Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η ψυχαναλυτική πρακτική των τελευταίων χρόνων ανακαλύπτει νέους ασθενείς. Πέρα από τις κλασικές μορφές, την υστερία ή την ιδεοψυχαναγκαστική νεύρωση, ο ναρκισσιστικές πληγές, οι κίνδυνοι ψύχωσης, τα ψυχοσωματικά συμπτώματα δείχνουν όλα μια ιδιαίτερη δυσκολία αναπαράστασης. Αυτό το σύνολο μελετών θέτει ένα άμεσο ερώτημα που αποκαλύπτει όχι μόνο μια επείγουσα θεραπευτική ανάγκη, αλλά και ένα πρόβλημα πολιτισμού.

Τι είναι η σκέψη; Τι είναι τα όνειρα; Τι είναι η ψυχική νόσος; Οι σκέψεις και τα όνειρα μας οδηγούν σε όσα κάνουμε ή μήπως είναι άγνωστοι οι παράγοντες που δίνουν μορφή στη συμπεριφορά μας; Εάν οι πράξεις ενός ατόμου είναι ελλιπείς ή ενοχλητικές, η αιτία βρίσκεται στην ψυχική του κατάσταση, στο περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσε ή στον εγκέφαλό του; Πώς λειτουργεί ο τελευταίος; Τέτοια ερωτήματα, που αφορούν τον εγκέφαλο, τις παθήσεις και την υγεία του, έχουν γοητεύσει τους στοχαστές και τους επιστήμονες σε όλο τον κόσμο, από την αρχή της καταγεγραμμένης ιστορίας μέχρι σήμερα....

Όταν κοιτά κανείς από απόσταση, μπορεί να δει πράγματα που από κοντά είναι δυσδιάκριτα. Τι μου επέτρεψε να δω η απόσταση που πήρα; Κατ' αρχάς, ότι αυτό που χωρίζει τις διάφορες ψυχαναλυτικές σχολές είναι πολύ ασήμαντο σε σύγκριση με αυτό που τις ενώνει. Κι ότι αυτό που τις ενώνει δεν προέρχεται από το στενό πεδίο της ψυχανάλυσης αλλά, κάθε φορά, από την εκάστοτε εποχή στην οποία ανήκουν. Κατόπιν, ότι αυτό που κάνει την ψυχανάλυση να αλλάζει έρχεται περισσότερο απέξω παρά από μέσα, δηλαδή ότι ο παράγοντας κοινωνία υπερέχει των ιδιαίτερων δεοντολογικών προδιαγραφών του κλάδου...

"Μπορούμε να εκτιμήσουμε πλήρως το πόσο αλληλένδετες είναι οι θετικές και αρνητικές μεταβιβάσεις, μόνο αν διερευνήσουμε από τη μια την πρώιμη αλληλεπίδραση ανάμεσα σε αγάπη και μίσος και τον φαύλο κύκλο της επιθετικότητας, των αγχογόνων αισθημάτων ενοχής και της αυξανόμενης επιθετικότητας, καθώς και των διάφορων πλευρών των αντικειμένων προς τα οποία κατευθύνονται αυτά τα συγκρουόμενα αισθήματα και άγχη. Από την άλλη η διερεύνηση αυτών των πρώιμων διαδικασιών με έπεισε ότι η ανάλυση της αρνητικής μεταβίβασης, η οποία έτυχε σχετικά μικρής προσοχής στην ψυχαναλυτική τεχνική,...

"Ο Σαράντης Θανόπουλος, ένας Έλληνας "μετανάστης" ψυχαναλυτής που ζει και εργάζεται στην Ιταλία, στο παρόν πόνημά του καταγράφει την περιπλάνησή του στη δική του ψυχαναλυτική, και όχι μόνο, Ιθάκη, εστιάζοντας ιδιαίτερα στον χώρο της ψυχαναλυτικής ερμηνείας. Η τελευταία αναδύεται ως μια μορφοποίηση των ψυχικών διαδικασιών που επισυμβαίνουν στον αναλυτή - σε συνάρτηση με εκείνες του αναλυόμενου. "Βασικό άξονα της αναλυτικής σχέσης συνιστά, για τον Σαράντη Θανόπουλο, η υστερική ταύτιση η οποία επιτρέπει την ανάπτυξη μιας βαθιάς αμοιβαίας επικοινωνίας μεταξύ των πρωταγωνιστώ...

