Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Αυτό το βιβλίο το συγκροτεί ένα αδιάσπαστο πλέγμα από μνήμες και θρύλους και παραδόσεις. Το δονεί η δύναμη της αγάπης του συγγραφέα του για τη Στεμνίτσα. Το κάνει δικό μας η ανάγκη όλων μας να κρατηθούμε από το νήμα που διατρέχει το χρόνο και να μην παρασυρθούμε έρμαιοι, έξω από την προγονική μας πορεία.

[...] Τα "Τραγούδια από τη Ζάκυνθο" δημοσιεύθηκαν κατ' αρχήν σε συνέχειες στο περιοδικό "Ιόνιος ανθολογία", στα τεύχη 78-80 (Δεκέμβριος 1933 - Μάρτιος 1934). Κατόπιν εκδόθηκαν αυτόνομα στην Αθήνα το 1934 (αριθμώντας 101 σελίδες) στον περιορισμένο αριθμό των 300 αντιτύπων. [...] Τα "Τραγούδια από τη Ζάκυνθο" φέρουν την ένδειξη «ζακυνθινής λαογραφίας τόμος Β'». Ο πρώτος τόμος της θεματικής αυτής ενότητας ήταν τα "Παραμύθια από τη Ζάκυνθο", εργασία που δημοσιεύθηκε στον πρώτο τόμο του περιοδικού Λαογραφία (Θεσσαλονίκη, 1931) καθώς και σε ανάτυπο (68 σελίδων). Είναι σημαντι...

[...] Πρόκειται, λοιπόν, για ένα μεγάλο σώμα παραδόσεων, που χαρτογραφούν και αποτυπώνουν την πλούσια λαϊκή παράδοση του μικρού αυτού κυκλαδίτικου νησιού. Κι όπως συνήθως συμβαίνει στις νησιωτικές μας κοινωνίες, την στενότητα του τόπου αναπληρώνει η ευρύτητα της ιστορίας. Στις παραδόσεις αυτού του βιβλίου περιέχονται πολλές ιστορικές παραδόσεις, ανάμεσα στις οποίες ιδιαίτερη θέση, ποσοτικά και ποιοτικά, κατέχουν οι περί πειρατών παραδόσεις. Στα σύντομα αυτά αφηγήματα αποτυπώνεται με ενάργεια η λαϊκή προφορική μνήμη και η προφορική ιστορία της Κύθνου: παραμυθιακές και αγιολ...

[...] Πρόκειται για ένα συνδυασμό προσωπικού και εθνογραφικού ημερολογίου που απέβλεπε στην καταγραφή της όλης πορείας της έρευνας. Ουσιαστικά τα σημεία που αναφέρονται στα προσωπικά, οικογενειακά και άλλα θέματα δεν ξεπερνούν το 5% του κειμένου, ενώ από την άλλη καταγράφεται μια πολιτισμική/κοινωνική, δηλ. εθνογραφική πραγματικότητα το συγκεκριμένο χρόνο, μέσα βέβαια πάντα από τα μάτια του ερευνητή (ιδιοσυγκρασία, ιδεολογία, γνώσεις, προβληματική κλπ.). Επομένως αυτά τα εθνογραφικά ημερολόγια μπορούν να αποτελέσουν πηγή πληροφοριών και για τον μέλλοντα τοπικό ιστορικό. Άλλ...

Αυτό το βιβλίο είναι πόνημα ψυχής και στοίχημα ζωής. Το καταθέτω ως στέφανο τιμής σε μια ύψιστη δοξολογία για εκείνα τα χρόνια τα αλλοτινά. Τα χρόνια που ατενίζω με απέραντη τρυφερότητα κι αναπολώ με νοστολγία. Από την αρχή της συγγραφής η γραφίδα, δρασκελίζοντας τα χαντάκια της μνήμης, ζωγράφιζε τα σοκάκια και τις αλάνες του χωριού και χάιδευε όλα τα παιδιά κι όλους τους μεγάλους. Έτσι, μια τσίγκλαγε τον Κλη, την άλλη σκούνταγε τον Γκέκο και την παράλλη έκλεινε το μάτι στον Τσάπο, στον Γκιώνη, στο Ρίκο και σε όλα τα τσιρομπίλια, τα αλλοτινά... (...) Στην πρώτη θέση τ...

