Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο αναγνώστης του παρόντος βιβλίου θα δοκιμάσει ευχάριστη έκπληξη, καθώς θα διαπιστώσει ότι το Άγιο Γάλας, το μικρό και τόσο απομακρυσμένο αυτό χωριό της ΒΔ Χίου, κρύβει θησαυρούς και μάλιστα ανεκτίμητης αξίας. Πέραν του ότι είναι ο αρχαιότερος κατοικημένος τόπος της νήσου και ένας από τους παλαιότερους μεσαιωνικούς οικισμούς της, είναι προικισμένο από τη φύση με ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα στον ελληνικό χώρο σπήλαιο, το οποίο επιπλέον έχει υπάρξει και ταμείο πλουσιότατων και ιδιαίτερης ιστορικής σημασίας ευρημάτων τόσο αρχαιολογικών όσο και παλαιοντολογικών. Παράλληλα, κ...

Αυτό το βιβλίο αποτελεί ένα εγχείρημα προσεγγίσεως της λαογραφικής παράδοσης τόσο του Βραχασίου όσο και της ανατολικής Κρήτης γενικότερα μέσα από το "Βραχασιώτικο Σπίτι", μία λαογραφική έκθεση, η οποία αποτελεί ουσιαστικά έναν μεγάλο μουσειακό χώρο. Το "Βραχασιώτικο Σπίτι" στεγάζεται σε μία πέτρινη παραδοσιακή οικία που θεμελιώθηκε το 1880, η οποία βασίζεται στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική του νομού Λασιθίου και αποτελεί ιδιοκτησία της κ. Μαρίας Λεμπιδάκη-Λασιθιωτάκη. Η δημιουργία του εν λόγω μουσειακού χώρου που, ενώ φαίνεται μικρός, δεν είναι, δημιουργήθηκε από την ευφυ...

Οι τρεις σημαντικότεροι σταθμοί της ιστορικής πορείας της Χίου κατά τους δύο τελευταίους αιώνες, είναι αδιαμφισβήτητα το 1822, έτος κατά το οποίο έλαβε χώρα η σφαγή, το 1881, με τον φοβερό και πολύνεκρο σεισμό και το 1912, όταν το νησί πέρασε πλέον στην ελληνική κυριαρχία. Τα γεγονότα που συνέβησαν κατά τις τρεις αυτές σημαντικές χρονολογίες έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στην αλλαγή της καθημερινότητας και του τρόπου ζωής των κατοίκων του νησιού. Ενός τρόπου ζωής, του οποίου τα χαρακτηριστικά γνωρίζουμε σε μεγάλο βαθμό από το 1922 και μετά, αλλά μέχρι στιγμής δεν είχαμε καμιά πλη...

[...] Όσο κι αν ο σημερινός τεχνολογικός πολιτισμός συντονίζει τα βήματά του σε γιγαντιαία επιτεύγματα, που γίνονται παρελθόν, με γοργό ρυθμό, για ν' ακολουθήσουν άλλα, το δημοτικό τραγούδι θα συνεχίζει να ρίχνει τις φωτεινές του δέσμες στη λεωφόρο του μέλλοντος, που ο Έλληνας πρέπει να πορευτεί το δικό του δρόμο, της επιστροφής στις παραδόσεις του. Το δημοτικό μας τραγούδι είναι, αυτό καθ' αυτό, ένας θησαυρός αμύθητος που συντελεί στην Εθνική μας αυτογνωσία, και γι' αυτό οφείλουμε να τον διαφυλάξουμε και να τον παραδώσουμε στους νέους με την ευχή και την ελπίδα να τον δια...

Επιτομή της μελέτης του συγγραφέα για τη "Λαϊκή λιθογλυπτική της Τήνου". Προσεγγίζονται με τρόπο συνοπτικό θέματα όπως η πορεία της τηνιακής μαρμαρογλυπτικής από το 17ο αιώνα έως σήμερα, το ιστορικό πλαίσιο, το λατομείο και το εργαστήριο, οι κατηγορίες των λιθαναγλύφων, ο διάκοσμος και οσυμβολισμός των θεμάτων. Επιλογή βιβλιογραφίας και εικονογράφηση.

