Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Οι μεγάλοι θεματικοί πυρήνες γύρω από τους οποίους περιστρέφεται η μελέτη αυτή είναι δύο. Ο πρώτος έχει να κάνει με την αλήθεια και την γνώση, ο άλλος με τον πολιτισμό και το αισθητικώς υπάρχειν. Ωστόσο, οι δύο αυτοί πόλοι, καθώς συνδέονται μεταξύ τους με ένα άκρως ζωτικό αξίωμα, δεν εξετάζονται σαν δύο απολύτως ξεχωριστά πεδία, αλλά τελούν υπό αμοιβαία όσμωση. Έτσι, ο Διόνυσος ανταλλάσσει συνωμοτικά νεύματα με τον Ζαρατούστρα, όπως και οι μεγάλοι τραγικοί ποιητές με τους εκλεκτούς της γης, που υπάρχουν "πέρα από το καλό και το κακό". Το κείμενο συνοδεύουν οι σημειώσεις το...

Περιέχει επιλογικά κείμενα των συντελεστών της σειράς, βιογραφικά σημειώματα των αρχαίων συγγραφέων και θεματική βιβλιογραφία.

Ο ακροατής/ αναγνώστης των ποιητικών κειμένων που αφορούν την Ελένη δεν μπορεί να τη "δει", μπορεί μόνον να ακούσει τα λόγια της. Η ίδια η Ελένη, στις βασικές μυθικές εκδοχές της ιστορίας της, δε φαίνεται να διαχειρίστηκε σωστά τη βασική ιδιότητά της, την ομορφιά. Φαίνεται όμως να χειρίστηκε σωστότερα με το λόγο τις καταστάσεις στις οποίες βρέθηκε εξαιτίας ακριβώς της ανεπιτυχούς διαχείρισης της ομορφιάς. Θα παρακολουθήσουμε τα λόγια της Ελένης στα βασικά ποιητικά κείμενα της αρχαιοελληνικής γραμματείας στα οποία φέρεται να μιλάει αυτολεξεί και τα οποία επηρέασαν την μετέπε...

Οκτώ ερμηνευτικές διαδρομές στο αχανές πεδίο του θεάτρου καταγράφει ο παρών τόμος· οκτώ προσωπικές διαδρομές στα εύφορα πάντα εδάφη της τραγωδίας και της κωμωδίας, άλλοτε εξαντλητικότερες κι άλλοτε πιο βραχείες, που επιχειρήθηκαν κάποτε στο παρελθόν ή στο πρόσφατο παρόν και που τώρα έρχονται -επεξεργασμένες και τοπογραφημένες- να προταθούν επί χάρτου στον αναγνώστη-συνοδοιπόρο που θα ήθελε να τις ακολουθήσει, είτε αυτός γνωρίζει ήδη καλά είτε αγνοεί εντελώς το περιβάλλον τοπίο, τις ευκολίες και τις κακοτοπιές του. Σ' αυτή την περιήγηση, η τραγωδία και η κωμωδία εναλλάσσ...

Η ανάλυση των "Κρητών" αναπόφευκτα θα εστιάσει σε δύο σημεία των σωζόμενων αποσπασμάτων, για τα οποία μπορούμε να έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα και άποψη, και από τα οποία, σε συνδυασμό με τα σωζόμενα έργα, μπορεί να προκύψουν πολύτιμες πληροφορίες για τη θέση που κατέχουν οι Κρήτες στο έργο του μεγάλου τραγικού, καθώς και για τη σκέψη του Ευριπίδη. Αυτά είναι α) η Πάροδος των μυστών του Ιδαίου Διός (απ. Ι), και β) ο μονόλογος της Πασιφάης (απ. III, στ. 4-41). Για όλα τα υπόλοιπα fragmenta μόνον υποθετικά και αβέβαια συμπεράσματα θα ήμασταν σε θέση να συναγάγουμε. Οι "Κ...

