το επίμετρο του Α. Αστρινάκη...

Όλα δείχνουν ότι είναι δύσκολο να συλλάβει κανείς την «ουσία» της πολιτικής. Κι αυτό διότι η πολιτική έχει καταλήξει να είναι μια αυτόνομη κοινωνική πρακτική με τα ενδιαφέροντα της, τον τρόπο λειτουργίας της, τη δικής της επαγγελματοποίηση. Οριακά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της είναι πως δεν διαθέτει κανένα, κι έτσι μπορεί να χρησιμοποιεί όλα τα μέσα για να επιβάλει την κυριαρχία της σε όλες τις άλλες μορφές κυριαρχίας. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, όλοι οι παράγοντες του πολιτικού πεδίου συγκαλύπτουν την κυριαρχία που ασκούν τόσο πιο καλά όσο...

Στον παρόντα συλλογικό τόμο περιλαμβάνονται κείμενα του Καθηγητή Κοινωνιολογίας Ν. Παναγιωτόπουλου, με τα οποία έχει εισαγάγει στο ελληνικό κοινωνιολογικό πεδίο το έργο του P. Bourdieu, του πιο πολυμεταφρασμένου κοινωνικού επιστήμονα σ’ όλο τον κόσμο. Προτρέποντάς μας να διαχειριστούμε το έργο του μεγάλου Γάλλου κοινωνιολόγου στην προοπτική μιας ενεργού χρήσης μέσα στην ίδια την επιστημονική πρακτική, τα κείμενα αυτά αποσκοπούν, παράλληλα, να διαχύσουν τις αρχές ενός νέου τρόπου παραγωγής της κοινωνιολογίας, μιας κοινωνιολογίας δημόσιας, θεωρητικά θεμελιωμένης και εμπειρ...

Το πολιτιστικό περιβάλλον καθορίζει τη φύση των ατόμων σε τέτοιο σημείο, ώστε να μην είμαστε πια σε θέση να το διακρίνουμε ακόμη κι όταν αποκρούουμε τις ρατσιστικές γνώμες όσων αποδίνουν σε σταθερή φυσική ιδιότητα τη συμπεριφορά κάποιου. Σε τέτοιες περιπτώσεις η πιο αυθόρμητη αντίδραση είναι συνήθως να αρνιόμαστε την υποθετική φυσική ιδιότητα. Σχεδόν όπως έκαναν οι φωτισμένοι δημοκράτες στην περίοδο της παρακμής τους, πριν λίγα χρόνια, μπρος στο ρατσιστή που περιγελούσε τους νέγρους για τα κατσαρά τους μαλλιά και την πλατσουκωτή μύτη τους: κατέβαλαν απεγνωσμένες προσπάθειες...

Tο πολιτιστικό περιβάλλον καθορίζει τη φύση των ατόμων σε τέτοιο σημείο, ώστε να μην είμαστε πια σε θέση να το διακρίνουμε ακόμη κι όταν αποκρούουμε τις ρατσιστικές γνώμες όσων αποδίνουν σε σταθερή φυσική ιδιότητα τη συμπεριφορά κάποιου. Σε τέτοιες περιπτώσεις η πιο αυθόρμητη αντίδραση είναι συνήθως να αρνιόμαστε την υποθετική φυσική ιδιότητα. Σχεδόν όπως έκαναν οι φωτισμένοι δημοκράτες στην περίοδο της παρακμής τους, πριν λίγα χρόνια, μπρος στο ρατσιστή που περιγελούσε τους νέγρους για τα κατσαρά τους μαλλιά και την πλατσουκωτή μύτη τους: κατέβαλαν απεγνωσμένες προσπάθειες...

Στη μελέτη αυτή, ο αμερικανός φιλόσοφος Ντάγκλας Κέλνερ εξετάζει εμπεριστατωμένα και κριτικά την πνευματική κατάθεση ενός από τους μείζονες και πλέον αμφισβητούμενος φιλοσόφους της εποχής μας: του Γάλλου Ζαν Μποντριγιάρ. Ο Κέλνερ εισάγει με ιδιαίτερη επιτυχία τον αναγνώστη στον άκρως πολύπλοκο μετανεωτερικό κόσμο που αναλύει ο Μποντριγιάρ στα βιβλία του: στην μετανεωτερική κοινωνία της κατανάλωσης, των μέσων μαζικής επικοινωνίας και της υψηλής τεχνολογίας η οποία διέπεται από την κυριαρχία του αντικειμένου και του σημείου, από την ολοκληρωτική πραγμοποίηση, σε βάρος του υπο...

"Τα σκάνδαλα, οι βιαιοπραγίες των φιλάθλων, η πολιτική χειραγώγηση, η αποκτήνωση των μαζών, οι νεκροί και οι τραυματίες των γηπέδων δεν έχουν καμία σημασία όσο κρατούν το μεθύσι, η ευτυχία, η ευφορία, η έξαψη. Η ουσία βρίσκεται στο όνειρο, αναφωνούν εν χορώ τα διαφημιστικά γραφεία, τα γραφεία προπαγάνδας, όλα τα λόμπι που υπηρετούν το ποδόσφαιρο. Γιατί με το όνειρο αυτό πρέπει να ξεχαστεί ο ποδοσφαιρικός εφιάλτης".

