Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Τα τέσσερα κεφάλαια του βιβλίου επιχειρούν μια κάθετη διερεύνηση αντίστοιχων όρων-προβλημάτων της τραγωδίας με σκοπό να διαπιστώσουν τη στάση των ποιητών απέναντι σε αυτά - συγκεκριμένα: έχοντας ως αφετηρία μια ενιαία βάση, που συγκροτείται από τα κοινά και αναλλοίωτα χαρακτηριστικά του είδους, και προχωρώντας προς την επιφάνεια, όπου τα σχετικά φαινόμενα παρουσιάζονται διαφοροποιημένα, τα κείμενά μου καταγράφουν μια σειρά μετασχηματισμών της κλασικής δραματουργίας, οι οποίοι προκύπτουν κατά την εφαρμογή ορισμένων βασικών νόμων. Για να κερδίσουν σε εγκυρότητα τα τελικ...

Ο μύθος του Οιδίποδα, ο οποίος, αφού έλυσε το αίνιγμα της Σφίγγας κι έγινε βασιλιάς της Θήβας, ανακάλυψε πως είχε σκοτώσει τον πατέρα του και παντρευτεί τη μητέρα του κι έπειτα τυφλώθηκε μόνος του κι έγινε ένας απόβλητος ζητιάνος, αποτέλεσε το θέμα πολλών συνθέσεων. Ο "Οιδίπους τύραννος" του Σοφοκλή κατέχει μια ιδιαίτερη θέση ανάμεσα στις σωζόμενες τραγωδίες. Σημειώνει την κορύφωση της καλλιτεχνικής πορείας του ποιητή και αποτελεί το πιο τέλειο δραματικό έργο που μας διασώθηκε από την αρχαιότητα. Ο Αριστοτέλης μάλιστα αυτό το έργο το θεωρεί υπόδειγμα της δραματικής τέχνης....

Στον αστερισμό των επτά σωζόμενων τραγωδιών του Σοφοκλή, η Αντιγόνη θεωρείται το λαμπρότερο αστέρι. Αυτή η υπερβολική, συχνά, εκτίμηση αφορούσε άλλοτε τη μορφή της ηρωίδας, άλλοτε το ίδιο το έργο, άλλοτε έναν ασαφή συνδυασμό και των δύο. "Έχετε δίκιο όσον αφορά την Αντιγόνη", έγραφε ο Σέλλεϋ στον Τζων Γκίζμπορν τον Οκτώβριο του 1821. "Τι υψηλή εικόνα γυναίκας! Και τι να πει κανείς για τα χορικά, ιδιαίτερα για το λυρικό κομμό του ισόθεου θύματος; Και οι απειλές του Τειρεσία, και το πόσο γρήγορα βγαίνουν αληθινές; Κάποιοι από εμάς έχουμε αγαπήσει μιαν Αντιγόνη, σε μια προηγού...

Η αρχαία ελληνική τραγωδία έχει πάντοτε εξαιρετικά μεγάλη επίδραση ως δημιουργικό μέσο: πολλά από τα έργα που έχουν διασωθεί αποτελούν μέχρι σήμερα μέρος του θεατρικού ρεπερτορίου, και κείμενα όπως ο "Αγαμέμνων", η "Αντιγόνη" και η "Μήδεια" έχουν επηρεάσει βαθιά τον δυτικό πολιτισμό. Ο Οδηγός αυτός δεν αποτελεί συμβατικό εισαγωγικό εγχειρίδιο, αλλά είναι μια απόπειρα επτά διακεκριμένων επιστημόνων να παρουσιάσουν το σύνολο των κειμένων που γνωρίζουμε, στο πλαίσιο των αναγνώσεων, της θεατρικής κριτικής και των θεατρικών παραστάσεων των αρχαίων ελληνικών τραγωδιών στη νεότερη...

Ο οδηγός αυτός παρουσιάζει εν συντομία αλλά με ολοκληρωμένο τρόπο όλες τις σωζώμενες αρχαίες ελληνικές τραγωδίες. Ο αναγνώστης, διαβάζοντας τις διαφωτιστικές περιλήψεις του βιβλίου, μπορεί, με μια γρήγορη ματιά, να μάθει, ή απλώς να θυμηθεί, την υπόθεση της κάθε τραγωδίας, τα πρόσωπα και την εξέλιξη του έργου - και να είναι έτσι σε θέση να παρακολουθήσει μια παράσταση ή να συζητήσει για το κείμενο οποιασδήποτε παράστασης.

Η τραγωδία δεν στηρίζεται σε μια αποσαφηνισμένη αντίληψη για τον χρόνο· προκύπτει μάλλον από την έλλειψή της και συμβάλλει με τα μέσα της στον σχηματισμό της -κατ' ανάγκην, αφού το ίδιο της το θέμα δεν είναι κάθε φορά παρά μια ορισμένη χρονική κρίση. Ο καθένας από τους τρεις μεγάλους τραγικούς έχει όμως τον δικό του τρόπο να σκηνοθετεί την κρίση αυτή, αλλάζοντας τους συσχετισμούς γνωστού και άγνωστου: στον Αισχύλο κινητήριος μοχλός της είναι η άγνοια της αποφαστιστικής στιγμής, στον Σοφοκλή η αβεβαιότητα επεκτείνεται στο τι θα συμβεί, στον Ευριπίδη ο πολλαπλασιασμός των απρ...

