Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η πλήρης ένταξη της Ελλάδας στην ΟΝΕ, και έναρξη της ισχύος του Ευρώ από την 1-1-2002 δεν εσήμαναν μονάχα την καταβαράθρωση της δραχμής, "ακύρωσαν" παράλληλα κι ενα μεγάλο κομμάτι απ' το παρελθόν του Έλληνα. Η δραχμή δεν ήταν για τον Ελληνισμό, απλώς, ένα νομισματικό σύστημα, κάποια χαρτονομίσματα στο πορτοφόλι ή κάποια κέρματα στην τσέπη, δεν ήταν ένα εμπορευματικό ή χρηματοδοτικό μέσο. Ήταν κάτι πολύ περισσότερο- ήταν ένα κομμάτι της ψυχής του! Ο Έλληνας είπε την δραχμή-δραχμούλα, όπως είπε και το ψωμί-ψωμάκι. Η δραχμούλα καθώρισε το μεροδούλι και το μεροφάι του, το γέ...

[...] Σ' αυτή μου την εργασία μελετώ, περιγράφω και εξηγώ τους παλιούς, τους παραδοσιακούς τρόπους καλλιέργειας στη Λευκάδα και φιλοδοξία μου είναι να διασωθούν όλα αυτά, σαν γόνιμα παραδοσιακά στοιχεία, για την πληρέστερη μελέτη της ιστορίας μας. Συγχρόνως αισθάνομαι, πως εκπληρώνω κι ένα χρέος προς το Λευκαδίτη γεωργό, τη ζωή του οποίου έζησα από κοντά και διατηρώ ισχυρά βιώματα απ' τα παιδικά μου χρόνια. Συχνά ανατρέχω και σε γραπτές πληροφορίες, αρχειακές, φτάνοντας βαθύτερα στο χρόνο και παρουσιάζοντας έναν κύκλο ζωής, κλειστό, σε συνάρτηση με το κοινωνικό περιβάλλ...

"Θεωρώ απαραίτητο να αναφέρω τον σημαντικότερο ρόλο που διαδραμάτισε στη βελτίωση των καλλιεργειών του κάμπου μας, το προσφυγικό στοιχείο. Είναι ομολογημένο απ' όλους όσοι ασχολούνταν με τη γεωργία, ότι οι πρόσφυγες της Μικρασίας έφεραν μια επανάσταση στις καλλιέργειες, κυρίως στ' αμπέλια και στα καπνά, μια επανάσταση που απέβη προς όφελος των καλλιεργητών του κάμπου μας. Θα συναντήσουμε στις σελίδες αυτού του πονήματος πλήθος τέτοιες καταγραφές για τις επιδόσεις των προσφύγων, που κατέκλυσαν το λεκανοπέδιο της Καλλονής, μετά το 1922". (απόσπασμα από το βιβλίο) Στην εύφ...

Θεωρούμε, ότι ένα κτίσμα είναι αρχοντικό, όταν κατασκευάστηκε, επισκευάστηκε ή κατοικήθηκε από κάποιον άρχοντα. Ως κριτήριο για ν' αποδοθεί σε κάποιο άτομο ο τίτλος του άρχοντα, διευκρινίζουμε, ότι εδώ δεν εννοούμε, ούτε θεωρούμε μόνο το άτομο εκείνο που άρχει ή διοικεί, ούτε μόνο τον πλούσιο, τον προύχοντα και τον προεστό, δηλαδή την άρχουσα ή ανώτερη κοινωνικά ή οικονομικά τάξη, αλλά και το άτομο εκείνο, που χωρίς απαραίτητα να είναι εύπορο και αξιωματούχο, συμπεριφέρεται με αξιοπρέπεια, ευγένεια, γενναιοδωρία, ευπρέπεια, αβρότητα και γενικά το άτομο εκείνο, που έχει φινέ...

