Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τα κείμενα που δημοσιεύονται σ' αυτή την έκδοση είναι ομιλίες και σεμινάρια που έγιναν από την Κολέτ Σολέρ, ψυχαναλύτρια, μαθήτρια του Λακάν, στην Αθήνα. Η ομιλία "Η γυναικεία οδύνη" έγινε τον Μάιο 2009 στην Στοά του Βιβλίου. Το Σεμινάριο "Τα καταθλιπτικά συναισθήματα" δόθηκε επίσης τον Μάιο 2009. Και το Σεμινάριο με θέμα "Συναισθήματα του ασυνειδήτου ως πραγματικό" δόθηκε τον Οκτώβριο του 2011, στα πλαίσια των εκάστοτε θεματικών της Κλινικής Εκπαίδευσης του Λαχανικού Πεδίου. Πρόκειται για μια παρουσίαση και ανάπτυξη των επεξεργασιών της σε αναφορά στη διδασκαλία τ...

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος Εισαγωγή 1. Προκαταρκτικό 1.1 Ο πόνος ως συναίσθημα 1.2 Ο πόνος ως οριακό συναίσθημα 1.3 Τρεις κατηγορίες του πόνου α. Ο πόνος ως έσχατο συναίσθημα β. Ο πόνος ως σύμπτωμα γ. Ο πόνος ως αντικείμενο και σκοπός της ευχαρίστησης 2. Ψυχαναλυτική θεωρία του σωματικού πόνου 2.1 Τραυματισμός 2.2 Αναστάτωση 2.3 Αντίδραση 3. Ο ψυχικός πόνος 3.1 Η διαδικασία 3.2 Ο αγαπημένος άλλος 3.3 Εν είδει συμπεράσματος Βιβλιογραφία

Ο ψυχαναλυτικός λόγος επέτρεψε το ξετύλιγμα πρωτόγνωρων νημάτων που αφορούν στην ψυχική, στην σωματική και στην κοινωνική πραγματικότητα της πορείας κάθε ανθρώπινης ζωής. Το ψυχαναλυτικό μονοπάτι των αναγνωρίσεων είναι δύσβατο. Χαρακτηρίζεται από το πολύπλοκο των προσβάσεων και από ακατάπαυστες χωρο-χρονικές μεταλλαγές. Το διάβα του όμως προσφέρει την συνάρθρωση ελκυστών διαφόρων επιπέδων και την οικείωση με τις δυνάμεις που μας κινούν.

Στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα, ο Αυστριακός Σίγκμουντ Φρόυντ, φυσιολόγος και ψυχίατρος, έθεσε με τις μελέτες του τις βάσεις της ψυχανάλυσης ως θεραπευτικής μεθόδου και έφερε επανάσταση στον τρόπο που ο σύγχρονος άνθρωπος αντιλαμβάνεται έννοιες όπως η συνείδηση και η σεξουαλικότητα. Στην "Εισαγωγή στον ναρκισσισμό" (Zur Einfuhrung des Narzibmus, 1914) o Φρόυντ καταπιάνεται με τα βαθύτερα προβλήματα της σχέσης του Εγώ με τα εξωτερικά αντικείμενα. Στο "Οικονομικό πρόβλημα του μαζοχισμού" (Das Okonomische Problem Des Masochismus, 1924) επιχειρείται μια σύνδε...

Στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα, ο Αυστριακός Σίγκμουντ Φρόυντ, φυσιολόγος και ψυχίατρος, έθεσε με τις μελέτες του τις βάσεις της ψυχανάλυσης ως θεραπευτικής μεθόδου και έφερε επανάσταση στον τρόπο που ο σύγχρονος άνθρωπος αντιλαμβάνεται έννοιες όπως η συνείδηση και η σεξουαλικότητα. Στο σύγγραμμα "Ψυχολογία των μαζών και ανάλυση του εγώ" (Massenpsychologie und Ich-Analyse), που γράφτηκε το 1921, ο Φρόυντ προσεγγίζει την ψυχολογία των μαζών ως αναπόσπαστο κομμάτι της ψυχολογίας του ατόμου. Παράλληλα αναζητά τα ιδιαίτερα στοιχεία που καθορίζουν τη δυναμική...

