Κοινωνική ιστορία

Κατάρρευση

Κάτοπτρο (2007)

Τι πιο απειλητικό από το φάσμα της κατάρρευσης ενός πολιτισμού -οι εγκαταλελειμμένοι ναοί της Άνγκορ Γουάτ, οι σκεπασμένες από ζούγκλα πόλεις των Μάγια και τα βλοσυρά αγάλματα του Νησιού του Πάσχα; Ποιος αντίκρισε τέτοια ερείπια και δεν αναρωτήθηκε "Θα μπορούσε να συμβεί το ίδιο και σε εμάς;". Στο παρόν βιβλίο, ο Diamond υφαίνει μια εμπεριστατωμένη και καθολική θέση μέσα από μια σειρά συναρπαστικών ιστορικο-πολιτισμικών αφηγήσεων. Περιδιαβαίνοντας από την αρχαία κουλτούρα των νησιών της Πολυνησίας στον άλλοτε ανθηρό πολιτισμό των Ανασάζι, στην καταδικασμένη αποικία των Βίκ...

Κοινωνικοί αγώνες και διαφωτισμός η περίπτωση της Σμύρνης 1819

Εταιρεία Μελέτης Νέου Ελληνισμού - Μνήμων (1986)

Το κείμενο που μεταφράζεται εδώ ανακοινώθηκε στο διεπιστημονικό συμπόσιο που οργανώθηκε στη Βενετία, τον Μάιο του 1971, από την Association Internationale d' Etudes du Sud-Est Europeen, με θέμα: "Κοινωνική δομή και πολιτισμική ανάπτυξη των νοτιοευρωπαϊκών και αδριατικών πόλεων τον 17ο και 18ο αιώνα". Δημοσιεύτηκε στα πρακτικά του Συμποσίου, όπου υπάρχει η ακόλουθη εισαγωγική σημείωση: "Το κείμενο αυτό παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1966, στο ιστορικό σεμινάριο του Κέντρου Μαρξιστικών Μελετών και Ερευνών, στην Αθήνα. Επωφελήθηκα από τις παρατηρήσεις που διατυπώθηκαν εκεί. Α...

Κόκκινη Αμερική

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2017)

Στη σελίδα 335 του βιβλίου υπάρχει μια φωτογραφία. Είναι η χορωδία του Ελληνικού Εργατικού Εκπαιδευτικού Συνδέσμου της Νέας Υόρκης τη δεκαετία του 1930. Ποια ήταν, άραγε, η κινητοποιητική δύναμη που έκανε μετανάστες και μετανάστριες να τραγουδούν επαναστατικούς ύμνους στις Ηνωμένες Πολιτείες; Αυτό είναι το ερώτημα που διατρέχει την αφήγηση της "Κόκκινης Αμερικής". Εστιάζοντας το ενδιαφέρον του στην ιστορία της αμερικανικής Αριστεράς, από τις αρχές του 20ού αιώνα έως και τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου, το βιβλίο αναδεικνύει τα πολλαπλά νήματα που συνέδεαν τις ιδέες της ριζική...

Ληστές

Θεμέλιο (2010)

Οι "Ληστές" είναι μια σπουδή πάνω στη φιγούρα του κοινωνικού ληστή ή του εξεγερμένου παρανόμου. Τέτοιοι ληστές και παράνομοι δε θεωρούνται από την κοινή γνώμη εγκληματίες, αλλά υπερασπιστές της κοινωνικής δικαιοσύνης, εκδικητές ή αγωνιστές μιας πρωτόγονης αντίστασης, και τα κατορθώματα τους έχουν δοξαστεί και διασωθεί στην ιστορία και το μύθο. Ο Eric Hobsbawm, "πράγματι ένας από τους μεγαλύτερους ιστορικούς του αιώνα μας" (The New Republic), περιγράφει τους Βαλκάνιους χαϊδούκους και τους ινδούς δακοΐτες, τους μπαντίτι του ιταλικού νότου και τους μπαντολέρος της παραδοσια...

Λιμός και θάνατος στην κατοχική Ελλάδα, 1941-44

Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2011)

Μια πρωτοποριακή μελέτη για την επίδραση του λιμού που ξέσπασε στην Ελλάδα στη διάρκεια της κατοχής από γερμανικές, ιταλικές και βουλγαρικές δυνάμεις, το 1941 και το 1942. Η Βιολέτα Χιονίδου εξετάζει την πορεία αυτής της διατροφικής κρίσης και τα πολιτικά ζητήματα γύρω από αυτή, εστιάζοντας στη δημογραφία του λιμού και στην αποτελεσματικότητα των επιχειρήσεων ανακούφισης. Η διεπιστημονική προσέγγισή της συνδυάζει δημογραφικές, ιστορικές και ανθρωπολογικές μεθοδολογίες προσφέροντας μια συνολική εκτίμηση του λιμού. Αυτό το βιβλίο είναι το πρώτο που ερευνά τα αρχεία του...

