Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο δοκίμιο αυτό επιχειρείται η ψυχαναλυτική προσέγγιση της βίας, όπως αυτή εκδηλώνεται σε διάφορες φάσεις της ανάπτυξης του ψυχισμού. Δεν χρησιμοποιείται η κλασική θεώρηση του φαινομένου στο επίπεδο της ψυχικής οικονομίας και των ενορμητικών επενδύσεων, όχι γιατί ο συγγραφέας δεν συμφωνεί με αυτήν, αλλά γιατί προσπαθεί να μελετήσει την βία στους χώρους της υποκειμενικότητας και της διυποκειμενικότητας. Η βία διακρίνεται σε οργανωτική και αποδιοργανωτική και μελετώνται οι συνθήκες κρίσης που προωθούν την ψυχική οργάνωση ή αντίθετα δημιουργούν καθηλώσεις, παλινδρόμηση και τά...

Ως θεωρία της σκέψεως η ψυχανάλυση δεν ήταν δυνατόν να αγνοήσει το θεμελιακό πρόβλημα των σχέσεων του ανθρώπου με το θάνατο, όχι μόνο ως γεγονός βιολογικό, αλλά και ως βίωμα ψυχικό. Μέσα από τις πολεμικές καταστροφές, την τρομοκρατία κάποιων ιδεολογιών, τις εκρήξεις αυτοκαταστροφικών διαβημάτων, ο ψυχαναλυτικός λόγος ζήτησε να κατανοήσει το πώς ο ανθρώπινος ψυχισμός δουλεύει επί, και δουλεύεται από δυνάμεις φιλότητος και νείκους. Η σκληρότης μιας τιμωρητικής διαστάσεως μέσα μας που προσδιορίζεται από ασυνείδητες ενοχές, οι σαδομαζοχιστικές διαδικασίες, η δράσις μιας αυτοκατ...

Μετά την επίτευξη ενός σημαντικού στόχου, αναγκαία και ωφέλιμη είναι μια περίοδος ενδοσκόπησης, αξιολόγησης και προετοιμασίας για το επόμενο βήμα. Στη διαδικασία αυτή φαίνεται πως εισέρχεται και η Ψυχανάλυση στη χώρα μας, μετά τη σχετική αναγνώρισή της ως αυτοδύναμου κλινικο-θεωρητικού πεδίου. Δείγμα της αυτοκριτικής διάθεσης και αναζήτησης που εξαπλώνεται στους ψυχαναλυτές αποτελεί και το βιβλίο "Ψυχαναλυτική σκέψη: Επιστημολογία και διεπιστημονικότητα". Πρόκειται για μια συλλογή άρθρων διακεκριμένων Ελλήνων ψυχαναλυτών, με αξιόλογο ακαδημαϊκό, κλινικό και συγγραφικό έρ...

Η έκδοση του τόμου αυτού, αφιερωμένου στη μνήμη του Δημητρίου Κουρέτα, αποσκοπεί στον εμπλουτισμό της ελληνικής ψυχαναλυτικής βιβλιογραφίας με μια σειρά κειμένων πάνω στην αμφίδρομη σχέση της ψυχανάλυσης και του εκτεταμένου πεδίου των ανθρωπιστικών σπουδών. Το βιβλίο "Ψυχαναλυτική σκέψη: Συναντήσεις με το μύθο, την τραγωδία και την ποίηση" και την ποίηση περιέρχεται μια σειρά σημαντικών θεμάτων. Αρχίζοντας από ένα κείμενο εισαγωγικό και παράλληλα κριτικό (Θανάσης Τζαβάρας), συνεχίζοντας με δύο αναλυτικά κείμενα για τους βασικούς ψυχαναλυτικούς μύθους, τον Οιδίποδα (Πέτρο...

Με ποιο τρόπο η παιδαγωγική και η ειδική αγωγή μπορούν να επωφεληθούν από τις κεκτημένες γνώσεις της ψυχανάλυσης; Για να απαντήσει σε αυτή την ερώτηση, ο Ζωρζ Μοκό επιχειρεί καταρχάς μια μελέτη της επιθυμίας ως θεμελιώδους στοιχείου της σχέσης των γονέων με τα παιδιά. Υπενθυμίζει ποια είναι τα στάδια της συναισθηματικής εξέλιξης του παιδιού από τη γέννηση έως την εφηβεία, καθώς και τα κεφαλαιώδη στοιχεία του χαρακτήρα που συνεπάγονται: ενσωμάτωση, κτητικότητα, αμφιθυμία ή κυριότητα ή το οιδιπόδειο σύμπλεγμα, του οποίου οι "αποτυχίες" προκαλούν μεγάλο αριθμό παιδικών νευρώσε...