Δόθηκε ευκαιρία, "βήμα", στον παππού και τη γιαγιά να μιλήσουν για τα παιδικά, τα μαθητικά τους χρόνια. Να πουν αυτά που είναι χαραγμένα ανεξίτηλα στη μνήμη τους. Να μιλήσουν αυτοί που λόγω συνθηκών δεν μπόρεσαν να συνεχίσουν το σχολείο, είτε γιατί "πιάσκε ο πόλεμος", είτε εξαιτίας της φτώχειας, της "αρφάνιας", της προσφυγιάς και της ανάγκης. Δόθηκε η ευκαιρία να μιλήσουν με "τη δική τους γλώσσα" ή καλύτερα με "τα κόλπα της διαλέκτου τους" όπως λέει ο ποιητής. Να "γράψουν" έτσι τη δική τους με μικρό (ι) ιστορία που είναι εξίσου σημαντική με εκείνη με το μεγάλο (Ι). Να γρ...

Με τα σχέδια του δεύτερου αυτού τόμου που προσφέρω και πάλι στο Μουσείο Μπενάκη -κλείνει ο κύκλος των εφαρμογών σε σταυροβελονιά. Για να δείξω πόσο ευχάριστη είναι και η μεταφορά του υφαντού σε κέντημα, έχω προσθέσει άλλε δύο βελονιές που αποδίδουν ικανοποιητικά την αίσθησή του. Τα πρότυπα και των δύο τόμων αποτελούν μέρος μουσειακών συλλογών και από αυτά τα 45 βρίσκονται στο Μουσείο Μπενάκη, τα 11 στο Μουσείο Βικτωρίας και Αλβέρτου στο Λονδίνο, τα 6 στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης στην Αθήνα και τα στο Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα του Ναυπλίου.[...] Αμαλία Μεγαπάνου

Τα ελληνικά κεντήματα - δεν αναφέρομαι βέβαια στη σύγχρονη παραγωγή - εκφράζουν με απόλυτη πληρότητα έναν ολόκληρο κόσμο. Τον ελληνικό κόσμο που, μετά από την πτώση του Βυζαντίου και έως την συνταρακτική εποποιία του 1821, όταν ορίζεται τελεσίδικα η ανιούσα της πολιτιστική του πορείας, αναπλάθει τα δεδομένα της παλιότερης παράδοσης μέσα στο κρυστάλλωμα της νέας του φυσιογνωμίας: το ήθος και οι αξίες, το μέγεθος και οι αρετές, η ιδιομορφία της αισθαντικότητας, στοιχεία από το γενικότερο πνεύμα που διέπει τη μεγάλη αυτή ιστορική περίοδο, αποτυπωμένα χάρη στην υπομονή της γυν...

Ο συγγραφέας ζει και βιώνει την κάθε στιγμή του, αφότου απέκτησε συνείδηση του κόσμου, στο Πινακοχώρι Σφακιωτών Λευκάδος, και περνά στον... σκληρό δίσκο της μνήμης του, σχεδόν τα πάντα, που αφορούν την ζωή, την ιστορία, τα ήθη και έθιμα, την παράδοση αυτού του μικρού λίκνου, παιδιόθεν. Γι’ αυτό, αυτή η βιωματική του καταγραφή της ιστορίας, της παράδοσης, των ηθών και εθίμων, των τοπωνυμίων, που πραγματοποιεί με τούτο το πόνημά του, έχει ιδιαίτερη αξία και εγκυρότητα, αφού είναι ο μοναδικός, μέχρι τώρα τουλάχιστον, που γράφει για τους Σφακιώτες, ζώντας στους Σφακιώτες το μεγ...

Κάθε τόπος έχει τον δικό του λαογραφικό πλούτο, αφού έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες. Η επαρχία των Σφακίων όμως, είχε από παλιά σημαντικές ιδιαιτερότητες, ακόμα και σε σχέση με τις γειτονικές της επαρχίες. Κι αυτό γιατί αποτελούσε, ανέκαθεν, μια χωριστή γεωγραφική ενότητα, αφού τα γύρω βουνά την απομόνωναν από τους γειτονικούς τόπους. Έτσι η λίγη επαφή με τους άλλους Κρήτες, οι διαφορετικές ασχολίες, ο διαφορετικός τρόπος ζωής, το διαφορετικό φυσικό περιβάλλον και η μη μόνιμη παραμονή καταχτητών στα Σφακιά συντέλεσαν στη δημιουργία των σημαντικών αυτών ιδιαιτεροτήτων. Α...

