Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Η έκθεση που παρουσιάζεται στον εκθεσιακό χώρο του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία με τον τίτλο "Δημοτικά τραγούδια: Ιστορία, παράδοση, ταυτότητα" αναδεικνύει με ευστροφία τον τρόπο που τα δημοτικά τραγούδια πλαισιώνουν τα έθιμα και τις τελετουργίες των εποχών του έτους (Δωδεκαήμερο Χριστουγέννων, Αποκριές, κύκλος της άνοιξης και του Πάσχα, θερινό ηλιοστάσιο κ.λπ.), αλλά και εκείνα που σηματοδοτούν τις αλλαγές και τα διάφορα στάδια της ζωής του ανθρώπου (γέννηση, παιδική ηλικία, γάμος, ξενιτιά, θάνατος). Παρουσιάζονται ακόμη...

Είναι ανάγκη να εξυψωθεί ξανά η δημοτική μας ποίηση και να αναδειχθούν καλύτερα οι θησαυροί της εθνικής πνευματικής μας παράδοσης. Στο πνεύμα αυτό και για το σκοπό αυτό, ο Αυγερινός Ανδρέου συγκέντρωσε τα δημοτικά τραγούδια που αναφέρονται στους δράκους, στις λάμιες και στα στοιχειά, και τα παρέθεσε, όσο γίνεται εξαντλητικά, παραλείποντας μόνο παραλλαγές τραγουδιών που ελάχιστα διαφέρουν από τις παρατιθέμενες, επιχειρώντας παράλληλα ιστορική, ερμηνευτική, αισθητική και συγκριτική προσέγγιση των τραγουδιών αυτών. Έτσι, ο αναγνώστης ή ο μελετητής, θα βοηθηθεί στο έργο του, α...

Το βιβλίο της Δήμητρας Αγγελοπούλου "Δημητσάνα. Λαογραφώντας τη μνήμη..." είναι καρπός πρωτογενούς λαογραφικής ύλης που συνέλεξε η συγγραφέας ως φοιτήτρια στο πλαίσιο των φροντιστηριακών εργασιών του μαθήματος της Λαογραφίας μετά από επίμονη επιτόπια έρευνα, αυτηκοΐα και βιωματική μέθεξη κατά την άντληση του υλικού. Η πρωτογενής συλλογή της Δήμητρας Αγγελοπούλου από τη Δημητσάνα, τόπο καταγωγής της, αποτελείται από χίλιες διακόσιες πυκνογραμμένες χειρόγραφες σελίδες και βρίσκεται κατατεθειμένη στο Αρχείο Πρωτογενούς Λαογραφικού Υλικού του Σπουδαστηρίου Λαογραφίας του Πανεπ...

Η παρούσα συλλογή παροιμιών δοσμένων με ποιητικό τρόπο, είναι ό,τι πιο πρωτότυπο υπάρχει μέχρι σήμερα στο χώρο του βιβλίου όσον αφορά τη συγκεκριμένη θεματολογία και θα ήταν καλό να υπάρχει σε κάθε βιβλιοθήκη και σχολείο και σε κάθε σπίτι. Στόχος της συγγραφέως - ποιήτριας να γίνουν οι παροιμίες πιο κατανοητές και ευχάριστα αναγνώσιμες σε όλες τις ηλικίες. Οπωσδήποτε η μετρική ποίηση - που η ποιήτρια λατρεύει - συντελεί σ' αυτό. Το παραπάνω έργο αποτελείται από 151 παροιμίες που βρίσκονται και αναλύονται σε 118 ποιήματα και που απευθύνεται σε μικρούς αλλά κ...

Ο παραδοσιακός γάµος τελούνταν στο νησί των Οινουσσών µε όλες του τις λεπτοµέρειες κατά τις προηγούµενες δεκαετίες. Ήταν ένα γεγονός που, όπως στα περισσότερα µέρη της Ελλάδας, αφορούσε σε όλο το χωριό, αφού ήταν µια ευκαιρία να ξεφύγουν οι άνθρωποι από τα καθιερωµένα και να διασκεδάσουν µαζί µε το νέο ζευγάρι. Δυστυχώς, στην εποχή µας οι άνθρωποι έχουν υιοθετήσει νέες ξενόφερτες συνήθειες και ελάχιστα πλέον είναι τα παλαιά έθιµα που διατηρούνται.

