Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Οι γιατροί εξουσιάζουν αρρώστιες, όχι ανθρώπους· οι ψυχίατροι εξουσιάζουν ανθρώπους, όχι αρρώστιες. Στόχος της φυσικής θεωρίας είναι να αυξάνει την κατανόησή μας για τον κόσμο· στόχος της ψυχολογικής θεωρίας είναι να αυξήσει την αυτοπεποίθηση του ψυχολόγου. Το θεμελιώδες λάθος της ψυχιατρικής είναι ότι θεωρεί τη ζωή ως ένα πρόβλημα που πρέπει να λυθεί, αντί να τη θεωρεί ως έναν σκοπό που πρέπει να εκπληρωθεί. Η ψυχανάλυση είναι μια καινούρια εκδοχή του Ιουδαϊσμού. Ο ορθόδοξος Εβραίος πιστεύει ότι οι Εβραίοι είναι ο Περιούσιος Λαός, ανώτερος όλων των άλλων. Ο ορθόδο...

Ο Ζαν-Μπερτράν Πονταλίς (βραβείο Μεντισίς για το δοκίμιο, 2006) είναι σίγουρα πιο διάσημος ως ψυχαναλυτής από ό,τι ως συγγραφέας. Πολλοί αναγνώστες του νόμιζαν μάλιστα ότι πρόκειται για δυο διαφορετικά πρόσωπα με κοινό επώνυμο, τόσο πολύ δυσκολεύονταν να ταυτίσουν τον συγγραφέα του "Λεξιλογίου της Ψυχανάλυσης" με τον συγγραφέα των έξοχων λογοτεχνικών βιβλίων. Τα "Παράθυρα" είναι ένα βιβλίο που συνδυάζει το χάρισμα της ψυχαναλυτικής ματιάς με το χάρισμα της αληθινής γραφής. Εμπιστεύεται την "ονειρευόμενη σκέψη" περισσότερο από ό,τι τον κυριαρχημένο λόγο. Ξεκινάει με έναν ύμ...

Στην εποχή μας, η μόδα βρίσκεται παντού: τα καταστήματα ρούχων αφθονούν, οι εφημερίδες και τα περιοδικά δημοσιεύουν ειδικά ένθετα, ενώ όλοι σπεύδουμε να υπακούσουμε στις επιταγές της. Ποιοι, όμως, συμβολισμοί κρύβονται πίσω από τις ενδυματολογικές μας επιλογές; Ένα κοριτσάκι που φορά ό,τι θέλουν οι γονείς του, μη ηλικιωμένη κυρία που παραμελεί το ντύσιμο της, έφηβοι "θύματα" της μόδας, μανιώδεις αγοράστριες, άντρες που ντύνονται πάντα στα μαύρα ή επιλέγουν ρούχα για τις γυναίκες τους... Τέτοιες ιστορίες "ενδυματολογικής τρέλας", με πρωταγωνιστές πρόσωπα που μας μοιάζουν, ο...

Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια προσπάθεια να παρουσιαστεί μια ψυχαναλυτικής οπτικής προσέγγιση για τη μάθηση με έμφαση στους συναισθηματικούς παράγοντες που υπεισέρχονται στη σχέση διδάσκοντος-διδασκομένου. Η προβληματική αναπτύσσεται υπό μια ψυχαναλυτική θεώρηση με αναφορά στη σχέση μητέρας-βρέφους. Το ζήτημα του σχεσιακού παράγοντα στη μάθηση, και κυρίως στη μάθηση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, αναδεικνύεται ως κυρίαρχο τόσο υπό το πρίσμα μιας ψυχοδυναμικής όσο και μιας σύγχρονης παιδαγωγικής οπτικής, που εισάγει κύρια η φαινομενογραφική προσέγγιση. Το βιβλίο επικεντρώνεται σ...

Αυτό το βιβλίο έχει την πρόθεση να συνεχίσει το στοχασμό που άρχισαν ο Φρόυντ και ο Λακάν με την ψυχανάλυση, ως μιαν ανάλυση του πολιτισμού. Η σκέψη του Φρόυντ, στο βιβλίο του για τον Μωυσή και τη μονοθεϊστική θρησκεία, στρέφεται γύρω από μια προϊστορική τραυματική πράξη και τις συνέπειές της για τη δόμηση της ιστορίας του πολιτισμού. Η πρόοδος στην πνευματικότητα σημαίνει ότι το Υψηλόν, το οποίο απωθήθηκε, επανέρχεται πάλι στο προσκήνιο. Η σκέψη του Λακάν, από την άλλη, στρέφεται γύρω από τον πρωταρχικό λόγο και το Όνομα του Θεού, η ανακοίνωση του οποίου εγκαλεί το ανθρώπι...