Οι μηχανισμοί άμυνας αναφέρονται στις ψυχοδιανοητικές διαδικασίες που κινητοποιεί το Εγώ κάθε φορά πού βιώνει μια ενορμητική απαίτηση ή ένα συναίσθημα σαν κίνδυνο ή απειλή. Στη μελέτη αυτή, η Άννα Φρόυντ, χρησιμοποιώντας συγκεκριμένα παραδείγματα, εντοπίζει, περιγράφει και αναλύει τα "αμυντικά" αυτά σχήματα, επισημαίνει τα διάφορα μέσα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν (φαντασίωση, διανοητική δραστηριότητα...), θέτει το πρόβλημα της διαχρονικής τους ταξινόμησης και, τέλος, προσπαθεί να διαφοροποιήσει τους μηχανισμούς με κριτήριο την αναφορά τους σε εσωτερικές ή εξωτερικές πηγέ...

"Αυτό που φλόγισε αμέσως την φαντασία μου είναι η ιδέα σου για ένα μυστικό συμβούλιο που θα το αποτελούν οι πιο καλοί και πιο έμπιστοι άνθρωποι μας, για να αναλάβει την παραπέρα ανάπτυξη της ψυχανάλυσης και να υπερασπίζεται την υπόθεση μας από πρόσωπα και πράγματα όταν δεν θα υπάρχω πια... Πρώτα από όλα, η επιτροπή αυτή θα πρέπει να είναι αυστηρά μυστική ως προς την ύπαρξη και τις ενέργειες της". Sigmund Freud

[...] Το ίδιο το νόημα αυτού που αποκαλούσαμε ψυχαναλυτική θεραπεία έχει αλλάξει. Μπορούμε μάλιστα να πούμε ότι η λέξη "θεραπεία" δεν κορεννύει πλέον την αποδιδόμενη στην πρακτική της ψυχανάλυσης σημασία, κάτι που ένας Λακάν, ήδη από από τη δεκαετία του '50, επικύρωσε υποκαθιστώντας τη με τον όρο ψυχαναλυτική "εμπειρία". [...] Ο Φρόυντ επινόησε έναν πρωτόγνωρο τύπο υποκειμένου, εκπαιδευμένου αναμφίβολα να ερμηνεύει το ασυνείδητο και να στηρίζει τη μεταβίβαση, αλλά ως εκ τούτου κατάλληλου επίσης να υπομένει τον αυτοματισμό της επανάληψης του συμπτώματος και να ενσαρκών...

Όπως λέει ένα παλιό ψυχιατρικό ανέκδοτο, ο νευρωσικός χτίζει παλάτια στον αέρα, ο ψυχωσικός ζει μέσα σε αυτά και ο ψυχίατρος εισπράττει το νοίκι. Θα προσέθετα ότι ο ψυχίατρος κατασκευάζει ένα επάγγελμα και, μεταφορικώς, φυλακές, ο νευρωσικός αποζητά παρηγοριά σε αυτές και ο ψυχωσικός είναι καταδικασμένος να ζει μέσα σε αυτές. Thomas Szasz Ο θεός έκανε τον άνθρωπο από τη λάσπη. Ο ψυχαναλυτής τον ξαναγυρίζει στη λάσπη. Karl Kraus

Η Melanie Klein, η οποία με όλο το πάθος που τη διακατείχε συνέδεσε τη ζωή της με την ψυχανάλυση, είναι μία από τις ιδρυτικές προσωπικότητες της σύγχρονης ψυχανάλυσης, καθώς και εκείνη που εισήγαγε αναμφίβολα τον πιο διαφορετικό τρόπο σκέψης σε σχέση με τις φροϋδικές ιδέες, πυροδοτώντας έτσι ιδιαίτερα ζωηρές διαμάχες. Η συνεισφορά της στην ψυχαναλυτική πρακτική των παιδιών υπήρξε ζωτικής σημασίας. Εκτός των άλλων, την απελευθέρωσε από τις παιδαγωγικές αξιωματικές θέσεις που είχαν σημαδέψει τις απαρχές της. Έχοντας ως αφετηρία τη δραστηριότητά της ως αναλύτρια παιδιών, επεξε...

