Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η νομική επιστήμη οφείλει πρωτίστως να ερμηνεύει το ισχύον δίκαιο, δεν μπορεί όμως να αγνοεί τα προγενέστερα έργα θεωρητικής εμβαθύνσεως. Η μελέτη του παρόντος τρέφεται πάντοτε από τις πηγές του παρελθόντος που παραμένει ακόμη ζωντανό. Το ρωμαλέο πνεύμα των παλαιότερων νομοδιδασκάλων εξακολουθεί να αποτελεί ορόσημο για την εξέλιξη της νομικής μας επιστήμης. Πολλά από τα σημαντικά έργα που έχουν συντελέσει στη διαμόρφωση της ελληνικής νομικής σκέψεως, είναι σήμερα εξαιρετικά δυσπρόσιτα. Η Κλασικά Νομική Βιβλιοθήκη, που επιμελείται ο Αντώνης Μ. Παντελής, καθηγητής του Πανεπι...

Σήμερα, πολλές δεκαετίες μετά το τέλος του β΄ παγκοσμίου πολέμου και την εγκαθίδρυση της Γερμανικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας η συζήτηση σχετικά με την αξία του ανθρώπου στον γερμανόφωνο χώρο στρέφεται πλέον γύρω από τα θέματα των επεμβάσεων στην ανθρώπινη ζωή. Περιλαμβάνει ζητήματα που αφορούν αλλοιώσεις στο ανθρώπινο γενετικό υλικό, την κλωνοποίηση ανθρωπίνων όντων, καθώς και προβλήματα που αφορούν την ευθανασία. Δείγματα της συζήτησης αυτής είναι τα δύο κείμενα που μεταφράζονται εδώ: το πρώτο του δημοσιολόγου Hasso Hofmann με τίτλο: "Αυτό που υπόσχεται η ανθρώπινη αξιοπρ...

Η δεύτερη έκδοση έχει πλήρως αναμορφωθεί. Η διάρθρωση της ύλης και η διατύπωση του κειμένου έχουν ουσιαστικά μεταβληθεί. Η νεότερη θεωρία έχει ληφθεί υπόψη και σε ευρεία έκταση αφομοιωθεί στην ανάπτυξη της ύλης. Συναφείς θέσεις της Φιλοσοφίας του Δικαίου έχουν συσχετιστεί και κατά ένα μέρος συμπεριληφθεί. Το έργο οπτικά έχει εμφάνιση νέου έργου. Παρόλα αυτά όμως διαφοροποιήσεις από τις απόψεις της πρώτης έκδοσης σπάνια συναντώνται.

Στην μελέτη του ο συγγραφέας πραγματεύεται με συστηματικό τρόπο και για πρώτη φορά στην ελληνική νομική βιβλιογραφία από το 1937, ένα από τα δυσχερέστερα ζητήματα της μεθοδολογίας του ποινικού δικαίου: Την διάκριση της απαγορευμένης αναλογίας από την επιτρεπτή ερμηνεία των ποινικών διατάξεων. Προς τον σκοπό αυτόν, αξιοποιούνται τα εργαλεία της αυστηρής δογματικής ανάλυσης των κανόνων δικαίου των ά. 7 παρ. 1 Σ. και 1 ΠΚ, της κριτικής παράθεσης και ανάπτυξης πολυάριθμων επιστημονικών απόψεων στην ηπειρωτική μεθοδολογία του δικαίου (με συχνές αναφορές στην αγγλοσαξονική συζήτ...

