Δισπηλιό 7500 χρόνια μετά
University Studio Press (2002)
... Έτσι, λοιπόν, ό,τι ακολουθεί σ' αυτό το μικρό βιβλίο δεν είναι η "τελική δημοσίευση" των ανασκαφικών ευρημάτων του Δισπηλιού. Είναι η καταγραφή της Πρώτης Εντύπωσης. Μιας "εντύπωσης" που όταν γεννιέται είναι λασπωμένη, ύστερα την καθαρίζεις με μια μικρή οδοντόβουρτσα, ύστερα τη ρίχνεις μέσα στο υδροχλωρικό οξύ (διάλυμα 1 προς 5), και μετά την απλώνεις πάνω στις σήτες, για να στεγνώσει. Όπως ακριβώς κάνεις και με τα όστρακα. Και τέλος, όταν πια τελειώσει όλη αυτή η διαδικασία, αντιλαμβάνεσαι πως η πρώτη εντύπωση της ανασκαφής εξακολουθεί να είναι λασπωμένη. Να είναι δηλα...
Δισπηλιό
Χουρμουζιάδης Γιώργος Χ. (1935 - 2013)
Καπόν (2008)
Ο Οδηγός του προϊστορικού λιμναίου οικισμού στο Δισπηλιό της Καστοριάς δεν είναι ένα άθροισμα σχολαστικών αναλύσεων και περιγραφών. Από την πένα του δημιουργού του, καθηγητή Γ. Χ. Χουρμουζιάδη, αναδύεται ένας χαμηλόφωνος σύντροφος που συνοδεύει τον επισκέπτη του αρχαιολογικού χώρου, προσπαθώντας ταυτόχρονα να του μιλήσει για την ιστορία της ανασκαφής, για τους σκοπούς της, για τα ευρήματά της. Ένας οδηγός που συνοδεύει τον επισκέπτη όχι σαν ένας σχολαστικός δάσκαλος ούτε σαν ένας καταρτισμένος ξεναγός αλλά σαν ένας καλός φίλος που είχε την τύχη να δουλέψει σ' αυτό το χώρο...
Η αρχιτεκτονική της παλιάς Καστοριάς
Τσολάκης Πάνος
Επίκεντρο (2009)
Η Καστοριά, μια από τις σημαντικότερες βυζαντινές καστροπολιτείες, διατηρεί μοναδικά θρησκευτικά και κοσμικά μνημεία, μάρτυρες της μακραίωνης ιστορίας της. Το παρόν βιβλίο αναφέρεται στην ιστορική τοπογραφία και στην αρχιτεκτονική της πόλης από τη Βυζαντινή εποχή μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα. Αν και τα τελευταία χρόνια επεκτάθηκε αρκετά χάνοντας την παραδοσιακή της δομή, διατηρούνται ακόμα και σήμερα εβδομήντα βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες, λείψανα των τειχών της, παλιά αρχοντικά και νεότερες νεοκλασικές κατοικίες, καθώς και μερικά οθωμανικά μνημεία....
Στάχτες και δάκρυα στη λίμνη...
Παπαστρατής Θρασύβουλος Ο.
Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος (2010)
[...] Η Καστοριά, ανάμεσα στις δεκάδες ελληνικές πόλεις όπου προπολεμικά ζούσαν ανθηρές και καλά συγκροτημένες ελληνοεβραϊκές κοινότητες, έχει το αρνητικό προνόμιο της απουσίας, σε αντίθεση με άλλες πόλεις, όπου διασώθηκαν κάποια από τα εβραϊκά μνημεία του χθες. Στην Καστοριά, δυστυχώς, ενώ κουβαλά π΄λισω της υπερχιλιόχρονη εβραϊκή παρουσία με λαμπρή ιστορία, δεν απέμεινε τίποτε σχεδόν να θυμίζει το παρελθόν αυτό. Και το χειρότερο είναι ότι η απουσία πέρασε και στη συλλογική μνήμη. Οι Καστοριανοί Εβραίοι είναι άγνωστοι στους νεώτερους συμπολίτες τους... Η διαπίστωση αυτή α...