Οι φεγγίτες είναι χαρακτηριστικό δημιούργημα των Τηνιακών μαρμαράδων, με μεγάλη διάδοση στο νησί και κατ' επέκταση στον κυκλαδικό χώρο. Τοποθετημένοι πάνω από τις πόρτες και τα παράθυρα σπιτιών και εκκλησιών, συγκαταριθμούνται στα υπέρθυρα, καθώς όμως δεν είναι τυφλοί αλλά διάτρητοι αποτελούν ιδιαίτερη κατηγορία. Στα Έξω Μέρη, εκτός από την γενική ονομασία "φεγγίτης", χρησιμοποιείται και η ειδικότερη ονομασία "καμάρι", για όσους φεγγίτες έχουν σχήμα ημικυκλικό. Ο όρος "υπέρθυρο", που από τη δεκαετία του 1980 έχει σχεδόν εκτοπίσει τους δύο άλλους, προέρχεται από λόγια επίδρα...

Στα Τζουμέρκα Τζουμέρκα μου περήφανα παληκαριών λημέρια, που σας ευλόγησε ο πατρο-Κοσμάς, σας δόξασε ο Κατσαντώνης σας τραγούδησε ο Κρυστάλλης, με τη Στρουγγούλα και την Κωστελάτα σας, όπου, χορεύουν τα κορίτσια μαζί με τα παιδιά, κι όπου είναι φωλιασμένα, στ' απόσκια σας, τα Τζουμερκοχώρια μας, δώστε μου την "άδεια", το δικαίωμα, να σεργιανήσω στα ριζά και τα χαμπλώματα, και όπως ο εμπνευσμένος καλλιτέχνης φωτογράφος του τόπου μας, αποθανάτησε κάθε κορφούλα και χουναβιά σας, κάθε τσιουγκάρι και νεροφαγιά σας, έτσι περίπου να σας ζωγραφίσω, με τα δικά μου "χρώματ...

Στον "ανά χείρας" Β΄ τόμο της Λαογραφικής Συλλογής, που ακολουθεί, καταγράφονται λεπτομέρειες από την καθημερινότητα των χωριανών, σε διάφορες ενότητες. Οι χωριανοί εδώ είναι το "ζητούμενο". Έγινε προσπάθεια να ερευνηθεί ο τρόπος ζωής, οι συνθήκες διαβίωσης, οι σχέσεις και συμπεριφορές τους. Ιδιαίτερη σημασία δόθηκε στην οικονομική τους κατάσταση, που αποτυπώνεται μέσα από τη διατροφή και την ενδυμασία τους, από τις ασχολίες και τις επαγγελματικές τους δραστηριότητες, καθώς και στο ό,τι έχει σχέση με την υγεία τους. Όλα αυτά παρουσιάζονται μέσα από τα εξής κεφάλαια: Χ...

"Έχουμε τρία λήμματα, θα πρέπει να κάνουμε ονομάτων επανεπίσκεψη, δεν μπορείς να μιλάς για μια έννοια αν δεν τη ξαναδείς και ως ορισμό. Τεχνολογία, λοιπόν: παραγωγή σκοπούμενων αγαθών, με μια σύνθεση από υφιστάμενες μεθόδους, υλικά και γνώσεις. Η Τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιεί γνώσεις, αλλά παράγει και γνώσεις στο δρόμο. Παράγει και γνώσεις, αλλά η ειδοποιός διαφορά της σε σχέση με την επιστήμη είναι τούτο το διπλό πράγμα, αν μου επιτρέπετε. Πρώτα-πρώτα, η εμπνευσιακή συνιστώσα, όπου ανάμεσα σε ένα απέραντο και ασύνδετο πλήθος πληροφοριών, επιλέγει τις κατάλληλες προκ...