"Η μελέτη για τα τρία είδη της νομικής σκέψης αποτελεί στην σμιτιανή εργογραφία πράγματι την ισχυρότερη ένδειξη όχι μιας καμπής, αλλά ενός διλήμματος και ενός αδιεξόδου για τον συγγραφέα της. Ο Schmitt αναζητά στη σκέψη της συγκεκριμένης τάξης, που πρωτοκαθιερώνει εδώ, μια σύνθεση εγελειανού τύπου, που υπερβαίνει τον θετικισμό ως άθροισμα των αρνητικών στοιχείων της δεοντοκρατίας και της αποφασιοκρατίας, αναζητά δηλαδή μια θετικότητα με νομικοπολιτική ισχύ χωρίς τυχαίες ανάλογα με τη στιγμή αποφάσεις." (από την Εισαγωγή του Χ. Παπαχαραλάμπους)

Η φιλοσοφία του δικαίου συμβάλλει στην καλύτερη κατανόηση του δικαίου, γιατί το εξετάζει σφαιρικά, δηλ. από κάθε άποψη, ιδίως: γενική θεωρία σε συνδυασμό με τις άλλες αξίες, όπως λ.χ. το ορθό δίκαιο (δικαιοσύνη), το καλό (ηθική), το ωραίο (αισθητική). Το παρόν έργο δίνει μια συνοπτική, αλλά περιεκτική, ανάλυση των σχετικών ζητημάτων η οποία απευθύνεται σε ευρύ κοινό αποδεκτών: σπουδαστές του δικαίου, ώριμους νομικούς και σε κάθε πρόσωπο με γενικότερα ενδιαφέροντα. Η ανάπτυξη της ύλης βασίζεται στη δογματική ανάλυση των ζητημάτων με βάση τη σύγχρονη θεωρία, χωρίς ατέρμονες...

Ο τόμος αυτός περιέχει μια συλλογή κειμένων για τον πατερναλισμό στο δίκαιο και ιδίως στο ποινικό δίκαιο. Ως πατερναλιστική νοείται η συμπεριφορά του τρίτου, ο οποίος, υιοθετώντας απέναντί μας τη στάση του πατέρα, περιορίζει την ελευθερία μας, προκειμένου να μας προστατεύσει από τις δυσάρεστες συνέπειες των επιλογών μας. Αυτό κάνει λ.χ. ο φίλος μας, που πετάει στο καλάθι των απορριμμάτων το πακέτο με τα τσιγάρα που μόλις αγοράσαμε, θέλοντας να μας εμποδίσει να καταστρέψουμε την υγεία μας. Όταν ο τρίτος, ο οποίος παρεμβαίνει στην ελευθερία μας, αποσκοπώντας με τον τρόπο αυτό...

Πρέπει το μάθημα των θρησκευτικών να αποτελεί μέρος της εγκύκλιας παιδείας, και με ποιο περιεχόμενο; Πρέπει το μάθημα αυτό να είναι υποχρεωτικό για όλους τους μαθητές ανεξαρτήτως ομολογίας και θρησκεύματος; Ή να είναι προαιρετικό, ακόμη και για τους Ορθόδοξους μαθητές; Σε αυτά τα τρία ερωτήματα επικεντρώνεται το πρόβλημα του θρησεκυτικού μαθήματος, που είναι σήμερα περισσότερο από ποτέ αντιλεγόμενο. Γι' αυτό και επιτακτική προβάλλει η ανάγκη για μία νέα σύγχρονη θεώρηση του προβλήματος και μάλιστα από διπλή σκοπιά: του δικαίου και της Ορθόδοξης θεολογίας. Η διπλή αυτή...

Στόχος του βιβλίου αυτού είναι να δώσει μια συνοπτική και ταυτόχρονα ολοκληρωμένη εικόνα της περιόδου της Αναγέννησης, παρουσιάζοντας τη φιλοσοφία του κράτους και του δικαίου σε μια μεγάλη διάρκεια χρόνου, προκειμένου να διευκολυνθεί η εποπτεία όποιου θελήσει να παρακολουθήσει την εξέλιξη των ιδεών αυτών. Η μελέτη των Μέσων Χρόνων και της Αναγέννησης είναι απαραίτητη και για την κατανόηση των εξελίξεων που θα ακολουθήσουν μετά το κίνημα του Διαφωτισμού. Η ελληνική βιβλιογραφία για την περίοδο που πραγματεύεται το βιβλίο αυτό είναι ιδιαιτέρως φτωχή, καθώς το όποιο ενδιαφέρον...