Στο αμείλικτο στόχαστρο του ρηξικέλευθου Γάλλου διανοητή μπαίνουν αυτή τη φορά ο Ζίγκμουντ Φρόυντ και το δημιούργημά του. Κατά τον Ονφρέ, ο φροϋδισμός και η ψυχανάλυση στηρίζονται σε μια σειρά μύθους. Ο Φρόυντ απεχθανόταν τη φιλοσοφία και τους φιλοσόφους, αλλά στην πραγματικότητα υπήρξε ένας από αυτούς, υποκειμενικός δημιουργός μιας λογοτεχνικής ψυχολογίας. Σαμάνος, πανάκριβος θεραπευτής και μεταμοντέρνος μάγος, καταφεύγει σε μια μαγική σκέψη όπου ο λόγος του αποτελεί νόμο. Μια όπως πάντα εμπεριστατωμένη κριτική τοποθέτηση που μας κάνει να δούμε υπό ένα διαφορετικό πρίσμα τ...

Η είσοδος στην ανάλυση, που εν τέλει καθορίζει και τη δυνατότητα να υπάρξει πέρασμα, προϋποθέτει ότι το υποκείμενο θα αμφισβητήσει τη θέση του, προϋποθέτει την παρουσία, την τοποθέτηση και την ευθύνη του υποκειμένου. Ντετερμινισμός και ελευθερία, εκεί είναι που το υποκείμενο είναι πιο κοντά στο πραγματικό ή σε ένα μέρος του πραγματικού, για να είμαστε ακριβείς, ταπεινόφρονες και έντιμοι. Και όταν γίνει η είσοδος στην ανάλυση το υποκείμενο δεν μπορεί παρά να παραμείνει δια παντός πλέον εγγεγραμμένο στον αναλυτικό λόγο με τις απαιτήσεις του. Η μετάδοση του ψυχαναλυτικού λό...

Το μικρό αυτό βιβλίο αποτελείται από δυο μέρη, αφενός τους πίνακες και αφετέρου μια σύντομη μελέτη σχετική με το ζήτημα που διεθνώς αποκαλείται mandala. Οι πίνακες αποτελούν το πρωτογενές ζωγραφικό υλικό, το οποίο οδηγεί στη συνέχεια στην αντίστοιχη μελέτη, στην προσπάθεια να ερμηνευτεί και αφομοιωθεί αυτό το υλικό. Τα σχέδια αυτά δεν διεκδικούν βέβαια ιδιαίτερες καλλιτεχνικές δάφνες, αλλά αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της όλης εργασίας, αφού είναι η πρώτη ύλη και το κίνητρο για τα υπόλοιπα. Η όλη διαδικασία πρέπει να ιδωθεί ως συνιστώσα μιας ευρύτερης προσπάθειας εσωτερι...

Σε ύφος λογοτεχνικό και ρηξικέλευθο, ο Adam Phillips εξετάζει μερικά φαινομενικώς συνηθισμένα ζητήματα με τα οποία η ψυχανάλυση δεν έχει ασχοληθεί αρκετά:το γαργάλημα, το φίλημα, την ανησυχία, την πλήξη, τον κίνδυνο, τη μοναξιά, την αταραξία, ακόμα και το πέρδεσθαι. Φωτίζοντας αυτές τις κατά τα άλλα κοινές πτυχές της καθημερινής ζωής, υποστηρίζει ότι η ψυχανάλυση ξεκίνησε ως ένας δεξιοτεχνικός αυτοσχεδιασμός εντός της ιατρικής επιστήμης, ο οποίος όμως υποχώρησε μπροστά στο όνειρο της επιστήμης που αξιώνει πως μόνο τον "εξετασμένο βίο" αξίζει να ζει κανείς. Ο Phillips δείχνε...

...Ο χαρακτήρας συνιστά θυσία του αυθορμητισμού μας. Σήμερα μπορούμε να σκεφθούμε ψυχαναλυτικά τις περιπτώσεις όπου πάσχουν οι διαδικασίες της εσωτερίκευσης και το Εγώ λειτουργεί με ελλείμματα ψυχοποίησης. Στο μέτρο που δεν λειτουργεί επαρκώς η συμβολοποίηση το Εγώ οργανώνει στοιχεία του χαρακτήρα, που αναλαμβάνουν τις λειτουργίες της μητέρας - περιβάλλον. Οργανώνει τις δυσκολίες απαρτίωσης με "διοικητικές αποφάσεις", συνήθεις τρόπους συμπεριφοράς. Με τα στοιχεία του χαρακτήρα ρυθμίζουμε με "γεωγραφικές λύσεις" την απόσταση από το αντικείμενο που δεν έχουμε επαρκώς εσωτε...