Ο φόβος στη μελέτη αυτή για το θέατρο του Αισχύλου, δεν είναι φόβος μπροστά στα παρόντα δεινά, αλλά τρόμος και αγωνία για τα επερχόμενα. Και καθώς δεν είναι έλλογη ανησυχία αλλά πανικός, συνοδεύεται από όλα τα φυσιολογικά συμπτώματα, που προκαλούν οι συμφορές· δρα πάνω στα όργανα, φέρνει σύγχυση και τονίζει κατά τρόπο μοναδικό τον εξωλογικό χαρακτήρα του φόβου. Η βούληση των θεών φαντάζει μυστηριώδης και ως εκ τούτου αυθαίρετη. Ο φόβος είναι απόδειξη της ενοχής, υποκατάστατο των τύψεων που στέλνουν οι θεοί προαναγγέλοντας την τιμωρία που πρόκειται να επιβάλουν. Ώστε ο φόβο...

Ο Σοφοκλής στον Οιδίποδα Τύραννο, επισφραγίζοντας την άρρηκτη σχέση της έρευνας με την ανθρώπινη φύση, χρησιμοποιεί ως όχημα την αστυνομική έρευνα και την απόπειρα αποκατάστασης της αταξίας που επιφέρει μια εγκληματική πράξη -μια και ο φόνος αποτελεί τη μεγαλύτερη ίσως διατάραξη της φυσικής, ηθικής και κοινωνικής τάξης- για να προτείνει μια πολυσύνθετη θεώρηση του κόσμου, θεμελιωμένη στο αξίωμα ότι το κύριο εύρημα κάθε έρευνας (πρέπει να) είναι ο ίδιος ο ερευνητής. Με αυτό τον τρόπο χαράζει μια πορεία, την οποία η αστυνομική μυθοπλασία -λογοτεχνική ή κινηματογραφική- είναι...

O Σοφοκλής στον Οιδίποδα Τύραννο, χρησιμοποιεί ως όχημα την αστυνομική έρευνα και την απόπειρα αποκατάστασης της αταξίας που επιφέρει μια εγκληματική πράξη -μιας και ο φόνος αποτελεί τη μέγιστη ίσως διατάραξη της φυσικής, ηθικής και κοινωνικής τάξης- για να προτείνει μια πολυσύνθετη θεώρηση του κόσμου, θεμελιωμένη στο αξίωμα ότι το κύριο εύρημα κάθε έρευνας είναι ο ίδιος ο ερευνητής. Με αυτό τον τρόπο χαράζει μια πορεία, την οποία η αστυνομική μυθοπλασία -λογοτεχνική ή κινηματογραφική- είναι αναγκασμένη, συνειδητά ή όχι, να ακολουθήσει. Θα πρέπει να λύσει τα ίδια αινίγμ...

"Ο τραγικός λόγος" Με την μορφή της τέχνης και του δράματος, ο τραγικός λόγος στην κλασική Ελλάδα επιχειρεί να αποσαφηνίσει ανθρώπινες καταστάσεις, όπως ο πόνος, το πάθος και η απρόσμενη μοίρα. Οι μεγάλοι καλλιτέχνες του θεάτρου συνιστούν οντότητες περισσότερο πραγματικές από τις εξωτερικές ανθρώπινες υποστάσεις. Ως αρχετυπικές πυκνώσεις της ψυχής, αγωνίζονται για να καταστήσουν την οδύνη συνθήκη αποκαλύψεως του αιωνίου. "Το δημοτικό τραγούδι ως περιεχόμενο της συνειδήσεως του νέου ελληνισμού" Το δημοτικό τραγούδι, φορέας των αντιλήψεων και της βιοθεωρίας του Νέου...

"Η προσωπική μου αίσθηση, πολύχρονη και πολυδύναμη στο τραγικό θέατρο, μου επιτρέπει να διαβεβαιώσω πως η γνώση σου της τραγωδίας και η βαθύτατη κατανόηση της, η ποιητική της έξαρση, είναι ταυτόσημα με την ανάγκη της προσπάθειάς μου να ζω το τέλος σαν τον Οιδίποδα του Κολωνού και που νοητικά τον διετύπωσες μεταφυσικά και που γι΄αυτό θα σου είμαι ευγνώμων αιωνίως, σαν τον Σοφοκλή τον ίδιο. Με θερμή αγάπη". (Αθήνα 14 Οκτωβρίου 1990, Αλέξης Μινωτής)

Το σύγγραμμα αυτό προέρχεται από την εποχή κατά την οποία ο Νίτσε συνέτασσε το κύριο έργο της πρώιμης περιόδου του, το περίφημο "Η γέννηση της τραγωδίας" (1872), στο οποίο τελικά και σε πολύ μεγάλο βαθμό ενσωματώθηκε. Καθότι εκθέτει ένα πολύ σημαντικό μέρος των αναλύσεων του υπό συγγραφή τότε εκείνου έργου, ο φιλόσοφος το τύπωσε σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων προκειμένου να το δώσει σε γνωστούς του και αρμόδιους να το κρίνουν ώστε να πάρει την άποψή τους. Το σύγγραμμα αναπτύσσει, πράγματι, την κεντρικότατη για την ερμηνεία του Νίτσε ανάλυση του πώς ο Ευριπίδης, εφαρμό...

Πρόκειται για μία μυθολογική και παράλληλα φιλολογική μελέτη που αναφέρεται στο τραγικό έργο "Άλκηστης" του Ευριπίδη και στη σχέση του με το Ελληνικό λαϊκό παραμύθι. Στα μοτίβα που ενσωματώνονται σε αυτό εμπνεόμενα από το αρχαίο μύθο κυρίως στις παραλλαγές της Θράκης η συγγραφέας ερευνά κοινά θέματα όπου η λαϊκή αφήγηση συναντιέται με το δράμα και το δράμα με το παραμύθι.