Και λίθον τίμιον πολύν
Ηρόδοτος (1996)
Η τέχνη την εποχή της διακύβευσης και άλλα δοκίμια
Κάλας Νικόλαος 1907-1988
Άγρα (1997)
[...] "Ποιος είναι ο ρόλος ενός σημείου που έχει χάσει τη σημασία του; Τι μπορεί να σήμαινε η Παναγία των Παρισίων σ' έναν Έλληνα του 15ου αιώνα που είχε εγκαταλείψει πρόσφατα την κυριευμένη Κωνσταντινούπολη και είχε χάσει την Αγία Σοφία; Απ' αυτούς τους σύο καθεδρικούς ναούς ποιος είναι ο αυθεντικός: ο Γοτθικός ή ο Βυζαντινός; ποια από τιςς δύο αυτές εκκλησίες είναι αφιερωμένη στον πραγματικό Θείο Λόγο ; Ποια στεγάζει το αιρετικό, το άτοπο μήνυμα;" Ο Νικόλας Κάλας υπέγραψε ένα από τα τελευταία άρθρα που δημοσίευσε στο Artforum με τίτλο "Ενάντια στην επιστροφή στην ομαλ...
Η λάμψη των ιδεών
Terzo Books (1998)
Η Λάμψη των Ιδεών είναι μια σπάνια συλλογή από εμπνευσμένα κείμενα και συνεντεύξεις με 27 μορφές της εποχής μας που σκιαγραφούν τον αιώνα στο φως του 2000. Με απόψεις ετερόκλητες, προκλητικές, ουσιαστικές, η διεθνής ελίτ της διανόησης, της επιστήμης, της πολιτικής, της τέχνης και της σώου μπίζνες συμμετέχει σε αυτό το ιστορικό βιβλίο που "περίμενε ο αιώνας για να κλείσει", όπως παρατήρησε ένας κριτικός. Όλοι οι διακεκριμένοι διανοούμενοι που συμμετέχουν σ' αυτό το βιβλίο, φημίζονται διεθνώς για τη σοφία τους, την πείρα τους και το έργο τους. Χωρίς να είναι πληκτικός και βαρ...
Η παρακμή του ψεύδους
Wilde Oscar 1854-1900
Στοχαστής (1999)
Μόνο μια ιδιοφυΐα σαν τον Ουάιλντ θα μπορούσε να γράψει αυτές τις "παραδοξολογίες" και να διατυπώσει αυτούς τους υπέροχους και έξω από κάθε σύμβαση στοχασμούς. Και μόνον αυτός ως αυθεντικός ελληνολάτρης, θρεμμένος με τα νάματα των αρχαίων Ελλήνων κλασικών θα μπορούσε ως σύγχρονος αλεξανδρινός ποιητής να καταφεύγει -πάντα- στα φάρμακα της τέχνης που ξέρουν να γιατρεύουν τις πληγές, αφού "η Τέχνη ποτέ δεν μας πληγώνει". Ορκισμένος αντικομφορμιστής, αδυνατεί να συμβιβαστεί με την ασχήμια της ζωής, με την άθλια πραγματικότητα που ζούμε, γι' αυτό και στέκεται ανελέητα κριτικός α...
Η διαδικασία της σιωπής
Virilio Paul
Νησίδες (2000)
Λένε πολλοί ότι «η σύγχρονη τέχνη βρίσκεται σε κρίση», χωρίς να καταλαβαίνουν ότι η κρίση αυτή συμβαδίζει με έναν τρόμο που απειλεί πράγματι κάθε παράσταση. Χωρίς την τρομοκρατία, τα έργα του 20ού αιώνα είναι αδιανόητα, αόρατα. Χωρίς τον πολλαπλασιασμό των κινδύνων, το δράμα των σημερινών επιφάσεων είναι ακατανόητο, κατά ορισμένους επιλήψιμο... Πράγματι, ενώ στις αρχές του 20ού αιώνα η Τέχνη ήταν ακόμα μόνον ο πρόδρομος των τραγωδιών που έμελλε σύντομα να μας πλήξουν, στις αρχές του 21ου αιώνα ίσα ίσα η επιστήμη οφείλει να προεικονίσει το άγχος του μέλλοντος. Απαιτώντας με...
Περί της ουσίας του γέλιου και γενικά περί του κωμικού στις πλαστικές τέχνες
Baudelaire Charles 1821-1867
Άγρα (2000)
Αποφθέγματα παρηγοριάς για τον έρωτα. Ο ζωγράφος της μοντέρνας ζωής
Baudelaire Charles 1821-1867
Ερατώ (2000)
Τα "Αποφθέγματα παρηγοριάς για τον έρωτα", ένα νεανικό γραπτό του Σαρλ Μπωντλαίρ αποτελεί ένα ντοκουμέντο που φωτίζει σε πολύ μεγάλο βαθμό τη μορφή του ποιητή και του αναλυτή, και σίγουρα τους ταιριάζει απόλυτα, στο ανθρώπινο επίπεδο η διατύπωση που κάποια στιγμή χρησιμοποίησε, ο νεαρός απολογητής του Ρομαντισμού στην τέχνη: "Η πιο πρόσφατη έκφραση της Ομορφιάς". Στο δοκίμιο "Ο ζωγράφος της μοντέρνας ζωής", ο συγγραφέας πέραν πάσης αμφιβολίας εκθέτει με την μεγαλύτερη πληρότητα τις αποφάσεις του για την μοντέρνα τέχνη, εξού και η σημασία του για τον σύγχρονο αναγνώστη.
