Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Μία κλασσική ψυχαναλυτική μελέτη για τον σωσία, τον αναδιπλασιασμό της προσωπικότητας ως κυρίαρχο λογοτεχνικό μοτίβο σε πλείστους συγγραφείς, όπως τον Χόφμαν, τον Πόε, τον Ντοστογιέφσκυ, τον Ουάιλντ, τον Σαμισό, τον Ζαν Πωλ, τον Γκαίτε, τον Στήβενσον. Επ' αυτού, οι κυρίαρχες ψυχαναλυτικές αναφορές ως προς την διαμόρφωση του φαινομένου, με προεξάρχουσα την έννοια του ναρκισσισμού, τον ρόλο του στην συγκρότηση του Εγώ, σε σύμπλευση με την αέναη ενόρμηση του θανάτου. Προσέτι, ο συσχετισμός του σωσία με ευρύτερες εθνολογικές και ανθρωπολογικές αναφορές, ιδίως με τον ρόλ...

"H φαντασιωτική παράσταση "Xτυπούν ένα παιδί ομολογείται με εκπληκτική συχνότητα από άτομα τα οποία εξ αιτίας κάποιας υστερίας ή κάποιας ψυχαναγκαστικής νεύρωσης κατέφυγαν στην αναλυτική θεραπευτική αγωγή. Είναι όλως πιθανόν ότι ακόμη συχνότερα υφίσταται σε άλλα [άτομα] τα οποία δεν εξαναγκάσθηκαν προς την λήψη αυτής της απόφασης από κάποια εκδηλωμένη ασθένεια. Με αυτήν την φαντασίωση είναι συνδεδεμένα συναισθήματα τέρψης, εξ αιτίας των οποίων η ίδια έχει αναπαραχθεί αμέτρητες φορές ή συνεχίζει ακόμη να αναπαράγεται. Στο αποκορύφωμα της παρισταμένης κατάστασης ενισχύεται σ...

Τα κείμενα για την παράνοια και τις ψυχώσεις που φιλοξενούνται στον παρόντα τόμο, χρονικά καλύπτουν μία μεγάλη περίοδο, από το 1915 μέχρι το 1938. Στόχος του είναι να κατανοηθούν οι ασθένειες αυτές ψυχαναλυτικά. Για τον Φρόιντ κατανόηση σημαίνει να αντιληφθούμε τους ιδιαίτερους ψυχικούς μηχανισμούς γένεσής τους, τα αίτια που τις προκάλεσαν, την πορεία τους μέσα στο χρόνο, και τελικά να τις συνδέσουμε με στοιχεία του παρελθόντος που υπήρξαν συγκρουσιακά γι' αυτές. Μέσα από το στοχασμό του, η παράνοια και η ψύχωση παύουν να είναι μία terra incognita. Επίσης, σημαντική στη φρ...

Συχνά γινόμαστε μάρτυρες αμφισβήτησης της ψυχανάλυσης για τις παραδοχές της και την αποτελεσματικότητά της. Όμως, αφ’ ότου ο Freud εγκατέλειψε το "Project" και άρχισε να ασχολείται σταθερά με τη μελέτη του ‘ασυνειδήτου’, υπήρξαν όλες οι προϋποθέσεις για την επιτυχή θεραπεία τουλάχιστον των "νευρώσεων". Παρά ταύτα, ο ψυχαναλυτικός κόσμος επέμεινε στην ιατρικομορφική χρήση της ψυχανάλυσης και τον παραγκωνισμό τής καθοριστικά "μεταψυχολογικής" της διάστασης. Η ενδελεχής μελέτη της τελευταίας αναδεικνύει το γεγονός ότι αυτή δεν είναι ούτε τόσο δύσκολη στην κατανόησή της ούτε τό...