"Η οθωμανική μαγειρική" γνωρίζει τα τελευταία χρόνια μια περίοδο αναγέννησης, με παλιές συνταγές να κάνουν ολοένα και πιο αισθητή την παρουσία τους στα γαστρονομικά μενού. Μια ολόκληρη μαγειρική παράδοση που κινδύνεψε να παραμείνει ξεχασμένη σε γραπτά αρχεία, ξαναβρίσκει τη θέση της στο τραπέζι, χάρη στη συμβολή των ερευνητών. Με αφετηρία την απλή ερώτηση "τι έτρωγαν στα οθωμανικά παλάτια;" η Μαριάννα Γερασίμου ξεκινάει την αναζήτηση γύρω από την παλατιανή γαστρονομική κουλτούρα με σκοπό να φωτίσει μια ανθρώπινη και συναρπαστική πλευρά της οθωμανικής ιστορίας, αλλά και κυρί...

...Με το λόγο της αυτοβιογραφείται το νησί μας, χωρίς φτιασίδια, χωρίς αλλοιώσεις. Απλά κι αληθινά. Καμιά αμφιβολία ότι πρώτοι από όλους οι συμπατριώτες μας θα χαρούν τα ζεστά κάποτε τρυφερά κι άλλοτε μελαγχολικά αυτά κομμάτια... ...ξαναζεί το αλλοτινό Καστελλόριζο με όλο το σφρίγος και τον δυναμισμό του. Τα πανηγύρια, οι μικρές και μεγάλες συνήθειες, τα επαγγέλματα, οι τύποι του νησιού κι ένα σωρό άλλες πλευρές του λαϊκού πολιτισμού του Καστελλόριζου... (Ι. Μ. Χατζηφώτης)

Έχει γίνει περιγραφή 54 παιχνιδιών απ' αυτά που παίζουν τα παιδιά στο χωριό. Βέβαια, παίζονται και άλλα παιχνίδια, αλλ' αυτά είναι μικρότερης σημασίας και θεώρησα περιττό να τα περιλάβω και αυτά, γιατί θα τραβούσε σε πολύ μεγάλο μάκρος η εργασία αυτή. Τέτοια είναι: "Οι κλέφτες", "Τα άλογα", "Τα γομαρούτσια", "Το σουγιαδάκι", "Η γουρούνα" ή "γκούσια" κ.ά. Καθώς βλέπει ο αναγνώστης, τα παιχνίδια που περιγράφηκαν παίζονται με απλά και πρόχειρα μέσα απ' εκείνα πούναι στο χωριό, όπως ξύλα και πέτρες κατά κύριο λόγο. Παρουσιάζουν πάντως αρκετή εφευρετικότητα και απαιτούν μεγά...

Ανάμεικτα αισθήματα χαρμολύπης διακατέχουν τον αναγνώστη αυτού του πονήματος, που με εξαιρετική επιμέλεια και πολύχρονο μόχθο συνέγραψε ο ρέκτης της Ιστορίας και συλλέκτης λαογραφικού υλικού Νίκος Σόρμας, θερμός εραστής της διαδρομής της λαμπρής κωμόπολης και γενέτειράς του, του Καταφυγίου, ενός από τους καταφυγιακούς οικισμούς που πέρασε "δια πυρός και σιδήρου" τρεις φορές στην πορεία του, από τα Άγραφα μέχρι τη Γράτσανη, στις υπώρειες των δυτικών Πιερίων, μετά τη συντριβή της Επανάστασης στα Άγραφα του φιλοσόφου ιερωμένου Διονυσίου (Οικονομικού) και το ανελέητο κυνήγημα τ...