Αυτό το βιβλίο είναι η ιστορία μιας κρίσης μέσα στην ψυχανάλυση. Δεν είναι η πρώτη, αλλά δεν μοιάζει με καμία άλλη. Ο Ζακ Λακάν, για το ότι διέπραξε αμάρτημα στο δόγμα και τα πρότυπα της Διεθνούς Ψυχαναλυτικής Εταιρείας, την Δ.Ψ.Ε., χτυπήθηκε, το 1963, από ένα μέτρο αποκλεισμού ανάλογο σε έναν "Αφορισμό". Στο τέλος του 20ού αιώνα, μια ίδια πολιτική εξοστρακισμού έβαλε στο στόχαστρο όλους εκείνους, πολυάριθμοι, οι οποίοι, μέσα στο νέο Παγκόσμιο Σύλλογο Ψυχανάλυσης, τον Π.Ψ.Σ., τόλμησαν να αντισταθούν έστω και λίγο στην επιβολή της ενιαίας σκέψης. Τι ειρωνεία αυτοί οι "Αφορι...

Ψυχαναλυτικής προέλευσης, η έννοια της οριακής κατάστασης προκαλεί τα τελευταία χρόνια πολλά ερωτήματα, τόσο κλινικά όσο και θεωρητικά. Aυτό το βιβλίο παρουσιάζει μια συστηματική ανάλυση των οριακών καταστάσεων: ψυχοπαθολογία, διάγνωση, πρόγνωση και θεραπεία. Aπεικονίζει τις τριαντάχρονες προσπάθειες του συγγραφέα για τη διαμόρφωση μιας έννοιας αυτού του αμφιλεγόμενου ψυχοπαθολογικού συνόλου με τη βοήθεια της Ψυχολογίας του Eγώ και των σύγχρονων ψυχαναλυτικών θεωριών για τις σχέσεις αντικειμένου. Aνάμεσα στους ασθενείς που εμφανίζουν αυτές τις οριακές καταστάσεις, μι...

Το βιβλίο πραγματεύεται τη σχέση και τη διάκριση μεταξύ κλασικής ψυχανάλυσης και ψυχαναλυτικής αντικριστής θεραπείας, ιχνηλατώντας την εξέλιξή τους τις τελευταίες δεκαετίες. Ο ενδοψυχικός χώρος φωτίζεται και κινητοποιούνται δυνάμεις ψυχικής αλλαγής, μέσα από τη δυναμική εξέλιξη της θεραπευτικής διαδικασίας. Σταθεροί κανόνες αλλά και μεταβλητές υφαίνουν το συνεκτικό ιστό μέσα από τον οποίο αναδύεται και αποκαλύπτεται με τις γνώσεις και την ενόραση του ψυχαναλυτή ο ενδοψυχικός χώρος και οι δυνάμεις της ψυχικής αλλαγής στον θεραπευόμενο. Η θεραπευτική αγωγή εκπτύσσετ...

Το Φεβρουάριο του 1993 ο Γάλλος ηγέτης Φρανσουά Μιτεράν επιστρέφει αεροπορικώς από ένα επίσημο ταξίδι του στην Καμπότζη. Στο αεροπλάνο ζητά από τον ψυχαναλυτή του Αλί Μαγκουντί να δημοσιοποιήσει, δέκα χρόνια μετά το θάνατο του, τις σημειώσεις του από τις συναντήσεις τους που ξεκίνησαν το 1982. Το βιβλίο κυκλοφόρησε στη Γαλλία στα τέλη του 2005, με την ευκαιρία της δέκατης επετείου του θανάτου του Μιτεράν, και δημιούργησε σάλο. Ο Φρανσουά Μιτεράν κάνει με ευκολία συνειρμούς και έχει μια πολύ καλή αίσθηση του χιούμορ, δύο θετικά χαρακτηριστικά, όπως σημειώνει ο Μαγκουντί,...

