Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Όταν το 1972 συγκεντρώσαμε και παρουσιάσαμε τις εφτά μελέτες, που αποτέλεσαν τον πρώτο τόμο του "Μύθος και τραγωδία" ("Mythe et tragedie"), τον οποίο δέχτηκε να εκδώσει ο Francois Maspero, γράψαμε, με κάποια απερισκεψία ίσως, ότι αυτόν τον πρώτο τόμο θα τον ακολουθούσε όσο γινόταν συντομότερα κι ένας δεύτερος. Είχαμε μάλιστα την ιδέα, χωρίς όμως να την εκφράσουμε, ότι κι ένας τρίτος δεν θα ήταν, στο κάτω κάτω, κάτι το ανέφικτο. [...] Όπως και το προηγούμενο έργο, έτσι και ο τόμος αυτός μπορεί, σε μια πρώτη ματιά, να φανεί ότι αποτελείται από ανομοιογενή κομμάτια: δέκα μελέ...

Αρκετές δυσκολίες συναντά κανείς στην ερμηνεία του "Οιδίποδα τυράννου" του Σοφοκλή. Κι αυτό, γιατί δεν είναι δυνατή η εφαρμογή μιας γενικής ερμηνευτικής άποψης (σχετικά με το νόημα της τραγωδίας), χωρίς τον κίνδυνο να εκβιαστεί η τραγωδία σε επιμέρους σημεία. Φανερός είναι ο πειρασμός να δει κανείς το δράμα κάτω από μοιρολατρικό και θρησκευτικό πρίσμα, σαν δράμα σύγκρουσης με κοινωνικά ταμπού ή κάτω από άλλες ερμηνευτικές οπτικές που έχουν προταθεί και που είναι διαμετρικά αντίθετες μεταξύ τους. Από την πλευρά μου προσπάθησα να δω το ανθρώπινο στοιχείο στην τραγωδία. Άλλ...

Στα 1947 δημοσιεύεται στο Μόναχο το έργο του Jaspers για την αλήθεια ("Von der Wahrheit", εκδ. Piper). Το ογκωδέστατο βιβλίο θα αποτελούσε τον πρώτο τόμο μιας τετραλογίας, όπως την σχεδίαζε ο Jaspers, με τον τίτλο "Φιλοσοφική Λογική". Άλλοι τόμοι δεν έχουν ίσαμε τώρα δημοσιευθεί. Το 1952, πάντως, ένα μικρό τμήμα από το προαναφερθέν έργο (οι σελίδες 915-960) τυπώνονται σε ξεχωριστό τόμο με τον τίτλο "Περί του τραγικού" (Uber das Tragische, Puper). Από τότε αυτός ο τόμος γνωρίζει συνεχείς ανατυπώσεις ενώ τον Μάρτιο του '90 ο ίδιος εκδοτικός οίκος θα συμπεριλάβει στον τόμο και...

Το βιβλίο αυτό αποτελεί τον τέταρτο και τελευταίο τόμο της σειράς "Από τον κόσμο των αρχαίων" και αναλύει έργα ελλήνων, από ειδικούς λόγους και ρωμαίων, ποιητών τραγικών και κωμικών. Όπως και στους προηγούμενους τόμους, κύρια φιλοδοξία μας ήταν να δώσουμε ορισμένα κεφάλαια της τέχνης του λόγου των αρχαίων κλασικών με τρόπο προσιτό σε ένα κοινό μορφωμένο, που δεν μπορεί όμως να τους χαρεί στο πρωτότυπο. Την επιλογή της ύλης την καθόρισαν προσωπικές προτιμήσεις, πότε πότε και τυχαία περιστατικά, όπως ένα καινούριο παπυρικό εύρημα. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)

Σε αυτόν εδώ τον τόμο -που θα ακολουθήσει όσο γίνεται γρηγορότερα κι ένας δεύτερος- αποφασίσαμε να συγκεντρώσουμε εφτά μελέτες, δημοσιευμένες στη Γαλλία και στο εξωτερικό, γιατί αυτές ακριβώς οι εργασίες εντάσσονται στα πλαίσια μιας κοινής έρευνας, που γίνεται εδώ και πολλά χρόνια κι έχει γι΄ αφετηρία της τη διδασκαλία του Louis Gernet. Τι εννοούμε ακριβώς με τον τίτλο "Μύθος και τραγωδία"; Οι τραγωδίες, βέβαια, δεν είναι μύθοι. Αντίθετα μάλιστα, μπορεί κανείς να υποστηρίξει πως το τραγικό είδος εμφανίζεται στο τέλος του 6ου π.Χ αιώνα, όταν η γλώσσα του μύθου δεν βρίσκεται...

Το τραγικό δράμα μας διδάσκει ότι οι σφαίρες του λογικού, της τάξης και της δικαιοσύνης είναι τρομαχτικά πεπερασμένες κι ότι καμιά πρόοδος στην επιστήμη μας ή στα τεχνικά μας μέσα δεν κατορθώνει να μεταθέσει τα περιορισμένα όριά τους. Έξω και μέσα στον άνθρωπο υπάρχει το "άλλο" του κόσμου. Δώστε του όποιο όνομα σας αρέσει: αόρατο ή κακόβουλο θεό, τυφλή μοίρα, επιταγές της κόλασης ή ωμή λύσσα του κτηνώδους αίματός μας. Αυτό το "άλλο" μας στήνει καρτέρι στα σταυροδρόμια. Μας περιγελά και μας αφανίζει. Σε ορισμένες σπάνιες περιπτώσεις, μετά την καταστροφή, μας οδηγεί σε μιαν α...