Η σχέση φύσης και κοινωνίας και, ειδικότερα, οι διάφοροι τρόποι οικειοποίησης του φυσικού περιβάλλοντος, τόσο υλικά όσο και συμβολικά, αποτελούν το θεωρητικό πλαίσιο της μελέτης αυτής. Το "δεδομένο" φυσικό περιβάλλον μετασχηματίζεται σε κοινωνικό και πολιτισμικό με την ανάπτυξη της τεχνολογίας και της τεχνογνωσίας, με την, με την υιοθέτηση των κατάλληλων κοινωνικών στρατηγικών και την υλοποίηση ιδιαίτερων θρησκευτικών και τελετουργικών πρακτικών. Το παρόν βιβλίο αναφέρεται στις ορεινές κοινότητες του Κιθαιρώνα και πραγματεύεται τους ιδιαίτερους τρόπους οικειοποίησης των φυσ...

[...] Η παρούσα διατριβή έχει σκοπό να αναζητήσει και να προβάλει συνοπτικά τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία της Παραδόσεως -θρησκευτικής και λαϊκής- που θησαυρίζονται άφθονα στο εκτεταμένο συγγραφικό έργο του -κατά τον Νίκο Καζαντζάκη- "αρχιμάστορα του νεοελληνικού λόγου" Φώτη Κόντογλου, προκειμένου ν' αποτελέσουν αντικείμενο όχι μόνο ενδελεχούς μελέτης, αλλά και αυτοεξετάσεως και, ενδεχομένως, επαναπροσανατολισμού. Βεβαίως το όλο συγγραφικό και εικαστικό έργο του πολυτάλαντου Αϊβαλιώτη είναι ένα απύθμενο χρυσωρυχείο της Παραδόσεως, σε όλο το εύρος και όλες της τις εκφάνσεις...

Οι σαράντα αληθινές ιστορίες του βιβλίου διασώζουν όψεις του παρελθόντος της Μάνης, οι οποίες δεν αποτυπώνονται στα βιβλία της ιστορίας ή της λαογραφίας. Αφορούν την καθημερινότητα των προσώπων, τα συνηθισμένα όσο και ασυνήθιστα περιστατικά της ζωής τους, τον ξεχωριστό τρόπο με τον οποίο καθένα τους τα αντιμετώπιζε, καθώς και τις μεταξύ τους σχέσεις, όπως διαμορφώνονταν μέσα στο πλαίσιο μιας κοινωνίας με τα ιδιαίτερα, τα απόλυτα δικά της χαρακτηριστικά. Πρόκειται για πολύτιμα στοιχεία, διότι συμπληρώνουν την εικόνα που έχουμε για την περιοχή δίνοντας τον καθαρά ανθρώπινο...

Η παρούσα έκδοση αποτελεί ανασύνταξη της μελέτης που εκπονήθηκε μεταξύ των ετών 1979-1982 και υποστηρίχτηκε το 1983 ως διδακτορική διατριβή στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Η σχετική αναδιάρθρωση των κεφαλαίων δεν αλλοίωσε το χαρακτήρα και το ύφος της πρώτης γραφής. Διατηρήθηκε η βιβλιογραφία της πρώτης έκδοσης με μικρές εξαιρέσεις. Στην πρώτη της μορφή η εργασία φάνηκε χρήσιμη στους νεότερους ερευνητές, που αξιοποίησαν τα συμπεράσματα της μελέτης, όταν αναζήτησαν τη διαμόρφωση του μοντέλου του κτηνοτροφικού χωρίου την περίοδο της Τουρκοκρατίας, στις παραμέτρους της οικονομίας κ...

"Το Δώρημα τ' Απεράθου δεν έχει σχέση με νοητικές διαδικασίες. Είναι πίστη ψυχής, σαν ένα άγιο δισκοπότηρο στο οποίο μεταλαβαίνουν όχι για να συγχωρηθούν, μα για να πάρουν τη χάρη, το Δώρημα της κοινής καταγωγής. Καταγωγή που περιθωριοποιεί το ατομικό "Εγώ" και εμπνέει τυφλή αφοσίωση στ' Απεράνθου, με τις ποικίλες πραγματικότητές του, που συγκροτούν όμως μια εκπληκτική ενότητα με δυνάμεις συνοχής μεταφυσικού χαρακτήρα. Είναι πίστη στην πολιτιστική αξία του μακρινού παρελθόντος τους, που έσβησε η λάμψης του, αλλά αφομοιώθηκε ως Ιερή Ουσία και περνάει από γενεά σε γενεά μέσα...