Το βιβλίο του Μάρκου Ζαφειρόπουλου "Λακάν και Λεβί-Στρως ή η Επιστροφή στον Φρόυντ (1951- 1957)" παρουσιάζει και αναλύει τα σημαντικότερα κείμενα του Λακάν από το 1951 μέχρι το 1957, και επισημαίνει τις οφειλές του λακανικού εγχειρήματος στο έργο του Κλωντ Λεβί- Στρως. Κατά τον συγγραφέα, η επιστροφή του Λακάν στον Φρόυντ περνά από τον Λεβί-Στρως, τόσο σε σχέση με κομβικά θεωρητικά ζητήματα (η επικέντρωση στο συμβολικό πεδίο αναφοράς, η σύμπλεξη των τριών τάξεων -του φαντασιακού, του συμβολικού και του πραγματικού, η επινόηση του ονόματος του πατέρα) όσο και σε σχέση...

Ένα από τα βασικά φαινόμενα που παρουσιάζονται μέσα στην ψυχαναλυτική διεργασία είναι η αντιμεταβίβαση. O ιδιαίτερος δηλαδή ψυχολογικός τρόπος με τον οποίο αποκρίνεται ο ψυχαναλυτής στην παρουσία και στα λεγόμενα του αναλυόμενού του. Αυτό το φαινόμενο, που αρχικά θεωρήθηκε ως εμπόδιο στην κατανόηση του ψυχισμού του αναλυόμενου, κατέστη σταδιακά ένα καθοριστικό εργαλείο της αναλυτικής σκέψης και βοήθησε στην πρόοδο της ψυχαναλυτικής θεραπείας. Καθοριστικό ρόλο σε αυτή τη μετατόπιση της ψυχαναλυτικής σκέψης έπαιξε το έργο δύο μεγάλων θεωρητικών της ψυχανάλυσης: της Πάουλα Χ...

Αν και ήταν μόνο δύο ετών, το κοριτσάκι ήξερε ότι δεν έπρεπε να πάει στη σοφίτα. Παράξενοι, αλλόκοτοι θόρυβοι έρχονταν από κει. Η μαμά είπε πως ήταν ένας λύκος επάνω -ένας πεινασμένος, επικίνδυνος λύκος... Μα η αλήθεια ήταν πολύ πιο επικίνδυνη... Πάρα πολύ επικίνδυνη για να τη μάθει ένα κοριτσάκι που νόμιζε ότι ήταν Καθολική, μια εποχή όπου το να είσαι Εβραίος σήμαινε θανατική καταδίκη. "Το βιβλίο "΄Ενας λύκος στη σοφίτα", απευθύνεται τόσο σε φοιτητές τμημάτων ψυχολογίας, παιδαγωγικών καθώς και των σχολών επαγγελμάτων υγείας και πρόνοιας των ΤΕΙ, όσο και σε ειδικευομένου...

Ένα από τα πιο σημαντικά κλινικά κείμενα το οποίο έγραψε ο Freud στα 70 του χρόνια, αναθεωρώντας τις ως τότε απόψεις του για το ακανθώδες ζήτημα του άγχους. Εδώ διατυπώνει τη λεγόμενη δεύτερη θεωρία του για το άγχος, αναφερόμενος σε παιδικό άγχος, άγχος επί πραγματικού, νευρωτικό άγχος, αυτόματο άγχος και κυρίως στο άγχος ως σήμα κινδύνου απέναντι σε κάθε απειλητική κατάσταση, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε αναστολή ή σε διαμόρφωση συμπτώματος έχοντας ως ενέδρα του το εγώ.

Στην εποχή μας, η μόδα βρίσκεται παντού: τα καταστήματα ρούχων αφθονούν, οι εφημερίδες και τα περιοδικά δημοσιεύουν ειδικά ένθετα, ενώ όλοι σπεύδουμε να υπακούσουμε στις επιταγές της. Ποιοι, όμως, συμβολισμοί κρύβονται πίσω από τις ενδυματολογικές μας επιλογές; Ένα κοριτσάκι που φορά ό,τι θέλουν οι γονείς του, μη ηλικιωμένη κυρία που παραμελεί το ντύσιμο της, έφηβοι "θύματα" της μόδας, μανιώδεις αγοράστριες, άντρες που ντύνονται πάντα στα μαύρα ή επιλέγουν ρούχα για τις γυναίκες τους... Τέτοιες ιστορίες "ενδυματολογικής τρέλας", με πρωταγωνιστές πρόσωπα που μας μοιάζουν, ο...