Στην αμερικάνικη στρατιωτική κοινωνιολογία υπάρχουν δύο παραδοσιακές μέθοδοι, που κάπως απλουστευμένα θα μπορούσαμε να περιγράψουμε ως την ποσοτική και την ποιοτική. Και οι δύο έχουν τις ρίζες τους στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και συνεχίζουν να έχουν υποστηρικτές μέχρι σήμερα. Οι ποσοτικοί κοινωνιολόγοι δεν αδιαφορούν για την ποιοτική ανάλυση μέσα στα κείμενα τους, ενώ και οι ποιοτικοί χρησιμοποιούν αρκετά τους αριθμούς. Αυτό δυσχεραίνει το διαχωρισμό τους. Όμως οι διαφορές τους είναι υπαρκτές. Η ποσοτική σχολή βασίζεται σε έρευνες ή πειραματικά αποτελέσματα για τη συλλογή στ...

"Η κριτική της σημερινής κοινωνίας δεν αρκεί να περιλάβει την κριτική των αξιών που απηχούν κάποια σύμβολα, αλλά είναι απαραίτητο να κατευθυνθεί στην καρδιά του συμβολικού μηχανισμού: στον τρόπο που θεμελιώνονται, λειτουργούν και αλλάζουν οι συμβολικές σχέσεις, στον τρόπο που εξασφαλίζουν τη συμμετοχή των ατόμων στο συμβολικό σύμπαν της κοινωνίας. Είναι αναγκαίο να αναζητηθούν οι αιτίες της συμμόρφωσης προς τους κανόνες των συμβολικών μηχανισμών, αλλά και τα περιθώρια της απείθειας. Πρέπει να ανιχνευτεί ο αντίχτυπος των κοινωνικών αντιθέσεων στις συμβολικές σχέσεις. Και, πά...

[...] Το ωραίο βιβλίο του Vincent de Gaulejac για την "Ταξική νεύρωση", που εγκαινιάζει τη σειρά αυτή, αποτελεί εξαιρετικό δείγμα μιας τέτοιας δουλειάς. Πρόκειται για τη διερεύνηση των νευρωτικών φαινομένων, τουλάχιστον ορισμένων από αυτά, που επιχειρείται με βάση μια διπλή προβληματική, κοινωνιολογική και ψυχολογική. Ο Vincent de Gaulejac επικεντρώνει την προσοχή του στον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η κοινωνική μετατόπιση, ανέλιξη ή υποβάθμιση, στην παραγωγή των νευρωτικών φαινομένων. Ο συγγραφέας καταδεικνύει ότι στις περιπτώσεις αυτές είναι αδύνατον να αναγάγει κανε...

Ο Pierre Bourdieu έχει αναδειχθεί σε μια από τις κεντρικές και πιο ανανεωτικές μορφές της σύγχρονης κοινωνιολογικής έρευνας και θεωρίας. Στο βιβλίο, που αποτελεί ταυτόχρονα εγχειρίδιο και πρωτότυπη συμβολή στην επιστημολογία των κοινωνικών επιστημών, οι Bourdieu, Chamboredon και Passeron εστιάζουν σε ένα βασικό πρόβλημα της κοινωνιολογικής έρευνας: στην αναγκαιότητα επιστημολογικής ρήξης με τα προκατασκευασμένα αντικείμενα που η κοινωνική πρακτική παρέχει στον ερευνητή. Η ανάλυσή τους είναι προσιτή όχι μόνο στους πανεπιστημιακούς και στους επιστημολόγους, αλλά και σε φοιτητ...

Αξιολογώντας με ευαισθησία ένα πλήθος πηγών και παραδειγμάτων από τους τρεις τελευταίους αιώνες της ιστορίας του δυτικού πολιτισμού, ο Sennett ζητά να φωτίσει μιαν ουσιώδη στροφή: εκείνη που οδήγησε από την εναρμόνιση της δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας στην σύγκρουσή τους και στη σημερινή πρόταξη του ιδιωτικού στοιχείου απέναντι στο δημόσιο ως συνέπεια του κατακερματισμού της κοινωνίας σε άτομα. Η δημόσια σφαίρα ήταν ένας αυτονόητος χώρος εκδίπλωσης του ατόμου πέρα από τον στενό κύκλο της οικογένειας και των προσωπικών του φίλων· η επαφή με ξένους και συνάμα η απόσταση απ'...

Από τον Πλάτωνα ως τον Μαρξ, η πολιτική σκέψη εμφανίστηκε ως εφαρμογή μιας θεωρίας της ουσίας της κοινωνίας και της ιστορίας. Με θεμέλιό της μια ταυτιστική οντολογία, για την οποία το είναι είχε πάντα τη σημασία του "είναι καθορισμένο", συσκότισε το ιδιαίτερο είναι του κοινωνικο-ιστορικού ως ριζικού φαντασιακού. Το πρώτο μέρος του βιβλίου ("Μαρξισμός και επαναστατική θεωρία", δημοσιευμένο στο περιοδικό Socialisme ou Barbarie το 1964-1965), δείχνει πως ο Μαρξ, αιχμάλωτος αυτής της οντολογίας, οδηγήθηκε στο να πνίξει ο ίδιος τα καινούργια σπέρματα που περιείχε η σκέψη του. Το...