[...] Μελετώντας τις "δεσιές" η κ. Ζωή Μητσοτάκη, σε μια καλαίσθητη έκδοση που έχουμε στα χέρια μας, με ωραία και εύγλωττη εικονογράφηση, διατυπώνει ένα πλήθος υπαινιγμάτων για το αντικείμενό της, όπως η πολύ αξιόλογη ευαισθησία της, της επιτρέπει να κάνει για το θέμα αυτό. Οι παρατηρήσεις της, συγχρονικές αλλά και με ιστορικό και αρχαιολογικό βάθος, ανοίγουν διάπλατα το πεδίο έρευνας, ανθρωπολογικής και κοινωνιολογικής. Αλλά και τεχνολογικής. Ένα κεφάλαιο με τίτλο "Ιερός κόμβος - Δεσμοί - Δοξασίες" είναι ιδιαίτερα εύγλωττο από αυτή την πλευρά. [...] (από τον πρόλογο του...

[...] Στην έκδοση αυτή το πάντρεμα της φωτογραφίας και της εθνολογίας είναι η φυσική κατάληξη μια παιδείας επικεντρωμένης στη μελέτη και κατανόηση κάθε πολιτιστικής έκφανσης που επιβιώνει σήμερα στην Κρήτη. Εμφανής στον προσανατολισμό των φωτογραφικών επιλογών του Αλέξη Βαλλιανού είναι η επίδραση του Μουσείου Κρητικής Εθνολογίας στους Βόρους, τον τόπο όπου μεγάλωσε ο φωτογράφος. Η συνάντησή του με το τοπίο και τους ανθρώπους της μεγαλονήσου δεν είναι συγκυριακή. Δεσμοί καθημερινοί, σχέσεις εργασίας και ανταλλαγής, γνήσιο ενδιαφέρον και κοινά βιώματα εξασφάλισαν στον φωτογρά...

Περιλαμβάνονται οι μελέτες: - Χρ. Β. Παπασταύρου, "Τ' αλειφιάτικα, τα σώπικα και τα μουτζούρικα" - Χρ. Ι. Σούλης, "Τα κουδαρίτικα των Χουλιαροχωριών της Ηπείρου" - Χρ. Ι. Σούλης, "Τα "μπουκουραίικα" και η "Macedonoromana"" - Αθανάσιος Χ. Παπαχαρίσης, "Τα σώπικα ή η συνθηματική γλώσσα των Βαγενάδων της Βορείου Ηπείρου" - Κ. Φαλτάιτς, "Οι πλανόδιοι Ηπειρώται τεχνίται και η εθνική μας υπόθεσις"

Οι νομάδες και ημινομάδες βλάχικοι πληθυσμοί έχουν απασχολήσει δια μακρών την ελληνική λαογραφία, αλλά και πολλούς και ποικίλους κλάδους της ελληνικής επιστήμης. Η σχετική βιβλιογραφία είναι μεγάλη και σπουδαία, βρίσκεται δε εν εξελίξει. Σημαντικό σταθμό στην επιστημονική αυτή πορεία αποτελεί η μετά χείρας μελέτη του Στέλιου Α. Μουζάκη, γνωστού για τις πολλές, πρωτότυπες, τεκμηριωμένες και άκρως ενδιαφέρουσες μελέτες του, στις οποίες πάντοτε προέχει η διεπιστημονική και η διαθεματική προσέγγιση του εκάστοτε ερευνώμενου θέματος. Εν προκειμένω, ο συγγραφέας συνδυάζει τη λαογρ...