Η ψυχανάλυση υπήρξε μια από τις πιο δημοφιλείς θεωρίες του 20ού αιώνα. Η ψυχαναλυτική κουλτούρα διαπότισε ολόκληρες γενιές ειδικών και θεραπευτών, ρίζωσε βαθιά στον πολιτισμό μας, κατέκτησε πνευματικούς ανθρώπους και πήρε τελικά τη μορφή ενός απρόσβλητου δόγματος. Γι' αυτό και η αμφισβήτησή της προκαλούσε πάντοτε έντονες συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις. Η "Μαύρη Βίβλος της Ψυχανάλυσης" είναι μια απόπειρα δημόσιου διαλόγου και κριτικής στις παγιωμένες ιδέες και θεωρίες της ψυχανάλυσης. Πρόκειται για ένα αντιδογματικό, πολυθεματικό και ενδιαφέρον έργο, που φιλοδοξεί να προσφέ...

Σε αυτόν τον τόμο συγκεντρώνονται δύο θεμελιώδη κείμενα της αρχικής λακανικής ψυχανάλυσης. Εις μεν το "Ψυχαναλύειν" αναλύεται με λεπτεπίλεπτο κλινικό τρόπο η πορεία μιας ψυχανάλυσης, η οποία για να έχει σημαντικές προσωπικές συνέπειες πρέπει να προχωράει πέραν της τυπικής εφαρμογής των βασικών ψυχαναλυτικών εννοιών, όπως το οιδιπόδειο σύμπλεγμα, και να φτάνει μέχρι την προσωπική σημασία των πρωταρχικών στοιχείων που φτιάχνουν μια προσωπική ιστορία μέσα στα πλαίσια του κάθε επιμέρους οικογενειακού μυθιστορήματος. Στο "Σκοτώνουν ένα παιδί" η ανάλυση προχωράει ακόμη περισσότερ...

Οι συγγραφείς προσεγγίζουν πολιτισμικές πρακτικές και ψυχικές δραστηριότητες που ορίζουν το υποκείμενο σε συνθήκες νεωτερικότητας, με επίκεντρο τα άγχη και τις ελπίδες του. Η ψυχανάλυση, η παιδαγωγική, η υπαρξιακή φιλοσοφία οδηγούν στον εντοπισμό των τόπων της ιδεολογικής απώθησης, της απάρνη-σης και της απόρριψης. Η κριτική θεωρία του πολιτισμού, η αισθητική κριτική και η πολιτική φιλοσοφία αναδεικνύουν μια υποκειμενικότητα που συνδέεται με εκείνη της ψυχαναλυτικής και υπαρξιακής εμπειρίας.

Όταν η διαδρομή της ψυχικοποίησης, δηλαδή της ψυχικής εργασίας, εμποδίζεται συνήθως εξ αιτίας των ελλειμμάτων σε ορισμένες περιοχές του αναπαραστατικού ιστού, τότε η εκτόνωση μέσω της κινητικότητας ή η εκφόρτιση στο σώμα είναι οι μόνες ανοικτές δίοδοι για την πορεία της διέγερσης. Για τον καθένα από μας, για κάθε ανθρώπινη ύπαρξη είναι εν δυνάμει ανοικτές και οι τρεις διαδρομές έκφρασης της ψυχοσωματικής ολότητας... Εκείνο, όμως, που μας ενδιαφέρει να μελετήσουμε είναι πότε, σε ποιο βαθμό και κάτω από ποιες συνθήκες ανακόπτεται η διαδρομή προς την ψυχικοποίηση και μένει ανο...