Η απόλαυση του τραγικού είναι εμπνευσμένη από το σχόλιο του Lacan στην τραγωδία της Αντιγόνης. Το σχόλιο αυτό ξετυλίγεται σε επτά διαδοχικές συνεδρίες με τις οποίες «κλείνει» το σεμινάριο της περιόδου 1956-60. Ο Lacan αναδεικνύει τη θέση της ηρωίδας και επιχειρεί τη σύνδεσή της με ζητήματα ηθικής της ψυχανάλυσης, που αποτέλεσε το αντικείμενο του σεμιναρίου εκείνης της χρονιάς. Η απόλαυση του τραγικού είναι κείμενο που αιχμαλωτίζει. Ο ρυθμός, με τις κορυφώσεις και τις παύσεις του, κρατά τον αναγνώστη σε διαρκή εγρήγορση. Κάθε λέξη μοιάζει πολύτιμη, γιατί έχει την ακρίβεια πο...

Η αρχαία ελληνική τραγωδία έχει πάντοτε εξαιρετικά μεγάλη επίδραση ως δημιουργικό μέσο: πολλά από τα έργα που έχουν διασωθεί αποτελούν μέχρι σήμερα μέρος του θεατρικού ρεπερτορίου, και κείμενα όπως ο "Αγαμέμνων", η "Αντιγόνη" και η "Μήδεια" έχουν επηρεάσει βαθιά τον δυτικό πολιτισμό. Ο Οδηγός αυτός δεν αποτελεί συμβατικό εισαγωγικό εγχειρίδιο, αλλά είναι μια απόπειρα επτά διακεκριμένων επιστημόνων να παρουσιάσουν το σύνολο των κειμένων που γνωρίζουμε, στο πλαίσιο των αναγνώσεων, της θεατρικής κριτικής και των θεατρικών παραστάσεων των αρχαίων ελληνικών τραγωδιών στη νεότερη...

H "Ορέστεια" του Αισχύλου, η μοναδική τριλογία που έχει σωθεί από ολόκληρο το αρχαίο δράμα, έχει σημαδέψει τον πολιτισμό μας. Τα εμβληματικά της πρόσωπα και τα κεντρικά της θέματα μας επιβάλλουν, ακόμη και σήμερα, τον προβληματισμό γύρω από τα καίρια ζητήματα της ανθρώπινης συνύπαρξης. Πώς η βία που γεννιέται στο πεδίο τής μάχης εισβάλλει ως το κύτταρο της κοινωνίας, την οικογένεια; Πώς μπορεί να κλείσει ο κύκλος του αίματος, της εκδίκησης και της αντεκδίκησης; Πώς το δίκαιο μπορεί να επουλώσει τις πληγές που άνοιξε η βία; Με τη νηφάλια πένα της και τη διαύγεια της...

Η μελέτη του Simon Goldhill συνιστά μια γενική εισαγωγή στην Ορέστεια του Αισχύλου - τη μόνη τριλογία της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας που διασώθηκε ακέραιη -, που συγχρόνως αποτελεί την κορυφαία δημιουργία του ευρωπαϊκού θεάτρου και ένα από τα σπουδαιότερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Το πρώτο μέρος της μελέτης περιστρέφεται γύρω από το πολιτικό και κοινωνικό υπόβαθρο του τραγικού είδους εν γένει, καθώς και γύρω από τη μείζονα αθηναϊκή εορτή των εν Άστει Διονυσίων, στο πλαίσιο της οποίας η τριλογία παραστάθηκε για πρώτη φορά. Το δεύτερο, και εκτενέστερο, τμήμα τη...

Ο παρόν συλλογικός τόμος έχει στόχο την αναλυτική παρουσίαση των σύγχρονων ερμηνευτικών τάσεων στο χώρο της μελέτης της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας μέσα από μια σειρά αυτόνομων θεματικών ενοτήτων. Ειδικοί ερευνητές φωτίζουν πολλαπλές πτυχές του αττικού θεάτρου και προσεγγίζουν έναν αριθμό τραγικών έργων ερμηνευτικά και παραστασιολογικά. Όλα τα αρχαία ελληνικά παραθέματα αποδίδονται στην νεοελληνική.

