Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η μελέτη στον ανά χείρας τόμο είναι η τρίτη μιας νέας παιδαγωγικής σειράς με τίτλο "Τεκμήρια - Μελέτες Ιστορίας Νεοελληνικής Εκπαίδευσης". Στους δύο πρώτους τόμους της σειράς ("Gutenberg" 1994 [3 2002] και 1995 [3 2002]) παρουσιάστηκαν και σχολιάστηκαν ιστορικά εκπαιδευτικά τεκμήρια που αναφέρονται στις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες της γενικής και τεχνικής-επαγγελματικής εκπαίδευσης από το 1834 μέχρι σήμερα. Το ερευνητικό μας ενδιαφέρον στον παρόντα και τον επόμενο τόμο εστιάζεται στην κατάρτιση των δασκάλων, διδασκαλισσών και νηπιαγωγών από την ίδρυση του πρώτου Βασιλικού...

Το βιβλίο αυτό γράφτηκε από ανθρώπους αισιόδοξους και χαρούμενους εντούτοις κάπου-κάπου μέσα στις αναμνήσεις διακρίνεται ανάμεσα στις γραμμές μια αδιόρατη μελαγχολία. Δεν πειράζει. Χαρά και Στενοχώρια είναι δίδυμες κόρες της Ζωής, η μια πάντα δίπλα στην άλλη. Ένας "έντιμος συμβιβασμός" με κάποια πράγματα δίνει περιεχόμενο στην ύπαρξή μας και το απαραίτητο θάρρος για να ξεπεράσουμε τα δύσκολα της ζωής. Ζωή δεν γνωρίζουμε τι είναι, μας έλεγε ο αείμνηστος καθηγητής μας Δημήτριος Γιαννακόπουλος, τις εκδηλώσεις της μόνο γνωρίζουμε: ο άνθρωπος γεννιέται, τρέφεται, αναπτύσσεται,...

Η παρούσα έκδοση αποτυπώνει τη συνθετική φάση ερευνητικού προγράμματος που εκπονήθηκε από το Εργαστήριο Εκπαιδευτικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Μέσα από τις σελίδες της οι αναγνώστες - κάτοικοι της Φθιώτιδας και της Ευρυτανίας, εκπαιδευτικοί, μελετητές της εκπαιδευτικής ιστορίας και φιλίστορες - θα βρουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τις εκπαιδευτικές προσπάθειες φωτισμένων παιδαγωγών, των οποίων το συνολικό έργο είχε πανελλήνια απήχηση, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως αυτή του Μ. Παπαμαύρου, προκάλεσε αντιδράσεις, κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου. Η ζωή τω...

"Ένα νέο, εκ πρώτης όψεως παράδοξο θεματικό πεδίο, που θέλει αναδρομικά τους Έλληνες πλάι στον Τολστόι να προβληματίζονται για την αγωγή και την εκπαίδευση, στήνεται από υλικά κυριολεκτικά χαμένα. Ξεχασμένα πολιτισμικά γεφυρώματα, τουρκοκρατία, μουζίκοι και γοργόφτερες ιδέες είναι πράμα δύσκολο να μπουν σε τάξη και να πειθαρχήσουν σε λογική άλλη από αυτή που τα γέννησε. Και το κοινό, έξω από τα νερά του, χρειάζεται πειστήρια, ώστε να είναι βέβαιο πως δεν έχει να κάνει με παραμύθι..." (από την Εισαγωγή). Τα πειστήρια κατατίθενται. "Το Σχολείον της Γιασναΐας Πολιάνας" του Λέο...

Η ιστορική αυτή μελέτη, μέσα από μια λεπτομερή αναφορά στο οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι της ελληνικής ζωής τη δεκαπενταετία 1950 - 1965, επιχειρεί να αναλύσει τον "ρηματικό λόγο" γύρω από την τεχνική-επαγγελματική εκπαίδευση (ΤΕΕ), όπως αυτός εκφράστηκε μέσα από τις συζητήσεις στη Βουλή, τους νόμους, τα διατάγματα, τις μελέτες. Επιχειρεί ακόμα τη σύγκριση των θέσεων αλλά και των αντιθέσεων και των αντιφάσεων των τριών κυριοτέρων πολιτικών κομμάτων της περιόδου γύρω από το συγκεκριμένο θέμα και εστιάζει την προσοχή της στις θέσεις της Ενιαίας Δημοκρατικής Αρι...

