Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Νίκος Π. Γεωργακόπουλος, γέννημα θρέμμα της Βάχλιας, επιχειρεί να συνθέσει την ιστορία της, ιχνηλατώντας τα στοιχεία εκείνα που επέδρασαν καθοριστικά στην εξέλιξη της ξεχωριστής αυτής αρκαδικής κοινωνίας. Πρόκειται για απόδοση οφειλόμενης τιμής στη γενέθλια γη και τους ανθρώπους της και ταυτόχρονα, υπογράμμιση της ευθύνης όλων μας για την τύχη των χωριών μας.

[...] "Η Καρύτσα του Κίσσαβου: Ιστορία, λαογραφία, τραγούδια", είναι προσπάθεια καταγραφής της ιστορίας του τόπου μας, της πολιτιστικής κληρονομιάς των Καρυτσιωτών ανά τους αιώνες. Στις περιπτώσεις που η αναφορά εστιάζεται σε γεγονότα επιδεχόμενα κι άλλων διαφορετικών εκτιμήσεων, χωρίς να υπεισέρχομαι στην ουσία, περιορίζομαι να διακινδυνεύσω πως αυτά εάν δεν είναι η ίδια η ιστορία του τόπου μας, είναι μια τουλάχιστον, πλευρά της ιστορίας, που ως πολίτης αλλά και ως δήμαρχος αυτή τη στιγμή της περιοχής, είμαι υποχρεωμένος να τιμώ και να σέβομαι. [...] Δημήτριος Τσιτσές Δ...

Αυθεντικές συνταγές μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής. Θεσσαλία. Ένα ταξίδι που μπορεί να καταλήξει σ' ένα ημερολόγιο της ψυχής μας. Υπάρχει πάντα ένα αύριο στη ζωή μας και η Θεσσαλία μάς έδωσε τη δυνατότητα και τις ευκαιρίες να το προσδιορίσουμε, γυρίζοντας το χρόνο πίσω. Σ' αυτόν τον τόπο τίποτα δεν προσπερνάς χωρίς να το κοιτάξεις, χωρίς να το αισθανθείς. Εικόνες γεμάτες από στιγμές, ώρες, ημέρες, εβδομάδες, μήνες, εποχές. Άνθρωποι δεμένοι γερά με τη γη τους, με την επίγνωση των προβλημάτων που κουβαλούν. Άνθρωποι σοφοί από την ιστορική πείρα, έτοιμοι να διαφυλάξουν τις γ...

Η μελέτη αυτή περιλαμβάνει κείμενα της θεωρίας της λαογραφίας που αντανακλούν το κλίμα των διεργασιών, οι οποίες σημειώθηκαν στη διάρκεια του επιστημονικού διαλόγου. Ο διάλογος αυτός, που ξεκίνησε από τη Γαλλία και απέκτησε ισχύ και διαστάσεις στον ελλαδικό χώρο, μετά το 1974, διεξήχθη όταν η έννοια της ιστορικότητας αποτέλεσε κέντρο του ενδιαφέροντος των ιστορικών της παγκόσμιας ιστοριογραφίας και του ευρύτερου επιστημονικού χώρου των κοινωνικών επιστημών. Πρωταρχικό κίνητρο για την εκπόνηση της μελέτης είναι η παραδοχή ότι η λαογραφία είναι ιστορική επιστήμη και ότι η ισ...

Στον τόμο αυτό περιλαμβάνονται άρθρα, μελετήματα, αυτοτελή δημοσιεύματα και άλλα κείμενά μου για τον λαϊκό πολιτισμό της Δωδεκανήσου, τα οποία είδαν το φως της δημοσιότητας κατά το χρονικό διάστημα 1984-2003. Περιλαμβάνονται επίσης ορισμένες εργασίες μου, που δημοσιεύονται εδώ για πρώτη φορά. Η συγκεντρωτική δημοσίευση των λαογραφικών μελετημάτων μου για τα Δωδεκάνησα (ευρύτερη περιοχή της καταγωγής μου) έκρινα ότι είναι σκόπιμη και απαραίτητη, γιατί έτσι ο ειδικός ερευνητής, αλλά και κάθε ενδιαφερόμενος αναγνώστης, μπορεί να γνωρίσει και σ' αυτό το συγκεντρωτικό έργο, ορι...

Το βιβλίο αυτό είναι μια περιδιάβαση στον κόσμο του δημοτικού τραγουδιού με πρώτο στόχο την ανίχνευση του βαφτιστικού ονόματος των ανθρώπων που αναφέρονται σ' αυτό και τη θεώρησή του κάτω από το πρίσμα της εθνικής μας ιστορίας. Ένας δεύτερος στόχος είναι οι εκφραστικοί τρόποι που παίρνουν συχνά τη θέση του ονόματος κι ένας τρίτος η λειτουργία γενικά της προσφώνησης μέσα στο στίχο και μέσα στο τραγούδι. Με την περιδιάβαση αυτή ο αναγνώστης θα μπορέσει να συνθέσει στην αντίληψή του το μοντέλο μιας κοινωνίας που ζούσε με φυσική απλότητα και που παρόλα της τα πάθη και τα παθή...