Οι άνθρωποι μιας κοινότητας επιλέγουν το χώρο που θα κατοικήσουν με βάση τη μορφολογία του εδάφους, το κλίμα, τους φυσικούς πόρους, το νερό, δηλαδή τον φυσικό περίγυρο που ορίζει και περιορίζει την ανθρώπινη δραστηριότητα. Στη δυτική Μακεδονία, στην περιοχή της επαρχίας Βοΐου, ο ποταμός Αλιάκμονας αποτέλεσε από την αρχαιότητα πρόσφορο φυσικό χώρο για την ανάπτυξη ενός σημαντικού οικιστικού πλέγματος. Οι παραπόταμοι του Αλιάκμονα, που συγκεντρώνουν νερά από δεκάδες μικρά ποτάμια και ρεματιές, ήταν μέρος της καθημερινότητας των κατοίκων. Οι πηγές εξασφάλιζαν πόσιμο νερό, ενώ...

Στη σύγχρονη Ελλάδα πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να μιλάνε για ξωτικά, γοργόνες, κυνόμορφα πλάσματα και άλλα τερατόμορφα όντα, παρόμοια με εκείνα που απεικονίζονταν στους μεσαιωνικούς χάρτες. Αμφισβητώντας τις κοινότυπες αντιλήψεις για αυτούς τους μοχθηρούς δαίμονες, δηλαδή ότι εναπόκεινται αποκλειστικά και μόνο στη σφαίρα της λαογραφίας και των δεισιδαιμονιών, και ότι διαχωρίζονται εντελώς από το Χριστιανισμό, ο Charles Stewart μελετά τα «πιστεύω» των Ελλήνων σχετικά με τα ξωτικά και τον Ορθόδοξο Διάβολο, προκειμένου να καταδείξει την αλληλεξάρτηση της δογματικής θρησκείας...

Όλοι έχουμε καταραστεί -μία τουλάχιστον φορά. Κάθε κατάρα φανερώνει, και κρύβει, ένα περιστατικό της ζωής, μια ιστορία γεμάτη πάθος, μένος, αγριότητα και αδιαλλαξία. Η κατάρα προκύπτει από κάποια σύγκρουση. Χρειάζεται, για να εκστομιστεί, μια ισχυρή αιτία, που οδηγεί σ' εκείνη την εκρηκτική και οριακή κατάσταση όπου ο αναθεματιστής, επειδή νιώθει ριζική αδυναμία ώστε να υπερασπιστεί το ατομικό δίκαιο -ας σημειωθεί πως εξισώνει το επιμέρους αυτό δίκαιο το καθολικό: το Δίκαιο- με θεμιτό και φυσικό τρόπο απέναντι στον αναθεματιζόμενο, που ζήτησε να προξενήσει, προσωπικό του...

Το "Γράφοντας ανάμεσα" απευθύνεται σ' ένα πολλαπλό κοινό. Πρώτα απ' όλα στην ακαδημαϊκή κοινότητα, τους φοιτητές και τους συναδέλφους, που θα κρίνουν και την αποτελεσματικότητα του εγχειρήματος, και θα ανατροφοδοτήσουν τη σκέψη μου οδηγώντας την σε καινούργια ερωτήματα, σε αναθεωρήσεις, σε νέες κατευθύνσεις και στόχους. Κατά δεύτερο λόγο, σ' ένα κοινό που μοιράζεται τις ίδιες ανησυχίες με μένα αλλά δεν ταυτίζεται απαραίτητα με την ακαδημαϊκή κοινότητα. Στο κοινό αυτό εντάσσονται αυτονόητα όλοι όσοι θα διακρίνουν πίσω από τις γραμμές μια αυθεντική πολιτική αγωνία, πολυδιάστα...

Οι "Γραμπουσιανοί τόποι και θρύλοι" είναι μια προσπάθεια περιγραφής και καταγραφής των αληθινά μαγευτικών τόπων μας και των ωραίων θρύλων μας. Ο θρύλος ασκεί πάντα μια γοητεία στην ανθρώπινη ψυχή. Στην περίπτωσή μας, βέβαια, πολλά κομμάτια στηρίζονται σε ιστορικά γεγονότα. Μα κι όσα άλλα τα τυλίγει η αχλή του θρύλου, θέλω να τα περισώσω από τον αφανισμό που τα απειλεί η θύελλα του χρόνου. Γι' αυτά δεν υπάρχουν γραπτές πηγές. Κι ίσως καλύτερα. Τα πήρε η μια γενιά από την άλλη, τα ομόρφηνε ο λαός μας με τη φαντασία και τους πόθους του. Ευχαριστώ το Κοινοτικό Συμβούλιο τ...