Η ψυχανάλυση είναι αναμνημόνευση. Σε αντιστοιχία με την πλατωνική πίστη, δεν απαρνήθηκε ποτέ το ιδεώδες μίας πλήρους αναμνημόνευσης. Ο Φρόιντ τονίζει ότι: "Όλα τα ουσιώδη διασώζονται, ακόμη και αυτό που φαίνεται ότι είναι εντελώς ξεχασμένο υπάρχει με κάποιο τρόπο και σε κάποιο μέρος, αλλά είναι απλά καταχωνιασμένο και δεν βρίσκεται στη διάθεση του ατόμου. Είναι απλά ζήτημα της αναλυτικής τεχνικής αν μπορεί να επιτευχθεί η πλήρης ανάδυσή του μέσα στη μνήμη". Στο λεξιλόγιο της ψυχανάλυσης απουσιάζει η λέξη λήθη. Δεν υπάρχει ο ορισμός της· δεν δηλώνονται οι περιπτώσεις που...

Τα τελευταία χρόνια η ψυχανάλυση -ιδίως η λακανική θεωρία- αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ως σημείο αναφοράς για τον αναπροσανατολισμό τόσο της πολιτικής θεωρίας όσο και της πολιτικής ανάλυσης. Αξιοσημείωτο είναι, μάλιστα, το γεγονός ότι μείζονες πολιτικοί στοχαστές της αριστεράς προσεγγίζουν με αυξανόμενο ενδιαφέρον το έργο του Ζακ Λακάν. Αναδύεται έτσι ένας νέος θεωρητικός και πολιτικός ορίζοντας. "Η Λακανική αριστερά", που ήδη κυκλοφορεί στα αγγλικά και τα ισπανικά, είναι το πρώτο βιβλίο που καταπιάνεται ενδελεχώς με τον αναδυόμενο αυτόν θεωρητικό προσανατολισμό και δ...

"Όσο πίσω κι αν γυρίζω αναπολώντας τους έρωτές μου, δυσκολεύομαι να μιλήσω γι' αυτούς. Τούτη η έξαψη βρίσκεται πέραν του ερωτισμού, ως υπέρμετρη ευτυχία αλλά και καθαρή οδύνη: αμφότερες μετατρέπουν τις λέξεις σε πάθος. Η ερωτική γλώσσα είναι αδύνατη, ανεπαρκής, έντονα υπαινικτική τη στιγμή που θα τη θέλαμε άμεση, στο μέτρο του δυνατού. Είναι σμήνος μεταφορών, είναι λογοτεχνία. Λόγω του ενικού χαρακτήρα της, την αποδέχομαι μόνο σε πρώτο πρόσωπο. Ωστόσο, αυτό που θα ήθελα να συζητήσουμε εδώ είναι ένα είδος φιλοσοφίας του έρωτα. Καθότι, τι άλλο είναι η ψυχανάλυση, αν όχι μια α...

The unconscious is unknown to us all; it lives and reigns without our knowledge. It is full of desires, great and small, that demand gratification at any cost. As a result, it may expose itself and the subject to difficulties and even dangers. To achieve its goals, the unconscious follows paths that are straight and crooked; it meets obstacles that are foreseeable and unforeseeable, surmountable and insurmountable. In the present study the Psychiatrist/Psychoanalyst Dr. Athina Alexandris tries to present the unconscious of children, adolescents and adults on the individu...

Μια συμφωνική ημερίδα. Έτσι θα μείνει χαραγμένο στη μνήμη των συνέδρων του Κέντρου Μελέτης και Έρευνας της Αναλυτικής Κλινικής εκείνο το απόγευμα της 4ης Φεβρουαρίου 2006. Προς έκπληξη όλων κατά την είσοδό τους στο μεγάλο αμφιθέατρο ηχούσε η μουσική του Μπαχ. Οι "Παραλλαγές Γκόλντμεργκ" έτσι όπως τις ερμήνευσε ο μεγαλοφυής Καναδός πιανίστας Γκλεν Γκουλντ. Με τις ευλογίες, λοιπόν, του Γκουλντ αυτές οι εργασίες στο Στρασβούργο έλαβαν τη μορφή μιας συμφωνικής συζήτησης, όπου ο καθένας έπαιζε το δικό του μέρος προς τέρψιν όλων. Από την πλούσια συζήτηση που ακολούθησε γράφτηκαν...