"Το χέρι που θα ανοίξει το βιβλίο μου μπορεί να έχει σφίξει το χέρι του δολοφόνου της μητέρας μου. [...] Και θα μπορούσε να συμβεί και κάτι ακόμα χειρότερο [...]. Και εντούτοις, αυτό είναι το πεπρωμένο μου: να πρέπει να γράφω ποιήματα στα γερμανικά" έγραφε ο Πάουλ Τσέλαν. Από αυτή την εμπειρία μιας απόλυτης εξορίας ο Κώστας Νασίκας επιχειρεί μια μελέτη στη συμβολή της γλωσσολογίας, της λογοτεχνίας, της ανθρωπολογίας και της ψυχανάλυσης, που μας οδηγεί, με τρόπο μερικές φορές ιλιγγιώδη, να βυθιστούμε στον κόσμο της παλινδρόμησης, της αποπροσωποποίησης και της διαρκούς κατασκ...

Η ψυχανάλυση είναι χώρος αναζήτησης μιας αλήθειας που γιατρεύει, θεμελιωμένης στην ανάγκη του ανθρώπινου υποκειμένου να δημιουργεί μορφές νοήματος και αιτιότητας ικανές να στηρίξουν την ύπαρξή του στη σκηνή του κόσμου. Το υποκείμενο ποτέ δεν σταματά να κατασκευάζει κατασκευαζόμενο, να ποιεί ποιούμενο, με συνοδοιπόρους στην αχαρτογράφητη αυτή διαδρομή τον Έρωτα και τον Θάνατο, την αυτοδημιουργία και την καταστροφή. Μακριά από αβαθείς θεωρήσεις και μετανεωτερικούς σχετικισμούς, το ανά χείρας βιβλίο επανεξετάζει την φροϋδική έννοια της κατασκευής, διευρύνοντας το περιεχόμε...

Η απόπειρα ορισμού της αναλυτικής μεθόδου συναντά ευθύς εξ αρχής την αντίθεση ανάμεσα στο στοιχείο μιας ελεγχόμενης οργάνωσης, όπως υποδηλώνει ο όρος "μέθοδος", και την παραίτηση από τον έλεγχο, όπως προϋποθέτει ο ελεύθερος συνειρμός. Χρειαζόταν ασφαλώς αυτό το παράδοξο ενός μεθοδικού παραλογισμού προκειμένου να ανοιχτεί το Ασδ σε μια ορθολογική διερεύνηση. H μέθοδος, στην εμμένειά της, συνταυτίζεται με τον τρόπο με τον οποίο ο ψυχισμός αποδεικνύεται ικανός να παραγάγει μια συνειρμική ακολουθία όπου και να εντοπίσει εκ των υστέρων μια ασυνείδητη λογική. Aν το καλοσκεφτείς,...

Μετά το επιτυχημένο "Κράτα με σφιχτά", η δρ Sue Johnson με το νέο βιβλίο της, "Το νόημα του έρωτα", μας μυεί σε μια επαναστατική νέα αντίληψη για τον έρωτα, μια οπτική που είναι αισιόδοξη και πρακτική. Θεμελιωμένη στην επιστήμη, αυτή η προσέγγιση μας αποκαλύπτει ότι ο έρωτας είναι ζωτικής σημασίας για μας, είναι κατ' εξοχήν λογικός και κατανοητός. Με λίγα λόγια, ο έρωτας "έχει νόημα". Η δρ Johnson, μέσα από μακροχρόνιες πρωτοποριακές έρευνες, μας λέει πως ένας ερωτικός δεσμός μοιάζει πολύ με τον δεσμό μητέρας-παιδιού και είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με ένα αρχέγονο ένστικτό μ...

Η ονειροπόληση βρίσκεται στις δυνατότητες του ανθρώπου. Εμπεριέχει τη δημιουργία της τέχνης. Ο καλλιτέχνης δημιουργεί ονειροπολώντας με οδηγό την ποιητική του ικανότητα. Στην ψυχαναλυτική θεραπεία η ονειροπόληση είναι αναγκαία προϋπόθεση, που θα εξεταστεί μέσα από τις συνεδρίες που θα ακολουθήσουν με αφορμή τα όνειρα. Εκεί θα γνωρίσουμε μια άλλη διάσταση της ποίησης. Τα όνειρα που θα αναλυθούν αποτελούν τον κορμό μιας μακροχρόνιας θεραπείας και μαρτυρούν την εξέλιξή της. Εκεί ο αναγνώστης θα μπορέσει να γίνει κοινωνός σε ένα πολύ ενδιαφέρον κλινικό υλικό που θα τον βοηθήσει...