[...] Το ουσιώδες στοιχείο του θέματος του βιβλίου είναι το πρόβλημα του κακού: είναι καλό ή κακό το Είναι, το να είσαι; Η ευτυχία που μπορούμε να περιμένουμε από το Είναι, μέσα στο Είναι, η ευτυχία των όντων, αξίζει το τίμημα της, αξίζει να πληρώνεται με δυστυχία; Τέλος, κι αν τα ζυγίσουμε καλά όλα αυτά, πώς μπορούμε και οφείλουμε να ζούμε μέσα σ' αυτό το Είναι; Τι είναι το Είναι; Τι αξίζει; Τι πρέπει να κάνουμε γι' αυτό; Με μια και μόνο κίνηση ο νεαρός Νίτσε αγκαλιάζει εδώ ολόκληρη τη φιλοσοφία. Διακρίνει τρεις απαντήσεις, όχι όμως τρεις μεταφυσικές θέσεις, αλλά τρεις τ...

Στο πέρασμα των αιώνων, η επικίνδυνη σαγήνη της Αντιγόνης επιμένει. Η Αντιγόνη 2 του Γιάγκου Ανδρεάδη προτείνει μία νέα εισαγωγή και μετάφραση του κειμένου αυτού που βρίσκεται στο προσκήνιο των παγκόσμιων ψυχαναλυτικών και πολιτικών συζητήσεων, μαζί με το αρχαίο κείμενο και ένα χρονικό των παραστάσεων του έργου στην Ελλάδα.

Βασιλεύει, αλλ' ουκ αιωνίζει Άδης του γένους των βροτών· συ γαρ τεθείς εν τάφω, Κραταιέ, ζωαρχική παλάμη τα του θανάτου κλείθρα διεσπάραξας και εκήρυξας τοις απ' αιώνος εκεί καθεύδουσι λύτρωσιν αψευδή, Σώτερ, γεγονώς νεκρών πρωτότοκος. (Εκ του Κανόνος του Μ. Σαββάτου)

Το αρχαίο ελληνικό θέατρο είναι διαχρονικό, και επομένως κλασικό, γιατί τα θέματα που πραγματεύεται και οι χαρακτήρες που περιγράφει αποτελούν ουσιώδη και αμετάβλητα γνωρίσματα της ανθρώπινης φύσης. Το θέατρο στην αρχαία Ελλάδα αποτελεί κορυφαία εκδήλωση του πολιτισμού της. Το βιβλίο αυτό απευθύνεται πρωτίστως στο θεατρόφιλο κοινό με σκοπό να το κατατοπίσει γύρω από την προέλευση και την εξελικτική πορεία του αρχαίου δράματος, τη θεματική και την προβληματική του, τα είδη και τους δημιουργούς του. Δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην παρουσίαση των υποθέσεων των δραματικών έργων...

Οι "Πέρσες" είναι το μοναδικό ιστορικό δράμα που έχει διασωθεί. Διδάχτηκε το 472 π.Χ. μαζί με το σατυρικό δράμα "Προμηθεύς Πυρκαεύς". Το θέμα αυτής της τραγωδίας είναι η ήττα των Περσών στη ναυμαχία της Σαλαμίνας από τους Έλληνες. Το ενδιαφέρον στοιχείο της τραγωδίας είναι ότι η λεπτομερής όσο και ρεαλιστική περιγραφή της ναυμαχίας γίνεται από τον ίδιο τον Αισχύλο -που στο δράμα εμφανίζεται ως αγγελιαφόρος- ο οποίος πολέμησε και συμμετείχε στο ιστορικό εκείνο γεγονός. Άρα έχουμε μια εγκυρότατη εξιστόρηση των όσων διαδραματίστηκαν στον κόλπο της Σαλαμίνας από έναν άνθρωπο...