[...] Μελετώντας τις "δεσιές" η κ. Ζωή Μητσοτάκη, σε μια καλαίσθητη έκδοση που έχουμε στα χέρια μας, με ωραία και εύγλωττη εικονογράφηση, διατυπώνει ένα πλήθος υπαινιγμάτων για το αντικείμενό της, όπως η πολύ αξιόλογη ευαισθησία της, της επιτρέπει να κάνει για το θέμα αυτό. Οι παρατηρήσεις της, συγχρονικές αλλά και με ιστορικό και αρχαιολογικό βάθος, ανοίγουν διάπλατα το πεδίο έρευνας, ανθρωπολογικής και κοινωνιολογικής. Αλλά και τεχνολογικής. Ένα κεφάλαιο με τίτλο "Ιερός κόμβος - Δεσμοί - Δοξασίες" είναι ιδιαίτερα εύγλωττο από αυτή την πλευρά. [...] (από τον πρόλογο του...

Οι τρεις σημαντικότεροι σταθμοί της ιστορικής πορείας της Χίου κατά τους δύο τελευταίους αιώνες, είναι αδιαμφισβήτητα το 1822, έτος κατά το οποίο έλαβε χώρα η σφαγή, το 1881, με τον φοβερό και πολύνεκρο σεισμό και το 1912, όταν το νησί πέρασε πλέον στην ελληνική κυριαρχία. Τα γεγονότα που συνέβησαν κατά τις τρεις αυτές σημαντικές χρονολογίες έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στην αλλαγή της καθημερινότητας και του τρόπου ζωής των κατοίκων του νησιού. Ενός τρόπου ζωής, του οποίου τα χαρακτηριστικά γνωρίζουμε σε μεγάλο βαθμό από το 1922 και μετά, αλλά μέχρι στιγμής δεν είχαμε καμιά πλη...

Τους κατοίκους της Εγκλουβής, του ορεινού αυτού χωριού της Λευκάδας, χαρακτηρίζουν η καλοσύνη, η εργατικότητα, η κοινωνικότητα και η φιλοξενία. Οι εγκλουβησάνοι καλλιέργησαν τις βουνοπλαγιές με υπομονή, επιμονή και μεγάλο κόπο. Έζησαν ειρηνικά με αγάπη και αλληλοβοήθεια. Ατυχώς όμως τις δεκαετίες της μετανάστευσης ο τόπος ερήμωσε και ελάχιστοι κάτοικοι παρέμειναν σήμερα ως θεματοφύλακες της κληρονομιάς του χωριού.

[...] Το λαϊκό σπίτι την εποχή στην οποία αναφερόμαστε, αποτελούσε τη λαχτάρα για τον αγρότη, τον οικογενειάρχη που μόνος του αγωνιζόταν και μοχθούσε για να εξασφαλίσει τη στέγη του. Στέγαστρο για τα υπάρχοντά του, εργαστήρι τις πιο πολλές φορές, τόπος διαβίωσης και συνέχισης της αγροτοθαλασσινής ζωής. [...] [...] Το μονόχωρο λαϊκό σπίτι της Καλύμνου έχει ομοιότητες, αλλά και μεγάλες διαφορές με τα αντίστοιχα σπίτια της Δωδεκανήσου. Οι Καλύμνιοι, είχαν συνταιριάξει τις εμπειρικές τεχνικές τους γνώσεις, τις συνθήκες απασχόλησης, τις οικονομικές τους δυνατότητες, με τις κλ...

Με το όνομα Κλέφτικα ονομάζονται εκείνα τα Δημοτικά τραγούδια, που αναφέρονται αποκλειστικά στη δράση των Κλεφτών και των Αρματολών και υμνούν την ξεχωριαστή αριστεία πολλών παλικαριών. Είναι τραγούδια που εκφράζουν τους πόθους και τους καημούς του λαού μας και μέσα σε αυτά ξαναβρίσκουμε τις ρίζες μας, την ιστορία, τα ήθη και έθιμά μας. Γνωρίζοντας λοιπόν το δημοτικό τραγούδι, γνωρίζουμε την Ελλάδα και τελικά, μαθαίνουμε τον εαυτό μας. Σκοπός όμως αυτής της εργασίας δεν είναι να απαριθμήσουμε τις συλλογές και μελέτες αξιόλογων λογοτεχνών και επιστημόνων, ούτε να σταθούμε στ...