Νευρωτικός και ευτυχής: μια ευφάνταστη ιδέα; Οι νευρώσεις συνδέονται συχνά με τις απωθημένες επιθυμίες και συναισθήματα των ατόμων ή με την τραυματική και δύσθυμη συμπεριφορά τους. Όσοι έχουν μελαγχολία ας εφησυχάσουν: μια μικρή αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται τον κόσμο ή ερμηνεύουν την πραγματικότητα μπορεί να αλλάξει τη ζωή τους. Οι νευρώσεις, αποτέλεσμα των ψυχικών συγκρούσεων τις οποίες συνήθως δεν συνειδητοποιούμε, μπορεί να προδίδουν αγχωτικές καταστάσεις, φοβίες, εμμονές, διατροφικές διαταραχές, τελειομανία ή έλλειψη αυτοπεποίθησης. Παρ’ όλα αυτά, είνα...

Τα κομβικά περάσματα συνιστούν σταθμούς της συμμετοχής του νέου ψυχαναλυτή στην κοινότητα και τομές που δημιουργούν ένα νέο επίπεδο ατομικότητας. Κάθε επίπεδο ταυτότητας χαρακτηρίζεται από την πολυπλοκότητα και τη διαφοροποίηση των στοιχείων της ψυχανάλυσης που εμφανίζονται και μεταδίδονται από γενιά σε γενιά. Σε κάθε μετάβαση συντελείται και ένα είδος μυητικής που πιστοποιεί τον νέο τρόπο λειτουργίας του ψυχαναλυτή. Στο κάθε πέρασμα δένονται -με τελετουργίες μύησης- οι άγνωστες άκρες των νημάτων της συνέχειας της ύπαρξης -τις οποίες τέμνει η αλλαγή-, σχηματίζοντας κόμβου...

Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι βιώνουν την μελαγχολία της απουσίας μιας σχέσης ή αντιμετωπίζουν δυσκολίες σε ήδη υπάρχουσες. Συνειδητά αλλά και ασυνείδητα βιώματα τείνουν να βάζουν εμπόδια στην δημιουργία μιας υγιούς σχέσης. Η συγγραφέας στο βιβλίο αυτό αποκαλύπτει τόσο τα κίνητρα που μπορεί να έχει κάποιος προκειμένου να αναζητήσει μια σχέση όσο και τους ασυνείδητους λόγους που μπορεί να οδηγήσουν κάποιον στην επιλογή ενός συγκεκριμένου συντρόφου. Το βιβλίο αναλύει διάφορους τύπους ζευγαριών σύμφωνα με την ψυχολογική τους ανάπτυξη. Ταυτόχρονα παρουσιάζει την ολοκλη...

Το χασίς, η γυναίκα, τα όπλα, η βία, η αστυνομία· οι πλέον οικείες πρακτικές στα ρεμπέτικα τραγούδια, και εξ αυτών η διαμόρφωση ενός χώρου στον οποίο παράγεται ένα αισθητικό προϊόν, αποκρυσταλλώνονται μορφές συμπεριφοράς αλλά, το κυριώτερο, συντηρείται μία συμβολική και κατ' ουσίαν επεξεργασία της δράσης. Ποιο είναι το υποκείμενο της δράσης αυτής; Με ποιον τρόπο η ίδια η δράση υπερβαίνει την εκτύλιξή της και ανακινεί μια ιδεολογική αναμόχλευση, αποδυναμώνει πλήρως ερμηνευτικά σχήματα του τύπου λούμπεν, περιθώριο ή και, το πλέον τετριμμένο στην σημερινή ρεμπετολογία, λαϊκ...

Αυτή η συλλογή κειμένων είναι το ειδικό αφιέρωμα της Ελληνικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας στο έργο του Αντρέ Γκρην, και απαρτίζεται από κείμενα που ασχολούνται με σημαντικές όψεις του έργου του: την εφαρμοσμένη ψυχανάλυση, την κλινική του σκέψη, τις αποχρώσεις της έννοιας του αρνητικού και την επίδραση της ορμής του θανάτου στην ψυχική λειτουργία. Οι συγγραφείς αυτής της Μονογραφίας έχουν γνωρίσει και εργαστεί με τον Αντρέ Γκρην, τόσο στο Παρίσι όσο και στην Ελλάδα, την οποία είχε επισκεφτεί πολλές φορές, υποστηρίζοντας την ανάπτυξη της ψυχαναλυτικής εκπαίδευσης και τιμώντας τ...