Ο Λόγος περί του κακού αποτελεί, για έναν συγγραφέα, μια πρόκληση και ένα στοίχημα. Προσπάθησα να εντοπίσω τα σημεία εκείνα που καθιστούν το κακό αντικείμενο της απώθησης, της απάρνησης ή της απόρριψης, και τα οποία το δικαιολογούν, το ωραιοποιούν και το λατρεύουν. Το κακό είναι αυτό που αποτελεί σε όλους μας το πιο οικείο αλλά και το πιο ανοίκειο κομμάτι του εαυτού μας. Το Πρώτο Μέρος αναφέρεται στη φιλοσοφική και θεολογική προσέγγιση του κακού από την Ύστερη Αρχαιότητα μέχρι τον Ύστερο Μεσαίωνα. Το Δεύτερο Μέρος επικεντρώνεται στο κορύφωμα της νεωτερικής κλασικής φι...

O Wilfred R. Bion άφησε την ιδιαίτερη και σημαντική σφραγίδα του στην ψυχαναλυτική θεωρία και πράξη. Κινήθηκε ανάμεσα σε διαφορετικούς πολιτισμούς και προσπάθησε να συνταιριάξει αντιτιθέμενα ρεύματα σκέψης και ζωής. Ξεκινώντας από τις παρακαταθήκες του S. Freud και της M. Klein, οδηγήθηκε με αξιοσημείωτη ανεξαρτησία σε πρωτότυπες συνθέσεις, σε επαναδιατυπώσεις βασικών θέσεων και χάραξε νέες κατευθύνσεις αναζητήσεων. Ενδιαφέρθηκε για την επιστημολογία της ψυχανάλυσης και επεξεργάστηκε κυρίως τη διαδικασία της σκέψης από τις απαρχές της ζωής, χρησιμοποιώντας ακόμη και μοντ...

Τα τελευταία 60 χρόνια η οικογένεια αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα πεδία μελέτης της ψυχολογίας. Το ρεύμα της οικογενειακής θεραπείας έχει γνωρίσει μια εξαιρετικά ευρεία διάδοση. Ένας τεράστιος αριθμός οικογενειακών θεραπευτών που εκπροσωπούν διαφορετικές σχολές, ινστιτούτων εκπαίδευσης, ερευνών, εκδόσεων και επιστημονικών περιοδικών έχουν προσδώσει στο ρεύμα αυτό, παγκόσμιο χαρακτήρα. Η Ψυχαναλυτική σχολή κατέχει μια σημαντική θέση στο πανόραμα των άλλων σχολών οικογενειακής θεραπείας. Η κύρια συνεισφορά της είναι η διεύρυνση της κατανόησης των σχέσεων που αναπτύσσο...

Με ποιο τρόπο μπορεί η ψυχανάλυση να φωτίσει το έργο του εκπαιδευτικού; Αποστολή του δασκάλου είναι να μεταδίδει ήδη υπάρχουσες γνώσεις στην κατεύθυνση ενός οργανωμένου μέλλοντος. Η στάση ακρόασης του αναλυτή επιτρέπει την ανάδυση μιας ασυνείδητης γνώσης και διασώζει το άνοιγμα στο μέλλον, μέσα από την επιστροφή του παρελθόντος. Εγχειρήματα φαινομενικά σε αντιπαράθεση τέμνονται σε βασικά τους σημεία. Η μεταβίβαση στο πρόσωπο του δασκάλου φέρνει στην επιφάνεια τις σχέσεις του υποκειμένου με τον άλλο. Οι αντιμεταβιβαστικές κινήσεις του δασκάλου απαντούν εν αγνοία του. Αγάπη,...

"Αν έχει κάποιο λόγο η κοινή ζωή με τους άλλους, είναι για να μας κάνει διαθέσιμους στις κινήσεις που μας οδηγούν να βρούμε τους λόγους για τους οποίους αισθανόμαστε αυτά που ζούμε - για να έχει νόημα η ζωή μας. Ως ζώα πολιτικά που είμαστε, παίζουμε σε μια κοινή περιοχή. Με μια παλινδρόμηση επιτυγχάνουμε μια καλοήθη εξίσωση συμβόλου πράγματος και δημιουργούμε μεταβατικά αντικείμενα. Η κοινότητα συμβόλων είναι η πατρίδα μας. Κατά τα άλλα, είμαστε μονάδες όπως είμαστε και νομάδες. Πάμε όπου υπάρχει τροφή για συναισθηματική εμπειρία. Οι διαδρομές μεταξύ εμπειριών αυταπάτης και...