Χαρά νιώθω, που γράφω ξανά ύστερα από τόσα χρόνια, για γιατροσόφια, γητειές, ξόρκια και σημάδια του καιρού από το νησί των γιασεμιών, τη Χίο. Θέλησα να προσφέρω εκτός από την λαογραφία και στοιχεία γλωσσικά, γράφοντας έτσι γλωσσικούς ιδιωματισμούς, παραθέτοντας και λεξιλόγιο. Χριστόφορος Γ. Γατανάς

Τρία πουλάκια κάθονται ψηλά στου Γερακάρη. Το 'να τηράει την Κάπελη, τ' άλλο του Κακοτάρι το τρίτο το μικρότερο μοιρολογάει και λέει: - Διαβάτες που διαβαίνετε εσείς ν' όπου περνάτε΄ μην είδατ' τον Καπτάν Γιαννιά τον Γιώργη τον λεβέντη, μήνα σε δρόμο φάνηκε, μήνα σε φίλου σπίτι; - Εψές, προψές τον είδαμε στου Κατσαρού τ' αλώνια μ' εννιά λεβέντες χόρευε, μ' εννέα Ντερβιναίους κι από μπονόρα έβριζε, αγάδες φοβερίζει...

Στο διάστημα 1998-2004 δημοσίευσα σε περιοδικό, απευθυνόμενο κατεξοχήν, σε νηπιαγωγούς τα μικρά σημειώματα που βρίσκει ο αναγνώστης τώρα συγκεντρωμένα στον παρόντα μικρό τόμο. Μετά παρέλευση αρκετών, έκτοτε, χρόνων θεώρησα σκόπιμο να έχουν μια σταθερότερη θέση σ’ ένα βιβλίο, καθώς σ’ αυτά περιέχονται αρκετές από τις σκέψεις που έχω διατυπώσει, τις ιδέες που έχω διαμορφώσει για το ηγεμονικό αυτό είδος της παραδοσιακής λαϊκής προφορικής λογοτεχνίας. Δεν υποτιμώ διόλου τη μεγάλη αξία του δημοτικού τραγουδιού ή της συγγενούς, σε πολλά προς το παραμύθι, παράδοσης (Sage, Le...

Το "Για να πεις τα κάλαντα" είναι ένα Ανθολόγιο με Κάλαντα από όλη την Ελλάδα, που τραγουδιούνται ολόκληρο τον χρόνο. Κάλαντα των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς, των Φώτων, της Άνοιξης, του Πάσχα. Η συγγραφέας Κωνσταντίνα Τασσοπούλου επιτυγχάνει να μιλήσει για λαογραφικές πληροφορίες με μια γλώσσα γεμάτη συναίσθημα. Επιτυγχάνει να φέρει ένα πανάρχαιο έθιμο στο σήμερα. Επιτυγχάνει να ταξιδέψει τον αναγνώστη στο βάθος της ιστορίας των καλάντων, αλλά και στο βάθος της ψυχής του, που, όσο και αν ενηλικιώνεται, κάπου μέσα της πρέπει να διατηρείται παιδική. Από την πλευρά το...

Στις χαρές, κάθε που ελπίζουν και όποτε γιορτάζουν, για γεγονότα είτε αναπάντεχα είτε μικρά και καθημερινά, οι άνθρωποι δίνουν ευχές· καλές ευχές. Αλλά και όταν φοβούνται, όταν νιώθουν ότι απειλούνται ή όποτε αδικούνται, δίνουν ευχές -με εξαιρετικά αρνητικό περιεχόμενο, όμως-, επειδή έχουν την εντύπωση πως έτσι θα αποκαταστήσουν την αδικία. "Για καλό και για κακό", από τα ομηρικά έπη μέχρι το δημοτικό τραγούδι, από τις παροιμίες και τα παραμύθια μέχρι το Θέατρο Σκιών, και από τις τοπικές παραδόσεις μέχρι τα έργα του Παπαδιαμάντη, λέξεις και εκφράσεις, ευχές και κατάρες,...