Γιατί τα χαρακτηριστικά της σοφής γυναίκας να είναι τόσο σηµαντικά για τη νέα και γιατί η σοφία και η ζωτικότητα της νέας να είναι τόσο σηµαντικές για τη γεροντότερη; Μαζί συµβολίζουν δύο ουσιαστικές πλευρές που εντοπίζονται στην ψυχή κάθε γυναίκας µεµονωµένα· γιατί η ψυχή της γυναίκας χάνεται στα βάθη του χρόνου και το πνεύµα της είναι αιώνια νέο... αυτά τα δύο µαζί συνθέτουν το "να είσαι νέα ενώ γερνάς, γριά όσο είσαι νέα" . Η ψυχαναλύτρια Clarissa Pincola Estes ξυπνάει τα πανάρχαια πνεύµατα, τις παλιές ψυχές, εκείνες που κοιµούνται στους κορµούς των δέντρων, στο δάσος...

Η συναρπαστική ιστορία της φιλίας του Φρόυντ με τον Βίλχελμ Φλης, μια ιστορία σύμφυτη με τις απαρχές της ψυχανάλυσης, ξετυλίγεται στις σελίδες αυτού του βιβλίου. Προηγουμένως, εξετάζεται η εξέλιξη των ιδεών του Φρόυντ για την παράνοια. Σκοπός είναι η καταγραφή της πορείας που οδηγεί στη διατύπωση μιας ολοκληρωμένης θεωρίας. Πόσο αυτή η πορεία σημαδεύτηκε από αυτή την τόσο ξεχωριστή φιλία που κατέληξε σε μια σφοδρή σύγκρουση και δημόσια αντιπαράθεση; Ο Φρόυντ, ο Φλης και η παράνοια, λοιπόν: ο Φλης κατηγορεί τον Βάινινγκερ (όπως και τον Σβόμποντα) για λογοκλοπή που πραγματοπο...

Όλοι μας γνωρίζουμε σήμερα ότι "το παιδί βιώνει μια επιθυμία για το γονιό του αντίθετου φύλου κατά το Οιδιπόδειο στάδιο" και ότι "ο ρόλος των απαγορεύσεων και των νόμων είναι θεμελιώδης για την ανάπτυξη των παιδιών" και ακόμα ότι "η εφηβεία είναι μια δεύτερη γέννηση". Τις περισσότερες φορές όμως αγνοούμε σε τι ακριβώς αντιστοιχούν αυτές οι έννοιες που προέρχονται από τη φροϋδική ψυχανάλυση. Ο Jean - Claude Liaudet επιχειρεί να τις κάνει κατανοητές και αποδεικνύει ότι παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στη διαπαιδαγώγηση του παιδιού. Μετά την περιγραφή του ασυνείδητου και των τρ...

Ο Έντουαρντ Σαΐντ έπρεπε να δώσει τη διάλεξη στη μνήμη του Φρόυντ για το έτος 2001 στο Ινστιτούτο Φρόυντ της Βιέννης, στο πλαίσιο του εορτασμού των 100 χρόνων από την έκδοση της "Ερμηνείας των ονείρων", αλλά η διάλεξη ματαιώθηκε με πρόσχημα "την πολιτική σύγκρουση στη Μέση Ανατολή" και την παλαιστινιακή ταυτότητα του Σαΐντ. Φιλοξενήθηκε τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου στο Μουσείο Φρόυντ του Λονδίνου. Χρησιμοποιώντας ένα ευρύτατο φάσμα υλικού από τη λογοτεχνία, την αρχαιολογία και την κοινωνική θεωρία, το δοκίμιο του Έντουαρντ Σαΐντ είναι μια εξερεύνηση στις βαθύτατες συνέ...

Η ψυχανάλυση, εισάγοντας την οπτική του ασυνείδητου στο επίκεντρο της ψυχολογίας, άλλαξε ριζικά τη γνώση του ανθρώπου. Σκοπός της μελέτης αυτής είναι, ο απολογισμός της ιδιαίτερης συμβολής της στις κοινωνικές επιστήμες: πώς ακριβώς η ψυχολογία του βάθους συνέβαλε στην ερμηνεία του συλλογικού, από την εθνολογία ως την κοινωνική ψυχολογία, από την κοινωνιολογία έως την επιστήμη του δικαίου και την εγκληματολογία, από τη μυθολογία έως την επιστήμη των πολιτισμών. Ο απολογισμός αυτός διέρχεται από μια ζωτική ανασυγκρότηση της γένεσης και της θεματολογίας της φροϋδικής θέσεως...

Το βιβλίο παρουσιάζει τις απόψεις του Σίγκμουντ Φρόυντ για την υστερία και τη γυναικεία σεξουαλικότητα. Στέκεται ιδιαίτερα στη διαμάχη μεταξύ ψυχαναλυτών και ψυχαναλυτριών της εποχής του γύρω από το ζήτημα της θηλυκότητας και επιχειρεί να συνδέσει το λόγο της ψυχανάλυσης με το λόγο του φεμινιστικού κινήματος στην Αυστρία και τη Γερμανία. Ταυτόχρονα καταγράφει τις ιστορίες ζωής ορισμένων από τις γυναίκες που ασχολήθηκαν με την ψυχανάλυση είτε ως θεραπεύτριες, είτε ως ασθενείς, είτε και με τις δύο αυτές ιδιότητες. Οι ιστορίες αυτές χρησιμοποιούνται για να φωτίσουν τα θέματ...