Ένα λιτό αλλά επαρκώς τεκμηριωμένο διδακτικό εγχειρίδιο, μια εισαγωγή στο εύρος και στο βάθος του λαϊκού μας πολιτισμού, στην παραδοσιακή αλλά και στη σύγχρονη εκδοχή του. Ο συγγραφέας εξετάζει, ταξινομεί και συσχετίζει πράγματα και πράξεις των φορέων του λαϊκού πολιτισμού με μοναδικό τρόπο: τα αφήνει να μιλήσουν από μόνα τους, χωρίς να τα βαραίνει με θεωρίες. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχει προσωπική θέση και άποψη. Όμως αυτή διασπείρεται και διαχέεται κι έτσι ο αναγνώστης έχει έντονη την αίσθηση της αντικειμενικότητας. Όποιος πάλι εντυπωσιαστεί από το πανόραμα του ελλην...

Ο όρος ανθίβολο θα πρέπει να είχε καθιερωθεί μέχρι τους υστεροβυζαντινούς χρόνους, περίοδο στην οποία χρησιμοποιείται από τον Κωνσταντινουπολίτη γραφέα Γρηγόριο Αλυάτη [...] για την υποδήλωση χρήσης αρχέτυπου. [...] Η αντίληψη του όρου από τον αντιγραφέα προσεγγίζει τον κώδικα με φορητή εικόνα και οδηγεί στην ειδοποιό ταύτιση του τελευταίου με τα σχέδια εργασίας. [...] Η προσέγγιση των σχεδίων εργασίας βάσει αισθητικών και τεχνοτροπικών χαρακτηριστικών επιτρέπει την εκτίμηση ότι ο όρος ανθίβολο αφορά στα εξοχότερα δείγματα των έκτυπων και διάτρητων σχεδίων, υπό την έννοια ό...

Η Πάρος είναι ένα νησί με σημαντική ιστορική παράδοση που ξεκινάει από πολύ παλιά. Ήδη από το 1986 οι Λαογραφικές Ομάδες του Μουσικοχορευτικού Συγκροτήματος "Νάουσα Πάρου" κατέγραφαν συστηματικά κάθε στοιχείο της παράδοσης του νησιού που έβρισκαν, "χτενίζοντας" όλα τα χωριά της Πάρου. Η εξαιρετικού ενδιαφέροντος αυτή καταγραφή παρουσιάζεται στην έκδοση "Αρμενίζοντας στην παράδοση της Πάρου", στην οποία επιχειρείται η ανάλυση επιμέρους στοιχείων, η σύγκριση καθώς και η ανάλυσή τους. Στις σελίδες του βιβλίου, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις "τυπωθήτω -Γιώργος Δαρδαν...

Η εργασία αυτή που το μεγαλύτερο μέρος της, τα επτά (7) πρώτα έγγραφα, επεξεργάστηκε ο πατέρας μου και τα τρία τελευταία εγώ μετά το θάνατό του, είναι μια ακόμη συμβολή στην ανίχνευση μέσα από γραπτά ντοκουμέντα, του τρόπου λειτουργίας της κοινωνίας των χωριών μας στην εποχή της Τουρκοκρατίας. Η σημασία της εργασίας αυτής γίνεται πιο μεγάλη μιας και όλα τα σωζόμενα έγγραφα είναι της περιόδου 1829-1896 μ.Χ. δηλ. πολύ παλιά την εποχή που η Ήπειρος ασφυκτιούσε κάτω από τον δυνάστη, την εποχή που ο ελληνισμός είχε δώσει τη μάχη του στην κάτω Ελλάδα και είχε δρέψει τα πρώτα αγα...

The pig-killing feast is the process-repeated each year so as to have become a custom -by which the products of the pig are prepared. Teamwork, gastronomic delights, celebration and song purge the custom of its central -albeit momentary- event, the killing of the beast. Indeed, these celebrations are an essential ingredient of pig-killing, providing the Dionysian current through which cultural matter flows direct from antiquity. [...]

[...] Η Λαογραφία, τόσο η παραδοσιακή, όσο και η σύγχρονη, η αστική, ασχολείται με όλες τις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής. Αυτές ακριβώς τις δραστηριότητες των Πατρινών παλαιότερων εποχών περιγράφουν τα κείμενα που ακολουθούν. Δεν αποτελούν ιστορικά δοκίμια, ούτε Χρονικά συγκεκριμένης εποχής. Αναφέρουν παλαιά έθιμα, χωρίς να αναζητούν την προέλευσή τους. Καταγράφουν κοινωνικά φαινόμενα, χωρίς να αποπειρώνται να τα ερμηνεύσουν. Δεν παρουσιάζονται με λογοτεχνικό περίβλημα. Τα χαρακτηρίζει η αμεσότητα της προφορικής αφήγησης. Εάν τα παρομοιάσουμε με έργα ζωγραφικής, δεν...