Στον παρόντα τόμο παρουσιάζονται και σχολιάζονται εκπαιδευτικά τεκμήρια που αφορούν στις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες των ετών 1959, 1964, 1976/77, 1985 και 1997/98. Στα ιστορικά τεκμήρια συμπεριλαμβάνονται εισηγητικές εκθέσεις των μεταρρυθμιστικών νόμων, οι ίδιοι οι μεταρρυθμιστικοί νόμοι, καθώς και επιλεγμένα αποσπάσματα των σχετικών με τους μεταρρυθμιστικούς νόμους συζητήσεων στην Βουλή.

Στον ανά χείρας τόμο συμπεριλαμβάνονται ορισμένες από τις ανακοινώσεις που έγιναν στο Α΄ Διεθνές Συνέδριο Ιστορίας Εκπαίδευσης και αφορούν σε θέματα ιστοριογραφίας, ιστορίας των εκπαιδευτικών θεσμών, των παιδαγωγικών ιδεών, των μεταρρυθμίσεων, της κατάρτισης κι επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, των σχολικών εγχειριδίων, των αναλυτικών προγραμμάτων και της οργάνωσης-διοίκησης-εποπτείας εκπαίδευσης. Στο βιβλίο περιέχονται κείμενα των: Μαρία Αδάμου, Απόστολος Ανδρέου, Χρήστος Ηρ. Αντωνίου, Σοφία Βούρη, Γιάννης Γαλανάκης, Αλέξης Δημαράς, Μένης Θεοδωρίδης, Μαρία Ιβρίντελη, Θεοδώρ...

Διερευνώντας την ιστορία του συνδικαλιστικού κινήματος των εκπαιδευτικών στην Ελλάδα, η παρούσα εργασία παρουσιάζει την επιστημονική δραστηριότητα της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας. Πιο συγκεκριμένα, εξετάζονται οι απόψεις που διαμορφώνονται στους κόλπους της για την εκπαιδευτική πολιτική και την παιδαγωγική, έτσι όπως εκφράζονται μέσα από τις στήλες του περιοδικού Επιστημονικόν Βήμα του Διδασκάλου κατά το πρώτο χρονικό διάστημα της έκδοσής του (1953-1967). Η ανάλυση των άρθρων παιδαγωγών, στελεχών της εκπαίδευσης και δασκάλων αναδεικνύει τη συγκρότηση τάσεων οι οποίες παρεμβαί...

Η σειρά "Παιδαγωγική και Εκπαίδευση" φιλοδοξεί να εμπλουτίσει την ελληνική παιδαγωγική βιβλιογραφία τόσο με μεταφράσεις έγκυρων ξενόγλωσσων δημοσιευμάτων όσο και με πρωτότυπα έργα Ελλήνων παιδαγωγών. Η σειρά απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς, φοιτητές, σπουδαστές και σε όσους προβληματίζονται γύρω από θέματα Παιδαγωγικής και Εκπαίδευσης. Ο μετασχηματισμός του φιλελεύθερου κράτους "νυχτοφύλακα" στο σύγχρονο δημοκρατικό παρεμβατικό κράτος πρόνοιας ήταν χωρίς αμφιβολία η σημαντικότερη εξέλιξη των τελευταίων 150 ετών. Στα χαρακτηριστικά της μεταπολεμικής περιόδου ανήκουν η διάχυση...

Από την αρχαία πόλη (πόλη-κράτος) στη νεωτερική εθνόπολη (έθνος-κράτος) του Διαφωτισμού και την εξελισσόμενη πολυεθνική και πολυπολιτισμική κοσμόπολη, οι έννοιες του "πολίτη" και της παιδείας του πολίτη βρίσκονται στο επίκεντρο της πολιτικής σκέψης και παιδαγωγικής πρακτικής. Στον κόσμο της ύστερης νεωτερικότητας, ακόμη και "μετανεωτερικότητας", οι έννοιες αυτές χρήζουν επανεξέτασης και επαναπροσδιορισμού. Το φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης και η οικονομική ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα που αυτό συνεπάγεται, οδηγεί ώστε ο νεοφιλελεύθερος κτητικός ατομικισμός να κερδίζει έδα...

