Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το χαμένο Δουλίχιον είναι μόνον η υφαλοκορφή του μεγάλου προβλήματος της ομηρικής γεωγραφίας. Τα μισά, σχεδόν, ομηρικά τοπωνύμια στην αρχή της ιστορικής αρχαιότητας είχαν ήδη χαθεί. Οι αρχαίοι Έλληνες τα αναζητούσαν, τα "έβρισκαν", τα διεκδικούσαν και τα απένεμαν με την ευκολία που οι σημερινοί Επτανήσιοι κάνουν το ίδιο με την Ιθάκη του Οδυσσέα. Τι επιπτώσεις είχε άραγε αυτό στην τελική διαμόρφωση της "Ομηρικής" Γεωγραφίας; Τι επιπτώσεις είχε στο ομηρικό ζήτημα και την κατανόηση (ή παρανόηση) της προϊστορίας μας; Μπορούμε τώρα, και με ποιον άραγε τρόπο, να ανασυνθέσουμε το...

Στους ταραγμένους πρώτους αιώνες της δεύτερης μ.Χ. Χιλιετίας, οι Παργινοί, που τότε κατοικούσαν στην τοποθεσία της σημερινής Παλιόπαργας, είχαν αντιληφθεί την σημασία της ρήσης "μέγα το κατά θάλατταν κράτος" κι έτσι μετέφεραν την έδρα τους στον βράχο του σημερινού κάστρου της και συνεργάστηκαν επιδέξια με τις ναυτικές δυνάμεις που ήλεγχαν το Ιόνιο πετυχαίνοντας έτσι να ζουν ελεύθερα και δημοκρατικά και να διατηρήσουν την πολιτική τους ταυτότητα. Το 1814, όταν έγινε σαφές ότι στην περιοχή τους θα επικρατούσε η Βρετανία, αφόπλισαν τη Γαλλική φρουρά του Κάστρου τους, ύψωσαν μ...

Η μελέτη επιχειρεί να ενσωματώσει το τοπικό παράδειγμα του Ιονίου Κράτους στις ευρύτερες δομές της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, ενώ παράλληλα εξετάζει τις θεσμικές συνέχειες από την περίοδο της βενετικής επικυριαρχίας. Το ευρύτερο περίγραμμα της διοίκησης του Ιονίου Κράτους, με τεμνόμενη την καταγραφή των συγκεκριμένων διοικητικών αξιωμάτων, εστιάζει στις κυβερνητικές πρακτικές από τη θεσμική σκοπιά. Η εκπόνηση της μελέτης βασίστηκε στην επεξεργασία πρωτογενών και δευτερογενών πηγών, που σχετίζονται με τη διοικητική οργάνωση του υπό Βρετανική Προστασία Ιονίου Κράτους αλλά...

Έργο συνθετικό που περνάει από τα Ομηρικά έπη, τη μυθολογία, την προϊστορία και τις διάφορες περιόδους της στα ιστορικά χρόνια μέσα από τα κείμενα των ιστορικών Ηροδότου, Θουκυδίδη, Στράβωνα, Πολύβιου, Ξενοφώντα, Λίβιου, Διογ. Λαέρτιου, Αθήναιου, του περιηγητή Παυσανία του Αππιανού κ.ά. που καταγράφουν την ιστορία του λαού και ενός νησιού το οποίο στο πέρασμα των αιώνων, διέγραψε ως λαμπρός αστέρας ένα φωτεινό πολιτισμικό κύκλο στο στερέωμα μιας χώρας, της Ελλάδας. Η Ζάκυνθος έμεινε καταγεγραμμένη στις Δέλτους της Παγκόσμιας ιστορίας με τις αποικίες της στην Κρήτη, την Πάρ...

Ο Χιώτης εκθέτει με λεπτομερή τρόπο την πολιτική ιστορία της Επτανήσου επί βρετανικής Προστασίας (1815-1864). Ο πρώτος τόμος εξιστορεί τα γεγονότα μέχρι το τέλος του 1823, επί Αρμοστείας Μαίτλανδ, και τις παράλληλες εξελίξεις της Ελληνικής Επανάστασης μέχρι την άφιξη του Καποδίστρια το 1828, και τη συνεισφορά των Επτανησίων στον ελληνικό Αγώνα. Ο δεύτερος τόμος άρχεται από την αρμοστεία του Φρειδερίκου 'Αδαμ και τελειώνει με την Ένωση με την Ελλάδα. Η αφήγησή διανθίζεται από διπλωματικά έγγραφα, επιστολές και σημειώματα των πρωταγωνιστών. Η Ιστορία του Ιονίου Κράτους, που β...

Ο Χιώτης εκθέτει με λεπτομερή τρόπο την πολιτική ιστορία της Επτανήσου επί βρετανικής Προστασίας (1815-1864). Ο πρώτος τόμος εξιστορεί τα γεγονότα μέχρι το τέλος του 1823, επί Αρμοστείας Μαίτλανδ, και τις παράλληλες εξελίξεις της Ελληνικής Επανάστασης μέχρι την άφιξη του Καποδίστρια το 1828, και τη συνεισφορά των Επτανησίων στον ελληνικό Αγώνα. Ο δεύτερος τόμος άρχεται από την αρμοστεία του Φρειδερίκου 'Αδαμ και τελειώνει με την Ένωση με την Ελλάδα. Η αφήγησή διανθίζεται από διπλωματικά έγγραφα, επιστολές και σημειώματα των πρωταγωνιστών. Η Ιστορία του Ιονίου Κράτους, που β...

Ο Κεφαλλήνιος Γεράσιμος Μαυρογιάννης (1823-1906) υπήρξε θερμός πατριώτης και θεράπων των ελληνικών γραμμάτων. Το 1860-61 εξέδωσε την εφημερίδα "Φωνή της Ελευθερίας". Λόγω των ριζοσπαστικών του ιδεών (υπέρ της Ένωσης της Επτανήσου με την Ελλάδα) αυτοεξορίστηκε στη Ρωσία. Μετά το 1864 εξελέγη βουλευτής Κεφαλληνίας και διατέλεσε πρόξενος στη Μασσαλία και την Τεργέστη. Η Ιστορία των Ιονίων Νήσων καλύπτει την περίοδο από την κατάλυση της Βενετοκρατίας μέχρι την εγκαθίδρυση της Βρετανικής Προστασίας. Αποτελεί απαραίτητο συμπλήρωμα στις ιστορίες του Ερμάννου Λούντζη, του Παναγιώτη...

Ο Κεφαλλήνιος Γεράσιμος Μαυρογιάννης (1823-1906) υπήρξε θερμός πατριώτης και θεράπων των ελληνικών γραμμάτων. Το 1860-61 εξέδωσε την εφημερίδα "Φωνή της Ελευθερίας". Λόγω των ριζοσπαστικών του ιδεών (υπέρ της Ένωσης της Επτανήσου με την Ελλάδα) αυτοεξορίστηκε στη Ρωσία. Μετά το 1864 εξελέγη βουλευτής Κεφαλληνίας και διατέλεσε πρόξενος στη Μασσαλία και την Τεργέστη. Η Ιστορία των Ιονίων Νήσων καλύπτει την περίοδο από την κατάλυση της Βενετοκρατίας μέχρι την εγκαθίδρυση της Βρετανικής Προστασίας. Αποτελεί απαραίτητο συμπλήρωμα στις ιστορίες του Ερμάννου Λούντζη, του Παναγιώτη...

Ο όγδοος τόμος των "Ιστορικών απομνημονευμάτων της Επτανήσου", τον οποίο επιμελείται ο καθηγητής Γεώργιος Πλουμίδης, περιλαμβάνει: α') το ευρετήριο κυρίων ονομάτων και τόπων των τόμων Α'-Ζ', β') πίνακα των κυριοτέρων περιεχομένων ανά τόμο, γ') κριτική συμβολή στην επτανησιακή βιβλιογραφία μετά την Ιόνιο βιβλιογραφία του Legrand (1901-1982) κατά θεματική (πολιτική, κοινωνική-πολιτιστική, οικονομική και εκκλησιαστική ιστορία, και έργα τοπικού ενδιαφέροντος ανά νησί), και δ') κατάλογο με τα (40) έργα του Χιώτη και όσες εργασίες δημοσιεύτηκαν σχετικά με το έργο του Ζακυνθίου...

Ο τόμος ΣΤ΄ των "Ιστορικών απομνημονευμάτων" του Χιώτη περιλαμβάνει την ιστορία της Λατινικής και της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Επτανήσου (από τη διάδοση του χριστιανισμού στην περιοχή), της εκπαίδευσης και της Ιονίου Ακαδημίας, των ευαγών ιδρυμάτων και κληροδοτημάτων, των συλλόγων και του Τύπου, του εμπορίου, της Ιονίου Τράπεζας, της ναυτιλίας και της μεταποίησης από τη βενετική κατάκτηση έως την Ένωση με την Ελλάδα (1386-1864). Στο τελευταίο κεφάλαιο του τόμου (σελ. 285-453) ο Χιώτης παραθέτει βιογραφικά στοιχεία δεκάδων επιφανών Επτανησίων κατ' αλφαβητική σειρά από το Α -...

Ο Π. Χιώτης δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει την εκτύπωση του βιογραφικού λεξικού των Επιφανών Επτανησίων και από τα κατάλοιπα του, που άφησε, ο Λ. Ζώης εξέδωσε ένα μικρό τόμο (το γράμμα Κ), και το υπόλοιπο μέρος (Κ - Ω) δημοσίευσε σε συνέχειες στο περιοδικό ''Αι Μούσαι'' της Ζακύνθου. Ο τελευταίος τόμος του βιογραφικού λεξικού του Παναγιώτη Χιώτη (βλ. αρ. 102, 130, 132-135 της Βιβλιοθήκης Ιστορικών Μελετών) περιέχει στοιχεία για τον Κωνσταντίνο Λομβάρδο, τον Γεράσιμο Μαρκορά, τον Αντώνιο Μαρτελάο, τον Μάριο Πιέρη, τον Διονύσιο Σολωμό και την οικογένειά του, για την οικογένεια τω...

[...] Θελήσαμε να συγκεντρώσουμε εδώ τις σημαντικότερες μελέτες του Γιώργου Αλισανδράτου για τον Επτανησιακό Ριζοσπαστισμό, ώστε ο μελετητής να έχει εύκολα μια κατά το δυνατόν συνολική εικόνα της μεγάλης προσφοράς και του πλούσιου προβληματισμού που μας άφησε κληρονομιά ο συντάκτης τους. Πρόκειται για μελέτες που άλλοτε επιμένουν σε ζητήματα προσωπογραφικά, άλλοτε σε διασαφήσεις γεγονοτολογικού τύπου και άλλοτε σε αναμετρήσεις με ζητήματα πολιτικής και ιδεολογικής φύσεως. Κάποτε, ο αναγνώστης θα παρατηρήσει επαναλήψεις ή και μερικές επικαλύψεις ανάμεσα στα κείμενα. Επιλέξαμ...

Ο Γερμανός γεωγράφος Ιωσήφ Παρτς [Josef Partsch, 1856-1925], καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Breslau, επισκέφθηκε την Κέρκυρα, την Κεφαλονιά και την Ιθάκη την περίοδο 1885-1890. Στη μονογραφία του δεν περιγράφει μόνον (για πρώτη φορά ολοκληρωμένα) τη φυσική γεωγραφία και το κλίμα των τριών νησιών, αλλά διατυπώνει καίριες παρατηρήσεις για το υπέδαφος, την αγροτική παραγωγή (της σταφίδας και του ελαιολάδου), τις νοοτροπίες και τις ασχολίες των κατοίκων της υπαίθρου, και παραθέτει στατιστικές του πληθυσμού του έτους 1889. Ο Παρτς μελέτησε σε βάθος τους αρχαίους συγγραφείς και τ...

Η διερεύνηση των ιστορικών γεγονότων με την αναγκαία διεπιστημονική προοπτική μπορεί να εμπλουτίζει την ιστορική γνώση και να συμβάλλει στην καλύτερη κατανόηση και την αξιοποίησή της από τις νεότερες γενιές. Είχα την ευκαιρία, όταν συμμετείχα με ανακοίνωση στο Β' Συνέδριο Επτανησιακού Πολιτισμού που διοργανώθηκε στην Λευκάδα το Σεπτέμβριο του 1984, να παρακολουθήσω από κοντά το ερευνητικό ενδιαφέρον που επιδεικνύει ο κ. Νίκος Φακιολάς σε θέματα κοινωνιολογικής ανάλυσης των ιστορικών γεγονότων και ειδικότερα την ενδελεχή από τον ίδιο επεξεργασία των ιστορικών μαρτυριών που κ...

Η μελέτη αυτή ξεκίνησε με κεντρικό της θέμα το ρεμπελιό των ποπολάρων της Ζακύνθου. Το ρεμπελιό, αντικείμενο ενός χρονικού της εποχής, κατόρθωσε να διαφύγει από τη λήθη και μέσα από τον υπαινικτικό ή ρητό ιστορικό λόγο, πέρασε άνετα στη λογοτεχνία και εγκαταστάθηκε στο χώρο των συμβόλων, στο χώρο του μύθου. Ο "ποπολάρος" έγινε συνώνυμο του "ωραίου επαναστάτη" (κατάλοιπο του ρομαντισμού αυτό) και το ρεμπελιό των ποπολάρων έγινε η κορυφαία στιγμή μιας μικρής κοινωνίας -που αναδείκνυε, όμως τι; Το ρεμπελιό των ποπολάρων έμενε μετέωρο, εφόσον αγνοούσαμε τις συντεταγμένες μέσα σ...