Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η παρούσα μελέτη εστιάζει την προσοχή της στην πολλαπλή συνεισφορά του Jurgen Habermas σε ζητήματα σχετικά με τη νομιμοποίηση των σύγχρονων πολιτικών συστημάτων. Η έννοια της πολιτικής νομιμοποίησης συνιστά ένα από τα πιο κεντρικά θέματα του κλάδου της πολιτικής κοινωνιολογίας. Στο έργο του Habermas είναι διάχυτες οι κοινωνιολογικές αναλύσεις που επιχειρούν να συγκροτήσουν τους όρους ενός δημοκρατικού κράτους δικαίου. Αρχικώς, η μελέτη του για τις κρίσεις νομιμοποίησης σε συνθήκες ύστερου καπιταλισμού αναδεικνύει με μοντέρνους όρους τα προβλήματα που ταλανίζουν τις καπιταλι...

Τη χαρτογράφηση των σχέσεων του δικαίου με την κοινωνία αναλαμβάνει ο συγγραφέας αυτού του βιβλίου, ορμώμενος ουσιαστικά από δύο διαφορετικά σημεία θεώρησης, αφενός μεν θεωρητικής, αφετέρου δε πρακτικής φύσεως. Το πρώτο σημείο αφορά σύγχρονες φιλοσοφικές θεωρίες, όπως η συστημική, η θεωρία της αποδόμησης , η κριτική και η διαλογική θεωρία. Το δεύτερο αφορά συγκεκριμένα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα: τις προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης, την κρίση του κράτους πρόνοιας, το κύμα ιδιωτικοποιήσεων, την ανάδυση νέων παγκόσμιων καθεστώτων ιδιωτικής διακυβέρνησης με εξουσία ρύθμισης...

Αντλώντας επιχειρήματα από τις αρχές δικαιοσύνης που διέπουν το σύγχρονο δίκαιο και σχετικές ιδέες, ιδίως από την καντιανή φιλοσοφία του δικαίου, ο Φίλιππος Βασιλογιάννης παρουσιάζει στο αναγνωστικό κοινό μια πρωτότυπη, ισορροπημένη και συνεκτική υπεράσπιση της ατομικής ιδιοκτησίας και των σχετικών δικαιωμάτων και υποχρεώσεων που συνεπάγεται η καθιέρωσή της.

Η ραγδαία εξέλιξη των επιστημών της ζωής και των τεχνολογικών εφαρμογών τους τα τελευταία χρόνια έχει επαναφέρει στο επίκεντρο της φιλοσοφικής συζήτησης παλαιότατα ερωτήματα περί της αξίας της ζωής, που αυτή τη φορά τίθενται με νέα ένταση και υπό νέο πρίσμα. Οι γνώσεις που καθημερινά μας κατακλύζουν και οι δυνατότητες ποικιλότροπων επεμβάσεων σε ανθρώπους, ζώα και φυτά που διανοίγονται δημιουργούν μεγάλη αισιοδοξία σε σχέση τόσο με την ικανοποίηση της "του ειδέναι ορέξεως" όσο και με τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων. Από την άλλη πλευρά, πολλοί ανησυχούν για το ενδεχόμενο...

Το βιβλίο πραγματεύεται τη σχέση της φιλοσοφίας του Martin Heidegger με μια θεωρία για το δίκαιο και τη δικαιοσύνη. Φιλοδοξεί να αποτελέσει μια πρώτη στην ελληνόφωνη γραμματεία μονογραφική ενασχόληση με ένα θέμα που δεν προσεγγίζεται συχνά, κυρίως ενόψει της (εν πολλοίς βάσιμης) υποψίας, ότι ο φιλόσοφος δεν μας αφήνει περιθώρια ή ενδείξεις επαρκείς για να μπορέσουμε να ιχνηλατήσουμε στοιχεία στη σκέψη του που θα πιθανολογούσαν την επιτυχία κάποιας ερμηνευτικής διάπλασης μιας τέτοιας σχέσης. Δεν πρόκειται για μια ακόμη "φιλοσοφία δικαίου", ούτε πολύ περισσότερο για κάποιο...