Η ιστορία της εκπαίδευσης είναι ένας από τους σημαντικότερους κλάδους της επιστήμης, αφού σχετίζεται με την πολιτισμική παρουσία μας ως έθνους. Στη σύγχρονη Ελλάδα όμως, στην οποίας όλες οι αξίες υφίστανται τη διαβρωτική επενέργεια της λήθης, ή της αβελτηρίας η ενασχόληση με την ιστορία της εκπαίδευσης του μείζονος ελληνισμού δεν αντιμετωπίστηκε -με ελάχιστες βέβαια εξαιρέσεις- με τη δέουσα περίσκεψη. Αρκεστήκαμε και σε αυτήν, όπως και σε πλείστες όσες των περιστάσεων, στην εξιστόρηση της εκπαίδευσης του ελλαδικού κρατιδίου, αφήνοντας έξω από το αντικείμενο των ενδιαφερόντω...

Κολχόζ, οκτωβρόπουλο, Λένιν, σφυροδρέπανο, Στάλιν, κολεκτίβα, εργοστάσιο είναι λέξεις -σύμβολα, οι οποίες ενέχουν συγκεκριμένες αρχές και ιδεολογήματα. Είναι όροι πλήρεις νοημάτων και ιδεολογικών επινεύσεων, που τάχθηκαν να θεμελιώσουν μια ιδεολογία, ένα πολιτικό καθεστώς, ένα κράτος και μια κοινωνία. Είναι ιστορικοί όροι που γεννήθηκαν μέσα από μια επανάσταση και τάχθηκαν να την υπηρετήσουν. Οι λέξεις αυτές είναι σημειωτικά ανάλογες με μια πληθώρα σημαινόντων, που ανακαλύφθηκαν ή κατασκευάστηκαν για να υπηρετήσουν ιδεολογίες, καθεστώτα και κάθε είδους κοινωνικές συσσωματώ...

Σκοπός της ανά χείρας μελέτης είναι η παρουσίαση του βίου και του έργου ενός από τους σημαντικούς φιλοσόφους της Τραπεζούντας, του Γεωργίου Τραπεζούντιου Χρυσόγονου, ο οποίος έζησε το 18o αιώνα. Πολλοί λόγιοι, καταγόμενοι από την Τραπεζούντα είχαν επιδείξει έντονη δραστηριότητα και με το συγγραφικό έργο τους συνέβαλαν αποφασιστικά στη βελτίωση της εκπαίδευσης των Παραδουνάβιων ηγεμονιών. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται ο Γεώργιος Τραπεζούντιος Χρυσόγονος, του οποίου η προσωπικότητα και το έργο αμφισβητήθηκε από μελετητές και κυρίως βιογράφους, που τον συνέχεαν με τον Γεώργιο Τρ...

Το βιβλίο αυτό επιχειρεί να δώσει στο φως της δημοσιότητας την προσπάθεια που έγινε γύρω από τον εκπαιδευτικό τομέα στα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης, που σίγουρα, δεν είναι δυνατό να κλειστεί μέσα στις σελίδες αυτής της εργασίας. Κινηθήκαμε με τη σκέψη ότι έπρεπε να δοθούν στους αναγνώστες όλα αυτά τα στοιχεία που κατάφερε ο συγγραφέας να συγκεντρώσει και όσα η προσωπική του εμπειρία μπόρεσε να κρατήσει ζωντανά, γιατί ο χρόνος, που κυλά πάνω απ' όλα, ήταν δυνατό να τ' αφανίσει, πριν περάσουν στην Ιστορία. Και είναι καθήκον του καθενός μας η διατήρηση της ιστορικής μνήμης,...

Ότε κατά το θέρος του 1917 μετά την εκ Θεσσαλονίκης επάνοδον και εγκατάστασιν εις την εξουσίαν της πολιτικής μερίδος των Φιλελευθέρων ήρχισαν και νόμοι περί της δημοτικής εκπαιδεύσεως να ψηφίζωνται και νέαι θέσεις να ιδρύωνται και μεγάλαι υποσχέσεις να παρέχωνται υπέρ της λειτουργίας των δημοτικών σχολείων, πάντες όσοι από πολλών ετών παρηκολούθουν τους υπέρ ανορθώσεως των σχολείων τούτων αγώνας και των πολιτευομένων και των παιδαγωγών και των διδασκάλων εχάρησαν χαράν μεγάλην, επειδή ήλπισαν ότι τέλος θα ευτυχήσωμεν ν' αποκτήσωμεν δημοτικήν εκπαίδευσιν, αξίαν μεν του μεγάλ...