Αυτά τα δύο κείμενα πραγματεύονται τη ρηξικέλευθη μετάφραση της "Αντιγόνης" και του "Οιδίποδος Τυράννου" του Σοφοκλή από τον Xαίλντερλιν, για να αναδείξουν τον απώτερο σκοπό του Γερμανού ποιητή, που δεν ήταν άλλος από τη συγγραφή μιας "γνήσιας νεωτερικής τραγωδίας". Τη χαιλντερλιανή μετάβαση από τη μετάφραση στο θέατρο πραγματοποίησε και ο Λακού-Λαμπάρτ, αφενός επιμεταφράζοντας στα γαλλικά και τις δύο χαιλντερλιανές γερμανικές μεταφράσεις, για να παρουσιαστούν στη θεατρική σκηνή, αφετέρου συμμετέχοντας στη σκηνοθεσία της "Aντιγόνης" και προβαίνοντας στη δραματική επεξεργασί...

Μ' αυτή τη μελέτη ο φιλόλογος Κωνσταντίνος Γανωτής επιχειρεί τη διείσδυση πέρα από τις παραδοσιακές φιλολογικές παραμέτρους και τις στατικές ψυχολογικές αναλύσεις στην υπαρξιακή αγωνία και στις φιλοσοφικές θέσεις τόσο του Ευριπίδη όσο και γενικότερα των αρχαίων πατέρων μας, όπως σηματοδοτούνται από την ύφανση του μύθου και την ελεύθερη λυρική έκφραση του ποιητή μέσα στο δράμα. Ο συγγραφέας μας ξεναγεί επ΄ ευκαιρία σε όλη την αρχαία μυθολογία. Στην πραγματικότητα, με αφορμή μια υπέροχη ειδική μελέτη ερευνάται και συζητιέται όλο το εύρος των σχέσεων του αρχαίου και του σύ...

Le plan, caresse dans cette recherche, est de preciser la place, a savoir le role des passions negatives dans les quatre dernieres pieces d'Euripide: Les Pheniciennes, Oreste, Iphigenie a Aulis, Les Bacchantes. Notre hypothese de depart etait que la peinture des caracteres - partie de la mise en place de l'intrigue - et plus precisement les portraits negatifs - passions negatives, elans, vices, defauts de caractere - des personnages sont capables, par les questions qu'ils soulevent, de nous aider a deceler l'intention poetique dans chaque piece. Or nous avons constate que c...

Με εργαλεία της θεατρολογίας και της ανθρωπολογίας του θεάτρου και σε συνεχή διάλογο με τον Φρόυντ, ο Γιάγκος Ανδρεάδης πραγματοποιεί μια διαδρομή όπου το χτες και το σήμερα συνυπάρχουν κάθε στιγμή, αφού το θέατρο ζωντανεύει χάρη στους ίσκιους που γίνονται ρόλοι για να φωτίσουν παρελθόν, παρόν και μέλλον. Από τον Αισχύλο στον Μπρεχτ. Μια διαδρομή που ξεκίνησε από τον αρχαίο Θέσπη, τον πρώτο ηθοποιό, και συνεχίζεται ακόμη, χωρίς κανείς να μας εγγυάται το πώς και το για πόσο. Το βιβλίο στα δύο του μέρη παρακολουθεί αυτή τη συναρπαστική διαδρομή μέσα από: - Τον Αισχύλο,...

Η προκείμενη μελέτη συγκεντρώνει και αναλύει τα χωρία εκείνα από τον Αγαμέμνονα του Αισχύλου στα οποία φαίνεται ότι ο ποιητής ενοφθαλμίζει ποιητικά αυτοσχόλια που αποδεικνύουν ή υποδεικνύουν την ενδοποιητική του θεωρία. Συγκεκριμένα, η κειμενοκεντρική ανάγνωση που επιχειρείται αποσκοπεί να απαντήσει σε καίρια ποιητολογικά ερωτήματα που αφορούν ζητήματα παραγωγής (η φύση και οι πηγές της ποιητικής επινόησης, το οντολογικό αντίκρισμα της ποίησης και η μίμησις) και πρόσληψης (η ενδοδραματική καθοδήγηση της προσληπτικής ευαισθησίας του θεατρικού κοινού και η κάθαρσις) του κειμέ...