Δύο κείμενα σχετικά με την τέχνη του λόγου και άλλα τρία σχετικά με την παραδοσιακή ελληνική ενδυμασία και τα ιερατικά άμφια δημοσιεύονται στον τόμο αυτό. Πέντε συνολικά μελέτες, που αποτελούν προϊόν κοινού ερευνητικού μόχθου, και έχουν αντιστοίχως ανακοινωθεί σε συνέδρια ή έχουν δημοσιευθεί σε επιστημονικά περιοδικά και συλλογικούς τόμους, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Πρόκειται για μια άυλη και μια τέχνη των χεριών, για την τέχνη του λόγου και την τέχνη του ενδύματος, τόσο στην καθημερινή, όσο και στην τελετουργική και ιερατική χρήση του, οι οποίες, όπως φαίνεται στην δε...

Καταγραφή λαογραφικών στοιχείων σχετικά με παιχνίδια από την Νέα Αγχίαλο Μαγνησίας.

Η λαογραφική μελέτη-έρευνα του Γιώργου λεκάκη εξετάζει το φαινόμενο της λαϊκής πίστεως και της αφιερώσεως στον Θεό από την αρχαιότητα ως σήμερα. Τα ονόματα αλλάζουν, αλλά η ουσία μένει ίδια. Συναξάρια όμοια με βίους αγίων, θαύματα όμοια με κατορθώματα ηρώων, τάματα-εξελίξεις αναθημάτων, ίδια σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη. Κύρια εστία της έρευνας ο αιγαιακός και ευρύτερα μεσογειακός χώρος, οι Ελληνες και οι Χριστιανοί.

Το Αηδονοχώρι (παλιό όνομα Χωταίνα ή Φωτιάνα), είναι ένα χωριό των Αγράφων, άγνωστο στο ευρύ κοινό. Ευρίσκεται στο κέντρο της αρχαίας Δολοπίας και υπάρχουν ενδείξεις ότι κατοικήθηκε από την αρχαιότητα. Έζησε τις μεγαλύτερες δόξες του κατά την τουρκοκρατία. Όπως όλη η περιοχή των Αγράφων, διατήρησε την αυτονομία του και πρόσφερε πολλά στον Αγώνα. Στα ψηλά βουνά του και στα πυκνά δάση του, λημέριασαν οι πιο ένδοξοι καπεταναίοι της κλεφτουριάς. Αδούλωτο παρέμεινε, επίσης, και κατά τη Γερμανοϊταλική Κατοχή. Παράλληλα όμως με τους αγώνες για την ελευθερία, ανέπτυξε και έναν αξι...

Το νερό. Σύμβολο αρχέγονο. Αστείρευτη πηγή ζωής, που σαν πέφτει στη γη από τον ουρανό αρχίζει το μεγάλο του ταξίδι. Άλλοτε ταπεινό και ήρεμο, κελαρύζει στις πηγές, παιχνιδίζει στα ρυάκια, κατρακυλά στα ποτάμια και γαληνεύει στις λιμνοθάλασσες και λίμνες του τόπου μας, και άλλοτε άγριο και ατίθασο γκρεμίζεται στους καταρράκτες, τρώει τις ακροποταμιές και καβαλικεύει τα κύματα. Στο διάβα του πρασινίζει τη γη, θρέφει, ξεδιψά και καθαρίζει τα πλάσματα του νερού, της γης και τ’ουρανού, ανανεώνει τη φύση και θεραπεύει. O τόπος μας δεν έχει μόνο αμέτρητα ακρογιάλια και νησιά διάσ...

Η θάλασσα. Μια γυναίκα γεμάτη μυστήριο. Είναι εκείνη που περιβάλλει τον τόπο αυτόν, από παντού και για τόσους αιώνες, και που δύσκολα θα μπορούσε κανείς να την αγνοήσει. Γ' αυτό και η θάλασσα έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της καθημερινότητας και του πολιτισμού μας. Από τα πολύ αρχαία χρόνια, οι Έλληνες είχαν μια βαθιά και αληθινή σχέση με τη θάλασσα και τον πλούτο της. Στην επιφάνεια της, ταξίδεψαν αμέτρητα σκαριά και στα βάθη της, τα ψάρια ήταν εκείνα που έθρεψαν γενιές και γενιές Ελλήνων. Η απεραντοσύνη της, η αέναη κίνηση της, το μυστήριο και η ποικιλία του π...