"Το παρόν βιβλίο αποτελεί μελέτη της ιστορίας του εκπαιδευτικού θεσμού των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, ο οποίος κατά τη διάρκεια της ιστορικής του πορείας από το 12ο αιώνα, οπότε και εμφανίσθηκαν τα πρώτα μεσαιωνικά Πανεπιστήμια, μέχρι τα μισά του 20ού αιώνα επέδειξε μια καταπληκτική ικανότητα προσαρμογής στις απαιτήσεις και τις ανάγκες της εκάστοτε κοινωνίας διατηρώντας παράλληλα, σταθερά τα βασικά γνωρίσματά του, αυτά της διδασκαλίας και της λογιοσύνης, στα οποία προσέθεσε -κατά τους δυο τελευταίους αιώνες- και την επιστημονική έρευνα. Στο δεύτερο, ωστόσο, μισό του...

Το Μουσείο της Παιδείας του Πανεπιστημίου Αθηνών βρίσκεται στην ευχάριστη θέση να παρουσιάσει το βιβλίο αυτό για το "Β΄ γυμνάσιον αρρένων Αθηνών". Το βιβλίο αυτό είναι προϊόν ερευνητικού προγράμματος που ξεκίνησε το ακαδημαϊκό έτος 1998-99 με αντικείμενο τα "Ιστορικά εκπαιδευτήρια της Αθήνας". Στο πλαίσιο εκείνου του προγράμματος, την έρευνα για το συγκεκριμένο σχολείο συντόνισε η συγγραφέας, συνεργάτιδα τότε του Μουσείου, διδάκτωρ κυρία Σόνια Γελαδάκη. Το σχολείο που παρουσιάζεται εδώ είναι το δεύτερο σε αρχαιότητα Γυμνάσιο της πρωτεύουσας, και στη μακρά πορεία του από...

Το Αβερώφειο γυμνάσιο Αλεξανδρείας αποδείχθηκε το σημαντικότερο ελληνικό κοινοτικό σχολείο του Αλεξανδρινού Ελληνισμού κατά τους δύο τελευταίους αιώνες της νεώτερης ιστορίας του. Επιπλέον αναγνωρίζεται ως ένα από τα σημαντικότερα σχολεία του απόδημου Ελληνισμού. Μέσα από την ιστορία του καθρεπτίζεται εν πολλοίς η πορεία και η ιστορία των ομογενών στην Αλεξάνδρεια. Στην ανά χείρας διατριβή εξετάζονται όλα τα επιμέρους στοιχεία που ανέδειξαν το Αβερώφειο Γυμνάσιο ως σημαντικό για τον Αλεξανδρινό και εν γένει τον Αιγυπτιώτη Ελληνισμό: η ίδρυση και οργάνωσή του, το σημαντικό π...

Intellectual institutions, of either little or great prestige, opened since the beginning of the 19th century -indeed, in some areas since the previous century- within the centers of the winder Balks area. The Greek educational institutions, such as the Royal Academies of Bucharest and Jassy or the Great Schools of Smyrni, Kydonies, Chios, Patmos and Zemon. They were centers important for the diffusion of the new, scientific ideas, where not only Greeks, but Serbians, Bulgarians, Albanians, Romanians and Turks as well, attended courses. These schools contributed also to the...

Παρά τον πολλαπλασιασμό των σχετικών ερευνών τα τελευταία χρόνια, η ελληνική εκπαίδευση και η ιστορία της παραμένουν σε μεγάλο βαθμό terra incognita. Η παρούσα μελέτη φιλοδοξεί να καλύψει μέρος του κενού αυτού. Η τυπική εκπαίδευση συνιστά ένα σύνθετο οικοδόμημα. Εννοιολογείται ως δίκτυο αποτελούμενο από έξι αλληλεξαρτώμενα στοιχεία: τους εκπαιδευομένους, τους εκπαιδευτικούς, το χώρο στον οποίο πραγματοποιείται η εκπαιδευτική διαδικασία, τους φορείς της εκπαιδευτικής πολιτικής, τις παιδαγωγικές μεθόδους και την οικογένεια ως εστία διάπλασης και ως ομάδα πίεσης των αρχών και...