Μετά τον εμπειρισμό

Κάτοπτρο (2006)

"Κατά τo τελευταίο τέταρτο του 20ού αιώνα, πολλές ουτοπικές κοινωνικές φιλοσοφίες τέθηκαν σε εφαρμογή και πάλι, και απετέλεσαν αντικείμενο διαπρύσιων κηρυγμάτων· ο μαρξισμός αναβίωσε και άνθισε σε μια ποικιλία μορφών που σχεδόν μας αφήνει άναυδους· η ψυχανάλυση απέκτησε νέο θεωρητικό προσανατολισμό με το έργο τού Lacan και των οπαδών του· ο Ηabermas και άλλα μέλη της Σχολής της Φρανκφούρτης συνέχισαν να σκέφτονται τις παραλληλίες ανάμεσα στις θεωρίες τού Marx και του Freud· το γυναικείο κίνημα προσέθεσε στη συζήτηση μια ολόκληρη σειρά από παραγνωρισμένες έως τότε ιδέες και...

Μια ριζοσπαστική ιστορία του κόσμου

Εκδόσεις Καστανιώτη (2020)

Ένα βιβλίο που αποδεικνύει ότι τίποτα δεν μένει το ίδιο. Η ιστορία είναι ένα όπλο. Οι πλούσιοι έχουν τη δική τους εκδοχή των γεγονότων, ο λαός έχει μια άλλη. Και αν κατανοήσουμε πώς διαμορφώθηκε το παρελθόν, εξοπλιζόμαστε για να αντιμετωπίσουμε το μέλλον. Αυτή είναι μια ιστορία αγώνα, επανάστασης και κοινωνικής αλλαγής - ανθρωπιδών, κυνηγών, βοσκών· αυτοκρατόρων και δούλων· του άντρα-αφέντη και των γυναικών· πλούσιων και φτωχών· δικτατόρων και επαναστατών. Από τις αρχαίες αυτοκρατορίες της Περσίας και της Ρώμης μέχρι τη Ρωσική Επανάσταση, τον Πόλεμο του Βιετνάμ και το κρ...

Νοοτροπίες, συμπεριφορές και πρακτικές της προεπαναστατικής προυχοντικής τάξης

Ηρόδοτος (2019)

Στη νεοελληνική ιστορική μνήμη, ακαδημαϊκή και δημόσια, οι πτυχές της αυτονομίας διαφόρων ελληνικών κοινοτήτων έχουν συνδεθεί ως επί το πλείστον με τις δομές και τις λειτουργίες του εν λόγω διοικητικού θεσμού. Η διαμόρφωση και η εδραίωση του ιστοριογραφικού αυτού προσανατολισμού βασίστηκε κυρίως σε μετεπαναστατικά τεκμήρια και συνέβαλε στην εξειδανίκευση των ρόλων που είχαν διαδραματίσει την εποχή της οθωμανικής κυριαρχίας οι Έλληνες προεστοί, αλλά και τα χριστιανικά άτακτα ένοπλα σώματα. Ενώ όμως στις ελληνικές πηγές η αναφορά στο κοινόν είναι συχνή, η οθωμανική διοίκηση α...

Ο συνήγορος των φτωχών

Ιδιωτική Έκδοση (2011)

"Η δημοσίευση της παρούσας μελέτης με αντικείμενο μία ρύθμιση του πλέον κλασικού κοινωνικού ζητήματος στην κοινωνική και οικονομική ιστορία του ανθρώπου, της φτώχειας και του φτωχού, αποτελεί γόνιμη παρέμβαση στην πολύ απαιτητική συζήτηση μεταξύ ιστορικών, οικονομολόγων, κοινωνιολόγων και άλλων πεδίων της σκέψης. [...] Στην εκβολή του ο θεσμός του "Συνηγόρου" δείχνει τις όψεις της επελαύνουσας οικονομίας και κοινωνίας και καθώς διαθέτει την πολιτισμική παράδοση γίνεται η γέφυρα για τη μετάβαση στις νέες μορφές κοινωνικής μέριμνας. Η μεγάλη αυτή μετάβαση συμπυκνώνεται στο β...