Από τις πολλές πτυχές του φροϋδικού έργου (θεραπευτική, πολιτισμική, μεταψυχολογική κ.ά.) αυτή που εκπροσωπείται σε τούτο το βιβλίο είναι, σίγουρα, η πιο προσιτή, η πιο δημοφιλής, η πιο διασκεδαστική και η πιο φαινομενικά αθώα. Διότι ο συγγραφέας εστιάζει στην καθημερινή ζωή όλων μας, τόσο των ασθενών όσο και των λεγόμενων υγιών. Μετά τον Φρόυντ όμως, λάθη, παραλείψεις, παραγραμματισμοί, άστοχες κινήσεις, ακόμη και παραπατήματα, δεν θα είναι πια όσο αθώα πιστευόταν. Δεν είναι απλώς αποτελέσματα απροσεξίας και χαλαρότητας. Τα βαθύτερα κίνητρά μας δείχνουν ότι το ασυνείδητο κ...

Τι γίνεται όταν από την αρχή της ζωής του ένα παιδί εγκλωβίζεται σε μια συμβιωτική σχέση με τη μητέρα που δεν του αφήνει περιθώρια να αναπτυχθεί η προσωπικότητα, ο λόγος και η αυτονομία του; Πόσο σαγηνευτική αλλά και εξαρτητική μπορεί να γίνει η σχέση του με μια μητέρα-λύκο, τρομακτική για τους άλλους μα και για το ίδιο; Πώς η ταύτισή του με αυτήν, όπως την αναδεικνύει η ερμηνευτική διαδικασία της ψυχοθεραπείας, δημιουργεί ένα ισχυρό φαντασιωσικό υπόβαθρο για την ανάδυση του εαυτού του; Μέσα από το υλικό της ψυχοθεραπείας και με γνώμονα τις θεωρίες των Μ. Mahler, Fr. Tus...

Ένα παιδί ατενίζει το πέλαγος. Είναι ο Τηλέμαχος, που ζητά δικαιοσύνη: δεν υπάρχει πλέον Νόμος στη γη του, μόνο η φαινομενικά ατελείωτη Νύχτα των Μνηστήρων... Ο Τηλέμαχος περιμένει τον πατέρα του, τον Οδυσσέα, για να επαναφέρει τη συμβολική τάξη στον ρημαγμένο από τους Μνηστήρες οίκο του. Αντίθετα με τον Οιδίποδα, που πέφτει τυφλωμένος από ενοχή για την εγκληματική του επιθυμία, αντίθετα με τον Νάρκισσο, που θαμπώνεται από τη στείρα ομορφιά της εικόνας του, ο Τηλέμαχος ατενίζει το πέλαγος με μάτια ορθάνοιχτα αναζητώντας απελπισμένα τον πατέρα, το Νόμο του πατέρα. Τα...

Στο παρόν μελέτημα θίγονται παραδείγματα όπου τα συναισθήματά μας, αν δεν βρουν τον κατάλληλο αποδέκτη που να μπορεί να τα εμπεριέξει, παγιδεύονται μέσα μας και μας αλώνουν ακόμα και για χρόνια. Συναισθήματα όπως ο φόβος, ο πόνος, η ζήλια, ο φθόνος αναζητούν τον κατάλληλο "άλλον" ώστε να βρουν διέξοδο και να ανακουφίσουν τον άνθρωπο που πονάει. Τον ρόλο αυτό μπορεί να τον έχει κάποιος πολύ κοντινός μας άνθρωπος, κάποιος όχι τόσο κοντινός αλλά με παρόμοια ψυχική πραγματικότητα, ή ο αναλυτής στο αναλυτικό πλαίσιο. Όπως και να έχει, το ζητούμενο πάντοτε είναι να σπάσει...