Οι μελετητές της ιστορίας της ψυχανάλυσης στη Ρωσία δεν έχουν δείξει κανένα ενδιαφέρον για τη στάση του Λένιν απέναντι στο φροϊδισμό. Προφανώς ο Τρότσκι επεσκίασε τον πατέρα της ρωσικής επανάστασης στο πεδίο αυτό. Είναι γεγονός ότι, από τους κύριους ηγέτες της επανάστασης των μπολσεβίκων, μόνο οι σχέσεις του Τρότσκι με την ψυχανάλυση είναι γνωστές. Ο τελευταίος είχε επανειλημμένως και σαφώς εκφραστεί σε σχέση με την ψυχανάλυση για την οποία έτρεφε κάποια εκτίμηση. Φαίνεται όμως πως και ο Λένιν είχε συνείδηση της κεφαλαιώδους σημασίας του έργου του Φρόιντ, εξαιτίας κυρίως τη...

[...] Η συζήτηση για τη σχέση ψυχανάλυσης και αριστεράς δεν μπορεί σήμερα να ξενίσει κανέναν. Μέσα από μια περιπετειώδη πορεία, όπου περίοδοι αμοιβαίας καχυποψίας ανάμεσα στις δύο αυτές τροπικότητες σκέψης και πρακτικής εναλλάσσονταν, με περιόδους υπερβολικής αισιοδοξίας ως προς το συνθέσιμο των αντίστοιχων εγχειρημάτων, τα πάθη φαίνεται πως έχουν καταλαγιάσει και ένα είδος συναίνεσης έχει επικρατήσει: ούτε η οπτική του Φρόιντ μπορεί να αναχθεί στην οπτική του Μαρξ ούτε εκείνη του Μαρξ σε αυτή του Φρόιντ. Με άλλα λόγια, ούτε κάποιας μορφής φροϋδο-αριστερά ούτε κάποιας μορφή...

Ένα από τα πιο σημαντικά κλινικά κείμενα το οποίο έγραψε ο Freud στα 70 του χρόνια, αναθεωρώντας τις ως τότε απόψεις του για το ακανθώδες ζήτημα του άγχους. Εδώ διατυπώνει τη λεγόμενη δεύτερη θεωρία του για το άγχος, αναφερόμενος σε παιδικό άγχος, άγχος επί πραγματικού, νευρωτικό άγχος, αυτόματο άγχος και κυρίως στο άγχος ως σήμα κινδύνου απέναντι σε κάθε απειλητική κατάσταση, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε αναστολή ή σε διαμόρφωση συμπτώματος έχοντας ως ενέδρα του το εγώ.

Ένα από τα βασικά φαινόμενα που παρουσιάζονται μέσα στην ψυχαναλυτική διεργασία είναι η αντιμεταβίβαση. O ιδιαίτερος δηλαδή ψυχολογικός τρόπος με τον οποίο αποκρίνεται ο ψυχαναλυτής στην παρουσία και στα λεγόμενα του αναλυόμενού του. Αυτό το φαινόμενο, που αρχικά θεωρήθηκε ως εμπόδιο στην κατανόηση του ψυχισμού του αναλυόμενου, κατέστη σταδιακά ένα καθοριστικό εργαλείο της αναλυτικής σκέψης και βοήθησε στην πρόοδο της ψυχαναλυτικής θεραπείας. Καθοριστικό ρόλο σε αυτή τη μετατόπιση της ψυχαναλυτικής σκέψης έπαιξε το έργο δύο μεγάλων θεωρητικών της ψυχανάλυσης: της Πάουλα Χ...

Αν και ήταν μόνο δύο ετών, το κοριτσάκι ήξερε ότι δεν έπρεπε να πάει στη σοφίτα. Παράξενοι, αλλόκοτοι θόρυβοι έρχονταν από κει. Η μαμά είπε πως ήταν ένας λύκος επάνω -ένας πεινασμένος, επικίνδυνος λύκος... Μα η αλήθεια ήταν πολύ πιο επικίνδυνη... Πάρα πολύ επικίνδυνη για να τη μάθει ένα κοριτσάκι που νόμιζε ότι ήταν Καθολική, μια εποχή όπου το να είσαι Εβραίος σήμαινε θανατική καταδίκη. "Το βιβλίο "΄Ενας λύκος στη σοφίτα", απευθύνεται τόσο σε φοιτητές τμημάτων ψυχολογίας, παιδαγωγικών καθώς και των σχολών επαγγελμάτων υγείας και πρόνοιας των ΤΕΙ, όσο και σε ειδικευομένου...