Ο τρομερός λήσταρχος Στάθης Λαπατσώρας: Μύθοι και πραγματικότητα

HVNT εκδόσεις (2020)

Το βιβλίο αυτό αποτελεί μελέτη της ληστοκρατίας στη Λοκρίδα 1850-1936 και αναφέρεται, επίσης, στον ληστρικό βίο του ληστάρχου Στάθη Λαπατσώρα από το Ζέλι. Αποτελείται από δύο μέρη: (α) Στο πρώτο μέρος γίνεται λεπτομερής ανάλυση της ληστοκρατίας στην Ελλάδα και στη συνέχεια αναφέρεται η ληστοκρατία στη Λοκρίδα. Επίσης αναφέρονται οι γηγενείς ληστές καθώς και οι ληστρικές τους πράξεις. Οι γηγενείς ληστές κατάγονταν από τα χωριά Αγία Μαρίνα, Άγιο Κωνσταντίνο, Άγναντη, Αταλάντη, Δαδί (Αμφίκλεια) , Δρακοσπηλιά, Δραχμάνι (Ελάτεια), Έξαρχο, Ζέλι, Καραβίδια, Κυπαρίσσι, Μαρτίν...

Ο φτωχός ανάμεσα στην εκκλησία και την πόλη

Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου (2011)

Η ανάδειξη της φιλανθρωπίας ως αντικειμένου των ιστορικών επιστημών δεν είναι τίποτα άλλο παρά η εξιστόρηση των προσπαθειών για επιβίωση μιας κοινωνίας σε μια δεδομένη χρονική περίοδο. Από την άποψη της ιστορικής προσέγγισης, η μελέτη της φιλανθρωπίας στις μεσαιωνικές κοινωνίες της Δυτικής Ευρώπης δεν αποτελεί παρά συστατικό στοιχείο που διευκολύνει τις ανθρωπολογικού τύπου γενικεύσεις στη μεσαιωνική κοινωνική ιστορία και αποδίδει στην καθαρή οικονομική ιστορία τη θέση που της αναλογεί δίπλα στην πολιτισμική ιστορία και στη μελέτη των νοοτροπιών της περιόδου από τον 11ο έως...

Οι "χαμένες πατρίδες" πέρα από τη νοσταλγία

Νεφέλη (2010)

Τι γνωρίζουμε για την καθημερινή ζωή των Ρωμιών στην Οθωμανική Αυτοκρατορία πριν από την καταστροφή; Πολύ λίγα, και αυτά χάρη στη λογοτεχνία. Το βιβλίο αυτό εστιάζει την προσοχή του στις κοινωνικές και πολιτισμικές αλλαγές και τη δυτική επιρροή που αναδιαμόρφωσαν την οθωμανική κοινωνία, αναδεικνύοντας νέες κοινωνικές ομάδες στην Κωνσταντινούπολη, στη Σμύρνη και στις άλλες μεγάλες πόλεις της αυτοκρατορίας. Παρακολουθεί τις αλλαγές στα πρότυπα ζωής, στην κατανάλωση, στις νοοτροπίες τους, στον τρόπο που έβλεπαν τις πόλεις στις οποίες ζούσαν, τη φτώχεια, την επαιτεία, τη δη...

Οι άθλιοι των Αθηνών και οι θεραπευτές τους

Τυπωθήτω (2000)

Αντικείμενο της εργασίας αυτής είναι η εξέταση των διαφόρων προσπαθειών μιας κατηγορίας μορφωμένων ανθρώπων, προερχόμενων από τα μεσαία στρώματα της Αθήνας, που σκοπό είχαν τη διαχείριση της ζωής του φτωχού πληθυσμού της πρωτεύουσας τον 19ο αιώνα. Η φιλανθρωπική δραστηριότητα, που αναπτύσσεται στην Αθήνα, κυρίως κατά τη διάρκεια του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα, που οργανώνεται μέσω συλλόγων και εταιρειών και που ιδρύει νέους θεσμούς περίθαλψης για τα φτωχά παιδιά και τις γυναίκες, αποτελεί προνομιακό πεδίο για τη μελέτη της πρακτικής εφαρμογής αυτών των προσπαθειών. Η από...

Οι αιτίες της παρακμής της σύγχρονης Ελλάδας

Θεμέλιο (2011)

Η δραματικότητα της εθνικής κρίσης που βιώνουμε έχει προκαλέσει μιά βαθύτερη και υγιή ανάγκη αναστοχασμού της πορείας της Ελλάδας. Το κίνητρο αυτής της εθνικής ενδοσκόπησης είναι προφανώς η αυτογνωσία, η κατανόηση του πώς φτάσαμε ως εδώ, τί και πώς πετύχαμε, σε τι και γιατί αποτύχαμε. Σε τέτοιες στιγμές, η καταφυγή σε στοχαστές μεγάλου βεληνεκούς είναι αναγκαία και λυτρωτική. Μας βοηθά να δούμε τις αδρές και ουσιώδεις γραμμές. Μας προσφέρει γενικότερα ερμηνευτικά σχήματα με τα οποία μπορούμε να συμφωνήσουμε ή να διαφωνήσουμε, αλλά πάντως μας αναγκάζουν να σκεφτούμε....