Θρησκευτική παράδοση και πληθώρα εκδηλώσεων που δημιουργούν έντονα το αίσθημα της κατάνυξης συνδυάζονται με την ομορφιά της φύσης και του ξεχωριστά δομημένο περιβάλλον σε μια πολιτεία που αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς. Ένα ανθρώπινο πλήθος από χιλιάδες και χιλιάδες επισκέπτες προστίθενται και το αποτέλεσμα είναι μαγευτικά μοναδικό. Ο εορτασμός του Πάσχα, κινητοποιεί όλη την πόλη κι όλο το νησί με τις πάνω από οχτακόσιες εκκλησίες του. Εδώ τις Άγιες μέρες του Πάσχα αγαλλιάζει η ψυχή του ανθρώπου, η ψυχή του ανθρώπου, ακούγοντας τη μελωδία "Ω Γλυκύ μου έαρ, γλυκύτα...

Συλλογή κρητικών δημοτικών τραγουδιών από την περιοχή της Μεσαράς Ηρακλείου Κρήτης.

..."Το μικρό, τρυφερό αλλά και ...νόστιμο βιβλίο απαρτίζουν μικρές αφηγήσεις βγαλμένες από τις μνήμες της παιδικής ηλικίας των δύο συγγραφέων και πλεγμένες με τη μαγειρική. Στο τέλος καθεμιάς από τις ιστορίες αυτές, δίνεται, αντί, ας πούμε, επιμυθίου, με όλες τις λεπτομέρειες, μία συνταγή (ή και περισσότερες) φαγητών ή και γλυκισμάτων, που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο έχουν αναφερθεί στις αφηγήσεις. Αναφέρω ένα παράδειγμα, τον κοκκινιστό κόκορα με χοντρά μακαρόνια, που βρέθηκε, από το θρόνο του στα κοτέτσια του παππού και της γιαγιάς, στη χύτρα, με πρόσχημα -πιο πολύ- ένα τ...

Περιλαμβάνονται οι μελέτες: - Χρ. Β. Παπασταύρου, "Τ' αλειφιάτικα, τα σώπικα και τα μουτζούρικα" - Χρ. Ι. Σούλης, "Τα κουδαρίτικα των Χουλιαροχωριών της Ηπείρου" - Χρ. Ι. Σούλης, "Τα "μπουκουραίικα" και η "Macedonoromana"" - Αθανάσιος Χ. Παπαχαρίσης, "Τα σώπικα ή η συνθηματική γλώσσα των Βαγενάδων της Βορείου Ηπείρου" - Κ. Φαλτάιτς, "Οι πλανόδιοι Ηπειρώται τεχνίται και η εθνική μας υπόθεσις"

Πώς οργανώνεται ένα σχολικό μουσείο; Στην αυγή του 21ου αιώνα στο 2ο Δημοτικό Σχολείο Αγίου Κωνσταντίνου Αγρινίου δημιουργήθηκε μια σπάνια λαογραφική συλλογή, η οποία διαμορφώθηκε σε ένα ολοκληρωμένο Μουσείο στους χώρους του Σχολείου, χάρη στις μεθοδικές και αποτελεσματικές προσπάθειες του συλλόγου διδασκόντων. Η συλλογή έγινε επισκέψιμη από μαθητές άλλων σχολείων και το παρόν Μουσειοπαιδαγωγικό Τετράδιο δημιουργήθηκε για να βοηθήσει τους εκπαιδευτικούς των μαθητών αυτών. Φτιάχτηκε, ωστόσο, για να αποτελέσει και πηγή ιδεών για τις σχολικές μονάδες που θέλουν να δημιουργήσου...