Νομιμοποιείται η ανυπακοή σε ένα καθεστώς δημοκρατικό; Τα φαινόμενα αντίστασης και ανυπακοής παραπέμπουν στην επιθυμία των ανθρώπων να ζήσουν διαφορετικά, να διεκδικήσουν το άγνωστο τμήμα της πραγματικότητας που λείπει πάντα για την ολοκλήρωση της ατομικής και συλλογικής τους υπόστασης. Στη μετανεωτερική εποχή, την εποχή υπέρβασης του κατεστημένου και της παράδοσης, η αντίσταση και η ανυπακοή αναζητούν μια μη περιγράψιμη και επομένως μια πιο ρεαλιστική ίσως ουτοπία. Ή, για να εκφραστούμε διαφορετικά, σε μια περίοδο γενικευμένης αμφιβολίας απέναντι στους αντιπροσωπευτικού...

Με την "Αυτοκρατορία του νόμου", ο Ronald Dworkin, ο κορυφαίος Αμερικανός φιλόσοφος του δικαίου, προσφέρει όχι μόνο μια γενική ερμηνεία του νομικού συστήματος, αλλά και μια βαθύτερη πολιτική θεωρία που εξηγεί για ποιο λόγο θα πρέπει να αντιληφθούμε το νομικό μας σύστημα με τον συγκεκριμένο τρόπο. Εκείνο που επιδιώκει να επιτύχει ο Dworkin είναι να παρουσιάσει μια θεωρία των πάντων στο πεδίο του ηθικοπολιτικού στοχασμού: νομική σκέψη, προσωπική ηθική και πολιτική αντιπαράθεση αντιμετωπίζονται μέσα απ' το πρίσμα μιας ενιαίας θεώρησης. "Ο Ronald Dworkin είναι ο κορυφαίος Αμ...

Οι σχέσεις κυριαρχίας που εγκαθιδρύονται στο πλαίσιο των αστικών θεσμών εγγυώνται, βέβαια, ότι αυτοί δεν πρόκειται να καταρρεύσουν με την πρώτη διανεμητική αστοχία τους. Ωστόσο, όταν η κυριαρχία λάβει τον χαρακτήρα άκριτης επιβολής, όπως συμβαίνει σήμερα, όταν δηλαδή οι θεσμοί παύουν να ευνοούν σχέσεις δικαιικής αμοιβαιότητας και στηρίζονται πλέον αποκλειστικά στην κάθετη ιεραρχική σχέση μεταξύ κυβερνώντων και υπηκόων, τότε τίποτα δεν μπορεί ν' αποκλείσει ενεργοποίηση της οικονομικής αντινομίας του δικαίου, όξυνση των κοινωνικών συγκρούσεων που λανθάνουν σ' αυτήν και, τελικ...

Το να διακρίνουμε ανάμεσα στο σύννομο και το παράνομο είναι σχετικά απλό. Ος κριτήριο χρησιμοποιούμε βασικά ό,τι ορίζεται στους κανόνες της έννομης τάξης. Πώς όμως μπορεί να εκτιμηθεί αν οι κανόνες αυτοί είναι δίκαιοι ή όχι; Μπορούμε να κάνουμε λόγο για άδικη έννομη τάξη; Το πώς μπορούμε να διακρίνουμε γενικά ανάμεσα στο δίκαιο ή το άδικο προϋποθέτει κάποια ιδέα δικαιοσύνης. Ως δικαιοσύνη νοείται χονδρικά ό,τι αναφέρεται στις κανονιστικές αρχές καλής έννομης τάξης και συνάμα δίκαιης κοινωνίας. Ποιες είναι οι κορυφαίες από τις αρχές αυτές; Διαισθητικά οι άνθρωποι της ώριμ...

Το παρόν έργο δίνει μια συνοπτική, αλλά περιεκτική, ανάλυση των ζητημάτων της φιλοσοφίας του δικαίου και απευθύνεται σε ευρύ κοινό αποδεκτών: σπουδαστές του δικαίου, ώριμους νομικούς και σε κάθε πρόσωπο με γενικότερα ενδιαφέροντα. Η ανάπτυξη της ύλης βασίζεται στη δογματική ανάλυση των ζητημάτων με βάση τη σύγχρονη θεωρία, χωρίς ατέρμονες αεροβασίες. Η ευρύτητα των αποδεκτών του έργου επέβαλε απλοποίηση, κατά το δυνατό, των διατυπώσεων, συντηρητικότητα στην ορολογία και μετάφραση (μέσα σε αγκύλες) των αρχαίων κ.λπ. ελληνικών λέξεων που είναι τώρα δυσνόητες. Κοινή διαπίστωσ...

Στο βιβλίο αυτό περιλαμβάνονται σκέψεις για κάποιες βασικές νομικές έννοιες και θεσμούς με γενικότερο ενδιαφέρον. Χαρακτηριστικό αυτών των σκέψεων αποτελεί η αποκλίνουσα τοποθέτηση απέναντι στις κρατούσες κατά κανόνα αντιλήψεις και η προσέγγιση των συγκεκριμένων εννοιών ή θεσμών με κριτικό τρόπο. Στόχος είναι η αξιοποίηση της διαλεκτικής μεθόδου που μας βοηθά να συλλαμβάνουμε το νόημα των φαινομένων μέσα από την πάλη των αντιθέτων, η οποία οδηγεί στη σύνθεση της επιστημονικής αλήθειας. Οι εξεταζόμενες έννοιες και οι θεσμοί ταξινομούνται εδώ με αλφαβητική σειρά, ώστε το βιβ...

Η δημοκρατία και το κρατικό φαινόμενο αποτελούν εκδήλωση της αυτονομίας μιας πολιτικής κοινότητας. Αν δώσει κάποιος βάση σε μια διαδεδομένη τα τελευταία χρόνια εντύπωση, η δημοκρατία και το κρατικό φαινόμενο είναι -ανεξάρτητα από πάγιες, αλλά επιφανειακές παρατηρήσεις- εκτεθειμένα σε έναν άνεμο που πνέει εναντίον τους. Αυτός ο αντίθετος άνεμος δεν έρχεται ως μια θύελλα, παρά μάλλον σιγά σιγά, αθόρυβα και σταθερά, και απειλεί να καταστήσει πορώδη και βήμα βήμα να κουφώσει το θεμέλιο, τις ρίζες της δημοκρατίας και του κράτους. Αυτός ο αντίθετος άνεμος δεν μπορεί να πάρει ένα...

Οι σχέσεις μεταξύ δικαίου και λογικής παραμένουν αμφιλεγόμενες σε όλο το διάστημα ανάπτυξης και καλλιέργειας της σύγχρονης νομικής επιστήμης. Από τις υπερβολές της "εννοιοκρατικής σχολής" του ηπειρωτικού ευρωπαϊκού δικαίου μέχρι και τις μέρες μας, η προσπάθεια για σαφέστερη χαρτογράφησή τους είναι αδιάλειπτη και συγκροτεί μια κλασική θεματική, στα θεμέλια των θεωρητικών νομικών σπουδών. Στο πρακτικό πεδίο, πάλι, η νομική επιχειρηματολογία εγείρει, σε κάθε έκφανσή της, αξίωση όχι μόνο δικαιοσύνης, αλλά και ορθολογικότητας των λύσεων που προτείνει. Η παρούσα μελέτη εξετάζ...

Οι μελέτες που περιλαμβάνονται στους δύο τόμους, παρά τον γενικό τίτλο "σύμμεικτα" που δεν υποβάλλει την ιδέα της ενότητας, έχουν κατ' ουσίαν αλληλοσυμπληρούμενο και αλληλοεξαρτώμενο χαρακτήρα. Η βαθύτερη ενότητα τους έγκειται στο ότι αναφέρονται στις τρεις διαστάσεις του δικαίου, την κοινωνιολογική, την θεωρητική και τη δογματική, οι οποίες, και οι τρεις, είναι αναγκαίες για την ουσιαστική γνώση του δικαίου. Στον πρώτο τόμο το κέντρο βάρους βρίσκεται στην κοινωνιολογική έρευνα, και δη την εμπειρική, που σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με τις νεώτερες εξελίξεις στον χώρο της α...