Το βιβλίο του Μάρκου Ζαφειρόπουλου "Λακάν και Λεβί-Στρως ή η Επιστροφή στον Φρόυντ (1951- 1957)" παρουσιάζει και αναλύει τα σημαντικότερα κείμενα του Λακάν από το 1951 μέχρι το 1957, και επισημαίνει τις οφειλές του λακανικού εγχειρήματος στο έργο του Κλωντ Λεβί- Στρως. Κατά τον συγγραφέα, η επιστροφή του Λακάν στον Φρόυντ περνά από τον Λεβί-Στρως, τόσο σε σχέση με κομβικά θεωρητικά ζητήματα (η επικέντρωση στο συμβολικό πεδίο αναφοράς, η σύμπλεξη των τριών τάξεων -του φαντασιακού, του συμβολικού και του πραγματικού, η επινόηση του ονόματος του πατέρα) όσο και σε σχέση...

Με ποιο τρόπο η παιδαγωγική και η ειδική αγωγή μπορούν να επωφεληθούν από τις κεκτημένες γνώσεις της ψυχανάλυσης; Για να απαντήσει σε αυτή την ερώτηση, ο Ζωρζ Μοκό επιχειρεί καταρχάς μια μελέτη της επιθυμίας ως θεμελιώδους στοιχείου της σχέσης των γονέων με τα παιδιά. Υπενθυμίζει ποια είναι τα στάδια της συναισθηματικής εξέλιξης του παιδιού από τη γέννηση έως την εφηβεία, καθώς και τα κεφαλαιώδη στοιχεία του χαρακτήρα που συνεπάγονται: ενσωμάτωση, κτητικότητα, αμφιθυμία ή κυριότητα ή το οιδιπόδειο σύμπλεγμα, του οποίου οι "αποτυχίες" προκαλούν μεγάλο αριθμό παιδικών νευρώσε...

Οι μηχανισμοί άμυνας αναφέρονται στις ψυχοδιανοητικές διαδικασίες που κινητοποιεί το Εγώ κάθε φορά πού βιώνει μια ενορμητική απαίτηση ή ένα συναίσθημα σαν κίνδυνο ή απειλή. Στη μελέτη αυτή, η Άννα Φρόυντ, χρησιμοποιώντας συγκεκριμένα παραδείγματα, εντοπίζει, περιγράφει και αναλύει τα "αμυντικά" αυτά σχήματα, επισημαίνει τα διάφορα μέσα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν (φαντασίωση, διανοητική δραστηριότητα...), θέτει το πρόβλημα της διαχρονικής τους ταξινόμησης και, τέλος, προσπαθεί να διαφοροποιήσει τους μηχανισμούς με κριτήριο την αναφορά τους σε εσωτερικές ή εξωτερικές πηγέ...

"Αυτό που φλόγισε αμέσως την φαντασία μου είναι η ιδέα σου για ένα μυστικό συμβούλιο που θα το αποτελούν οι πιο καλοί και πιο έμπιστοι άνθρωποι μας, για να αναλάβει την παραπέρα ανάπτυξη της ψυχανάλυσης και να υπερασπίζεται την υπόθεση μας από πρόσωπα και πράγματα όταν δεν θα υπάρχω πια... Πρώτα από όλα, η επιτροπή αυτή θα πρέπει να είναι αυστηρά μυστική ως προς την ύπαρξη και τις ενέργειες της". Sigmund Freud

[...] Το ίδιο το νόημα αυτού που αποκαλούσαμε ψυχαναλυτική θεραπεία έχει αλλάξει. Μπορούμε μάλιστα να πούμε ότι η λέξη "θεραπεία" δεν κορεννύει πλέον την αποδιδόμενη στην πρακτική της ψυχανάλυσης σημασία, κάτι που ένας Λακάν, ήδη από από τη δεκαετία του '50, επικύρωσε υποκαθιστώντας τη με τον όρο ψυχαναλυτική "εμπειρία". [...] Ο Φρόυντ επινόησε έναν πρωτόγνωρο τύπο υποκειμένου, εκπαιδευμένου αναμφίβολα να ερμηνεύει το ασυνείδητο και να στηρίζει τη μεταβίβαση, αλλά ως εκ τούτου κατάλληλου επίσης να υπομένει τον αυτοματισμό της επανάληψης του συμπτώματος και να ενσαρκών...