Οι ιστορικοί μιλάνε για τον Δεκέμβρη του 2008

Ασίνη (2010)

Τον Γενάρη του 2010 ο Όμιλος για τη Μελέτη της Ιστορίας και της Κοινωνίας (Ο.Μ.Ι.Κ) οργάνωσε μια ανοιχτή συζήτηση ανάμεσα σε τρεις γνωστούς ιστορικούς και στο κοινό, με αφετηρία τρία ερωτήματα για τον "Δεκέμβρη του 2008". Ήταν η πρώτη δημόσια συλλογική τοποθέτηση που έγινε από έλληνες ιστορικούς για την εξέγερση και μία από τις λίγες φορές που έλληνες ιστορικοί συναντήθηκαν με μη ειδικό κοινό, συζητώντας από κοινού πάνω σε ένα σύγχρονο πρόβλημα. Η έκδοση αυτή περιέχει τόσο τις τρεις σύντομες εισηγήσεις των ιστορικών, όσο και τη συζήτηση που ακολούθησε.

Οι καταραμένοι

Οκτώ (2019)

Μια πλημμυρίδα νοσταλγίας για το εξήντα έχει κατακλύσει το διαδίκτυο, ιδίως στα χρόνια που ακολούθησαν το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης. Δεν είναι ωστόσο η πρώτη φορά που το εξήντα έχει αναδειχθεί σε προνομιακό "λούνα παρκ" της συλλογικής μας μνήμης. Ήδη από τα τέλη του εβδομήντα, τα σίξτις έχουν υποδειχθεί ως μια "χρυσή εποχή", στη διάρκεια της οποίας η άνθηση του πολιτισμού βάδισε παράλληλα με την ανάδυση μυθικών συλλογικοτήτων και πολιτικών διεκδικήσεων. Όπως συμβαίνει συνήθως, αυτή η ανάγνωση του παρελθόντος βιώνεται ως μια "Άνοιξη" που σχεδόν ήταν μοιραίο να καταστεί...

Οι λεπροί της Σπιναλόγκας

Πλέθρον (2008)

Στη δύση του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα δημιουργείται η Κρητική Πολιτεία (1898-1913). Το εγχείρημα συνδυάστηκε με μια προσπάθεια ρήξης με τις τότε επικρατούσες κοινωνικές πρακτικές. Έτσι, αναδιαμορφώθηκαν οι υπάρχοντες κοινωνικοί θεσμοί και θεσμοθετήθηκε ο διαχωρισμός ανάμεσα σε "ευυπόληπτες" και "μιαρές" κοινωνικές ομάδες. Η εμπειρική έρευνα για τους θεωρούμενους ως κοινωνικούς "απόβλητους" και "παρίες" εκείνης της εποχής φωτίζει κρίσιμα ζητήματα του πρόσφατου παρελθόντος και αναδεικνύει μια σειρά από προβλήματα. Στην παρούσα εργασία ανασυγκροτείται η κοινωνική...

Οι λήσταρχοι

Μεταίχμιο (2016)

Ένα χρονικό για τη ληστοκρατία στην Ελλάδα, η οποία κράτησε έναν ολόκληρο αιώνα. Άρχισε σχεδόν με την ίδρυση του ελληνικού κράτους και τελείωσε στα χρόνια της δεκαετίας του 1930, αφού προηγουμένως σημαδεύτηκε από ήπιες χρονικές περιόδους και αιματηρές εξάρσεις, δημιουργώντας όμως σχεδόν πάντα μύρια όσα προβλήματα, και ταυτόχρονα σηματοδοτώντας την εξελικτική πορεία και οργάνωση του νεοελληνικού κράτους. Διαβόητοι ληστές όπως ο Γιαγκούλας, ο Μπαμπάνης και ο Τσαμήτας μισήθηκαν θανάσιμα από την εξουσία και την καθεστηκυία τάξη αλλά και λατρεύτηκαν από μια μεγάλη μερίδα του...

Οι λήσταρχοι

Μεταίχμιο (2016)

Ένα χρονικό για τη ληστοκρατία στην Ελλάδα, η οποία κράτησε έναν ολόκληρο αιώνα. Άρχισε σχεδόν με την ίδρυση του ελληνικού κράτους και τελείωσε στα χρόνια της δεκαετίας του 1930, αφού προηγουμένως σημαδεύτηκε από ήπιες χρονικές περιόδους και αιματηρές εξάρσεις, δημιουργώντας όμως σχεδόν πάντα μύρια όσα προβλήματα, και ταυτόχρονα σηματοδοτώντας την εξελικτική πορεία και οργάνωση του νεοελληνικού κράτους. Διαβόητοι ληστές όπως ο Γιαγκούλας, ο Μπαμπάνης και ο Τσαμήτας μισήθηκαν θανάσιμα από την εξουσία και την καθεστηκυία τάξη αλλά και λατρεύτηκαν από μια μεγάλη μερίδα του...

Συνολικά Βιβλία 79
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου