Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Σοφοκλής ήταν ένας μεγαλοφυής ποιητής, ο οποίος οδήγησε την τέχνη της τραγωδίας στην ύπατη τελειότητά της. Συνέθεσε δράματα αριστουργηματικά και κληροδότησε στο παγκόσμιο θέατρο τραγικούς ήρωες αιώνιας ακτινοβολίας. Έπλασε μορφές που πασχίζουν να υπερβούν, συχνά με μία πράξη απαράμιλλου θάρρους, τις δυνατότητες τις δοσμένες στον άνθρωπο από τη φύση του, και που τα πάθη τους μας υποβάλλουν σκέψεις και ερωτηματικά γύρω από τη μοίρα του ανθρώπου, γύρω από το αίνιγμα της ζωής. Συγχρόνως ο λόγος του είχε τέτοια ποιότητα, αρμονία και γλυκύτητα, που στην αρχαιότητα τον αποκαλούσ...

Αιματοβριθής είναι η ελληνική τραγωδία, το οριακό επίτευγμα των αιώνων. Αίμα ρέει στον Οιδίποδα, τύρρανο. Αίμα στους Επτά επί Θήβας. Αιμόφυρτες είναι οι Βάκχες. Αλλά η τραγική ποίηση δεν είναι αιμοχαρής. Εδώ το αίμα έχει άλλη αποστολή. Είναι αποκάλυψη του εσχάτου. Θέτει το αίμα κάτω από την οριακή εποπτεία του θείου. Πίσω από τον ανθρώπινο πόνο, την οδύνα και το αίμα, παρευρίσκεται ο παντοδύναμος Δίας. Κινεί τα εγκόσμια νήματα η Μοίρα. Το βαρύ ανθρώπινο πεπρωμένο. Με το τελετουργικό κύρος της η Τραγωδία μεταβάλλει σε ενόραμα τα τραγικά όρια του ανθρώπου. Κατέρχεται στα σκοτ...

Κινούμενη ως το ακραίο διαβάθμιση ο βίος! Κλίμακα από το μηδέν ώς το άπαν. Οι κορυφές δυσπρόσιτες. Ολίγοι οι ορειβάτες. Ο ολιγομαθής αρκείται στο ολίγο, ο ευρυμαθής στο πολύ. Τον βαθύνοο ελαύνει το βαθύ, τον σοφό το Όλον. Το Όλον δεν έχει όρια. Τα διευρύνει συνεχώς ο αγώνας της υπέρβασης. Ενίοτε η αγωνία της αυτοϋπέρβασης. Σταδιοδρόμοι είναι οι άνθρωποι. Σταδιοδρόμοι οι ποιητές, οι φιλόσοφοι, οι καλλιτέχνες, οι σοφοί. Οι πάντες. Μόνο το παν εξαντλεί τις οριακές εφέσεις. Προσδίδει γαλήνη και όλβο. Κομίζει δικαίωση. Υψώνει τον άνθρωπο στο ακραίο όριο της ευθύνης του. Τον αλη...

Η πολλαπλή κρίση, όχι μόνο οικονομική, που περνούν οι χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου θα γίνει κάποτε αντικείμενο μελέτης των ιστορικών. Θα μας πουν τι και ποιοι έφταιξαν. Ωστόσο, εμείς βιώνουμε σήμερα την κρίση ως παροντικό γεγονός σε εξέλιξη και όχι ως τετελεσμένο ιστορικό συμβάν. Ο μόνος τρόπος, λοιπόν, για να "την πούμε" και για να σταθούμε απέναντι στο λόγο της, είναι να τη συλλαβίσουμε θεατρικά. Δεν φτάνει, όμως, να την αφηγηθούμε. Πρέπει και να τη σκηνοθετήσουμε! Να την "παραστήσουμε", δηλαδή, σε μια σκηνή, θεατρικά. Επειδή αυτό που λένε "έξοδο από την κρίση" ή "φως στ...

Περιλαμβάνονται τα κείμενα: - Χρίστος Αλεξίου, Εισαγωγή - Χρίστος Αλεξίου, Εργογραφία George Thomson - Ο George Thomson στην Αθήνα. Ομιλία στη δεξίωση των λογοτεχνών Μέρος πρώτο: Η αρχαία ελληνική τραγωδία - Πρόλογος - Η γένεση της τραγωδίας - Η "Ορέστεια" του Αισχύλου - Ο "Προμηθέας δεσμώτης" του Αισχύλου - Ο "Οιδίπους τύραννος" του Σοφοκλή - Η "Ηλέκτρα" του Σοφοκλή - Το πρόβλημα των "Βακχών" - Οι παραστάσεις της αρχαίας τραγωδίας και η εκπολιτιστική αξία των λαϊκών παραδόσεων Μέρος δεύτερο: Τα ομηρικά έπη - Πρόλογος στην πρώτη έκδοση - Μύθος και ιστο...

Αν το Όνειρο αποτελεί, κατά το Νίτσε, κύριο γνώρισμα του απολλώνιου χαρακτήρα της τραγωδίας ως οραματικού και φαντασιακού, με τη μελέτη αυτή προσθέτουμε και την Πλάνη. Η Πλάνη χαρακτηρίζει κατ' εξοχήν το λόγο του Απόλλωνα: το δίφορον, το λοξόν και το γνωμικόν εκφράζουν την αμφιλογία του απολλώνιου λόγου που γεννά την τραγική ειρωνεία, στοιχείο δομικό της κλασικής τραγωδίας. Οι τραγικοί ήρωες είναι διονυσιακοί είτε απολλώνιοι, οι δεύτεροι ζουν για να λειαίνουν ή να δυσχεραίνουν - αναλόγως του τραγικού παιχνιδιού - την περιπετειώδη πορεία των πρώτων προς την επίγνωση. Στην τέ...

Η διαυγής και απολλώνεια παράσταση της ελληνικής τραγωδίας στην εξωτερική της μορφή, δηλαδή στην τεχνική της διάρθρωση, η ολοκλήρωση του επικού στοιχείου που ανευρίσκεται πλούσιο στο αρχαίο δράμα και ο βαθύτατος διονυσιασμός του χορού που αποτελεί την πληθωρική έκφραση της εσωτερικής δραματικής κινήσεως της τραγωδίας, εμφανίζουν με αρτιότητα πλήρη και ακηλίδωτη το μεγαλείο της αρχαίας τέχνης. [...] (απόσπασμα από το εισαγωγικό κείμενο του βιβλίου "Μερικές σκέψεις για το αρχαίο δράμα")

Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια ενδιαφέρουσα και σημαντική επιτομή με πληροφορίες για τις συνθήκες παράστασης του αρχαίου ελληνικού θεάτρου, παρουσιάσεις όλων των σωζόμενων έργων των δραματουργών της εποχής (πλοκή, πρόσωπα και θεατρικά χαρακτηριστικά), σχόλια μεταγενέστερων κριτικών (όπως του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη) και ένα εντελώς καινούριο κομμάτι με τις σκηνικές αναβιώσεις του αρχαίου δράματος στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική μέχρι και τη δεκαετία του 1980. Ουσιαστικά «παντρεύει» τη θεωρία και την πράξη, τονίζοντας τη σκηνική δράση που ενυπάρχει στα δραματικ...

Τα τελευταία χρόνια είδαν το φως της δημοσιότητας αρκετές μελέτες με τις οποίες γίνεται προσπάθεια να ερμηνευτούν οι αρχαίες ελληνικές τραγωδίες βάσει αφηγηματολογικών θεωριών. Στο παρόν βιβλίο επιχειρώ να ανιχνεύσω κατά πόσον μπορεί να εφαρμοσθή στην ερμηνεία των τραγωδιών του Ευριπίδη ένα από τα πιο γνωστά αφηγηματικά μοντέλα, αυτό του A.J. Greimas, ο οποίος επιχείρησε συνεχίζοντας προσπάθειες άλλων να ανεύρει στα κείμενα γενικές αρχές, που διέπουν και στηρίζουν κάθε αφήγηση. Πρέπει πάντως να "καθησυχάσω" τους αναγνώστες ότι δεν προσπάθησα να εντάξω αναγκαστικά τις τραγωδ...

Η επίτευξη του τραγικού απαιτεί ένα και μόνον: την αλήθεια του βλέμματος και του αίματος ως μη αναπαραστατικών οντολογικών συσπειρώσεων του γίγνεσθαι της ζωής του υποκειμένου· αυτό τουλάχιστον φαίνεται να επι-σημαίνει, παραδειγματικά, εκείνο το άλλο βλέμμα και εκείνο το άλλο αίμα της Μήδειας, ενώπιον του ανοικτού προς τον θάνατο χρόνου· δηλαδή: ενώπιον της ανοικτότητας του χρόνου προς τη μη αναπαραστατική, ανακλαστική -άμεση, καταληπτική και ριζωματική- πρόσληψη της σωματικότητας, της υλικότητας, της βαρύτητας και του βάθους του συγκεκριμένου, του πραγματικού και μοναδικού...

Μ' αυτή τη μελέτη ο φιλόλογος Κωνσταντίνος Γανωτής επιχειρεί τη διείσδυση πέρα από τις παραδοσιακές φιλολογικές παραμέτρους και τις στατικές ψυχολογικές αναλύσεις στην υπαρξιακή αγωνία και στις φιλοσοφικές θέσεις τόσο του Ευριπίδη όσο και γενικότερα των αρχαίων πατέρων μας, όπως σηματοδοτούνται από την ύφανση του μύθου και την ελεύθερη λυρική έκφραση του ποιητή μέσα στο δράμα. Ο συγγραφέας μας ξεναγεί επ΄ ευκαιρία σε όλη την αρχαία μυθολογία. Στην πραγματικότητα, με αφορμή μια υπέροχη ειδική μελέτη ερευνάται και συζητιέται όλο το εύρος των σχέσεων του αρχαίου και του σύ...

Στον τόμο αυτό συγκεντρώνονται τρεις ενότητες δοκιμίων γαι το τραγικό και την αρχαία τραγωδία: α. "Ο Σοφοκλής στην οροφή του κόσμου", δραματικός μονόλογος για το συγγραφέα του Οιδίποδα. β. "Ο Αισχύλος λεξουργός στα Τάρταρα", όπου ο πρωταγωνιστής και νικητής του ποιητικού αγώνα των Βατράχων του Αριστοφάνη μιλάει για το έργο του και τη γλωσσοπλαστική του δεινότητα. γ. "Νύξεις και σκέψεις για το τραγικό", έξι δοκίμια-σημειώσεις στο περιθώριο των χειρογράφων Στον αστερισμό της Εκάτης και Ο Θάνατος του Ευριπίδη.

Η τρίτη σπουδή, "το νομίζειν της Ιοκάστης" ανατέμνει το ζήτημα της συμπαραδηλωτικής ιδιοσυστασίας ενός αρχαίου απαρέμφατου, κατά την πολυπαραμετρικότητα της συνάφειάς του με το σκέπτεσθαι, το βούλεσθαι και το δύνασθαι, στο διακύβευμα της ποιητικο πολιτικής ουσίωσης που επιχειρεί η αισχύλεια και σοφόκλεια εξήγηση, με τη συναφή αρμογή του ηρακλείτειου λόγου, στον μύθο των λαβδακιδών.