Τι θέλει η γυναίκα; Όπως παραδέχεται ο Φρόυντ, αυτό είναι "το μοναδικό μεγάλο ερώτημα που έχει αφήσει αναπάντητο" η ψυχανάλυση, η "μαύρη ήπειρος" που έχει μείνει ανεξερεύνητη. Θα μπορούσε ωστόσο να λειτουργήσει και ως δοκιμασία αλήθειας για την ψυχαναλυτική εμπειρία. Μετά από ενδελεχή μελέτη του έργου του Φρόυντ, ο Πωλ-Λωράν Ασσούν εκφράζει όλα όσα ο πατέρας της ψυχανάλυσης σκεφτόταν, αλλά δεν τόλμησε ποτέ να γράψει... Με βάση τη σχέση του Φρόυντ με τη θηλυκότητα και τα πορίσματα μιας κλινικής έρευνας τριάντα και πλέον ετών, ο συγγραφέας διατυπώνει μια δομική θεωρία γ...

"Ο Φρόυντ για αρχάριους" καταγράφει με απλότητα, σαφήνεια και χιούμορ την ιστορική πορεία και τις συνιστώσες της φροϋδικής θεωρίας. Σαν βασικό και εκλαϊκευμένο βιβλίο δεν φιλοδοξεί βέβαια να διδάξει στον αναγνώστη "τα πάντα για τη ψυχανάλυση", αλλά να του δώσει, πέρα από τις στοιχειώδεις γνώσεις, την ώθηση για την παραπέρα μελέτη του έργου του Φρόυντ καθώς και των επιγόνων του.

Η αμφιθυμία του Φρόιντ σχετικά με τον μυστικισμό και τα αποκρυφιστικά φαινόμενα είναι εμφατικά δηλωμένη από τον ίδιο, και για τον λόγο αυτόν πιθανώς διανοίγεται ένας σημαίνων χώρος αντιφάσεων μέσα στην ψυχαναλυτική θεωρία και τα προτάγματά της. Στην προσπάθειά του, αίφνης, να προσεγγίσει αποκρυφιστικά φαινόμενα, όπως η τηλεπάθεια και η μεταβίβαση της σκέψης, ο Φρόιντ παραδέχεται ότι τα φαινόμενα αυτά "είναι ένα είδος άλλου κόσμου, πέρα από τον δικό μας γνωστό κόσμο που έφτιαξε για μας η επιστήμη και τον κυβερνούν αδυσώπητοι νόμοι" και ότι "μολονότι ισχυριζόμαστε ότι [τα απο...

Τι σημαίνει ψυχανάλυση; Τι σημαίνει να είσαι ψυχαναλυτής; Πώς αντικρίζεις και διαλέγεσαι με ό,τι ονομάζουμε ψυχή; Πώς διαμορφώνεται ένας ψυχαναλυτής και εντάσσεται στους ψυχαναλυτικούς θεσμούς; Είναι μερικά ερωτήματα που συνεχώς επανέρχονται, μόλο που η ψυχανάλυση ανήκει στην παιδεία του δυτικού κόσμου. Και σ' αυτά τα ερωτήματα προσπαθεί να απαντήσει η Θάλεια Βεργοπούλου, σε μια σειρά άρθρων της που συγκεντρώνονται σ' αυτό το βιβλίο, που έχει μορφή δίπτυχου, και εκφράζουν και τη δική της περιπλάνηση στο χώρο του ασυνείδητου. Στο πρώτο μέρος του δίπτυχου ο αναγνώστης α...

Ο μαρξισμός και η ψυχανάλυση, για την πλειονότητα των μαρξιστών θεωρητικών, ήταν μία ασύμβατη πρακτική. Ο Λένιν αποκηρύσσοντας τις φροϋδικές θέσεις περί σεξουαλικότητας, καταδίκασε απερίφραστα την ψυχανάλυση. Ο Τρότσκυ αποτέλεσε σπάνια περίπτωση μπολσεβίκου επαναστάτη ο οποίος εξέφρασε δημοσίως το ενδιαφέρον του για την ψυχανάλυση, με διαρκείς αναφορές στον Φρόυντ, προσδοκώντας πως η ψυχανάλυση θα μπορούσε να αγγίξει τον διαλεκτικό υλισμό χάρη στην θεωρία των εξαρτημένων αντανακλαστικών του Παβλώφ. Στο σύγγραμμα αυτό παρουσιάζεται διεξοδικά η στάση του Τρότσκυ προς την ψ...