Η δημοκρατία και το κρατικό φαινόμενο αποτελούν εκδήλωση της αυτονομίας μιας πολιτικής κοινότητας. Αν δώσει κάποιος βάση σε μια διαδεδομένη τα τελευταία χρόνια εντύπωση, η δημοκρατία και το κρατικό φαινόμενο είναι -ανεξάρτητα από πάγιες, αλλά επιφανειακές παρατηρήσεις- εκτεθειμένα σε έναν άνεμο που πνέει εναντίον τους. Αυτός ο αντίθετος άνεμος δεν έρχεται ως μια θύελλα, παρά μάλλον σιγά σιγά, αθόρυβα και σταθερά, και απειλεί να καταστήσει πορώδη και βήμα βήμα να κουφώσει το θεμέλιο, τις ρίζες της δημοκρατίας και του κράτους. Αυτός ο αντίθετος άνεμος δεν μπορεί να πάρει ένα...

"Η μελέτη για τα τρία είδη της νομικής σκέψης αποτελεί στην σμιτιανή εργογραφία πράγματι την ισχυρότερη ένδειξη όχι μιας καμπής, αλλά ενός διλήμματος και ενός αδιεξόδου για τον συγγραφέα της. Ο Schmitt αναζητά στη σκέψη της συγκεκριμένης τάξης, που πρωτοκαθιερώνει εδώ, μια σύνθεση εγελειανού τύπου, που υπερβαίνει τον θετικισμό ως άθροισμα των αρνητικών στοιχείων της δεοντοκρατίας και της αποφασιοκρατίας, αναζητά δηλαδή μια θετικότητα με νομικοπολιτική ισχύ χωρίς τυχαίες ανάλογα με τη στιγμή αποφάσεις." (από την Εισαγωγή του Χ. Παπαχαραλάμπους)

Η πρωτοτυπία του βιβλίου, στην ελληνική νομική βιβλιογραφία, έγκειται στο ότι καταπιάνεται με το σχολιασμό των δικαστικών αποφάσεων ως είδος του νομικού λόγου. Προς τούτο αναπτύσσει ένα θεωρητικό υπόβαθρο, ορισμένες τεχνικές προδιαγραφές και μία σειρά διαφωτιστικών παραδειγμάτων. Το βιβλίο αυτό υπαγορεύθηκε από μία πρόδηλη πρακτική ανάγκη, που στο συγγραφέα του έγινε αισθητή από τη διδασκαλία μεθοδολογίας του δικαίου τόσο σε φοιτητές Νομικής όσο και σε σπουδαστές της Εθνικής Σχολής Δικαστών. Επρόκειτο για το εναγώνιο ερώτημα νέων νομικών σχετικά με το πώς είναι καλό να γ...

O Αλαίν Ρενώ ξεκινά από τη διαπίστωση ότι στη σύγχρονη πολιτική συζήτηση είναι πολύ δύσκολο να διακρίνουμε την Αριστερά από τη Δεξιά. Όλοι πλέον, ή, τουλάχιστον, οι περισσότεροι, πιστεύουν στη Δημοκρατία, στις αρχές της ελευθερίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Όμως, παρατηρεί ο Ρενώ, η πολιτική ζωή απαιτεί επιλογές. Γι' αυτό χρειάζεται να αρχίσει ξανά η πολιτική συζήτηση, όχι όμως πάνω σε αφηρημένες αρχές, με τις οποίες τελικά, λίγο πολύ, όλοι θα συμφωνήσουμε, αλλά πάνω σε πρακτικά ζητήματα, στο πεδίο της συγκεκριμένης εφαρμογής των αξιών. Μόνο τότε η πολιτική συζήτηση...

Το ερώτημα "τι είναι δίκαιο;", που περιέχεται στον τίτλο του βιβλίου, είναι πολύ παλαιό. Απασχολεί τους θεωρητικούς και τους φιλοσόφους του δικαίου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι πρόκειται για ένα ερώτημα ανάλογο με εκείνο που απηύθυνε στο Πραιτώριο ο Πόντιος Πιλάτος προς τον Ιησού Χριστό: "Τι εστίν αλήθεια;" Ωστόσο, με το παρόν βιβλίο δεν επιδιώκεται η συνέχιση της αναζήτησης μιας απάντησης, η οποία ίσως και να μην υπάρχει. Ο σκοπός του συγγραφέα εδώ είναι πολύ πιο απλός: Συνίσταται στην προσπάθεια να φέρει το δίκαιο και τη νομική επιστήμη π...

Μετά τα θεμελιώδη πολιτικά έργα του Χομπς και του Λοκ η "Φιλοσοφική και Πολιτική Βιβλιοθήκη" με ιδιαίτερη υπερηφάνεια, παρουσιάζει για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα τη μνημειώδη πραγματεία του Μοντεσκιέ, της οποίας η σημασία εκτείνεται ταυτόχρονα σε πολλά επίπεδα. Επίκαιρη δεν παραμένει μόνον η προβληματική του χωρισμού των εξουσιών ούτε μόνον το σύμφυτο μαζί της πρόβλημα της πολιτικής ελευθερίας. Εξίσου ενδιαφέρει πάντοτε η σχέση της πολιτειολογικής προβληματικής με την κοινωνιολογική, της ηθικής και της κοινωνικής θεωρίας. Σ' αυτό το κεντρικό έργο του ευρωπαϊκού διαφωτ...

Μετά τα θεμελιώδη πολιτικά έργα του Χομπς και του Λοκ η "Φιλοσοφική και Πολιτική Βιβλιοθήκη" με ιδιαίτερη υπερηφάνεια, παρουσιάζει για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα τη μνημειώδη πραγματεία του Μοντεσκιέ, της οποίας η σημασία εκτείνεται ταυτόχρονα σε πολλά επίπεδα. Επίκαιρη δεν παραμένει μόνον η προβληματική του χωρισμού των εξουσιών ούτε μόνον το σύμφυτο μαζί της πρόβλημα της πολιτικής ελευθερίας. Εξίσου ενδιαφέρει πάντοτε η σχέση της πολιτειολογικής προβληματικής με την κοινωνιολογική, της ηθικής και της κοινωνικής θεωρίας. Σ' αυτό το κεντρικό έργο του ευρωπαϊκού διαφωτ...

Μετά τα θεμελιώδη πολιτικά έργα του Χομπς και του Λοκ η "Φιλοσοφική και Πολιτική Βιβλιοθήκη", με ιδιαίτερη υπερηφάνεια, παρουσιάζει για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα τη μνημειώδη πραγματεία του Μοντεσκιέ, της οποίας η σημασία εκτείνεται ταυτόχρονα σε πολλά επίπεδα. Επίκαιρη δεν παραμένει μόνον η προβληματική του χωρισμού των εξουσιών ούτε μόνον η προβληματική του χωρισμού των εξουσιών ούτε μόνον το σύμφυτο μαζί της πρόβλημα της πολιτικής ελευθερίας. Εξ ίσου ενδιαφέρει πάντοτε η σχέση της πολιτειολογικής προβληματικής με την κοινωνιολογική, της ηθικής και της κοινωνικής θε...

Ανάμεσα στους παράγοντες που εξηγούν τις βαρύτατες επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης στην ελληνική οικονομία ξεχωρίζουν συγκεκριμένες θεσμικές συνθήκες του ελληνικού πολιτικού συστήματος. Η μελέτη επιχειρεί να ρίξει φως σε αυτές τις συνθήκες, θέτοντας ως ευρύτερο ερμηνευτικό πλαίσιο τη θεωρία των Acemoglou και Robinson για τις καταβολές της ευημερίας και της φτώχειας. Κατά την κρίσιμη καμπή των ετών 2010-2014, ο φαύλος κύκλος ανάμεσα στις θεσμικές παθογένειες και τα στοιχεία κλειστότητας της ελληνικής οικονομίας πέρασε σε χειρότερο αναβαθμό: κατάρρευση της πολιτι...