Ψευτοδοκίμια
Μπότσογλου Χρόνης
Εκδόσεις Καστανιώτη (2000)
Το γράψιμο λοιπόν υπήρξε πάντα μια ασχολία που στη συνείδησή μου ήταν ταυτισμένη με τη λειτουργία μου στο χώρο της τέχνης. Από την άλλη όμως μεριά θεωρούσα αυτά τα γραπτά προσωπικά και όχι για δημοσίευση. Αποτελούσαν δηλαδή ντοκουμέντα της προσπάθειάς μου για αυτογνωσία. Το γεγονός ότι έμεναν προσωπικά περιόριζε την ευθύνη μου ως προς την γραφή, αν και έκανα έντονη προσπάθεια για κυριολεξία και ακρίβεια για να καταλάβω αυτά που έγραφα όταν τα ξαναδιάβαζα. Τα πράγματα άλλαξαν όταν χρειάστηκε να δημοσιεύσω κάποια γραπτά μου. Τότε βρέθηκα αντιμέτωπος με το πρόβλημα της γραφής....
Περί τέχνης
Goethe Johann Wolfgang von 1749-1832
Printa (2001)
"Έζησα ανάμεσα σε ζωγράφους", έγραψε ο Γκαίτε, "και έμαθα, όπως αυτοί, να βλέπω τα αντικείμενα με μάτι καλλιτέχνη... Το μάτι ήταν το κατ' εξοχήν όργανο με το οποίο αντιλαμβανόμουν τον κόσμο". Ο Γκαίτε ίδρυσε δύο βραχύβια περιοδικά τέχνης και επί έξι χρόνια διοργάνωνε ετήσιους ζωγραφικούς διαγωνισμούς στην Βαϊμάρη. Ζωγράφιζε και ο ίδιος και τα γραπτά του δείχνουν πως ήταν μεγάλος τεχνοκρίτης. Τα κείμενα του παρόντος τόμου χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: Δοκίμια γενικής αισθητικής, μελέτες για την τέχνη της κλασικής αρχαιότητας και παρατηρήσεις για τη Μεσαιωνική και Αναγεννη...
Χωρίς τηλεόραση
Τέτσης Παναγιώτης 1925-2016
Εκδόσεις Καστανιώτη (2001)
Τα κείμενα τα οποία περιέχονται σ' αυτό το μικρό βιβλίο έχουν γραφεί άλλοτε επειδή ζητήθηκαν στον γράψαντα, άλλοτε αυτοβούλως. Και στις δυο περιπτώσεις το περιεχόμενό τους στρέφεται γύρω στον άξονα "τέχνη" (στα περισσότερα) για θέματα του παρόντος που τον απασχολούσαν και στα οποία εκθέτει με συνοπτικό και απλό (μπορεί και απλοϊκό, αν θέλετε) τρόπο τη γνώμη και την άποψή του. Η αβεβαιότης σε πολλά ζητήματα προξενεί προβληματισμό στον οποίο θα ήθελε συμμέτοχο τον αναγνώστη. Όσα αναφέρονται σε προσωπικότητες είναι κατάθεση επαίνου σ' εκείνες. Σ' αυτούς που ελάμπρυναν με το έρ...
Γενειάδος εγκώμιον
Πλατής Νίκος Δ.
Opera (2002)
Το βιβλίο, εκτός από άλμπουμ τέχνης, είναι μια συνοπτική, χιουμοριστική ιστορία των ανθρώπινων ψευδαισθήσεων. Από το συγγραφέα του Μαύρου Λεξικού, του Κάμα Τσούχτρα, του Αθωνικού Λεξικού και άλλων απρόβλεπτων βιβλίων.
Η σημασία του να μην κάνεις τίποτα. Η παρακμή του ψεύδους
Wilde Oscar 1854-1900
Περίπλους (2002)
Θαυμαστής και λάτρης της κριτικής σκέψης των αρχαίων Ελλήνων, αυτό το πολυτάλαντο, παθιασμένο πνεύμα του τέλους της Βικτοριανής Εποχής, ο ιδιοφυής, ιρλανδικής καταγωγής Όσκαρ Ουάιλντ αναπτύσσει, μέσα από κείμενα σε μορφή διαλόγου, τα "πιστεύω" του για τη σπουδαιότητα της Ομορφιάς και της Τέχνης, όπου, σαν άλλος Σωκράτης, αναλύει και υπερασπίζεται τις ιδέες του με υψηλού επιπέδου διαλεκτική δεινότητα, ιδιοφυή λόγο και σαρκασμό αντάξιο του μεγάλου Έλληνα φιλοσόφου. [...]